Baby Bag

„ვისაც სწავლა უნდა, ისწავლის, არ არის სწორი დებულება. ეს ნიშნავს იმას, რომ ხელი ჩავიქნიოთ ბავშვზე,“ - შალვა ამონაშვილი

​ცნობილი პედაგოგი და ფსიქოლოგი ​შალვა ამონაშვილი დისტანციური სწავლების პრობლემებსა და პერსპექტივებზე საუბრობს. მისი თქმით, მასწავლებლებმა დისტანციურ რეჟიმში სწავლების იმავე მეთოდებს არ უნდა მიმართონ, რასაც სკოლებში იყენებდნენ:

„სამწუხაროდ,  მასწავლებლებმა ვერ გაიაზრეს ყველაფერი კარგად და დისტანციური გაკვეთილები მიჰყავთ ჩვეულებრივი წესით, ისევ ისე, როგორც სკოლაში. კიდევ უფრო მოსაწყენი ხდება ეს გაკვეთილები. ხომ ხდება, რომ ფილმს უყურებ და ეკრანს მიეჯაჭვები. ბავშვები მიჯაჭვულები არიან რაღაც თამაშებს. ხომ შეიძლება, რომ მათთვის ასეთივე საინტერესო გავხადოთ დისტანციურად ურთიერთობა. მე არ მგონია, რომ ეს სწავლების და განათლების მთავარი გზაა. მოვა დრო და ისევ დავბრუნდებით სკოლებში, ისევ ახმაურდებიან ბავშვები ეზოებში, კლასებში, დერეფნებში.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, მასწავლებელმა გაკვეთილი პოზიტიური ემოციით უნდა დაიწყოს:

„რა უნდა გავაკეთოთ ახლა? პირველ რიგში, მასწავლებელი უნდა მოესიყვარულოს ბავშვს ეკრანიდან, რაღაც კარგი უთხრას, დაარიგოს დღე როგორ ააგოს, როგორ შეხვდეს მშობლებს. ეს ძალიან სერიოზულია. მერე ასწავლოს მათემატიკა და სხვა ამოცანები. მე მგონია, რომ ეს შესაძლებელია და ზოგი მასწავლებელი ამას აკეთებს კიდეც. თუ დისტანციური გაკვეთილი გახდება ერთ საათიანი, როგორ ფიქრობთ, უფრო მეტს ისწავლიან ბავშვები? რა თქმა უნდა, არა. საქმე რაშია, იცით? რა მოტივს ვუჩენთ ჩვენ ბავშვებს? ​ბავშვმა მასწავლებლისგან უნდა წაიღოს რაღ​აც ხალისიანი იმპულსი. მასწავლებელმა მოსწავლეს უნდა მისცეს დავალება, რომ გამოიკვლიოს მათემატიკური ფორმულა, გამოიკვლიოს რომელიმე სიტყვის მნიშვნელობა. თუ ბავშვი ასეთ დავალებებს შეასრულებს, ოცი წუთი სავსებით საკმარისია.”

​შალვა ამონაშვილის მტკიცებით, ბავშვი გაკვეთილზე მასწავლებელს არ მოუსმენს, თუ ის მისი მხრიდან სიყვარულს ვერ გრძნობს:

“თუ დისტანციური სწავლებისას ბავშვს სიყვარული არ გამოვუვლინეთ, ის იქით მხრიდან არ მოგკვეკარება, დაჯდება ეკრანთან, მაგრამ არ მოგვისმენს. დროს როგორ მოვუვლით, ჩვენზეა დამოკიდებული. როგორც ატომურ რეაქტორში მცირე ნაწილაკი გაიხლიჩება და ენერგია გამოვლინდება, ასევე თითო წამი განათლებისა უნდა დავტვირთოთ ჩვენი ხალისიანი გრძნობებით, ბავშვის სიყვარულით, პატივისცემით და ღვთისნიერი სიტყვით.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, დისტანციური სწავლება იძულებითი მოვლენაა და მას ყველანი უნდა შევეგუოთ:

„ეს იძულებითი ვითარებაა, მეტი გზა არ არის, ამას უნდა შევეგუოთ. მასწავლებელმა მოიწვიოს მშობელი ბავშვთან ერთად, თუ, რა თქმა უნდა, აქვს დრო მშობელს, რომ უსმინოს გაკვეთილს, რამეთუ ​ისწავლოს მასწავლებლის მიდგომა, მისი სიმშვიდე, მეთოდიც, როგორი გზებით ცდილობს მასწავლებელი, რომ ბავშვს რაღაც შთააგონოს. მერე მშობელს მეტად შეეძლება, რომ ბავშვს სწავლაში დაეხმაროს. ამასთან მშობლებს ვურჩევ დიდ მოთმინებას. მოთმინების გარეშე შეიძლება ჭკუიდან გადავიდეთ. როდესაც ბინაში ვართ ჩაკეტილი ბავშვებთან, რომლესაც არ ეთმინებათ, გარეთ გასვლა უნდათ, შეიძლება ნებისყოფა დავკარგოთ და უსიამოვნება მოგვიხდეს ბავშვთან ურთიერთობაში. ამას ვეძახი მე შემოქმედებით მოთმინებას, როდესაც ბავშვთან ერთად წიგნს კითხულობ, მასთან ერთად რაღაცას განიხილავ, მასთან ერთად ჩაიძინებ. უნდა ვიყოთ ბავშვთან ერთად. თუ აღზრდა გინდათ, ეს ხდება ერთობლივად, არა დისტანციურ ურთიერთობებსა და ჭკუის დარიგებებში.“

შალვა ამონაშვილი აღნიშნავს, რომ თანამედროვე ბავშვებს ბევრი გასართობი აქვთ, რის გამოც მათ სწავლისადმი ინტერესი უნელდებათ:

„ჩემი მოწაფეობის დროს ყველა მოწადინებულები ვიყავით, განა უკეთესები ვიყავით, უბრალოდ სხვა გასართობი არ იყო. საყურებელი და სანახაობა, რომელიც მოგვწყვეტდა სწავლის საქმისგან, ცოტა იყო. ახლა მომხიბლავი საშუალებები ძალიან ბევრი. ამ პირობებში ბევრი ბავშვი ჩამოსცილდა სწავლას. სწავლა ყველას შეუძლია, მაგრამ ავტორიტარულ პირობებში სწავლა ყველას აღარ უნდება. მე მასწავლებელს ვურჩევდი იხმაროს არა მართვის ფსიქოლოგია, არამედ თანხმობის ფსიქოლოგია. ზოგიერთი ბავშვი თავისითაც ისწრაფვის სწავლისკენ, ისე არის ბუნებრივად ოჯახი მოწესრიგებული. ბავშვთა უმრავლესობა გაერთო ამ გამომწვევი გასართობებით. ის, რომ ვისაც სწავლა უნდა ისწავლის, არ არის მთლად სწორი დებულება. ეს ნიშნავს იმას, რომ ხელი ჩავიქნიოთ ბავშვზე. ეს შეგვიძლია სტუდენტის მიმართ ვთქვათ. როდესაც ის მოდის უნივერსიტეტში, თუ უნდა ისწავლის, თუ უნდა -არა. იქ ის ნებით მოვიდა, არის კარი და შეუძლია წავიდეს."

„ სკოლაში ​ბავშვს უნდა მოვანდომებინოთ სწავლა. ის ჯერ ვერ იგებს, რამდენად აუცილებელია მისთვის ის, რასაც ვთავაზობთ. ძალით ვერ მოანდომებ ბავშვს სწავლას. ბავშვს უნდა შევაყვაროთ ჩვენი თავი. ჩვენც მეთოდი ვართ, იცით? შეაყვარე ბავშვს თავი შენი სიკეთით, შენი დახმარებით, დაცვით. დაიცავი ბავშვი გაჭირვებაში, როდესაც უჭირს და ვერ პასუხობს, ვერ ამოუხსნია საკონტროლო. იყავით გვერდით ბავშვთან ყველა ვითარებაში, რომ ბავშვმა დაინახოს, როგორი თავშესაფარია მისი მასწავლებელი. თუ ბავშვს მასწავლებელი უყვარს, მას მოუნდება სწავლა, რადგან მას უყვარს ყველაფერი, რაც მასწავლებელთან არის დაკავშირებული. ჩვენ ბავშვების მხრიდან ჩვენდამი სიყვარულს გავურბივართ, ეს არ მიგვაჩნია მთავარ საქმედ,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.

​წყარო

„ბუნება არის ბრძენი, განსაცდელს მოავლენს მაშინ, როდესაც ეს საჭიროა,“- ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა
​​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა კორონავირუსის პანდემიისადმი მოსახლეობის განწყობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ გულგრილობა ან პანიკა საფრთხეზე არასწორი რეაქციაა:“ჩვენს დღევანდელ მდგომარეობას ზუსტად მიესადაგე...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვი არ უნდა დავარწმუნოთ, რომ ის ყველასგან გამორჩეულია და სხვებს აღემატება. თუ ასე მოვიქცევით, მას ამპარტავან ადამიანად აღვზრდით

ბავშვი არ უნდა დავარწმუნოთ, რომ ის ყველასგან გამორჩეულია და სხვებს აღემატება. თუ ასე მოვიქცევით, მას ამპარტავან ადამიანად აღვზრდით

