Baby Bag

როგორ შევარჩიოთ და გამოვიყენოთ მანქანის სამგზავრო სავარძელი ბავშვებისათვის სწორად

როგორ შევარჩიოთ და გამოვიყენოთ მანქანის სამგზავრო სავარძელი ბავშვებისათვის სწორად

საქართველოს პარლამენტს წარედგინა კანონპროექტი, რომლის მიხედვით, საბავშვო სავარძლების გამოყენება მანქანებში სავალებულო უნდა გახდეს.

კანონპროექტის მიხედვით, 12 წლამდე და 135 სანტიმეტრამდე ბავშვის მსუბუქი ავტომობილის უკანა სავარძლით გადაყვანისას გამოყენებულ უნდა იქნეს სპეციალური საბავშვო ეტლი, სავარძელი ან დამჭერი მოწყობილობა, რომელიც შეესაბამება ბავშვის სიმაღლესა და წონას. რეგულაციები არ გავრცელდება საზოგადოებრივ ტრანსპორტზე.

თემის აქტუალობიდან გამომდინარე ექიმი თამარ ობგაიძე თავის ​ბლოგზე პოსტს აქვეყნებს, გთავაზობთ ექიმის რჩევებს სიტყვა-სიტყვით:

„ბავშვის უსაფრთხოება ყველგან მთავარია - მაშინ, როცა მისთვის საკვებს არჩევთ, მაშინაც, როცა სათამოშოს ყიდულობთ და განსაკუთრებით მაშინ, როცა ის თქვენთან ერთად მანქანით მგზავრობს.

მცირე ასაკის პატარას ღვედით ვერ დაამაგრებთ და ვერც მოზრდილის კალთაში ჩასმით უზრუნველყოფთ მის უსაფრთხოებას.

უსაფრთხო მგზავრობისთვის სპეციალური სავარძელი უნდა გამოვიყენოთ.

რა შეუძლია სავარძელს?

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის სტატისტიკა ნამდვილად დამაფიქრებელია - 1 წლამდე ასაკში სპეციალური საბავშვო სავარძლის გამოყენება 70%-ით, ხოლო 1-4 წლამდე ასაკში დაახლოებით 54%-ით ამცირებს ავტოავარიის შემთხვევაში ბავშვის სიკვდილობის რისკს.

ევროპისა და ამერიკის ქვეყნებში წლებია, არსებობს რეგულაციები, რომლებიც კრძალავს სპეციალური სავარძლის გარეშე ბავშვის მანქანით გადაყვანას.

საქართველოში მსგავსი რეგულაციები ამ ეტაპზე არ არსებობს, თუმცა ის აუცილებელია!

მოდით, ორი პრაქტიკული საკითხი განვიხილოთ - რამდენად სწორად ვარჩევთ და შემდეგ რამდენად სწორად ვიყენებთ სამგზავრო სავარძელს?

ბევრჯერ მინახავს - ახალგაზრდა დედიკოები და მამიკოები სავარძელს გარეგნული პარამეტრებით ან მხოლოდ ფასით არჩევენ, იმითაც, რამდენად კარგად შეესაბმება საბავშვო სავარძლის ფერი მათი მანქანის სალონის ფერს.

იცით, რომ სავარძლები გარეგნული მხარისა და ფასის გარდა ბევრი პარამეტრით განსხვავდება ერთმანეთისაგან?

სავარძლის შერჩევისას, უპირველეს ყოვლისა, გაითვალისწინეთ თქვენი პატარას ასაკი და წონა. სავარძლები სწორედ ამ კატეგორიებით იყოფა.

შემდეგი, რასაც აუცილებლად უნდა მიაქციოთ ყურადღება, არის სავარძლის ინსტრუქცია, სადაც მითითებული უნდა იყოს, გავლილი აქვს თუ არა ე.წ ქრაშ-ტესტი ანუ როგორი საიმედოობა გამოავლინა მან ექსპერიმენტული ავარიების დროს.

სანამ საბავშვო სავარძელს შეიძენთ, მოსინჯეთ, როგორ მაგრდება ის თქვენს მანქანაში.

თუ თქვენ არჩევთ მეორად სავარძელს, უნდა გაარკვიოთ, ხომ არ მოხვედრილა ის ავტოავარიაში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ვერ იქნებით დარწმუნებული, რომ მას თქვენთვის უხილავი დაზიანებები არ აქვს.

არ შეიძინოთ საბავშვო სავარძელი, თუ მას არ მოჰყვება მწარმოებლის ინსტრუქცია.

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფეხებს შორის მოთავსებული ღვედი იყოს ფართო - შეჯახების შემთხვევაში მან არ უნდა დააზინოს პატარას შორისის მიდამო.

