Baby Bag

​,,აი, რატომ უნდა მისცე ახალშობილს ხსენი'' - პედიატრი მიზეზებს ასახელებს

​,,აი, რატომ უნდა მისცე ახალშობილს ხსენი'' - პედიატრი მიზეზებს ასახელებს

რატომ უნდა მივცეთ ახალშობილს ხსენი? - აღნიშნულ თემაზე ​პედიატ​რი თამარ ობგაიძე წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

,,დედის რძე ცოცხალი ნივთიერებაა, რომლის შემადგენლობა მარტო დაბადების შემდეგ დღეებში კი არა, კვებიდან კვებამდე იცვლება და ზუსტად თანხვდება ჩვილის მოთხოვნილებებს.

მართლა ჯადოქრობაა!

კომპიუტერული სისტემების და კოსმოსის ერაში გასაკვირი ისევ რჩება დეიდს რძის თავისებურებები, რომელის ზუსტი ანალოგი კაცობრიობამ ვერაფრით შექმნა.

მოდი, მივყვეთ, როგორც იცვლება ქალის რძე ბავშვის დაბადების მერე.

ორსულობის ბოლოს სარძევე ჯირკვლებში ყვითელი ფერის ბლანტი სითხე - ხსენი წარმოიქნება. რატომ ყვითელი? იმიტომ, რომ ის მდიდარია ბეტა-კაროტინითა და პიგმენტი ლიპოქრომით. ხსენი „მწიფე რძისაგან” მკვეთრად განსხვავდება: შეიცავს ცილებისა და მარილების ჭარბ რაოდენობას, შაქარი და ცხიმი შედარებით ნაკლებია. ნატრიუმის და მაგნიუმის მარილების სიჭარბე ხელს უწყობს ნაწლავის სწრაფ დაცლას პირველი განავლისაგან, რომელიც სანაყოფე წყლითა და ნაწლავების ჩამოფქცვნილი უჯრედებითაა წარმოდგენილი. დიდი რაოდენობით შეიცავს B1, B12, C, E, A ვიტამინებს ძალიან კალორიულია. განსაკუთრებით კი პირველი დღის ხსენი, რომლის 1 ლიტრში 1500 კკალ ენერგიაა. მშობიარობის პროცესში დაღლილ ახალშობილს ეს ენერგია ძალიან სჭირდება. ხსენი შეიცავს ლეიკოციტებს, ლიმფოცოიტებს, მაკროფაგებს, რომლებიც ნაწლავის შიგნით იმუნიტეტის ფორმირებას უწყობენ ხელს. მაგრამ მთავარი მისი მთავარი სიმდიდრე მზა ანტისხეულებია, რომლებიც ინფექციების თავიდან აცილებაში გვეხმარება. პრაქტიკულად, ხსენი ის პირველი ვაქცინაა, რომელსაც ახალშობილი დაბადებიდან პირველივე წუთებში იღებს. ამავე დროს ის ადვილი მოსანელებელია ახალშობილის უმწიფარი კუჭ-ნაწლავისათვის. შეიცავს ბიფიდუმფაქტორს, რომელიც ხელს უწყობს ჩვილის ორგანიზმში სასარგებლო ბაქტერიების გამრავლებას.ხსენის შემადგენლობაში კიდევ ერთი განსაკუთრებული ნივთიერებაა - ლაქტოფერინი, რომელიც პატარას ავი მიკროორგანიზმებისაგან იცავს.

ნუ შეგაშინებს ხსენის სიმცირე - შენი პატარას კუჭიც ხომ ერთიბეწოა და ამ ჯადოსნური პროდუქტის მცირე რაოდენობა მისთვის სრულიად საკმარისია.

მოკლედ, ხსენი ნამდვილი სუპერპროდუქტია, რომელიც ახალშობილს აუცილებლად უნდა მისცე!

ლაქტაციის მე-3 დღიდან გამოიყოფა ხსნიანი რძე, მე-4-5 დღიდან გარდამავალი რძე. მეორე კვირიდან წარმოქნილ რძეს „ მწიფე რძეს“ ვუწოდებთ.

ხსენის რძედ გარდაქმნას თან ახლავს „რძის მოწოლის“ შეგრძნება, სარძევე ჯირკვლების გადიდება, გამკვრივება, სიმძიმის უსიამოვნო შგრძნებები.

ამ პროცესის რეგულირებასათვის აუცილებელია სარძევე ჯირკვლების სრულად დაცლა, რასაც პატარა ვერ ახერხებს და რძის გამოწველა ხდება საჭირო.

თუმცა ეს სხვა თემაა და შემდეგში მოგიყვები. ჯანმრთელობას გისურვებ!'' - აღნიშნავს პედიატრი. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 
წაიკითხეთ სრულად