Baby Bag

როცა დავინახავთ, რომ ბავშვი ხატავს, ყოველთვის უნდა შევაქოთ და მოვიწონოთ მისი ნამუშევარი - რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვებს ხატვა?

როცა დავინახავთ, რომ ბავშვი ხატავს, ყოველთვის უნდა შევაქოთ და მოვიწონოთ მისი ნამუშევარი - რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვებს ხატვა?

უფროსებს ხშირად გვავიწყდება საკუთარი ბავშვობა და ამ შეუცნობელ შესაძლებობათა ნამდვილი ფასი. ჩემი პრაქტიკიდან და პედაგოგიური მოღვაწეობიდან გამომდინარე, ვხედავ, რომ ვცდილობთ ბავშვი ნაადრევად გამოვიყვანოთ ბავშვური სამყაროდან, გვინდა ბევრი რამ ვასწავლოთ, ცხოვრებისათვის დროზე ადრე მოვამზადოთ. ამას კი ხშირად არასასურველი შედეგი მოყვება, რადგან ვიწყებთ ბავშვის განვითარების ხელოვნურ დაჩქარებას, რაც ისევე საზიანოა, როგორც განვითარების ხელოვნური დაგვიანება.

ბავშვის განვითარება ყველა სფეროს მოიცავს. ფიზიკურ ზრდას, რაც გულისხმობს სხეულის ზომებისა და ფორმის, ცენტრალურ-ნერვული სისტემის, სენსორული და მოტორული უნარების განვითარებას. კოგნიტური (შემეცნებითი) პროცესების - აღქმის, ყურადღების, მეხსიერების, აზროვნებისა და მეტყველების განვითარებასფსიქოსოციალურს - პიროვნული ნიშნების შეძენასა და საკუთარი გრძნობის განვითარებას, მის ადაპტაციას საზოგადოების მოთხოვნებთან და კულტურულ გარემოსთან.

სკოლის პირველ პერიოდში მნიშვნელოვანია სამი ეტაპი: თამაში, ხატვა, ზეპირმეტყველება. ხატვა ხელს უწყობს ბავშვის შინაგანად განცდილის გარეთ გამოტანის მოთხოვნილების დაკმაყოფილებას. ხატვის საშუალებით ის ბევრ ისეთ გრძნობასა და თვისებას იძენს, რომელთა არც განცდა და არც შეგრძნება სხვა დროს და სხვა პირობებში მას არ შეუძლია. ხატვა ქცევის ისეთი ფორმაა, რომელიც ერთსა და იმავე დროს სხვადასხვა ფსიქიკურ უნართა მოქმედებისთვის მზაობას გულისხმობს.

და მაინც რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვებს ხატვა?

ჩემი გამოცდილებიდან გამომდინარე, რომელიც პედაგოგიურ პრაქტიკაში მაქვს დანერგილი, კოლეგებსა და მშობლებს ვუგეგმავ შეხვედრებს, ვუტარებ ლექციებს იმაზე, თუ როგორ ეხმარება ბავშვებს ხელოვნება, აღმოაჩინონ და შექმნან ბედნიერება, სიხარული. ჩვენ ტექნოლოგიების საუკუნეში ვცხოვრობთ, სადაც ბავშვთა უმრავლესობა დიდ დროს ატარებს კომპიუტერთან, ტელევიზორთან... თუმცა ჩვენ, ადამიანები (პედაგოგები მათ რიგში), იმისთვის ვართ შექმნილი, რომ რაიმე ახალი სტრატეგიები შევქმნათ.

ხატვის დადებითი მხარეები ბავშვის განვითარებაში:

1. ხატვის დროს ვითარდება მხედველობითი აღქმა, მეხსიერება;

2. მოზარდი ეცნობა ფორმებს, მიმართულებებს, ცხოველებს, მცენარეებს, გარემოს. უვითარდება ფანტაზია, ცნობიერება, ემოციები ცნობისმოყვარეობა, ნებისყოფა;

3. სწავლობს, დაისახოს და შეასრულოს ამოცანები, მიიყვანოს დაწყებული საქმე ბოლომდე. სწავლობს განწყობის შემუშავებას. ხატვისას მნიშვნელოვანია,  ბავშვმა განიცადოს სიხარული და თვითკმაყოფილება.

დასასრულს შეგვიძლია ვთქვათ, რომ სხვა არცერთი აქტივობა არ აძლევს ბავშვს საშუალებას, გამოხატოს საკუთარი ემოციები და გახდეს მეტად თავდაჯერებული, ისე როგორც ხატვის დროს. როცა დავინახავთ, რომ ბავშვი ხატავს, ყოველთვის უნდა შევაქოთ და მოვიწონოთ მისი ნამუშევარი.

ავტორი: ირინა ღლონტი ბათუმის მე-17 საჯარო სკოლის უფროსი მასწავლებელი

გამოყენებული ლიტერატურა:

დიმიტრი უზნაძე; „განწყობის თეორია“(1976) თბ. საქართველო

ირაკლი იმედაძე ფსიქოლოგიის საფუძვლები (2006) თბ.საქართველო

შეიძლება დაინტერესდეთ

მე-7 კლასის სასკოლო სახელმძღვანელოების გრიფირების პროცესი დასრულდა - გრიფი 34 სახელმძღვანელოს მიენიჭა

მე-7 კლასის სასკოლო სახელმძღვანელოების გრიფირების პროცესი დასრულდა - გრიფი 34 სახელმძღვანელოს მიენიჭა

საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტრომ ზოგადი განათლების დაწყებითი საფეხურის ზოგიერთი საგნისა და საბაზო საფეხურის VII კლასის სასკოლო სახელმძღვანელოების გრიფირების პროცესი დაასრულა.

მეშვიდე კლასის სახელმძღვანელოების გრიფირების პროცესი მინისტრის 2018 წლის ბრძანების საფუძველზე მნიშვნელოვანი სიახლეებით წარიმართა.

მიმდინარე მასშტაბური რეფორმის ფარგლებში ახალ ეროვნულ სასწავლო გეგმაში განსაკუთრებული აქცენტი კეთდება კრიტიკულ აზროვნებაზე, კვლევითი, შემოქმედებითი და თანამშრომლობითი უნარების განვითარებაზე (და არა მხოლოდ შინაარსის დამახსოვრებაზე), ასევე საგანთშორისი კავშირების გაძლიერებაზე, ცოდნათა ორგანიზებასა და ურთიერთდაკავშირებაზე. სწორედ ამ მიზნების მისაღწევად და ამ კრიტერიუმების დასაკმაყოფილებლად გამოცხადდა სახელმძღვანელოების კონკურსი VII კლასისთვის (ასევე დაწყებითი საფეხურის ზოგიერთი საგნისთვის, სადაც შარშან ვერ შეირჩა სახელმძღვანელოები), ამდენად, აქცენტები გაკეთდა სახელმძღვანელოების ხარისხის უზრუნველყოფაზე.

პირველ რიგში, უფრო მეტი დრო მიეცათ გამომცემლებს სახელმძღვანელოების წერისთვის - მხოლოდ VII კლასის სახელმძღვანელოსთვის 4 თვეზე მეტი; გარდა ამისა, მეტი დრო დაიხარჯა თავად ავტორების მომზადებაზეც: სახელმძღვანელოების ავტორებისთვის ჩატარდა საგნობრივი კონსულტაციები, რომლებიც უკავშირდება თავად საგნის სტანდარტის გააზრებას, ასევე შეფასების კრიტერიუმების გაგება-გააზრებას; ასევე ჩატარდა თემატური სემინარები/სამუშაო შეხვედრები - რაშიც სამთავრობო და არასამთავრობო ორგანიზაციები იყვნენ ჩართულები.

სახელმძღვანელოები რამდენიმე მიმართულებით შეფასდა: ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან შესაბამისობა; შინაარსობრივი გამართულობა; სტრუქტურული გამართულობა; ენობრივი გამართულობა; სამართლებრივ და ეთიკურ ნორმებთან შესაბამისობა; მდგრადი განვითარების პრინციპებთან შესაბამისობა.

სახელმძღვანელოებს აფასებდნენ დამოუკიდებელი ექსპერტები; შემფასებელთა ჯგუფში შედიოდნენ როგორც პრაქტიკოსი მასწავლებლები, ასევე აკადემიური წრის წარმომადგენელი, ფსიქოლოგი, ფილოლოგი და სპეციალისტი ადამიანის უფლებათა მიმართულებით.

სახალხო დამცველის ინსტიტუტის მიმართ გამოხატული მაღალი ნდობისა და სანდო რეპუტაციის საფუძველზე, სამინისტრომ თხოვნით მიმართა სახალხო დამცველის აპარატს, ჩართულიყვნენ გრიფირების პროცესში სპეციალისტები, რომლებიც სახელმძღვანელოებს შეფასებდნენ სხვადასხვა მიმართულებით:

  1. რამდენადაა დაცული გენდერული ბალანსი ტექსტებსა და ილუსტრაციებში;
  2. რამდენად თავისუფალია სახელმძღვანელო სტერეოტიპული დამოკიდებულებისგან, ეთნიკური, რელიგიური და სხვა ნიშნით დისკრიმინაციული ელემენტებისგან;
  3. რამდენად გათვალისწინებულია მდგრადი განვითარების პრინციპები და სხვ.

გრიფირების პროცესში 14 საგანზე 75 განაცხადი გაკეთდა:

  • პირველი ეტაპი გადალახა 73-მა განაცხადმა; ხარვეზი ორ განაცხადს დაუდგინდა, რაც არ იქნა გამოსწორებული დადგენილ ვადაში და, შესაბამისად, გრიფირების შემდეგ ეტაპზე ვერ გადავიდა.
  • რეცენზირების პირველი ეტაპის დასრულების შემდეგ, ანონიმურობის დარღვევის გამო, შემდეგ ეტაპზე კიდევ ორი განაცხადი ვერ გადავიდა,
  • ხოლო შინაარსობრივი და/ან ტექნიკური ხარვეზების განუხორციელებლობისა და კომისიისათვის მიუმართაობის გამო, გრიფირების პროცესს დამატებით კიდევ ექვსი განაცხადი გამოეთიშა.

ჯამში, გრიფი 34 სახელმძღვანელოს მიენიჭა.

ახალი სახელმძღვანელოები სასწავლო წლის დაწყებამდე დაიბეჭდება და ყველა საჯარო სკოლაში დარიგდება.

სამინისტრომ უკვე დაიწყო დასრულებული გრიფირების პროცესის ანალიზი ძლიერი და სუსტი მხარეების გამოვლენისა და სახელმძღვანელოების შეფასების სისტემის შემდგომი გაუმჯობესების მიზნით და მზადაა გამომცემლების, ავტორებისა და სხვა დაინტერესებული პირებისგან მიიღოს კონკრეტული წინადადებები, შენიშვნები და რეკომენდაციები.

გარდა ამისა, უნდა აღინიშნოს, რომ 2018-2019 წლების სახელმძღვანელოების გრიფირების პროცესში გამოვლინდა სახელმძღვანელოები, რომლებიც მიუახლოვდნენ ან გადალახეს მინიმალური ზღვარი, მაგრამ ტექნიკური თუ სხვა ხარვეზების არსებობის გამო გრიფი ვერ მიიღეს. მნიშვნელოვანია, რომ აღნიშნული ინტელექტუალური რესურსი არ დაიკარგოს საგანმანათლებლო სისტემისთვის და ხელმისაწვდომი იყოს პედაგოგებისთვის, რაც სწავლა-სწავლების პროცესის გამრავალფეროვნებასა და გაუმჯობესებას შეუწყობს ხელს. ამ მიზნითაც უახლოეს პერიოდში სამინისტრო დაიწყებს კონსულტაციებს გამომცემლებთან და საავტორო ჯგუფებთან. 

წაიკითხეთ სრულად