იმისათვის, რომ ბავშვი დაცული იყოს გვერდიდან შეჯახებისას, სჯობს, უპირატესობა მიანიჭოთ ისეთ მოდელს, რომელსაც თავისა და მხრების დაცვის გაძლიერებული სისტემა აქვს.

შეძენის შემდეგ აუცილებელია სავარძლის სწორი განთავსება მანქანაში.

საყოველთაოდ მიღებული პრაქტიკაა და დარწმუნებული ვარ, ხშირად გინახავთ - პატარა ზის სავარძელში სახით მოძრობისკენ. არის კი ეს ყველა ასაკორივი ჯგუფისთვის სწორი მდებარეობა?

არა!

გახსოვდეთ, რომ 2 წლამდე ასაკში საბავშო სავარძლის მანქანაში დამაგრება უნდა მოხდეს ისე, რომ ჩვილი სახით მიქცეული იყოს მანქანის სავარძლისაკან და არა მოძრაობის მიმართულებით. ავტოავარიების დროს ეს მის თავსა და სხეულს გაცილებით სრულყოფილდ დაიცავს.

2 წლიდან 5 წლამდე ასაკში სავარძელი უნდა დამაგრდეს ისე, რომ ბავშვი იყურებოდეს სახით წინ, მოძრაობის მიმართულებით.

5 წლის ასაკიდან პატარა შეგიძლიათ დასვათ მანქანის უკანა სავარძელზე განთვსებულ ე.წ ბუსტერზე, რომელიც განკუთვნილია ბავშვის უსაფრთხო მგზავრობისათვის და აქვს საკუთარი ღვედი, რადგან ამ ასაკში მანქანის ღვედი ბავშვს მჭირდოდ არ შეეკვრება.

ბუსტერის ღვედი უსაფრთხოდ მაგრდება ბავშვის გულმკერდსა და მუცელზე და ავარიის შემთხვევაში არ მოხდება მისი კისერზე გადაჭერა, რაც მოხრჩობს გამოიწვევს.

მას შემდეგ, რაც მანქანის უკანა სავარძლის ღვედები სრულყოფილად მოერგება ბავშვს, შეგიძლიათ ის უკვე ჩვეულებრივ სავარძელზე დასვათ.

დაბოლოს, გაითვალისწინეთ! არ გამოიყენოთ მანქანის სავარძელი ბავშვის შინ დასაძინებლად ან დროებით უსაფრთხოდ მოსათავსებლად, სანამ თქვენ საშინაო საქმეებით ხართ დაკავებული. მისი ხანგძლივი გამოყენება ზღუდავს პატარას მოძრაობებს, რაც აუცილებელია მისი განვითარებისთვის.

თქვენი ექიმი უსაფრთხო მგზავრობას გისურვებთ!“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:

„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა, რა თქმა უნდა, პირდაპირ კავშირშია აღზრდასთან. როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია. განსაკუთრებით კარგად ჩანს ეს, როდესაც ბავშვს ოთხი წელი მკაცრი პედაგოგი ჰყავს, შემდეგ გადადის მეხუთე კლასში და იქ სხვადასხვა მასწავლებელი შემოდის, ზოგი მკაცრია, ზოგი ნაკლებად, აქ უკვე ბავშვი გამოუშვებს იმ დაგროვილ ენერგიას, რომელიც კარგად ეჭირა პედაგოგს. რის ფასად და როგორ ეჭირა, ეს უკვე სხვა საკითხია. ხშირ შემთხვევაში ეს დაგროვილი ენერგია არის დესტრუქციული, აგრესიული, ამას ასაკობრივი კრიზისებიც მოჰყვება. საიდან მოდის ე.წ. რთული ქცევა? ერთი მიზეზი არის დაგროვილი ენერგია, რომელსაც არ მიეცა შესაძლებლობა სადღაც რეალიზებულიყო, მეორე - დასწავლა, ვიღაც იქცევა ასე და მეც ასე უნდა მოვიქცე. რთული ქცევა, შესაძლოა, ოჯახშიც იყოს დასწავლილი, მაგ. ბილწსიტყვაობა. ამით ბავშვი იქცევს ყურადღებას. ყურადღება ძალიან მნიშვნელოვანია. ადამიანის იგნორი იმდენად მტკივნეულია, რომ ადამიანი ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ ყურადღება დაიბრუნოს.“

ნინო ბუაძის თქმით, ქცევა კონტექსტის მიხედვით, შესაძლოა რთულიც იყოს და ტიპიურიც:

