მშობლები ყოველთვის ცდილობენ, მიუხვდნენ თავიანთ პატარებს მაშინ, როცა ისინი ჯერ ვერ ლაპარაკობენ. კომუნიკაცია ჩვილებთან საკმაოდ რთულია. თუმცა არსებობს სხვადასხვა ხერხი, რომელთა ცოდნაც დაგეხმარებათ, მიხვდეთ, რას საჭიროებს ბავშვი კონკრეტულ მომენტში. ტირილი, სიცილი, სხვადასხვა ჟესტი მშობლებს კომუნიკაციის დამყარებაში ეხმარება.
გთავაზობთ რამდენიმე
მეთოდს, რომელიც სანამ პატარა ლაპარაკს ისწავლის, მისი საჭიროებების მიხვედრაში დაგეხმარებათ:
ტირილი
1.ტირილი ძილის გამო
ძილის ნაკლებობის გამო ყველა ადამიანი გაღიზიანებული და უხასიათოა. ასევე ხდება ბავშვებშიც განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც სურთ ძილი და ვერ ახერხებენ დაძინებას. ამ დროს მათ ახასიათებთ გრძელი, გაბმული ტირილი, რომლითაც წუწუნს და უკმაყოფილებას გამოხატავენ.
2. ტირილი შიმშილის გამო
თავიდან ეს „უბრალო“ ტირილია, თუმცა თუ მშობლის მხრიდან საჭირო რეაგირება არ მოჰყვება, შესაძლოა ისტერიულ ტირილშიც გადაიზარდოს. ამ დროს ბავშვი განსაკუთრებით ამოძრავებს თავს, ასევე ტუჩების უჩვეულო მოძრაობით გამოსცემს ბგერებს, რაც იმის მანიშნებელია, რომ ბავშვს შია.
3. ტირილი ტკივილის გამო
ასეთ დროს ტირილი ჩვეულებრივზე მეტად ხმამაღალი და ხანგრძლივია. ტკივილის სიძლიერესთან ერთად იმატებს ისტერიულად ტირილიც. როდესაც ბავშვი იღლება, ტირილს დაბალ ხმაზე აგრძელებს.
4. ტირილი დისკომფორტის გამო
როდესაც ბავშვს ძალიან სცივა, სცხელა ან საფენის გამოცვლა სჭირდება, ტირილი უწყვეტი და ძალიან მწყრალია (ემოციური, გაბრაზებული). ასევე დისკომფორტს უკონტროლო მოძრაობებით და ხერხემალში მოხრითაც გამოხატავენ.
5. ტირილი, რომლითაც ახალშობილი თავისთან „გვიხმობს“
თუ ბავშვი 5-6-ჯერ წამოიტირებს, შემდეგ კი წყვეტს და 20 წამში ისევ აგრძელებს, სურს, ვინმემ ხელში აიყვანოს და გაართოს. თუ მასთან არავინ მივა ტირილის ციკლი ისევ გაგრძელდება.
6. ფსიქოლოგიური ხასიათის ტირილი
შებერილობის, გაზების, შარდვის ან დეფეკაციის გამო ბავშვი ხშირად გრძნობს დისკომფორტს, რასაც ხანგრძლივი, უწყვეტი ტირილით გამოხატავს.
7. ტირილი არასასურველი გარემოს გამო
ამ ტიპის ტირილი შესაძლოა, სხვადასხვა მიზეზის გამო იყოს გამოწვეული. მაგალითად, როდესაც ბავშვს არ მოსწონს გარემო, რომელშიც ცხოვრობს. ის ამ ჟესტით გამოხატავს უკმაყოფილებას.
მოძრაობა
1. ზურგის მოხრილობა (თაღოვანი)
ეს მოძრაობა 2 თვემდე ბავშვებში ძალიან სპეციფიკურია. შესაძლოა, იგი გამოწვეული იყოს, მუცლის არეში მწვავე ტკივილით. ახალშობილი უკვე დანაყრებულია თუ ასე საკვების მიღების შემდეგ იქცევა. გარდა ამისა, 2 თვის შემდეგ ბავშვები ამ ჟესტით დაღლილობასაც გამოხატავენ.
2. მუშტის შეკვრა
როგორც წესი, ახალშობილები მუშტს კრავენ შიმშილის დროს. თუ თქვენი პატარას ეს ჟესტი არ გამოგეპარებათ, შეძლებთ თავიდან აირიდოთ ტირილი და სხვა სახის უსიამოვნება.
3. ყურზე ხელის ჩაჭიდება
ეს ჟესტი უმეტესად იმის მანიშნებელია, რომ ბავშვი საკუთარ სხეულს იკვლევს და იძიებს ახალ დეტალებს. მაგრამ თუ ეს მუდმივად გრძელდება, უმჯობესია, საკონსულტაციოდ მიმართოთ ექიმს.
4. მხრის უცაბედი შეკუმშვა
ეს მოძრაობა ხშირია შიშის დროს. მაგალითად, როდესაც ბავშვს ესმის ხმამაღალი ხმები ან ხედავს მკვეთრ შუქს.
5. თავის ბრუნვა
ბევრი ბავშვისთვის ეს მოძრაობა დამაწყნარებელია. როდესაც ძილისთვის ემზადებიან ან დამშვიდებას ცდილობენ, პატარები ამ ჟესტს მიმართავენ.
6. ფეხის აწევა
ეს მოძრაობა გამოხატავს მწვავე და ძლიერ ტკივილს. ასე ბავშვები ტკივილის შემსუბუქებას ცდილობენ.
ამ ჟესტების ცნობა დაგეხამრებათ ზუსტად გაიგოთ, თუ რა სურს ბავშვს. მნიშვნელოვნად შეამცირებს კომუნიკაციის სიმცირით გამოწვეულ სტრესს და ხელს შეუწყობს კონტაქტის დამყარებას თქვენსა და ახალშობილს შორის.
„ოჯახში პრიორიტეტების იერარქია ამგვარად უნდა გამოიყურებოდეს: ბავშვის უსაფრთხოება - ბავშვის კვება - დედის ძილი,“ - ევგენი კომაროვსკი
დედებისთვის ერთ-ერთ მწვავე პრობლემას ძილის ნაკლებობა წარმოადგენს. ამ პრობლემის მოგვარება ყველაზე მზრუნველ მეუღლეებსაც კი უჭირთ, რადგან მამას არ შეუძლია ატირებული მშიერი ბავშვი მკერდზე მიიკრას და გამოკვებოს. არარაციონალური გადაწყვეტილებების, ოჯახური კონფლიქტებისა და დეპრესიის უმთავრეს საფუძველს სწორედ დედის ძილის ნაკლებობა წარმოადგენს.
ახალბედა დედის სრულფასოვანი ძილი ბავშვის ჯანმრთელობისა და ოჯახის ჰარმონიული თანაცხოვრებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ოჯახში პრიორიტეტების იერარქია ამგვარად უნდა გამოიყურებოდეს: ბავშვის უსაფრთხოება - ბავშვის კვება - დედის ძილი. სხვა დანარჩენზე კი მხოლოდ ამ სამი მიზნის განხორციელების შემდეგ უნდა იზრუნოთ.
დედებო, ძილი გჭირდებათ? არანაირი საოჯახო საქმე არ გააკეთოთ! ჯერ აუცილებლად გამოიძინეთ და მხოლოდ ამის შემდეგ დაალაგეთ სახლი, დარეცხეთ ჭურჭელი, მოამზადეთ სადილი, აღზარდეთ ბავშვი, მოესიყვარულეთ ოჯახის წევრებს და ა.შ. სჯობს მტვერსა და დალაქავებულ ხალათში იყოთ ადეკვატური და მშვიდი, ვიდრე გაღიზიანებული და შეშლილობის ზღვარზე მყოფი სუფთა და მოწესრიგებულ სახლში.
ბავშვის გაჩენას კიდევ თუ გეგმავთ, შემდეგი რჩევა გაითვალისწინეთ: ძილთან დაკავშირებით პრობლემები რომ არ გაჩნდეს, მეუღლესთან ოჯახური საუბარი გამართეთ. წინასწარ გადაანაწილეთ პრიორიტეტები და მოვალეობები, ვიდრე ოჯახს ახალი წევრი შეემატება, რადგან მშვიდად საუბარი, მეუღლის არგუმენტების მოსმენა, დათმობებზე წასვლა და საერთო ენის გამონახვა ძალიან რთულია, როდესაც ღამე თეთრად გაათენეთ და ხელში ატირებული ბავშვი გიჭირავთ.
წყარო: ევგენი კომაროვსკი - „365 რჩევა ბავშვის ცხოვრების პირველ წელს“