Baby Bag

,,ხშირად მოგვისმენია: „ვირუსი არ მაქვს, გაციებული ვარ“, რაც, თითქოს, სასუნთქი გზების სიმპტომების მქონე ადამიანებისთვის თავის მართლების საშუალებაა, რომ გადამდები არ არიან და გარშემომყოფებს მათი არ უნდა ეშინოდეთ''

,,ხშირად მოგვისმენია: „ვირუსი არ მაქვს, გაციებული ვარ“, რაც, თითქოს, სასუნთქი გზების სიმპტომების მქონე ადამიანებისთვის თავის მართლების საშუალებაა, რომ გადამდები არ არიან და გარშემომყოფებს მათი არ უნდა ეშინოდეთ''
,,ხშირად მოგვისმენია: „ვირუსი არ მაქვს, გაციებული ვარ“, რაც, თითქოს, სასუნთქი გზების სიმპტომების მქონე ადამიანებისთვის თავის მართლების საშუალებაა, რომ გადამდები არ არიან და გარშემომყოფებს მათი არ უნდა ეშინოდეთ'' - აღნიშნულის შესახებ ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი გაციების შესახებ საუბრობს. MomsEdu.ge მის ნათქვამს უცლელად გთავაზობთ:

,,ტერმინი „გაცივება“ არსებობს, გამოიყენება ინგლისურ ენაშიც (common cold). რა თქმა უნდა, „გაცივება“ გარკვეულწილად ხელს უწყობს იმუნური პასუხის შესუსტებას, მაგრამ საბოლოო როლს მაინც ინფექციური დაავადებები ასრულებს, ანუ ადამიანს „გაცივების“ სიმპტომების დროს რომელიმე ინფექციური დაავადება აქვს, ძირითადად ვირუსული და ჩვეულებრივ, გადამდებია. ყველაზე ხშირად ამ დროს ადგილი აქვს რინოვირუსულ ინფექციას, რომლის დროსაც ძირითადად აღინიშნება სურდო, ყელის ტკივილი, ხველა. ტემპერატურის მომატება შეიძლება იყოს, თუმცა ეს სიმპტომი ზოგჯერ არ არის გამოხატული.

ამ დროს სიფრთხილის ზომების დაცვა აუცილებელია, რომ გარშემომყოფები დავიცვათ და არასწორია, რომ „გაცივება“ გადამდები არ არის.

ზოგადად, ჩვენთან ინფექციური დაავადებების როლს ხშირად არ ანიჭებენ მნიშვნელობას. მაგალითად, ხშირია ასევე გამონათქვამი „ფეხები გამიცივდა და შარდის ბუშტის ანთება დამემართა“. სიცივემ შეიძლება შარდვის გახშირება მართლაც გამოიწვიოს, მაგრამ საშარდე გზების ინფექცია ჩვეულებრივი ინფექციური დაავადებაა და მას იწვევს ბაქტერიები და არა დაბალი ტემპერატურა.

ასევე ხშირად გავიგებთ, რომ ადამიანი საკვებით მოიწამლა. ამ დროსაც ხშირად არ არის გაცნობიერებული, რომ უმრავლეს შემთხვევაში საქმე სწორედ დიარეით მიმდინარე ინფექციურ დაავადებებთან გვაქვს. შესაძლებელია, ბაქტერიები სწორედ საკვებიდან იყოს გადაცემული, მაგრამ ხშირ შემთხვევაში ინფიცირების წყარო საკვები სულაც არ არის და ინფექციის გადაცემა სწორედ ადამიანიდან ადამიანზე ხდება. თუმცა უკავშირებენ რომელიღაც კონკრეტულ საკვებს და ეს ზოგჯერ სულაც არ არის მართალი.

ამიტომ დიარეული დაავადებების დროსაც უკიდურესად მნიშვნელოვანია მოვუფრთხილდეთ გარშემომყოფებს, ზედმიწევნით დავიცვათ ჰიგიენა (მათ შორის ხელის ხშირად დაბანა) და არ ვიყოთ დარწმუნებული, რომ ეს „მოწამვლაა“ და არა ინფექცია.

მოკლედ, მარტო კოვიდი არ არის ამქვეყნად პრობლემა და უამრავი სხვა, გადამდები ინფექციური დაავადება არსებობს. ამიტომ, მარტო კოვიდის გამორიცხვა ავტომატურად არ ნიშნავს, რომ სიმპტომების შემთხვევაში მაქსიმალურად არ უნდა დავიცვათ სიფრთხილე და ამით ჩვენს ირგვლივ მყოფი ადამიანები,'' - აღნიშნავს მაია ბუწაშვილი. 


არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის შექმნა ახალი სივრცე. გაწევრიანდით ჯგუფში ჯანმ​რთელობა

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად