Baby Bag

რა ასაკიდან შევიყვანოთ ბავშვი სპორტზე და რა უნდა გავითვალისწინოთ, სანამ ამა თუ იმ სახეობაზე შეყვანას გადავწყვეტთ? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ორთოპედი ამირან შარაბიძე ესაუბრა

რა ასაკიდან შევიყვანოთ ბავშვი სპორტზე და რა უნდა გავითვალისწინოთ, სანამ ამა თუ იმ სახეობაზე შეყვანას გადავწყვეტთ? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ორთოპედი ამირან შარაბიძე ესაუბრა
რა ასაკიდან შევიყვანოთ ბავშვი სპორტზე და რა უნდა გავითვალისწინოთ, სანამ ამა თუ იმ სახეობაზე შეყვანას გადავწყვეტთ? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ორთოპედი ამირან შარაბიძე ესაუბრა. 

- ფიზიკური აქტივობა აუცილებელა ბავშვებისთვის. რა ასაკიდან დავაწყებინოთ სპორტული ცხოვრება?

- ფიზიკური აქტივობა, მით უმეტეს 21-ე საუკუნეში, როდესაც გავრცელდა ცხოვრების პასიური წესი, აუცლებელია ბავშვის ნორმალური ზრდა-განვითარებისთვის. სპორტი არ არის მხოლოდ ფიზიკური აქტივობის საშუალება, ის დიდ როლს თამაშობს პიროვნების მენტალური ჩამოყალიბების პროცესშიც. სპორტთან ერთად ბავშვი ხდება სოციალურად მეტად აქტიური, იძენს მეგობრებს, სწავლობს სირთულეების გადალახვას, სხვების პატივისცემას და ა.შ.

სპორტული აქტივობის დაწყება თეორიულად ნებისმიერი ასაკიდან შეიძლება. ამის ნათელი მაგალითია ცურვა, რომელსაც ბავშვები 1 წლამდე სწავლობენ, თუმცა სპორტის არსის გათავისება მხოლოდ 5-6 წლიდან იწყება, ამ დროისთვის ასევე იხვეწება ნეირო-მოტორული შესაძლებლობები. მანამდე სპორტზე სიარულსაც აქვს აზრი, მაგრამ არა სპორტული, უფრო გარემოსთან შეგუების თვალსაზრისით. ზოგადად, სპორტული ცხორების დაწყების ოპტიმალურ ვადებად მიჩნეულია 4-8 წლები.

- კონკრეტულად, რომელ ასაკში, რომელ სპორტს ურჩევდით მშობლებს, რომლებსაც ვერ გადაუწყვეტიათ, რაზე შეიყვანონ შვილი?

- პირველ რიგში, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ ბავშვი უკვე პიროვნებაა, მას აუცილებლად უნდა მივცეთ არჩევანის საშუალება, უნდა დავუსვათ კითხვები, გავიგოთ მისი ინტერესების შესახებ და ამის შემდეგ შევთავაზოთ რამდენიმე ვარიანტი, რათა მისთვის უინტერესო სახეობის გამო საერთოდ არ გაუქრეს სპორტის მიმართ ინტერესი.

ზოგად რჩევებს რაც შეეხება, გასათვალიწინებელია ბავშვის ასაკი, კონსტიტუციური აგებულება, ფსიქო-ემოციური მდგომარეობა. 

მაგალითად, ჰიპერაქტიური ბავშვებისთვის სასურველია რომელიმე საბრძოლო ხელოვნება, სადაც ენერგიას დახარჯავენ, საუკეთესო ვარიანტად ბევრის აზრით მიჩნეულია ძიუდო. 

მათთვის ვისაც ბუნება უყვარს-ცხენოსნობა, კლდეზე ცოცვა. 

ინტროვერტი ბავშვებისთვის სპორტის გუნდური სახეობები, სადაც გაიხსნებიან და სხვებთან ურთიერთობას მიეჩვევიან. 

ცოტა მოუქნელებისთვის კალათბურთი, რომელიც მოტორიკას ანვითარებს. 