„რთული ქცევა, შეიძლება, იყოს აბსოლუტურად ტიპიური ქცევა, უბრალოდ არ იყოს შესაბამის გარემოში. მაგ. ბავშვმა რომ გაკვეთილზე ტელეფონი ამოიღოს და მულტფილმს უყუროს, ესეც რთული ქცევაა. სხვა გარემოში ეს არ იქნებოდა რთული ქცევა. ყველა ქცევას, რომელსაც ბავშვი გვთავაზობს, გარკვეული წინაპირობა აქვს. ქცევა ეს არის შედეგი, რომელიც მივიღეთ. ამ შედეგს აქვს წინა ეტაპები. შესაძლოა, ქცევას ჰყავდეს მაპროვოცირებელი. ბავშვი რთულ ქცევას ავლენდეს იმ მაყურებელთან, რომელიც მისთვის მნიშვნელოვანია. შესაძლოა, ის არ იქცეოდეს რთულად დედასთან, მაგრამ ამას აკეთებდეს ბებიასთან. რთულ ქცევას აქვს სხვადასხვა მიზანი, შესაძლოა, ეს იყოს ყურადღება, სათამაშოს დაბრუნება და ა.შ. შესაძლოა, მიზეზი იყოს ისიც, რომ ბავშვმა არ იცის სხვა ალტერნატივა, თუ როგორ მოიქცეს. ის ამბობს ცუდ სიტყვებს და იბრუნებს სასურველ ნივთს, მაგრამ არ იცის ალტერნატივა, თუ როგორ დაიბრუნოს ნივთი სხვანაირად.“

ნინო ბუაძე ბავშვის ფიზიკური დასჯის ნეგატიურ ასპექტებს გამოყოფს და აცხადებს,რომ დასჯით ბავშვი ვერაფერს სწავლობს:

„როგორც წესი, რთულ ქცევას მოჰყვება ხოლმე დასჯა. რატომ არ უნდა დავსაჯოთ ბავშვი? რატომ არ ვცემთ ან წამოვარტყამთ ხოლმე ბავშვს? რატომ უნდა წამოვარტყა ბავშვს, როდესაც ცუდი სიტყვა მითხრა, ან თქვა სადღაც ისეთ გარემოში, სადაც მე შემრცხვა? შეიგინა, წამოვარტყი და ის იგივენაირად აღარ მოიქცევა, მაგრამ რატომ არ ვაკეთებ ამას? ის დაისწავლის ამ ქცევას და მის მიმართ ცუდ ქცევაზე მსგავსი პასუხი ექნება. როდესაც ბავშვს ვსჯი, წამოვარტყამ, მას ვაგრძნობინებ ჩემს უპირატესობას, ვამცირებ, მასში აგრესიას ვბადებ და მას სურვილი აქვს, როდესღაც სამაგიერო გადამიხადოს. ის ქცევაზე კი არ ფიქრობს, თუ რა დააშავა, იმ აგრესიაზეა ორიენტირებული, რომელიც მასში დაგროვდა.“

„ავტორიტარული სტილის მშობლები ხშირ შემთხვევაში ფიქრობენ, რომ ცემა გამართლებულია. ისინი ხშირად ამბობენ: „მართალი იყო დედა, რომ მცემდა და ისე მატარებდა მუსიკაზე, სხვანაირად მე ვერ ვისწავლიდი მუსიკას, ამიტომ მეც ასე უნდა მოვიქცე.“ ბავშვს ამ დროს ძალიან ბევრი აგრესია უგროვდება და მისგან გათავისუფლებას ცდილობს. აგრესიის ცნობილი ფოტო არსებობს, ხელმძღვანელი რომ ქვეშემრდომს ეჩხუბება, მეუღლე ბავშვს, ბავშვი ძაღლს. აგრესია არსად იკარგება, ის ერთი ადამიანიდან მეორეზე გადადის. ბავშვი ვერ იგებს, რა უნდა გააკეთოს. მან არ იცის, თუ არ შეიგინა, რა უნდა ქნას ამ დროს. ცემა და გამოხატული აგრესია იმ მომენტში მყისიერად შეწყვეტილი რთული ქცევაა და არა ის, რომ ბავშვმა ისწავლოს ალტერნატივა. ბავშვმა რომ მიუღებელი ქცევა განახორციელა, მშობელმა თუ არ იმსჯელა მასთან ერთად ამაზე, თუ მან ბავშვს არ მიაწოდა ქმედების სწორი ფორმა, ის ვერაფერს ისწავლის, გარდა იმისა, რომ მიიღებს შიშს. ერთადერთი რასაც ბავშვი სწავლობს არის ის, რომ როდესაც მას ვინმე ცუდად მოექცევა, მანაც უნდა დაარტყას,“ - აღნიშნავს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია 

წაიკითხეთ სრულად