Baby Bag

„ვისაც სწავლა უნდა, ისწავლის, არ არის სწორი დებულება. ეს ნიშნავს იმას, რომ ხელი ჩავიქნიოთ ბავშვზე,“ - შალვა ამონაშვილი

​ცნობილი პედაგოგი და ფსიქოლოგი ​შალვა ამონაშვილი დისტანციური სწავლების პრობლემებსა და პერსპექტივებზე საუბრობს. მისი თქმით, მასწავლებლებმა დისტანციურ რეჟიმში სწავლების იმავე მეთოდებს არ უნდა მიმართონ, რასაც სკოლებში იყენებდნენ:

„სამწუხაროდ,  მასწავლებლებმა ვერ გაიაზრეს ყველაფერი კარგად და დისტანციური გაკვეთილები მიჰყავთ ჩვეულებრივი წესით, ისევ ისე, როგორც სკოლაში. კიდევ უფრო მოსაწყენი ხდება ეს გაკვეთილები. ხომ ხდება, რომ ფილმს უყურებ და ეკრანს მიეჯაჭვები. ბავშვები მიჯაჭვულები არიან რაღაც თამაშებს. ხომ შეიძლება, რომ მათთვის ასეთივე საინტერესო გავხადოთ დისტანციურად ურთიერთობა. მე არ მგონია, რომ ეს სწავლების და განათლების მთავარი გზაა. მოვა დრო და ისევ დავბრუნდებით სკოლებში, ისევ ახმაურდებიან ბავშვები ეზოებში, კლასებში, დერეფნებში.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, მასწავლებელმა გაკვეთილი პოზიტიური ემოციით უნდა დაიწყოს:

„რა უნდა გავაკეთოთ ახლა? პირველ რიგში, მასწავლებელი უნდა მოესიყვარულოს ბავშვს ეკრანიდან, რაღაც კარგი უთხრას, დაარიგოს დღე როგორ ააგოს, როგორ შეხვდეს მშობლებს. ეს ძალიან სერიოზულია. მერე ასწავლოს მათემატიკა და სხვა ამოცანები. მე მგონია, რომ ეს შესაძლებელია და ზოგი მასწავლებელი ამას აკეთებს კიდეც. თუ დისტანციური გაკვეთილი გახდება ერთ საათიანი, როგორ ფიქრობთ, უფრო მეტს ისწავლიან ბავშვები? რა თქმა უნდა, არა. საქმე რაშია, იცით? რა მოტივს ვუჩენთ ჩვენ ბავშვებს? ​ბავშვმა მასწავლებლისგან უნდა წაიღოს რაღ​აც ხალისიანი იმპულსი. მასწავლებელმა მოსწავლეს უნდა მისცეს დავალება, რომ გამოიკვლიოს მათემატიკური ფორმულა, გამოიკვლიოს რომელიმე სიტყვის მნიშვნელობა. თუ ბავშვი ასეთ დავალებებს შეასრულებს, ოცი წუთი სავსებით საკმარისია.”

​შალვა ამონაშვილის მტკიცებით, ბავშვი გაკვეთილზე მასწავლებელს არ მოუსმენს, თუ ის მისი მხრიდან სიყვარულს ვერ გრძნობს:

“თუ დისტანციური სწავლებისას ბავშვს სიყვარული არ გამოვუვლინეთ, ის იქით მხრიდან არ მოგკვეკარება, დაჯდება ეკრანთან, მაგრამ არ მოგვისმენს. დროს როგორ მოვუვლით, ჩვენზეა დამოკიდებული. როგორც ატომურ რეაქტორში მცირე ნაწილაკი გაიხლიჩება და ენერგია გამოვლინდება, ასევე თითო წამი განათლებისა უნდა დავტვირთოთ ჩვენი ხალისიანი გრძნობებით, ბავშვის სიყვარულით, პატივისცემით და ღვთისნიერი სიტყვით.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, დისტანციური სწავლება იძულებითი მოვლენაა და მას ყველანი უნდა შევეგუოთ:

„ეს იძულებითი ვითარებაა, მეტი გზა არ არის, ამას უნდა შევეგუოთ. მასწავლებელმა მოიწვიოს მშობელი ბავშვთან ერთად, თუ, რა თქმა უნდა, აქვს დრო მშობელს, რომ უსმინოს გაკვეთილს, რამეთუ ​ისწავლოს მასწავლებლის მიდგომა, მისი სიმშვიდე, მეთოდიც, როგორი გზებით ცდილობს მასწავლებელი, რომ ბავშვს რაღაც შთააგონოს. მერე მშობელს მეტად შეეძლება, რომ ბავშვს სწავლაში დაეხმაროს. ამასთან მშობლებს ვურჩევ დიდ მოთმინებას. მოთმინების გარეშე შეიძლება ჭკუიდან გადავიდეთ. როდესაც ბინაში ვართ ჩაკეტილი ბავშვებთან, რომლესაც არ ეთმინებათ, გარეთ გასვლა უნდათ, შეიძლება ნებისყოფა დავკარგოთ და უსიამოვნება მოგვიხდეს ბავშვთან ურთიერთობაში. ამას ვეძახი მე შემოქმედებით მოთმინებას, როდესაც ბავშვთან ერთად წიგნს კითხულობ, მასთან ერთად რაღაცას განიხილავ, მასთან ერთად ჩაიძინებ. უნდა ვიყოთ ბავშვთან ერთად. თუ აღზრდა გინდათ, ეს ხდება ერთობლივად, არა დისტანციურ ურთიერთობებსა და ჭკუის დარიგებებში.“

შალვა ამონაშვილი აღნიშნავს, რომ თანამედროვე ბავშვებს ბევრი გასართობი აქვთ, რის გამოც მათ სწავლისადმი ინტერესი უნელდებათ:

„ჩემი მოწაფეობის დროს ყველა მოწადინებულები ვიყავით, განა უკეთესები ვიყავით, უბრალოდ სხვა გასართობი არ იყო. საყურებელი და სანახაობა, რომელიც მოგვწყვეტდა სწავლის საქმისგან, ცოტა იყო. ახლა მომხიბლავი საშუალებები ძალიან ბევრი. ამ პირობებში ბევრი ბავშვი ჩამოსცილდა სწავლას. სწავლა ყველას შეუძლია, მაგრამ ავტორიტარულ პირობებში სწავლა ყველას აღარ უნდება. მე მასწავლებელს ვურჩევდი იხმაროს არა მართვის ფსიქოლოგია, არამედ თანხმობის ფსიქოლოგია. ზოგიერთი ბავშვი თავისითაც ისწრაფვის სწავლისკენ, ისე არის ბუნებრივად ოჯახი მოწესრიგებული. ბავშვთა უმრავლესობა გაერთო ამ გამომწვევი გასართობებით. ის, რომ ვისაც სწავლა უნდა ისწავლის, არ არის მთლად სწორი დებულება. ეს ნიშნავს იმას, რომ ხელი ჩავიქნიოთ ბავშვზე. ეს შეგვიძლია სტუდენტის მიმართ ვთქვათ. როდესაც ის მოდის უნივერსიტეტში, თუ უნდა ისწავლის, თუ უნდა -არა. იქ ის ნებით მოვიდა, არის კარი და შეუძლია წავიდეს."

„ სკოლაში ​ბავშვს უნდა მოვანდომებინოთ სწავლა. ის ჯერ ვერ იგებს, რამდენად აუცილებელია მისთვის ის, რასაც ვთავაზობთ. ძალით ვერ მოანდომებ ბავშვს სწავლას. ბავშვს უნდა შევაყვაროთ ჩვენი თავი. ჩვენც მეთოდი ვართ, იცით? შეაყვარე ბავშვს თავი შენი სიკეთით, შენი დახმარებით, დაცვით. დაიცავი ბავშვი გაჭირვებაში, როდესაც უჭირს და ვერ პასუხობს, ვერ ამოუხსნია საკონტროლო. იყავით გვერდით ბავშვთან ყველა ვითარებაში, რომ ბავშვმა დაინახოს, როგორი თავშესაფარია მისი მასწავლებელი. თუ ბავშვს მასწავლებელი უყვარს, მას მოუნდება სწავლა, რადგან მას უყვარს ყველაფერი, რაც მასწავლებელთან არის დაკავშირებული. ჩვენ ბავშვების მხრიდან ჩვენდამი სიყვარულს გავურბივართ, ეს არ მიგვაჩნია მთავარ საქმედ,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.

