Baby Bag

„მე რომ ვიყო მშობელი, დილის საათებში ბავშვს მივცემდი კვერცხს და იოგურტს,“- გიორგი ღოღობერიძის რეკომენდაცია

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ „მთავარი არხის“ გადაცემაში „მთავარი დიაგნოზი“ 8 სუპერსაკვები დაასახელა, რომელიც ბავშვის ორგანიზმს ყველაზე მეტად სჭირდება:

„გაგიზიარებთ 8 სუპერსაკვებს, რომლებიც ბავშვის სხეულს ძალიან სჭირდება. ბავშვის სხეული და ზრდასრულის სხეული ერთი და იგივე არ არის. ბავშვის სხეული ვითარდება და რადგან ის ვითარდება, მან ყველა ელემენტი, ვიტამინი და ამინომჟავა დროულად უნდა მიიღოს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი განვითარება ფერხდება, არა მარტო სიმაღლეში, არამედ შინაგანი ორგანოების კუთხითაც. მათ შორის, იზღუდება გონებრივი რესურსიც. მე რომ ვიყო მშობელი,დილის საათებში ბავშვს მივცემდი კვერცხს და იოგურტს. კვერცხში ყველაფერია, რაც ბავშვის სხეულს განვითარებისთვის სჭირდება. კვერცხის ცილაში თითქმის ყველა ამინომჟავაა, რომ ადამიანის სხეულში ნებისმიერი ცილა ჩამოყალიბდეს. ამიტომ, კვერცხის ცილა ბავშვისთვის იდეალური საკვებია. მაგრამ, ყვითრიც არ დაგავიწყდეთ. ყვითრში B ვიტამინი ძალიან დიდი რაოდენობითაა. მათ შორის, B12 ვიტამინი, რაც ნერვულ სისტემას სჭირდება. იოგურტში ძალიან დიდი რაოდენობითაა კალციუმი და ფოსფატები, რაც კბილების, ძვლების ჩამოყალიბებისთვის არის აუცილებელი. იოგურტში საკმარისი რაოდენობითა არის  პრობიოტიკებიც, რომელიც მსხვილ ნაწლავს სწორი ბაქტერიოფლორით ასაზრდოებს, რაც ბავშვს სჭირდება, რათა იმუნური სისტემა სწორად განვითარდეს.

სკოლაში წასვლის წინ ბავშვს გავატანდი ბანანის, სტაფილოსა და ავოკადოს დაბლენდერებულ მასას. ბავშვობაში მეუბნებოდნენ, რომ სტაფილოში A ვიტამინია, რომელიც თვალის ბადურას ეხმარება, რათა ყველაფერი კარგად დავინახოთ. ბავშვი მთელი დღე კითხულობს, ამიტომ მის თვალებს სწორად ჩამოყალიბებული ბადურა სჭირდება. A ვიტამინი მხოლოდ მხედველობას არ ეხმარება, არამედ კანსაც აუმჯობესებს. ბავშვებში კანი საკმაოდ პრობლემური ორგანოა. საკმარისია გამონაყარი გაჩნდეს, რომ ბავშვის სოციალური აქტივობა მცირდება. სტაფილო კარგი გამოსავალი იქნება როგორც თვალისთვის, ასევე კანისთვისაც. ბანანში არსებული მარტივი ნახშირწყლები იდეალური გამოსავალია ენერგიის აღსადგენად. ასევე, მასში კალიუმიცაა. ძალიან ბევრი B ვიტამინიცა, მათ შორის, B6, B1 B12. გარდა ამისა, ბანანში დიდი რაოდენობითაა სეროტონინი, რაც ასევე ეხმარება ბავშვს, რომ განწყობა შეინარჩუნოს. ავოკადოში ძალიან ბევრი ამინომჟავაა. ცილოვანი საკვების კუთხით ავოკადო იდეალურია.

შუადღით სახლში რომ დაბრუნდება ბავშვი, მას უნდა მივცეთ ისეთი საკვები, რომელიც რკინას შეიცავს. რკინისთვის იდეალურია წითელი ხორცი. ხორცის მიცემა იდეალური გამოსავალი იქნებოდა. ხორცი ძვირია, ამიტომ შეგიძლია პერიოდულად მის ნაცვლად გამოიყენო მარცვლეული. ქათმის ხორცშიც არის საკმარისი რაოდენობით რკინა და ვიტამინი B6, რომელიც ენერგიის წყაროა.

საღამოს საათებში შეიძლება მიმეცა წითელი კარტოფილი. მასში ძალიან ბევრი ბოჭკოა, რაც მსხვილ ნაწლავს ეხმარება სწორ პერესტალტიკაში. გარდა ამისა, მასში დიდი რაოდენობით არის კალიუმი, რომელიც ბავშვს სჭირდება, რომ მისი კუნთოვანი და ნერვული ქსოვილი სწორად განვითარდეს,“- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.

წყარო:​ „მთავარი დიაგნოზი“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა“ - ინტერვიუ დავით ციბაძესთან

„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა“ - ინტერვიუ დავით ციბაძესთან
ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრი... რეანიმაცია... პალატები... უცებ უჩვეულო კარდი - პატარები მშობლებთან ერთად, ნახვის საათები არ იყო... ერთ-ერთი პაციენტის მამამ დაგვინახა, დავით ციბაძეს მადლობით შეეგება და შვილის მდგომარეობის განხილვა დაიწყო... აქ პატარა პაციენტების ფსიქო-ემოციურ სფეროს გამორჩეული სინატიფით ეპყრობიან და მენტალურ ჯანმრთელობაზე ფსიქოლოგის აქტივობებთან ერთად მშობლების ჩართულობით ზრუნავენ. „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ინტენსიური თერაპიის განყოფილება ერთადერთია ქვეყნის მასშტაბით, სადაც პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა. ეს ყველაფერი კი სისტემური თანაარსებობის, პერსონალის გადამზადებისა და ინფექციის დაცვის პირობებში ხდება.

დღეს ​MOMSEDU.GE-ს რესპონდენტი სწორედ ​„ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის ხელმძღვანელი, პროფესორი, მედიცინის დოქტორი, ​დავით ციბაძე გახლავთ, რომელიც ბავშვებში პოლიტრავმების მართვის შესახებ გვესაუბრება:
„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტი სტრუქტურულად ბავშვთა გადაუდებელი დახმარების სამსახურს, ინტენსიური თერაპიის განყოფილებას, ამბულატორიასა და თერაპიულ პალატებს მოიცავს. ცენტრის კონცეფცია ნებისმიერი სიმძიმის პაციენტის სრული მასშტაბით სამართავადაა შექმნილი.
ბავშვთა ასაკში სიკვდილის მიზეზებს შორის პირველ ადგილზეა პოლიტრავმა, როგორებიც არის: სიმაღლიდან ვარდნა, ავტოსაგზაო შემთხვევა, ხრჩობა და სხვა. საშუალო ასაკი კი 7 წელია.
პოლიტრავმა წარმოადგენს ყველაზე მულტიდარგობრივ გუნდურ სამუშაოს, სადაც პრინციპულად მნიშვნელოვანია 24/7 ყველა დარგის სპეციალისტის ადგილზე ყოფნა.“
- მკურნალობის რა ეტაპებს გადის ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში ტრავმით შემოსული პაციენტი?

​დავით ციბაძე:
„პირველი ეტაპი გადაუდებელი დახმარების განყოფილებაა. პოლიტრავმის დროს, კლინიკაში შემოსვლიდან პირველი 6 საათი ყველაზე კრიტიკულია სისხლდენის მართვისთვის, რადგან ამ დროს მაღალია გარდაცვალების რისკი. ამიტომ ბავშვთა გადაუდებელი თერაპიის განყოფილება აღჭურვილია ნებისმიერი დაზიანების აღმოსაფხვრელად, ისევე როგორც ცენტრის რეანიმაციის განყოფილება. შემდეგი ეტაპია ბავშვთა ინტენსიური თერაპიის განყოფილება.
კრიტიკული შეიძლება აღმოჩნდეს თავის ტვინის ტრავმული დაზიანება, რის გამოც სწრაფი, გადაუდებელი რადიოლოგიური კვლევების შემდეგ პაციენტი შეიძლება გადავიყვანოთ საოპერაციოში ნეიროქირურგიული ჩარევისთვის. საოპერაციოები „ნიუ ჰოსპიტალსში“ მუდამ მზადყოფნაშია პაციენტების მისაღებად. მათი აუცილებლობა შეიძლება გამოწვეული იყოს მუცლის ღრუსა და გულ-მკერდის დაზიანებების გამო ჩასარევად; ტრავმის შედეგად ამპუტირებული კიდურების თუ სხვა დაზიანებით ტრავმატოლოგებისთვის, ყელ-ყურ-ცხვირის, ოფთალმოლოგების, ყბა-სახის და ა.შ. ქირურგების სამუშაოდ.“
- ვინ ემსახურება ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის გადაუდებელი დახმარების განყოფილებაში შემოსულ პაციენტებს?
დავით ციბაძე: „პოლიტრავმის მართვა გუნდურად, ყველა დარგის საჭირო სპეციალისტის მიერ ხდება. ამ გუნდის ძირითადი რგოლები ინტენსივისტი-რეანიმატოლოგები არიან. ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის გუნდის ყველა წევრი წლების მანძილზე ჩართული იყო „მეიოს კლინიკის“ (USA Rochester MN) ტრავმა-ქირურგიის და შოკის მართვის პროექტში, მათ შორის არიან ამ პროექტის ტრენერები, პროვაიდერები, რომლებიც დღემდე აგრძელებენ პედაგოგიურ მუშაობას სხვა კლინიკების ექიმებთან. სწორედ ჩვენები არიან ის პირველი გუნდი, რომლებმაც ახალი გაიდლაინებითა და პროტოკოლებით მოახერხეს ტრავმების მართვა, რაც შედეგშიც აისახა.
ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში, გადაუდებელი მედიცინის დეპარტამენტში შემოსულ ნებისმიერი ასაკის, სიმძიმისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის მქონე ბავშვს 24/7 ემსახურება პროფესიონალთა გუნდი:

  • ბავშვთა ზოგადი ქირურგი;
  • ნეიროქირურგი;
  • ბავშვთა თორაკოქირურგი;
  • ტრავმატოლოგი;
  • ყელ-ყურ-ცხვირის ქირურგი;
  • ყბა-სახის ქირურგი;
  • ოფთალმოლოგი
  • პლასტიკური ქირურგი;
  • ბავშვთა რეანიმატოლოგიის გუნდი;
  • რეაბილიტოლოგი;
  • მაღალი პილოტაჟის ექთნები;
  • ნებისმიერი გართულების საჭიროებისთვის პედიატრიული სპექტრი (გასტროენტეროლოგი, ჰემატოლოგი, ნეფროლოგი, კარდიოლოგი და სხვა).
- დიაგნოსტირების რა შესაძლებლობები არსებობს ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში?
დავით ციბაძე: „ჩვენი კლინიკა განებივრებულია მაღალი ხარისხის ლაბორატორიითა და რადიოლოგიური (X-Ray, MRI, CT) სამსახურით. დაწყებული ექსპრეს ლაბორატორიით, როდესაც კვლევების პასუხი 2-3 წუთში გვაქვს, დამთავრებული ბიოქიმიურ-ჰემატოლოგიური და ბაქტერიოლოგიური კვლევებით. ამას გარდა ძალიან კარგი რადიოლოგიური ცენტი გვაქვს. ყველა კვლევა, რომელიც პოლიტრავმების მართვისთვისაა აუცილებელი, შეგვიძლია სრულფასოვნად ჩავატაროთ, რაც ნამდვილად ცვლის იმ გამოსავალს, რომელიც შეიძლება კონკრეტულ პაციენტთან გვქონდეს.
ამავდროულად, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ინფრასტრუქტურა უპრეცედენტოა ქვეყნის მასშტაბით. კლინიკას აქვს ვენტილაციის, წყლის თუ ელექტრომომარაგების ევროპული სტანდარტის სისტემები, რომლის გამართულობაც მუდმივად კონტროლდება. პრინციპული მნიშვნელობა აქვს კომფორტულ ერთადგილიან პალატებში წნევათა სხვაობების არსებობას, რაც ინფექციის კონტროლის მნიშვნელოვანი რგოლია.“

აღსანიშნავია, რომ ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრი უწყვეტად თანამშრომლობს „მეიოს კლინიკასთან“. თანამშრომლობის ფარგლებში ხდება როგორც ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის განყოფილებების ფუნქციონირებისთვის პროტოკოლების დანერგვა და დასავლურ სტანდარტებთან შესაბამისობაში გამართვა, ასევე, საჭიროების შემთხვევაში, „მეიოს კლინიკის“ ექიმების ჩართვა პაციენტების მართვაში.

R.​

წაიკითხეთ სრულად