ცნობილი პედიატრი, მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი, ინგა მამუჩიშვილი მშობლებს მოუწოდებს, მაქსიმალურად მიაჩვიონ ბავშვი ცოცხალი ხილის მიღებას. როგორც იგი MomsEdu.ge-სთან საუბრისას აღნიშავს, მნიშვნელოვანია, შვილებს პატარაობიდანვე ვასწავლოთ სწორი კვება:
„მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, რომ ბავშვს როგორღაც მივაწოდოთ ცოცხალი ხილი, უხეში უჯრედისი, რაც მისი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის არის აუცილებელი. თუ ხილის წვენს სვამს ბავშვი (უშაქროს) კი ბატონო, მაგრამ უშაქრო კომპოტს და უშაქრო ხილის წვენს ბავშვი ვერ დალევს. მე მინდა, რომ შაქრის მინიმალიზაცია მოხდეს, რადგან შაქარი არ არის სასარგებლო ბავშვის ორგანიზმისთვის, მეტიც, მავნეა. აქედან გამომდინარე, შევაჩვიოთ ბავშვი ნორმალურ კვებას, სანამ ჩვენ შეგვიძლია ვარეგულიროთ მისი კვება. თორემ, როცა გაიზრდება, უკვე აღარაფერი გვეკითხება. ამ დროისთვის მისი ორგანიზმი უკვე დაბინძურებულია. ამიტომ ჩვენ უნდა შევეცადოთ, რომ ბაზისი იყოს რაც შეიძლება სუფთა“, - აღნიშნავს ინგა მამუჩიშვილი.
მისივე თქმით, კომპოტი უნდა მომზადდეს ცოცხალი ხილისგან ან ჩირებისგან და იყოს ბუნებრივად ტკბილი:
„კომპოტის მომზადების შემთხვევაშიც, 30 წუთის განმავლობაში გამდინარე წყალში უნდა გვქონდეს ხილი მოთავსებული. კომპოტი უნდა მომზადდეს შეთავსებადი ხილისგან და არა ყველანარი ხილით, რადგან ვიტამინებსაც შეუძლიათ, დაეჯახონ ერთმანეთს და ერთმა ვიტამინმა მეორე გაანეიტრალოს. ვიმეორებ, უმჯობესია, ბავშვი ცოცხალ ხილს მივაჩვიოთ. როდესაც მაცივარში დევს ხილი, ვიტამინების 30% იკარგება და ხარშვის დროს, მით უმეტეს. ნებისმიერი გზა უნდა ვცადოთ, რომ ბავშვს ხილი ცოცხალი სახით მივაწოდოთ. დავდოთ ხილი მაგიდაზე სხვადასხვა ფორმით, დავჭრათ და გავაფორმოთ ლამაზად, არ დავაძალოთ და თავად „მიეპაროს,“ - ამბობს ინგა მამუჩიშვილი.
„მშობიარობის დროს სისხლდენის გამომწვევი პირველი მიზეზი არის საშვილოსნოს ტონუსის დაქვეითება,“ - მეან-გინეკოლოგი დავით მიქაბერიძე
მეან-გინეკოლოგი დავით მიქაბერიძე გადაცემაში „პირადი ექიმი“ მშობიარობის შემდგომი სისხლდენის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს. მისი თქმით, სისხლდენას ოთხი ძირითადი გამომწვევი მიზეზი აქვს:
„ყველაზე რთული გართულება არის დედის ლეტალური გამოსავალი, სიკვდილიანობა. ამ შემთხვევაში, პირველ ადგილზე დგას მშობიარობის შემდგომი სისხლდენა. მთელ მსოფლიოში მშობიარობის გართულებების ორი პროცენტი სისხლდენებზე მოდის. შეიძლება, სისხლდენა განვითარდეს მოულოდნელად, მოწმენდილ ცაზე. ჩვენ მაინც ვცდილობთ ვიპოვოთ ის მიზეზი, რომელმაც გამოიწვია სისხლდენა. სისხლდენის გამომწვევი ოთხი ძირითადი მიზეზი არსებობს. ყველაზე ხშირი, პირველი მიზეზი არის საშვილოსნოს ტონუსის დაქვეითება. საშვილოსნოს ტონუსის ჰიპოტონია-ატონია არის ყველაზე ხშირი გართულება სისხლდენის. მეორე არის პლაცენტის მოცილების, გამოძევების პათოლოგია. ეს გულისხმობს ან პლაცენტარული ქსოვილის ჩარჩენას, ან მისი გამოძევების შეფერხებას. მესამე მიზეზი არის ტრავმა, საშვილოსნოს დაზიანება-გახევა ან რბილი სამშობიარო გზების დაზიანება, მაგ. საშოს, შორისის. ეს აუცილებლად იწვევს სისხლდენას. სისხლდენის მეოთხე მიზეზი არის კოაგულაციური პათოლოგია, ანუ სისხლის შედედებასთან დაკავშირებული პრობლემები. თუ სისხლის შედედებასთან დაკავშირებით არსებობს პათოლოგია, ამას შედარებით მომზადებულები ვხვდებით, თუ ეს არ არის გამოწვეული სისხლდენის ან ტრავმის შედეგად.“
„სისხლდენის პირველი სამი მიზეზი განსაკუთრებით რთული შემთხვევებია. მე აგიხსნით მექანიზმს, რატომ ხდება ტონუსის დაქვეითების გამო სისხლდენა. ყველამ კარგად იცის, რომ ორსულობის დროს ნაყოფის კვება მიმდინარეობს პლაცენტის მეშვეობით. პლაცენტის დიამეტრი, დაახლოებით, 20-35 სანტიმეტრია. თქვენ წარმოიდგინეთ, რამხელა ფართობი არის მიკრული საშვილოსნოს კედელზე. საშვილოსნოს კედლიდან ღია სისხლძარღვებით ხდება სისხლის მიწოდება ნაყოფისთვის. პლაცენტის მოცილების შემდეგ ეს სისხლძარღვები ღიად რჩება. საშვილოსნო სათანადოდ თუ არ შეიკუმშა, სისხლდენა არ გაჩერდება. სისხლი ჭავლით მოდის და საკმაოდ ძლიერი სისხლდენა არის ხოლმე. თუ ამ მიზეზის აღმოფხვრა ძალიან სწრაფად არ მოხდა, შეიძლება, ძალიან ცუდი შედეგის წინაშე აღმოვჩნდეთ უცებ, იმდენად ძლიერი სისხლდენა იცის ატონია-ჰიპოტონიამ,“ - აღნიშნავს დავით მიქაბერიძე.