Baby Bag

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.geტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ნახშირწყლებზე.

რა არის ნახშირწყლები? ნახშირწყლები ორგანიზმისთვის წარმოადგენს ენერგიის წყაროს. ისინი საჭმლის მონელების დროს გარდაიქმნებიან გლუკოზად, რომელიც არის ძირითადი ენერგიის საწვავი თავის ტვინისთვის, რადგან თავის ტვინი ვერ იყენებს საწვავად გლუკოზის გარდა სხვა საწვავს (ცილას, ცხიმს). თუმცა ჩვენს ორგანიზმში ენერგიისთვის ნახშირწყლების მარაგი შეადგენს დაახლობით 2%-ს, ენერგიის ძირითადი წყაროს მარაგი მოდის: 80% ცხიმებზე და 18% კუნთებში არსებულ ცილებზე. ნახშირწყლები გვხვდება ხილში, მარცვლეულში, ბოსტნეულში და რძის პროდუქტებში.

ისინი ორი სახისაა: მარტივი (სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები) და რთული ნახშირწყლები. მარტივი ნახშირწყლებია: სუფრის შაქარი, თაფლი, რძის პროდუქტები, ხილი და  ხილის წვენი. რთული ნახშირწყლებია: პური, მაკარონი, მარცვლეული, ზოგიერთი ბოსტნეული - სიმინდი, ბარდა, თეთრი და ტკბილი კარტოფილი და სხვა. რთული ნახშირწყლების გარდაქმნა ხდება მარტივ ნახშირწყლებად და შემდგომ ხდება მათი ათვისება. 

​მოსახლეობაში გავრცელებულია შემდეგი კითხვა: რას იყენებს ჩემი სხეული საწვავად, თუ საკმარისი ნახშირწყლები არ მაქვს? თუ დიეტის დროს არ იღებთ საკმარის ნახშირწყლებს, მაშინ თქვენმა ორგანიზმმა ენერგიისთვის ცხიმი და ცილა უნდა გამოიყენოს. სწორედ ამიტომ დიეტები ნახშირწყლების ამოღებით ამტკიცებენ, რომ ისინი შესანიშნავია წონის დაკლებისთვის, თუმცა აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ არც ცილა და არც ცხიმი არ არის ენერგიის ეფექტური წყარო.

ცხიმის მონელება - ცხიმი მთლიანად არ მონელდება, როდესაც ის ენერგიის წყაროდ გამოიყენება. იქმნება ქვეპროდუქტები, რომლებსაც კეტონები ეწოდება. კეტონის დიდი რაოდენობით დაგროვება ორგანიზმში შესაძლოა, საზიანო იყოს ჯანმრთელობისთვის. 

​ცილების მონელება - მათი მთავარი საქმეა შენება, ამიტომ ენერგიისთვის ცილის გამოყენებამ შეიძლება, გამოიწვიოს კუნთური მასის შემცირება და განლევა. ამიტომ რაციონში ნახშირწყლების სრულად ამოღება რეკომენდებული არ არის. მათი სწორად გამოყენება საკვებ რაციონში არ ქმნის ზედმეტი კილოგრამების დაგროვების წინაპირობას, ხოლო ნახშირწლების სწორად გამოყენება გულისხმობს: 

  • ყოველდღიურად მიირთვით მრავალფეროვანი ხილი და ბოსტნეული
  • შეზღუდეთ რაფინირებული შაქრების რაოდენობა, მინიმუმამდე დაიყვანეთ რაციონში: ნამცხვრები, ფუნთუშები
  • აირჩიეთ მარცვლეული, მაგალითად, ყავისფერი ბრინჯი, შვრია, მაკარონი
  • მარცვლეულის შეძენისას გაითვალისწინეთ, რომ ეტიკეტზე იყოს წარწერა - 100% მარცვლეული. 

მოკლედ რომ შევაჯამოთ, ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები შემდეგნაირია:

1. გამორიცხეთ რაციონიდან სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები: საკონდიტრო ნაწარმი 
2. დაიწყეთ დღე მთელი მარცვლეულით (ბურღულეული) 
3. პურეული გამოიყენეთ ლანჩზე და სადილზე მცირე ოდენობით 
4. აირჩიეთ ხილი და არა ხილის წვენი 
5. დღის მეორე ნახევარში ნუ დაიტვირთებით ნახშირწყლებით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედები​ს ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

გამონაყარი ჩვილებში - რა არის გამომწვევი მიზეზი და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

გამონაყარი ჩვილებში - რა არის გამომწვევი მიზეზი და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

ჩვილის კანზე სხვადასხვა ტიპის გამონაყარი ჩნდება, რომელიც სხეულის სხვადასხვა უბანში გვხვდება. უმეტეს შემთხვევაში მსგავსი გამონაყარი უსაფრთხოა და მარტივად განკურნებადია. მართალია, ის ბავშვისთვის დისკომფორტს წარმოადგენს, მაგრამ განგაშის საფუძველი იშვიათად არის. იშვიათ შემთხვევებში გამონაყარი სერიოზული დაავადების ერთ-ერთი ნიშანიც შეიძლება იყოს. მნიშვნელოვანია, მშობლები კარგად გაერკვნენ, თუ როდის მიმართონ ექიმს დახმარებისთვის.

ჩვილის კანი ძალიან სათუთია, მისი იმუნური სისტემა კი ჩამოყალიბების პროცესშია. პატარების კანი ძალიან ბევრ გამღიზიანებელზე სწრაფად რეაგირებს. ჩვილებში გამონაყარის მაპროვოცირებელი მიზეზებია:

  • სიცხე
  • ალერგია
  • ქიმიკატები
  • ტენიანობა
  • არომატიზატორები
  • ქსოვილები
  • ვირუსული და ბაქტერიული ინფექციები

გამომწვევი მიზეზის მიხედვით, გამონაყარი შესაძლოა გაჩნდეს ბავშვის სხეულის სხვადასხვა უბანზე:

  • სახე
  • ხელები
  • ფეხები
  • კისერი
  • ნაკეცები
  • საფენქვეშა კანი
  • ტორსი

ჩვილებში ყველაზე გავრცელებული გამონაყარის ტიპებია:

  • ჩვილების აკნე, რომელიც ჩვეულებრივ სახეზე გვხვდება
  • ე.წ. „აკვნის ქუდი“
  • საფენის გამონაყარი
  • ნერწყვით გამოწვეული გამონაყარი (ჩნდება ნერწყვით ხშირი გაღიზიანების გამო პირისა და კისრის მიდამოებში)
  • ეგზემა - ყველაზე ხშირად გვხვდება სახეზე, მუხლების უკანა არეში და მკლავებზე
  • ინფექციური ერითემა, იგივე მეხუთე დაავადება - გამონაყარი, რომელსაც შესაძლოა ახლდეს ცხელება, დაღლილობა და ყელის ტკივილი
  • ხელის, ფეხისა და პირის დაავადება - გადამდები ვირუსული დაავადება, რომელიც მსუბუქად მიმდინარეობს
  • გადახურებით გამოწვეული გამონაყარი - გვხვდება ტანსაცმლით დაფარულ ადგილებში, მკლავებზე, კისერზე, მკერდზე ,ტანსა და ფეხებზე
  • ჭინჭრის ციება
  • იმპეტიგო
  • ინფექციური გამონაყარი - წითელა, ჩუტყვავილა, როზეოლა
  • კანდიდოზური სტომატიტი

აუცილებლად მიმართეთ ექიმს, თუ ბავშვს გამონაყართან ერთად აქვს ცხელება!

როგორ ვუმკურნალოთ გამონაყარს ჩვილებში?

საფენის გამონაყარი ჩვილებში ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული გამონაყარია. მისი მკურნალობის საუკეთესო გზაა საფენის ხშირად გამოცვლა, კანის დამცავი კრემის გამოყენება, თუ ბავშვი ძუძუთი კვებაზე გყავთ მჟავე საკვების მიღების შემცირება, ციტრუსებსა და პომიდორზე უარის თქმა. საფენის გამოცვლამდე ყოველთვის კარგად დაიბანეთ ხელები, რათა გამონაყარი არ დაინფიცირდეს.

ჩვილებში გამონაყარის გაჩენის კიდევ ერთი გავრცელებული მიზეზია ეგზემა. მისი მკურნალობისთვის საუკეთესო გზაა: გამონაყარით დაფარული კანის სუფთად და მშრალად დიდხანს გაჩერება, სპეციალური კრემები და მალამოები, პოტენციური ალერგიის არსებობის დადგენა, ექიმთან კონსულტაცია, ალერგენების გამოვლენა და ეგზემის გამომწვევი მიზეზების დადგენა.

ნერწყვით გაღიზიანების გამო გამონაყარი ჩვილებს ასევე ხშირად უჩნდებათ. როგორც წესი, ის რამოდენიმე კვირაში თავისით გაქრება, მაგრამ არსებობს დახმარების რამოდენიმე გზა: ბავშვის სახის კანის გასაშრობად ნაზად დააწექით კანს და უხეშად არ გაამშრალოთ. მოერიდეთ სახეზე საპნის გამოყენებას. ნაზად მოაშორეთ ბავშვს სახიდან საკვები. მოერიდეთ სურნელოვანი კრემებისა და ლოსიონების გამოყენებას. შეძლებისდაგვარად შეამცირეთ საწოვარას გამოყენება.

ზოგიერთი გამონაყარი, მაგალითად, ჩვილების აკნე რამოდენიმე კვირაში თავისით გაივლის.

„აკვნის ქუდის“ შემთხვევაში, გამონაყარი შეგიძლიათ დაამუშაოთ ქოქოსის ზეთით, მასზე კარგად ზემოქმედებს თავის დაბანაც.

ინფექციური გამონაყარის შემთხვევაში აუცილებელია ექიმთან კონსულტაცია და დაუშვებელია თვითმკურნალობა.

როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

მშობელმა ექიმს უნდა მიმართოს, თუ ბავშვს გამონაყართან ერთად აქვს ცხელება. თუ ბავშვს გამონაყარი ერთ კვირაზე მეტხანს უგრძელდება, არ ემორჩილება მკურნალობას და ჩვილს აწუხებს, აუცილებლად მიაკითხეთ პედიატრს.

თუ თქვენს პატარას უვითარდება ჭინჭრის ციება, განსაკუთრებით პირის გარშემო, ან უვითარდება ჭინჭრის ციება, რომელსაც თან ახლავს ხველა, ღებინება, ხიხინი ან სხვა რესპირატორული სიმპტომები, უნდა მიმართოთ სასწრაფო დახმარების განყოფილებას. ეს შეიძლება იყოს ძალიან სერიოზული ალერგიული რეაქციის ნიშანი, რომელსაც ანაფილაქსია ეწოდება.

გამონაყარი, რომელსაც თან ახლავს ძალიან მაღალი ცხელება, სინათლის მიმართ მგრძნობელობა, ნევროლოგიური ცვლილებები ან უკონტროლო კანკალი, შესაძლოა გამოწვეული იყოს მენინგიტით და საჭიროებს გადაუდებელ დახმარებას.

ჩვილებში გამონაყარის პრევენციისთვის: ხშირად გამოუცვალეთ ბავშვს საფენი, შეუნარჩუნეთ კანს სიმშრალე და სისუფთავე, გამოიყენეთ ჩვილებისთვის განკუთვნილი სარეცხი საშუალებები, ჩააცვით ბავშვს მსუნთქავი ქსოვილის ტანსაცმელი, უპირატესობა მიანიჭეთ ბამბას, ჩააცვით ბავშვს ამინდის შესაბამისად და დაიცავით ის გადახურებისგან, თვალყური ადევნეთ ბავშვის კანის რეაქციას მიღებულ საკვებზე, დროულად ჩაუტარეთ ბავშვს გეგმიური ვაქცინაცია, არ მისცეთ უცხო ადამიანებს ბავშვის კოცნის უფლება, გამოიყენეთ ბავშვის მგრძნობიარე კანისთვის შექმნილი შამპუნები, ლოსიონები და საპონი.

წყარო: ​Healt​hline.com

წაიკითხეთ სრულად