თანამედროვე მშობლების ნაწილი შვილების მიმართ ხშირად მეტისმეტი გულახდილობით გამოირჩევა. ისინი დაუფარავად აქებენ ბავშვს, რითაც მას ქედმაღლობისკენ უბიძგებენ. ბავშვები, რომლებსაც ზედმეტად აქებენ, სხვა ადამიანებთან ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებას ვერ ახერხებენ. მშობლებს ძალიან ეშინიათ, რომ მათი შვილები ჩვეულებრივი ადამიანები არიან. ნებისმიერი მშობლისთვის რთული წარმოსადგენია, რომ მისი შვილი სხვებისგან არ განსხვავდება. სწორედ ამიტომ უფროსები ბავშვებს ეუბნებიან, რომ ისინი განსაკუთრებულები არიან.

მშობლის მხრიდან ბავშვის შესაძლებლობების სწორად დანახვა ძალიან მნიშვნელოვანია. მან უნდა შეამჩნიოს მისი შვილი გონიერია, ინტუიციურია, სულიერად მდიდარია თუ იუმორის განსაკუთრებული ნიჭით არის დაჯილდოვებული. მშობელი შვილის წინამძღოლი უნდა იყოს და ის ბავშვს ყოველდღიურად უნდა გადასცემდეს ცოდნას, რომელსაც თავად იძენს ბავშვის უნარებზე დაკვირვების შედეგად. პიროვნების ჩამოყალიბება მისი უნარების აღიარებით იწყება. თანამედროვე კონკურენტულ გარემოშო წარმატების მისაღწევად აუცილებელია, რომ სხვებზე მეტი პოტენციალი და შესაძლებლობები გვქონდეს.

ბავშვის უნარების აღიარება მნიშვნელოვანია, თუმცა, როდესაც გამუდმებით ჩვენი შვილის განსაკუთრებულობაზე ვფიქრობთ და ვსაუბრობთ, ამით მას ქედმაღლობისკენ ვუბიძგებთ. ბავშვს უნდა ვუთხრათ, თუ რა შესაძლებლობები აქვს მას, რაშია ის განსაკუთრებული, მაგრამ ჩვენი შვილი არ უნდა დავარწმუნოთ, რომ ის ყველასგან გამორჩეულია და ყველას აღემატება. თუ ასე მოვიქცევით, მას ამპარტავან ადამიანად აღვზრდით, რომელიც შინაგანად სუსტია და რომელსაც ნებისმიერი წარუმატებლობა აშინებს. ქედმაღალი ადამიანი მაშინვე კარგავს ყოველგვარ ძალას, როდესაც აღმოაჩენს, რომ ის სხვებზე უკეთესი არ არის.

ბავშვის განსაკუთრებულობის ხაზგასმა გადაჭარბებების გარეშეც შეგვიძლია. ამისთვის რამდენიმე მნიშვნელოვანი ნაბიჯის გადადგმაა საჭირო, რასაც თანამედროვე მშობლები იშვიათად აკეთებენ. მშობელი მხოლოდ შვილის ძლიერ მხარეებზე არ უნდა იყოს კონცენტრირებული, მან ბავშვს სხვა ბავშვების განსაკუთრებული უნარების შემჩნევა უნდა ასწავლოს. შვილს მხოლოდ მის ნიჭიერებაზე არ უნდა ვესაუბროთ. მან უნდა იცოდეს, რომ სხვა ადამიანებთან უამრავი საერთო აქვს. ბავშვი მორალურ, ჰუმანურ ადამიანად ვერ ჩამოყალიბდება, თუ არ ეცოდინება, რომ ადამიანები ერთნაირები არიან და მათ უამრავი რამ აქვთ საერთო.

მშობლები წარმატების უმთავრეს ნიშნად შვილის საზოგადოებისგან გამოყოფას და გამორჩევას მიიჩნევენ. მათ სურთ, რომ ბავშვი სხვებს ყველაფერში აღემატებოდეს. მშობლის წარმატება სულ სხვა კომპონენტებით უნდა იზომებოდეს. მშობელი წარმატებულია, თუ მისი შვილი ისე იქცევა, როგორც კარგი ადამიანები უნდა იქცეოდნენ, თუ ის პასუხისმგებლიანი მოქალაქე, კარგი მოსწავლე, ერთგული მეგობარი და მოსიყვარულე ადამიანია. ეს ის უნარებია, რომელთა დეფიციტი თანამედროვე საზოგადოების უმთავრესი პრობლემაა, სწორედ ამიტომ, მშობლების უმთავრესი საზრუნავი ბავშვში კეთილშობილური თვისებების განვითარება უნდა იყოს, რაც თანამედროვე სამყაროს ასე ძალიან აკლია.

მომზადებულია ​psychologytoday.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 


წაიკითხეთ სრულად