Baby Bag

„ცხოვრებაში რომ განვახლდეთ, უნდა გვეჩქარებოდეს. რა არის ცხოვრება? განუწყვეტელი განახლება. ის კი არა, რომ დღეს დავიძინე და ხვალ ისევ ისეთი ავდექი,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსი შალვა ამონაშვილი სულის მარადიული განახლების აუცილებლობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ ადამიანს ცხოვრებაში ყოველთვის უნდა ეჩქარებოდეს და ახალგაზრდობაზე ოცნებობდეს:

„წარმოიდგინეთ, რომ მანქანას მართავთ. თქვენზეა დამოკიდებული, როგორ დააჭერთ ფეხს სიჩქარის პედალს და როგორ შემატებთ ძალას მანქანას: დააჭერთ, ჩქარა გაიქცევა, აიღებთ, შეჩერდება. თუ გეჩქარება, დააჭერ ფეხს. ხანდახან გეშინია, რომ არ დაგეჭიროს, მაგრამ მაინც აჭერ, იმიტომ, რომ გეჩქარება. ამბობ: „იყოს ჯარიმები, მეჩქარება!“ გინდა, რომ მიუწსრო რაღაცას. ჩვენ უნდა გვეჩქარებოდეს ცხოვრებაში. რა გეჩქარებაო, შეიძლება თქვა სიკვდილზე. რა გეჩქარება სიკვდილი? რად იკლავ თავს? ცხოვრებაში რომ განვახლდეთ, უნდა გვეჩქარებოდეს. რა არის ცხოვრება? განუწყვეტელი განახლება. ის კი არა, რომ დღეს დავიძინე და ხვალ ისევ ისეთი ავდექი, ზეგაც ისეთივე ავდგები, მაზეგაც. უნდა განვახლდეთ! ჩვენს შინაგან ბუნებაში ორი მოძრაობაა, რომელიც ურთიერთსაპირისპიროა. ჩვენი ახალგაზრდა სხეული იზრდება და ნელ-ნელა ჩავა მიწაში, ჩვენი სული ახალგაზრდავდება და მიდის მაღლა. ჩვენ ურთიერთსაპირისპირო მოძრაობაში ვართ. რომელ მოძრაობას უნდა ავყვეთ? სულის მოძრაობა ახალგაზრდობას იწვევს. რაც უნდა მილიარდელი წელი ვიცოცხლოთ, განახლება ახალგაზრდობაა. როდესაც ერთ ადგილზე გაეჩხირები, ეს უკვე დაბერებაა.“

„სხეული ბერდება და კვდება, ის აღარ გვჭირდება. სული კი განუწყვეტლივ ახალგაზრდავდება. ეს გაახალგაზრდავება არ გეჩქარებათ? არ გინდა, რომ უფრო ახალგაზრდა იყო, სულით უფრო ლამაზი იყო? რატომ უნდა დაელოდო 10 წლის მერე პერიოდს, რომ სუფთა აზრის გოგო იყო?! ახლავე ივარჯიშე ამაში. რატომ უნდა დაელოდო იმას, რომ მტერი გიყვარდეს მერე? ახლა ივარჯიშე ამაში. ამრიგად გადმოიტანება ის პერიოდები, რომლებიც მომავალში შეიძლება მოხდეს, მაგრამ მე ახლა მოვახდენ. ამიტომ ჩვენ უნდა ვიჩქაროთ, რომ მომავალი გადმოვიტანოთ დღეს. ყველა მომავალს ესწრაფვის. ილია ჭავჭავაძე რაზე ონცებობდა? საქართველოს მომავალზე. აწმყო აი, ასეთია, მომავალი უკეთესი უნდა იყოს. უკეთესი მომავალი რატომ მივანდო თვითდინებას? მაშინ მე რაღა ვარ აქ? არ მივანდობ, იმიტომ, რომ მომავალი ჩემზეა დამოკიდებული. მე მას გადმოვქაჩავ. შენც მოგიშველიებ ამაში, ამომიდექი გვერდში. ამასაც ისე აღვზრდი, რომ ისიც ამას ესწრაფოდეს. გამოვა ისე, რომ რაც მომავალში კარგია, დღეს გვინდა იყოს. ამიტომაც ვამბობ, გვიყვარდეს მომავალი. როდესაც მომავალი გეყვარება, მაშინ ესწრაფვი მის დღევანდელ დღეში გადმოტანას. ეს ყველაზე კარგი ქრისტიანული ცხოვრებაა, უკეთესი ხდები. ვეფხისტყაოსნის ყველა გმირი ამას არ აკეთებს?! მომავლის გადმოტანა უნდათ დღევანდელ დღეს. სიკვდილსაც კი არ ერიდებიან იმისთვის, რომ მომავალი გადმოქაჩონ დღეს, მეგობრობა დღეს დაამკვიდრონ, ერთობა დღეს დაამკვიდრონ, სიყვარული გადმოიტანონ აქეთკენ. ყველაფერი, რაც კარგია, ახლა უნდათ. არ უნდათ, რომ ამას ხვალ ელოდონ,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„თუ საკუთარ თავს არ ზრდი, შვილს ვერასოდეს აღზრდი...“
„თუ საკუთარ თავს არ ზრდი, შვილს ვერასოდეს აღზრდი, რადგანაც აღზრდა ყველას გვაკლია. უნდა იფიქრო, როგორ გავხდე უკეთესი ხვალ ჩემი შვილისთვის. როგორ შევიკავო თავი, არ დავუყვირო, როგორ მოვეფერო, მშვიდად ვუთ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​
რა ასაკიდან არის მიზანშეწონილი ბავშვს დავაწყებინოთ უცხო ენის შესწავლა, უწყობს თუ, პირიქით ხელს უშლის, სკოლამდელი ასაკის ბავშვის სწორად განვითარებას დამატებითი ენების შესწავლა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ეკა ნინოშვილი.