თუმცა, თუ უნდა დავასახელოთ ერთი უნივერსალური სახეობა, რომელსაც ყველასთვის მეტ-ნაკლებად შეუძლია სარგებლის მოტანა, ესაა ცურვა, რადგან წყალში გრავიტაციის ძალა 2-ჯერ ნაკლებია, ვიდრე ზედაპირზე, ძვალ- სახსროვანი სისტემა ნაკლებადაა დატვირთული, ხოლო იმის გამო, რომ წყლის სიმკვრივე მეტია ჰაერისაზე, ერთი და იგივე მოძრაობის განხორცილებისთვის კუნთს წყალში უწევს დაახლოებით 4-ჯერ მეტი სამუშაოს შესრულება, ეს ორი მოცემულობა იძლევა საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემის განვითარებისთვის ოტიმალურ პირობებს. გარდა ამისა, ცურვის დროს კარგად ვითარდება კარდიო-ვასკულური და რესპირატორული სისტემები, მენტალური თვალსაზრისით კი ბავშვი იძენს თავდაჯერებულობას.

- მშობლებს ხშირად აწუხებთ ბავშვის სიმაღლის საკითხი, ასეთ შემთხვევაში, არის თუ არა რომელიმე სპორტის სახეობა ეფექტური სიმაღლეში ზრდისთვის და რომელს მიანიჭებდით უპირატესობას?

- საყოველთაოდ გარცელებული შეხედულების თანახმად, კალათბურთი ხელს უწყობს სიმაღლეში ზრდას, ხოლო ათლეტიზმი და ჭიდაობა პირიქით, ხელს უშლის. დღესდღეობით, არ არსებობს არც ერთი სარწმუნო მეცნიერული კვლევა, რომელიც ამ მოსაზრებას ცალსახად დაადასტურებდა, თუმცა დადგენილია, რომ კვირაში დაახლოებით 18 საათით ინტენსიური ვარჯიშის პირობებში ხდება ზოგიერთი ჰორმონის სეკრეციის სტიმულირება, მათ შორის საინტერესოა Insulin-like growth factor 1 (IGF-1), რომელიც მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ორგანიზმის ზრდის პროცესში, მაგრამ აქ გასათვალისწინებელია მეორე ფაქტორი, სპორტული აქტივობით ბავშვის დატვირთვის ხანგრძლივობა ძლიერაა დამოკიდებული მის ასაკზე, ზედმეტი ვარჯიში ზრდის ტრავმის მიღების ალბათობას, ხოლო 18 საათი პუბერტამდელი (პუბერტული ანუ მომწიფების პერიოდი) ასაკისთვის ძალიან ბევრია.

ადამიანის ზრდის პროცესს არეგულირებს ენდოკრინული სისტემა, ამიტომ თუ მშობელს საფუძვლიანი კითხვები გააჩნია ამ მიმართულებით, უმჯობესია მიმართოს ენდოკრინოლოგს, რათა შეფასდეს ბავშვის ჰორმონალური ბალანსი და საჭიროების შემთხვევაში განხორციელდეს ადეკვატური ჩარევა.

- თუ ბავშვი სუსტი აღნაგობისაა ან პირიქით, სიმსუქნისკენ არის მიდრეკილი, რომელი სპორტია უკეთესი, ორივე შემთხვევაში?

- ჭარბი წონა ნიშნავს ძვალ-სახსროვანი სისტემის ჭარბ დატვირთვას, ამიტომ არაა სასურველი სპორტის სახეობები, რომლებიც დაკავშირებულია სხეულის ვერტიკალურ დატვირთვასთან, სირბილთან, ფეხზე დიდხანს დგომასთან. 
ზოგადად, ჭარბწონიანობა არაა მდგომარეობა, რომელიც „მარტო მოდის“, ძვალ-სახსროვანის გარდა მას ახასიათებს კარდიო-ვასკულარული, ედოკრინული, რესპირატორული, დიგესტიური სისტემის დაზიანებები, ამიტომ თუ ბავშვის სხეულის მასის ინდექსი სცილდება, ან მიახლოებულია მაქსიმალურ, ან მინიმალურ მაჩვენებლებთან, გირჩევდით მიგემართათ სპეციალისტისთვის. დროულად დაწყებული მკურნალობა შედეგის მისაღწევად უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია.

- რა დროს არ შეიძლება ბავშვის სპორტით დაკავება და აუცილებელია თუ არა სანამ გადავწყვეტთ ამა თუ იმ სახეობაზე შეყვანას, მივმართოთ სპეციალისტს?

- თუ ბავშვს არ აქვს ისეთი ქრონიკული ან მწვავე დაავადება, რომელიც ფიზიკური აქტივობის შესაძლებლობას გამორიცხავს, სწორად შერჩეული სპორტის სახეობისგან თავის შეკავება საჭირო არაა.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

​„პაციენტები ტკივილისგან იღვიძებენ, მგონია მდუღარე გადამესხაო“ - ნეიროქირურგი რუდიკო ჯიგანია პერიფერიული ნერვული სისტემების დაზიანებებზე გვესაუბრება

​„პაციენტები ტკივილისგან იღვიძებენ, მგონია მდუღარე გადამესხაო“ - ნეიროქირურგი რუდიკო ჯიგანია პერიფერიული ნერვული სისტემების დაზიანებებზე გვესაუბრება

ტკივილი, მოძრაობისა და მგრძნობელობის შეზღუდვა - ყურადღების მიღმა დარჩენილი პერიფერიული ნერვული სისტემის დაზიანებები. 

კარზე ათეულჯერ დააკაკუნეს, ნეიროქირურგს ეძებდნენ, ერთი შეხედვით მარტივი და ყოველდღიური ჩივილებით. ეს ახლა, თორემ ჯერ კიდევ ერთი წლის წინ ყურადღების მიღმა გვრჩებოდა მსოფლიოში მზარდად გავრცელებული და რთული ტრავმები, რომელთა გადაჭრის აუცილებლობა „ნიუ ჰოსპიტალსმა“ ერთ-ერთმა პირველმა დააყენა და მრავალწლიანი უცხოური გამოცდილების მქონე ნეიროქირურგთან და მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორ რუდიკო ჯიგანიასთან ერთად უკვე ასობით პაციენტი განკურნა.

დღეს ​MOMSEDU.GE-ს რესპონდენტი სწორედ რუდიკო ჯიგანიაა, რომელიც პერიფერიული ნერვული სისტემის დაზიანებებსა და გვირაბულ სინდრომებზე გვესაუბრება.

ნეიროქირურგია ცენტრალურ და პერიფერიულ სისტემებად იყოფა, ცენტრალურია თავისა და ზურგის ტვინი, ზურგის ტვინიდან გამოსული სხვა დანარჩენი ფესვებით შეკრული ნერვები არის პერიფერიული ნერვული სისტემა.

  • რა შეიძლება იყოს პერიფერიული ნერვული სისტემის დაზიანების მიზეზები და რა სიმპტომები იჩენს ამ დროსთავს?

რუდიკო ჯიგანია: პერიფერიული ნერვის დაზიანება სხვადასხვა მიზეზით შეიძლება იყოს გამოწვეული, იქნება ეს საყოფაცხოვრებო ტრავმა, ბლაგვი ან მჭრელი საგნით, ცეცხლსასროლი იარაღით ან ტრაქციული დაზიანების შედეგად მიღებული. ნერვის ღეროს დაზიანება მისი მთლიანობის დარღვევას ან ნაწილობრივ დაზიანებას გულისხმობს, რის შედეგადაც იწყება კიდურების ფუნქციის მოშლა - მოძრაობის შეზღუდვა, მგრძნობელობის დარღვევა, ტკივილი და კუნთების განლევა.

პერიფერიული ნერვების დაზიანება მეტწილად ახალგაზრდა ასაკში გვხვდება, ის სიცოცხლისთვის საშიშ ტრავმას არ წარმოადგენს, თუმცა შესაძლოა,შრომისუნარიანობის ნაწილობრივი ან სრული დაკარგვა გამოიწვიოს. ამდენად, დროული დიაგნოსტიკა და სწორი მკურნალობა არსებითად მნიშვნელოვანია. შედეგის ეფექტურობის დრო 1-18 თვემდე განისაზღვრება.

