Baby Bag

„სწორად მომზადებული 100 გრ. საქონლის ხორცი შეიცავს ყველაზე მეტ რკინას“ - ჰემატოლოგი ნინო შარაშენიძე

„სწორად მომზადებული 100 გრ. საქონლის ხორცი შეიცავს ყველაზე მეტ რკინას“ - ჰემატოლოგი ნინო შარაშენიძე

რომელი საკვები მივიღოთ, რომ არ განვითარდეს ანემია? -  ამ თემაზე ექიმმა, ჰემატოლოგმა ნინო შარაშენიძემ ისაუბრა.

„ანემია არსებობს ძალიან ბევრნაირი. შესაბამისად, იმისდა მიხედვით, რა ფორმის ანემი გვაქვს, შესაძლებელია, ვიმსჯელოთ, რა ტიპის პროდუქტით შეიძლება ეს უზრუნველვყოთ. ანემია ძირითადად საკვებით შეიძლება გარკვეულწილად დავაბალანსოთ, თუ ის მხოლოდ და მხოლოდ ვიტამინების დეფიციტს უკავშირდება. ეს არის მხოლოდ ფოლიუმის, B12-ის და რკინადეფიციტური ანემია. 

სწორად მომზადებული საკვები და სწორად შერჩეული კვების რაციონი ექიმს საშუალებას აძლევს, მართოს პაციენტი მედიკამენტებთან ერთად. ამოვიცანით, დავარქვით სახელი, რომ ეს არის რკინადეფიციტური ანემია, ვიწყებთ მკურნალობას, ვნიშნავთ მედიკამენტს. მედიკამენტმა უნდა შეასრულოს არამხოლოდ მისი დაგროვების ფუნქცია, არამედ უნდა მიიღოს იმ მეტაბოლიზმში მონაწილეობა, რასაც ჩვენ ყოველდღე ვახორციელებთ. შესაბამისად, წამლის დოზა, რომელსაც ვიღებთ და რაც მისი ზღვრული ნიშნულია, შეიძლება არ იყოს საკმარისი, რომ ჩვენ გავიკეთოთ მისი მარაგი. ამიტომ მე და ჩემი კოლეგები ყოველთვის ვთხოვთ პაციენტებს, მედიკამენტების პარალელურად მიიღეთ საკვები, რომელიც თქვენ გამოგადგებათ, რომელიც მოგეხმარებათ, რომ ორანიზმში რკინა მოხვდეს არამხოლოდ წამლის მიერ, არამედ ბუნებრივად. 

რკინა არის პრაქტიკულად ყველაფერში, მაგრამ სათანადო რაოდენობით, ყველაზე მეტი, მცირე ზომის ულუფაში, მაგალითად, 100 გრ. სწორად მომზადებული საქონლის ხორცი შეიცავს ყველაზე მეტ რკინას, ვიდრე ნებისმიერი სხვა პროდუქტი. მაგალითად, თუ შევადარებთ ჭარხალს და 100 გრ. საქონლის ხორცს, 100 გრ. საქონლის ხორცი შეიცავს იმდენ რკინას, რამდენსაც შეიცავს, დაუშვათ, 1 კგ. ჭარხალი. დამერწმუნებით, რომ 1 კგ. ჭარხლის მიღება არც თუ ისე ადვილია დღის განმავლობაში. გამოჩნდებიან ისეთები, ვინც გვეტყვიან, რომ დალიეთ ჭარხალი და ნებისმიერი სხვა ბოსტნეული წვენის სახით. არ არის ეს შესაძლებელი და ამასაც აქვს მარტივი ახსნა. ანემია ეს არის პროცესი, რომლის დროსაც, გარდა იმისა, რომ ჩვენ გვეწყება სიფერმკრთალე, ქოშინი, თავბრუსხვევა, გვაქვს მძიმე კლინიკური ჩივილები, ყველაზე მნიშვნელოვანი არის ის, რომ ჩვენს ორგანიზმში ზიანდება ბევრი ორგანო და ორგანოთა სისტემა. პირველ რიგში ზიანდება ლორწოვანი გარსები. ისინი გაშიშვლებულია და როდესაც ჩვენ ამ დაზიანებულ ლორწოვან გარსზე ახლადგამოწურულ მჟავე წვენებს ვსვამთ, ამ დაზიანებას კიდევ უფრო მეტად ვაღრმავეთ და ვკრავთ ძალიან მანკიერ წრეს. გვაქვს ანემია - დაზიანდა ლორწოვანი, უფრო მეტად დავაზიანეთ ლორწოვანი - გავაღრმავეთ ანემია,“ - განაცხადა ნინო შარაშენიძემ.

ექიმმა ხორცის სწორად მომზადებაზეც ისაუბრა და აღნიშნა, რომ თუკი გვინდა, ხორცმა შეინარჩუნოს კვებითი ღირებულება, მაშინ ცხელ წყალში უნდა მოვათავსოთ:

„ხორცი უნდა დამუშავდეს თერმულად სწორად - არ უნდა გადაიხარშოს, არ უნდა გადაიწვას. თუ ჩვენ ვხარშავთ ხორცს, სჯობია, რომ ის აუცილებლად მოვათავსოთ ადუღებულ წყალში. მოგეხსნებათ, თუ გინდა, რომ ნახარში იყოს გაჯერებული, მაშინ სჯობია, რომ ცივ წყალში ჩავდოთ ხორცი, რომ გამოირეცხოს მისი შემადგენელი ნაწილი, მაგრამ თუკი გვინდა, რომ თვითონ ხორცმა შეინარჩუნოს კვებითი ღირებულება, მაშინ ცხელ წყალში უნდა ჩავდოთ“, - აღნიშნა ექიმმა.

ნინო შარაშენიძემ ღვიძლის მიღებაზეც გაამხვილა ყურადღება. მისი თქმით, მართალია, ღვიძლია უამრავ რკინას შეიცავს, თუმცა მისი თერმულად დამუშავების დროს, რკინა ადვილად იშლება:

„ღვიძლი, რა თქმა უნდა, უამრავ რკინას შეიცავს, უბრალოდ მისი თერმულად დამუშავების დროს, რკინა ადვილად იშლება. ღვიძლია უნდა იყოს პრაქტიკულად უმი, უნდა დადო, გადააბრუნო 2-2 წამი. ასე მომზადებული ღვიძლის მიღება არ არის სწორი ინფექციების კონტროლის თვალსაზრისით. უმი ღვიძლის მიღება ბევრ სხვა პრობლემასთან არის დაკავშირებული,“ - განაცხადა ნინო შარაშენიძემ.

მან სტაფილოსთან დაკავშირებით ერთ საინტერესო ფაქტზე ისაუბრა: 

„სტაფილო შეიცავს ძალიან ბევრ უჯრედისს, რომელიც კარგი მოსანელებელია, შეიცავს C და A ვიტამინებს. თუმცა ერთი საინტერესო ფაქტია, თერმულად დამუშავებული, ანუ მოთუშული სტაფილო გაცილებით უფრო სასარგებლოა, ვიდრე უმი, რადგან აქტიურდება ნივთიერებები. აქაც აუცილებელია სწორად მომზადება. რატომ არის ჩინური სამზარეულო ერთ-ერთი ყველაზე ჯანმრთელ სამზარეულოდ აღიარებული? ყველაფერი მაღალ ცეცხლზე ითუშება უცბად, რომ მხოლოდ გააქტიურდეს ვიტამინები და გახდეს ადვილად შესათვისებელი  ჩვენი ორგანიზმისთვის და არ გადაიხარშოს,“ - აღნიშნა ექიმმა, ჰემატოლოგმა ნინო შარაშენიძემ.

წყარო: ​„თქვენი კლინიკა“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დე​დების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რძის პროდუქტის როლი ბავშვთა კვებაში

რძის პროდუქტის როლი ბავშვთა კვებაში

ჯანმრთელი ბავშვი ძლიერი იმუნიტეტით, ალბათ, ყველა დედის ოცნებაა. ბავშვის ჯანმრთელობაზე ზრუნვა მისი მუცლადყოფნის პერიოდში იწყება და დაბადების პირველი წუთებიდან მის ზრდასრულობამდე გრძელდება. განსაკუთრებული როლი კი ამ ყველაფერში ეკოლოგიასთან და გარემო პირობებთან ერთად, რა თქმა უნდა, სწორ კვებას ენიჭება. რა მიკროელემენტები და ვიტამინები სჭირდება ბავშვს და რა როლი უკავია ბავშვთა კვებაში რძეს და რძის პროდუქტებს ამაზე პედიატრს, მედიცინის აკადემიური დოქტორს მაია ჩხაიძეს ვესაუბრეთ.

ქალბატონო მაია, რომელი პროდუქტებია ბავშვთა კვებაში აუცილებელი და რა ადგილი უკავია ამ პროდუქტებში რძეს და მის ნაწარმს?

- რძე და რძის პროდუქტები ბავშვთა კვების ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწილია, წარმოადგენენ ცილების და ენერგიის შესანიშნავ წყაროს. ასევე შეიცავენ ვიტამინების და მინერალების ფართო სპექტრს.

რძე და რძის ნაწარმი არის ენერგიის, ცილების, ცხიმების (ძირითადად ნაჯერი), ვიტამინების (რიბოფლავინი, B12, Aდა D ვიტამინი) და მინერალების (კალციუმი, იოდი, ფოსფორი, თუთია) წყარო. ეს ჯგუფი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბავშვთა ასაკში ძვალ-სახსროვანი სისტემის ჩამოყალიბებისთვის და ჯანსაღი კბილებისათვის.

ცილას აქვს ყველა უჯრედში, სტრუქტურული და ფუნქციური როლი და უმნიშვნელოვანესია ზრდისთვის. ცილაზე მოთხოვნილება შეესაბამება სხეულის ზომებს და ასაკს. მისი კარგი წყაროა: უცხიმო ხორცი, ფრინველის ხორცი, ზღვის პროდუქტები, რძე, რძის ნაწარმი, კვერცხი, პარკოსნები, თხილეული და მცენარის თესლები.

რას იღებს ბავშვი რძითა და რძის პროდუქტებით?

- რძის პროდუქტებთან ერთად ბავშვის ორგანიზმი ღებულობს ყველაზე მეტად ვიტამინ D-ს და კალციუმს. ვიტამინი D აძლიერებს კალციუმის შეწოვას, რაც მნიშვნელოვანია ძვლოვანი სისტემის განვითარებისთვის და ჯანმრთელი კბილებისთვის. მისი ნაკლებობა ბავშვებში ძირითადად რაქიტის სახით გამოვლინდება. ვიტამინი D-ს საკვები წყაროები ცოტაა, ამიტომაც ვიტამინი D-ს ადექვატური რაოდენობის მიღება მხოლოდ საკვებით რთულია. მზის სხივები ან ულტრაიისფერი სხივები ვიტამინი D-ს კიდევ ერთი წყაროა. ამიტომ პედიატრები ხშირად ვურჩევთ მშობლებს მზის აბაზანებს, სუფთა ჰაერზე ბავშვის გასეირნებას... ჩვილი ბავშვებისათვის ასევე რეკომენდებულია ვიტამინი D-ს 400 ს.ე. (10 მკგ) მიღება დღეში ერთხელ

საკვები პროდუქტების უმეტესობა D ვიტამინს არ შეიცავს. შედარებით მდიდარია ამ ვიტამინით ცხიმიანი თევზი. ვეგეტარიანელი ბავშვისთვის D ვიტამინის ალტერნატიულ წყაროს შეიძლება წარმოადგენდეს D ვიტამინით გამდიდრებული რძე ან მარცვლოვნები.

ასევე უმნიშვნელოვანესია რძის მიღება კალციუმის თვალსაზრისით. კალციუმი აუცილებელია ძვლებისთვის და კბილებისთვის. რძე და ზოგიერთი რძის ნაწარმი (მაგ. იოგურტი, მაწონი და ყველი) კალციუმის მიღების ერთ-ერთი საუკეთესო წყაროა. რძეს კალციუმის საბადოსაც ვეძახით.

ბავშვებს კალციუმზე მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად ყოველდღე 2-3 ულუფა რძის ან რძის ნაწარმის მიღება სჭირდებათ. დაბალცხიმიანი რძე და რძის ნაწარმი შეიცავს იმდენ ან იმაზე მეტ კალციუმს, რამდენიც არის ჰომოგენიზებულ და ცხიმმოუხდელ რძეში.

ბავშვებისთვის ვინც ვერ/არ იღებს ძროხის რძეს, რეკომენდებულია კალციუმით გამდიდრებული ალტერნატიული რძე. რძის შაქრის, ლაქტოზის აუტანლობისას ასევე რეკომენდაციას ვაძლევთ ბავშვმა მიიღოს ულაქტოზო რძე და მისი ნაწარმი. იმ შემთხვევაში თუ ბავშვი კალციუმით და ვიტამინი D მდიდარ პროდუქტებს მაინც არ იღებს, საჭიროა ამ პრეპარატების დამატებით მიცემა.

კალციუმის წყაროს 75 პროცენტს რძე და რძის ნაწარმი შეადგენს. ვეგეტარიანელი ბავშვების შემთხვევაში თუ ის რძეს არ სვამს, ყოველდღიურად უნდა იღებდეს კალციუმით მდიდარ საკვებს (ბროკოლი, ჩინური კომბოსტო, თხილეული, თესლეული) ან კალციუმით გამდიდრებულ მარცვლეულს.

განსაკუთრებით მინდა გამოვყო რძის პროდუქტებში მაწონი, რომელიც ენდემური პროდუქტია. მაწონი ტრადიციული ქართული რძემჟავა პროდუქტია. რძემჟავა პროდუქტები განსაკუთრებით სასარგებლოა მათში შემავალი ბაქტერიების გამო. აღნიშნული ბაქტერიები - პრობიოტიკები - ცოცხალი მიკროორგანიზმებია, რომლებსაც შეუძლიათ სარგებლობა მოუტანონ ადამიანს, კერძოდ, დადებითი გავლენა მოახდინონ კუჭ-ნაწლავის ფუნქციონირებაზე. პრობიოტიკები ორგანიზმის მეგობარ ბაქტერიად მიიჩნევა. ისინი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს აძლიერებენ. პრობიოტიკებს ხშირად კეთილ ბაქტერიებს უწოდებენ, რომლებიც ორგანიზმში მოხვედრილ ცუდ ბაქტერიებს ებრძვიან. ისინი ერთგვარი ბარიერის ეფექტს ქმნიან, ნაწლავებს ცუდი ბაქტერიების ზემოქმედებისგან იცავენ, ამასთან, ანთების განვითარების რისკსაც ამცირებენ, რადგან ორგანიზმში პარაზიტების გავრცელებას უშლიან ხელს. გარდა ამისა, პრობიოტიკების დახმარებით ჩვენი იმუნური სისტემა ვირუსების წინააღმდეგ გაცილებით ეფექტურად მოქმედებს.

პრობიოტიკების ჯგუფში ბევრი ტიპის ბაქტერია შედის. განსაკუთრებით სასარგებლო ბაქტერიებად მიიჩნევა ლაქტობაცილა, ანუ რძისმჟავას ბაქტერია და ბიფიდობაქტერია. სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანმა რძემჟავა ბაქტერიის შემცველი საკვები რეგულარულად მიიღოს. ამ მხრივ, მაწონი, რომელიც ენდემურ დედოზეა დამზადებული, ყველაზე სასარგებლო პროდუქტია, რადგან ის ბუნებრივ პრობიოტიკებს შეიცავს. მასში განსაკუთრებით დიდი რაოდენობითაა კონცენტრირებული რძემჟავა. ამას ადასტურებს ის ფაქტიც, რომ მაწვნის შენახვის ვადა საკმაოდ ხანმოკლეა.

მაია ჩხაიძე - პედიატრი, მედიცინის აკადემიური დოქტორი

საქართველოს პედიატრთა აკადემიის გამგეობის თავმჯდომარე

R.

წაიკითხეთ სრულად