​- ქალბატონო ეკა, ხშირად მშობლები ადრეული ასაკიდან (3 წლიდან) ცდილობენ პატარებს დააწყებინონ უცხო ენის შესწავლა. ფსიქოლოგიური კუთხით რამდენად მიზანშეწონილია ბავშვებისთვის?

- იმ მოსაზრების გამო, რომ ბავშვს ადრეულ ასაკში მარტივად, ზედმეტი ძალისხმევის გარეშე შეუძლია დაეუფლოს უცხო ენას, ხშირად ხდება, რომ მშობლები ირჩევენ უცხოენოვან ძიძას, დიდი დოზით აყურებინებენ უცხოენოვან მულტფილმებს ან შეჰყავთ საბავშვო ბაღში, სადაც 2-3 ენის შესწავლას სთავაზობენ.
ჩნდება კითხვა: რამდენად უწყობს მსგავსი არჩევანი ბავშვის განვითარებას ხელს და იღებს თუ არა მშობელი იმ შედეგს რასაც ელოდა?

​მრავალი კვლევა ადასტურებს, რომ სასურველია ბავშვმა პირველ ეტაპზე მეტყველება დაიწყოს მშობლიურ ენაზე, გაიაროს ყველა ის ეტაპი, რაც ნამდვილი მეტყველების ფორმირებას უწყობს ხელს და მხოლოდ ამის შემდეგ მოხდეს დამატებითი ენის შეტანა. კერძოდ: ერთი წლის, წლინახევრის ასაკიდან ბავშვს უნდა შეეძლოს სიტყვების მიზანმიმართული გამოყენება. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი ახდენს თავის ცხოვრებაში უდიდეს აღმოჩენას, ხვდება, რომ ყველა საგანს თავისი სახელი ჰქვია, ანუ იწყებს სიტყვის სიმბოლური მნიშვნელობის გაგებას, რაც მჭიდრო კავშირშია ბავშვის აზროვნებასთან. ამ დროს ხდება ე.წ „ინტელქტუალური გადატრიალება“. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი საოცარი სისწრაფით იწყებს ლექსიკური მარაგის გამდიდრებას. ორი წლიდან იწყება სიტყვათა გაერთიანება წინადადებებში, მარტივი წინადადებების ფორმირების ეტაპი. ამ დროს ცოცხალ, პირისპირ კომუნიკაციას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.
ეს არის პერიოდები, რომელსაც გადის ყველა ბავშვი და ასაკობრივ განვითარებასთან ერთად ეტაპობრივად ხდება ერთი ენობრივი სისტემის ათვისება, რომელიც დაახლოებით 5-6 წლამდე პერიოდში ფორმირდება.
- როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს?
- 5-6 წლის ბავშვთან კონკრეტული ენის სისტემა მეტ-ნაკლებად სტრუქტურირებულია. ამ დროს ბავშვს უკვე გავლილი აქვს გრამატიზაციის, მრავალსიტყვიანი წინადადებების ფორმირების ეტაპი და შეუძლია აზრთა ლოგიკური თანმიმდევრობის გადმოცემა. ეს არის პერიოდი, როცა შეგვიძლია შევიტანოთ დამატებით უცხო ენა, ოღონდ არა სწავლების, არამედ თამაშის სახით, რადგან 5-6 წლის ასაკის ბავშვი ჯერ კიდევ თამაშის სუბიექტია.