​წყარო

„ბუნება არის ბრძენი, განსაცდელს მოავლენს მაშინ, როდესაც ეს საჭიროა,“- ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა
​​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა კორონავირუსის პანდემიისადმი მოსახლეობის განწყობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ გულგრილობა ან პანიკა საფრთხეზე არასწორი რეაქციაა:“ჩვენს დღევანდელ მდგომარეობას ზუსტად მიესადაგე...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა, რა გინდა, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა,“ - თამარ გაგოშიძე

„რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა, რა გინდა, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ თანამედროვე მშობლებს შეჩერებისა და საკუთარი ემოციების გაანალიზებისკენ მოუწოდა. მისი თქმით, საკუთარ თავში ჩახედვა ადამიანს შეცდომების გაცნობიერებასა და გამოსწორებაში ეხმარება:

„არსებობს ასეთი პროგრამა, მშობლებისთვის ტარდება ტრენინგი, როგორ უნდა გაიგონ ბავშვის ემოცია, თავისი ემოცია და ხელი შეუწყონ ემოციურ რეგულაციას. როდესაც ოცდამეერთე საუკუნეში ჩერდები და შენს ემოციას აანალიზებ, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა. რომ გაჩერდი და შენს თავს შეხედე შუა მომენტში, რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა, რა გინდა, რატომ უყვირი ბავშვს, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა. საკუთარი თავის ანალიზი ყოველთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ზოგს მეტი შეუძლია, ზოგს ნაკლები, მაგრამ შეჩერება და საკუთარი თავის ყურება მნიშვნელოვანია. ამით უკვე საქმე დაწყებული გაქვთ. როდესაც შენს თავს უყურებ, აუცილებლად დაინახავ რაღაცებს, მეორე საქმეა, რა უნდა უყოთ თქვენს აღმოჩენებს. შეიძლება დამოუკიდებლად თავი ვერ დააღწიო იმას, რაც გააცნობიერე, მაგრამ როდესაც პრობლემა იცი, დახმარებაც შეგიძლია ითხოვო.“

თამარ გაგოშიძე აღნიშნავს, რომ ბავშვის პრობლემის მიღმა უმეტესად მშობლის პრობლემა იმალება, რომლის იდენტიფიცირება აუცილებელია:

„ხშირად მშობელს შეფარულად და ზრდილობიანად ვეუბნები, ხომ არ სჯობს თქვენით დავიწყოთ, ჯერ ბავშვს თავი დავანებოთ, ფსიქოთერაპევტის რეკომენდაციას მოგცემთ-მეთქი, ბრაზდება მშობელი, ჩემგან რა გინდათ, ბავშვს მიხედეთო. ძალიან ხშირად პრობლემა მშობელშია. როდესაც ის ამას აცნობიერებს, ეს უკვე ნახევარი საქმეა. დანარჩენი ტექნიკის ამბავია. ყველაზე დიდი დრო პრობლემის იდენტიფიკაციას მიაქვს. თვითონ უნდა დაინახოს ადამიანმა პრობლემა, ფსიქოთერაპევტი ამ დროს ყავარჯენია, ის მხარს უჭერს ადამიანს, რომ პრობლემის ამოცნობამდე მივიდეს. ამას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს.

თამარ გაგოშიძემ მშობლებს სამყაროს ბავშვის თვალით დანახვისკენ მოუწოდა და ურჩია, რომ საკუთარი თავი შვილის ადგილას დააყენონ, რათა მისი ემოციური მდგომარეობის უკეთ დანახვა შეძლონ:

„ბავშვი რომ ტირის, თუ შეწუხებულია, იგნორირება არ უნდა გაუკეთო. თუ შია ან დაიღალა, იგნორირებას ვერ გაუკეთებ მის ტირილს, მხარი უნდა დაუჭირო. თუ კანფეტს ითხოვს, უნდა გაუკეთო იგნორირება, მართალია ერთნაირად ტირის, მაგრამ სიტუაციებში განსხვავებაა. მშობლისთვის მნიშვნელოვანია საკუთარ თავში ჩახედვა ამ დროს, თავისი ბავშვობის გახსენებაც. შენ რას გრძნობდი ასეთ დროს? არ გახსოვს ხშირად ეს. როდესაც გეჯაჯგურებიან და გაიძულებენ რაღაც ქნა, უნდა გაიხსენო, თვითონ რას გრძნობდი ასეთ შემთხვევაში.“

„მშობელსაც დაკარგული იდენტობა აქვს. ვერ გაიგო: თან მშობელი უნდა იყოს, თან ცოლი ან ქმარი, თან კარგი კოლეგა, რომელმაც კარგად უნდა იმუშაოს, თორემ სამსახურიდან გამოაგდებენ. სად არის თვითონ მშობელი? ის ძალიან მძიმე ემოციურ მდგომარეობაშია. დღევანდელი მშობლობა გმირობაა. ძალიან დიდი პრესია ამ შეჭმუხნულ დროში მშობელზე, შესაბამისად, ემოციური ვენტილაცია, პირველ რიგში, მშობელს სჭირდება და მერე უკვე ბავშვს,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ. 

წყარო: ​აზროვნების აკადემია

წაიკითხეთ სრულად