აღსანიშნავია, რომ „ნიუ ჰოსპიტალსში“ პერიფერიული ნერვული სისტემის დიაგნოსტირებისთვის საერთაშორისო სტანდარტებით დადგენილი, მაღალტექნოლოგიური კვლევები გამოიყენება:

  • ელექტრონეირომიოგრაფია - ნერვის გამტარობის დადგენა.
  • ნერვის ექოსკოპია - ვიგებთ დაზიანებულია თუ არა ნერვის მთლიანობა, მოქმედებს თუ არა გარე ფაქტორები, კომპრესია.
  • მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია (MRI) - უფრო ნატიფი მიდგომაა, რომელიც დეტალურ ინფორმაციას გვაწვდის და საბოლოო დიაგნოზს განსაზღვრავს.
  • როგორ ხდება პერიფერიული ნერვული სისტემის დაზიანების მკურნალობა?

რუდიკო ჯიგანია: იმ შემთხვევაში თუ ნერვის მთლიანობა არაა დარღვეული, ვიწყებთ კონსერვატიულ მკურნალობას, რაც პრეპარატებითა და ფიზიოთერაპიით კომბინირებულ მკურნალობას გულისხმობს. თუ შედეგი არ გვაქვს, სხვადასხვა მიდგომით, ქირურგიულ ჩარევაზე გადავდივართ, იქნება ეს ნერვის მთლიანობის აღდგენა, ნერვის ნევროლიზი თუ ენდონევროლიზი.

  • კომპიუტერთან მუშაობისასაც კი ხელზე არასწორმა დატვირთვამ შესაძლოა, პირველი სამი თითის გაბუჟება და სისტემატიური ტკივილი გამოიწვიოს, რაც გვირაბულ სინდრომთანაა დაკავშირებული. უფრო ვრცლად რომ გავაცნოთ მკითხველს მისი არსი:

რუდიკო ჯიგანია: გვირაბის სინდრომი პერიფერიული ნერვული სისტემის დაავადებაა, რომელიც ნერვის ანატომიურად ვიწრო გვირაბებში კომპერსიითაა (მოჭყლეტვით) გამოწვეული. ანატომიური გვირაბის კედლები წარმოდგენილია ისეთი სტრუქტურებით, როგორებიცაა: ძვლები, მყესები და კუნთები. ჩვეულებრივ, გვირაბებში გადის პერიფერიული ნერვები და სისხლძარღვები, მაგრამ გარკვეული პათოლოგიურ-ფიზიოლოგიური ცვლილებების შედეგად არხი ვიწროვდება, რაც ნერვზე ზეწოლას იწვევს.

გვირაბული სინდრომი კიდურების ძვლების მოტეხილობამ, იდაყვის ძვლის ტრავმამ, დიდი ხნით ერთ პოზაში ჯდომამ, შაქრიანმა დიაბეტმა და სხვა ფაქტორებმა შეიძლება გამოიწვიოს.

  • რა სიმპტომები ახასიათებს გვირაბულ სინდრომებს?

რუდიკო ჯიგანია: არსებობს სხვადასხვა ტიპის გვირაბული სინდრომი, შემდეგი სიმპტომატიკით:

კარპალური არხის სინდრომი (შუათანა ნერვის ნეიროპათია) - ახასიათებს დაბუჟების შეგრძნება მტევნის I, II, III და IV თითის ნახევარში, თითებში აუტანელი ტკივილები, რომელიც არ ექვემდებარება ტკივილგამაყუჩებლებს. პაციენტები ტკივილისგან იღვიძებენ, მგონია მდუღარე გადამასხესო, ზოგი დენის დარტყმასთან აიგივებს შეგრძნებას. კარპალური არხის სინდრომი კისრის ოსტეოქონდროზის დროს არსებულ ჩივილებს მოგვაგონებს.

კუბიტალური არხის სინდრომი (იდაყვის ნერვის ნეიროპათია) - ახასიათებს დაბუჟების შეგრძნება მტევანში, ნაწილობრივ მეოთხე და მეხუთე თითში, სისუსტე მტევანსა და მეოთხე და მეხუთე თითში, მეოთხე, მეხუთე თითების გაშლის გართულება, ცერა და საჩვენებელ თითებს შორის კუნთის განლევა.

სხივის ნერვის ნეიროპათია - სხივის ნერვის ნეიროპათიის ძირითადი კლინიკური სიმპტომი მტევნის ჩამოვარდნაა, რაც მაჯისა და თითების გამშლელი კუნთების პარეზითაა გამოწვეული. პაციენტი ვერ ახერხებს თითებისა და მტევნის გაშლას.

მცირე წვივის ნერვის ნეიროპათია - ამ დროს შეუძლებელია ტერფისა და თითების გაშლა, მგრძნობელობითი დარღვევები წარმოიქმნება წვივის გარეთა ზედაპირსა და ტერფის უკანა ზედაპირზე.

მხრის წნულის ნეიროპათია - მხრის წნულის დაზიანება პერიფერიულ ნერვულ სისტემაში ერთერთ ყველაზე რთულს და ძნელად აღსადგენ პათოლოგიას წარმოადგენს. დაზიანების დროს მთლიან კიდურზე ვლინდება როგორც მამოძრავებელი, ასევე მგძნობიარე ფუნქციის დაკარგვა.

დიდი წვივის ნერვის ნეიროპათია - დიდი წვივის ნერვის დაზიანება იწვევს ტერფისა და თითების მომხრელი კუნთების და ტერფის მომზიდველი კუნთების დამბლას.

მგრძნობიარობის დარღვევები ვითარდება წვივის უკანა ზედაპირზე, ტერფზე, თითების დორსალურ ზედაპირზე.

  • გვირაბული სინდრომების მკურნალობის რა მეთოდებია დანერგილი „ნიუ ჰოსპიტალსში“?

რუდიკო ჯიგანია: გვირაბული სინდრომისას პაციენტების 20-25% კონსერვატიულ მკურნალობას ექვემდებარება, 6-თვიანი კურსის გავლის შემდეგ თუ სასურველი შედეგი არ მიიღება, ქირურგიული ჩარევა ხდება საჭირო. არსებობს ოქროს სტანდარტებით დადგენილი სხვადასხვა მეთოდი: ნერვის ნევროლიზი ან ენდონევროლიზი, ნერვის დეკომპრესია გვირაბულ არხებში, ნერვის ტრანსპოზიცია, გამღიზიანებელი ფაქტორის მოცილება.

  • არსებობს პერიფერიული ნერვების კეთილთვისებიანი და ავთვისებიანი სიმსივნეები, როგორია მათი მკურნალობის გზები?

რუდიკო ჯიგანია: პერიფერიული ნერვების კეთილთვისებიანი და ავთვისებიანი სიმსივნეები, როგორებიცაა: შვანომა, ნეიროფიბრომა, ავთვისებიანი სიმსივნე პერიფერიული ნერვის გარსიდან, ბარრე-მასსონის სიმსივნე, წარმოიქმნება პერიფერიული ნერვებიდან, რაიმე ზემოქმედების გარეშე. ხოლო რაც შეეხება მორტონის ნევრომას, ის ტერფის ნერვის დაზიანების შედეგად ვითარდება. სიმსივნეების მკურნალობა, იქნება ეს ავთვისებიანი თუ კეთილთვისებიანი, მხოლოდ ქირურგიული ჩარევითაა შესაძლებელი.

რომ შევაჯამოთ, პერიფერიული ნერვების დაზიანება ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი და რთული ტრავმაა, რომელსაც დროული მკურნალობა სჭირდება. საუკეთესო შედეგის მისაღებად მნიშვნელოვანია მაღალტექნოლოგიური დიაგნოსტიკა, სწორი მკურნალობა და რეაბილიტაციის კურსის გავლა. საბედნიეროდ, საერთაშორისო სტანდარტების დაცვით, მომსახურების სრული პაკეტის მიღება ქვეყნიდან გაუსვლელად, „ნიუ ჰოსპიტალსში“ შეგვიძლია.

R. 

წაიკითხეთ სრულად