არსებობს მრავალი კვლევა, რომელთა მიხედვითაც სასურველია, ბავშვი დაეუფლოს მშობლიურ ენაზე, არამარტო ზეპირ, არამედ წერით მეტყველებას. შესაბამისად, რეკომენდებულია არა 5, არამედ 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება. სრულიად შესაძლებელია ბავშვები, რომელთაც დაიწყეს უცხო ენის შესწავლა 7 წლიდან, 2-3 წელიწადში ისევე ფლობდნენ უცხო ენას, როგორც ისინი, ვინც სკოლამდელ ასაკში ეუფლებოდნენ მას.
გამონაკლისია ბილინგუალი ანუ ორენოვანი ოჯახები. გამომდინარე იქიდან, რომ ეს გარემო ერთდროულად ორი ენის ათვისებისას ნაკლებ სირთულეს წარმოშობს. თუმცა აქაც გასათვალისწინებელია ერთი ფაქტორი - სასურველია, ოჯახის თითოეული წევრი მხოლოდ ერთ ენაზე საუბრობდეს, რადგან, როცა ერთი და იგივე ადამიანი ხან ერთ ენაზე ესაუბრება ბავშვს და ხან მეორეზე, ენის სტრუქტურები შეიძლება აირიოს.
რაც შეეხება ტექნოლოგიებიდან ათვისებულ ენას. დღევანდელ რეალობაში საკმაოდ მომრავლდა, თუმცა უმეტესწილად ეს არის მექანიკურად დასწავლილი სიტყვები და ფრაზები, რომელთა კომუნიკაციაში მიზანმიმართული გამოყენება ბავშვებს უჭირთ, რადგან კომპიუტერთან კომუნიკაცია არ ესაჭიროებათ. უფრო მეტიც, შესაძლოა, ასე ნასწავლმა უცხო ენამ მშობლიურ ენაზე აზროვნებისა და მეტყველებისთვის სერიოზული ბარიერი შექმნას.
ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი, რომელიც უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა, არის ის, რომ წინასწარ არ ვიცით ექნება, თუ არა ბავშვს მეტყველების განვითარების დარღვევა. ამ დროს, მშობლების აჩქარებამ შესაძლოა, საკმაოდ გაართულოს სიტუაცია, ამიტომ მანამ, სანამ მშობელი არ დაინახავს, როგორ გადის მეტყველების განვითარების პერიოდებს მისი შვილი, სჯობს არ გარისკოს, მიჰყეს ბავშვის შესაძლებლობებს და ასაკობრივ განვითარებასთან შესაბამისად შეიტანოს მის ცხოვრებაში სხვადასხვა აქტივობა.
- ძირითადად, მშობლები დასაწყისში პრიორიტეტს ანიჭებენ ინგლისური ენის შესწავლის დაწყებას, რადგან საერთაშორისო ენაა და საჭიროა. რეალურად, შესაძლოა ბავშვს სხვა ენის მიმართ ჰქონდეს მიდრეკილება და ინტერესები. როგორ უნდა მოვიქცეთ ასეთ დროს?

​- რაც შეეხება საკითხს, თუ რომელი ენა სჯობს ბავშვმა შეისწავლოს. საინტერესოა, რა მიზნით სურს მშობელს ბავშვისთვის ამა თუ იმ ენის სწავლება. უმნიშვნელოვანესია, ამ დროს მშობელმა იზრუნოს ბავშვის შინაგანი მოტივაციის შექმნაზე. არ არის საკმარისი მხოლოდ ინფორმირებულობა, რატომ ასწავლიან ამ ენას, საჭიროა მოიძებნოს და შეირჩეს სწავლების ისეთი ფორმა, რაც ბავშვის ინტერესებსა და შესაძლებლობებზე იქნება მორგებული. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად