„კოვიდის დროს იმუნური სისტემა იქცევა განსაკუთრებულად, მას თავისი სტილი აქვს,“ - ალერგოლოგ-იმუნოლოგი დავით თელია

გლაუკომის კვირეულთან დაკავშირებით „ნიუ ჰოსპიტალსი“ ატარებს გლაუკომის პაციენტთა სკოლის შეხვედრებს. ღონისძიების მიზანია დაავადების ცნობადობის ამაღლება, რადგან მნიშვნელოვანია გლაუკომის გამოვლენა ადრეულ ეტაპზე და რაც მთავარია, მხედველობის შენარჩუნება. პაციენტებს შესაძლებლობა ექნებათ, გაიარონ უფასო კონსულტაცია ოფთალმოლოგიის ეროვნული ცენტრის სპეციალისტებთან და სპეციალური პირობებით ჩაიტარონ კვლევა „დიოფსისის“ აპარატზე, რომელიც მსოფლიო ლიდერია თვალის ელექტროფიზიოლოგიურ დიაგნოსტიკაში.

გლაუკომის სიმპტომებზე, მის ადრეულ დიაგნოსტიკაზე და მკურნალობის მეთოდებზე​ MOMSEDU.GE-ს ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, ოფთალმოქირურგი ​მარიამ გოლოვაჩოვა.

- რა არის გლაუკომა და რა სიმპტომებით ხასიათდება?

მარიამ გოლოვაჩოვა: „გლაუკომა“, როგორც ტერმინი, აერთიანებს თვალის დაავადებათა დიდ ჯგუფს. ამ დროს ვითარდება მხედველობითი ფუნქციების გლაუკომისთვის დამახასიათებელი დარღვევები, თვალშიდა წნევა მუდმივად ან პერიოდულად აღემატება ტოლერანტულ (ინდივიდუალურ ასატან) მაჩვენებლებს. ასევე ვითარდება მხედველობის ნერვის დისკოს და ბადურას განგლიური უჯრედების დამახასიათებელი დაზიანება (გლაუკომური ოპტიკური ნეიროპათია).

პირველადი ღიაკუთხიანი გლაუკომა არის ქრონიკული, პროგრესირებადი, შეუქცევადი ნეიროპათია, სიბრმავის პოტენციური განვითარებით. წინა საკნის კუთხე ღიაა, იწვევს მხედველობის ნერვის სარტყლის და ნერვული ბოჭკოების შრის დაკარგვას. რისკფაქტორებია: თვალშიდა წნევის მაჩვენებლები და ასაკი.

რაც შეეხება სიმპტომებს, გლაუკომა უმეტესად ასიმპტომატურია. პაციენტები მოგვმართავენ უკვე განვითარებულ სტადიაზე. დაავადება უმეტეს შემთხვევაში უმტკივნეულოდ მიმდინარეობს. პაციენტებისგან ვიგებთ, რომ უჩივიან მხედველობის პერიოდულ დაბინდვას, ცისარტყელას მსგავს რგოლებს ნათურის გარშემო და ცრემლდენას.

- რა რისკ-ფაქტორები არსებობს და როგორ ხდება მისი ადრეული დიაგნოსტირება?

მარიამ გოლოვაჩოვა: „რისკ-ფაქტორებიდან უმნიშვნელოვანესია გენეტიკური წინასწარგანწყობა, რომელიც აუცილებლად უნდა გავითვალისწინოთ იმ ადამიანებში, ვისაც აქვს გლაუკომის ოჯახური ისტორია. ადრეული დიაგნოსტიკისთვის საჭიროა თვალის რეგულარული გამოკვლევა, სკრინინგი. პაციენტებმა, რომლებიც არიან 40 წლის ზემოთ, წელიწადში ერთხელ უნდა ჩაიტარონ გამოკვლევები და გაიარონ კონსულტაცია. გლაუკომიანი პაციენტი ოფთალმოლოგთან ვიზიტზე უნდა მივიდეს წელიწადში მინიმუმ 2-4-ჯერ, ხოლო ჯანმრთელი ადამიანი - წელიწადში 3-ჯერ.

ადრეული დიაგნოსტიკა მნიშვნელოვანია დაავადების მართვისთვის და მხედველობის შენარჩუნებისთვის. ელექტროფიზიოლოგიური კვლევები, რომლის საშუალებითაც შესაძლებელია იქამდე დაისვას დიაგნოზი, სანამ კლინიკური დაზიანება გამოვლინდება, შესაბამისად, ადრეულ ეტაპზე დავიწყებთ მკურნალობას. რუტინული კვლევებია - ტონომეტრია, გონიოსკოპია, ვიზომეტრია, ბიომიკროოფთალმოსკოპია. ამის გარდა, ადრეულ ეტაპზე დიაგნოზის დადასტურებისთვის სასურველია მაღალტექნოლოგიური კვლევები - თვალის ელექტროფიზიოლოგიური კვლევა, ლაზერული ტომოგრაფია, კომპიუტერული პერიმეტრია, მხედველობის ნერვის კონფოკალური ლაზერული ტომოგრაფია“.

- მკურნალობის რა მეთოდები არსებობს და რა შემთხვევაშია საჭირო ქირურგიული ჩარევა?

მარიამ გოლოვაჩოვა: „მკურნალობას ვიწყებთ მედიკამენტოზური თერაპიით (ჰიპოტენზიური). გლაუკომის მკურნალობა მიმართულია თვალშიდა წნევის დაქვეითებაზე, თითოეული პაციენტისთვის თვალშიდა წნევის ზედა ზღვარი ინდივიდუალურია და შესაბამისად, სამიზნე წნევაც განსხვავდება, აქ მნიშვნელოვანია გლაუკომის ფორმა და სტადია. პრეპარატები, რომლებიც ზრდიან თვალიდან წყალწყალა ნამის განდევნას და პრეპარატები, რომლებიც ამცირებენ წყალწყალა ნამის წარმოქმნას, ჩვენებების და უკუჩვენებების მიხედვით უნდა დაინიშნოს ექიმი ოფთალმოლოგის მიერ.

თუ მედიკამენტოზური თერაპია არაეფექტურია, საჭირო ხდება ლაზერული ქირურგია: ტრაბეკულოპლასტიკა, ციკლოფოტოკოაგულაცია, ირიდოტომია. ლაზერული ქირურგიის არაეფექტურობის შემთხვევაში კი ანტიგლაუკომატოზური სხვადასხვა ტიპის ოპერაციებით, რაც დამოკიდებულია გლაუკომის ფორმაზე: ტრაბეკულექტომია, ტრაბეკულოტომია, არაგამჭოლი ღრმა სკლერექტომია, სხვადასხვა ტიპის სადრენაჟო სისტემების გადანერგვა და სხვ.“

ექიმის თქმით, თანდაყოლილი გლაუკომის დროს, პირველადი არჩევის მკურნალობა ქირურგიული ჩარევაა. გამონაკლისების გარდა, ქირურგიული ჩარევა ტარდება ამბულატორიულ პირობებში. თანდაყოლილი გლაუკომის ქირურგიული მკურნალობა ტარდება მხოლოდ ჩვენს კლინიკაში.

ქირურგიული ჩარევა მიზნად ისახავს, მოწესრიგდეს თვალშიდა წნევა, შეიქმნას გზა წყალწყალა ნამის ცირკულაციის გასაუმჯობესებლად. რაც შეეხება, ანტიგლაუკომატოზურ ოპერაციას, მიზანია თვალშიდა წნევის დაქვეითება სამიზნე წნევის მაჩვენებლამდე, რითაც შენელდება ან შეჩერდება ოპტიკური ნერვის დაზიანება და მოხდება მხედველობითი ფუნქციების შენარჩუნება.

- როგორც ვიცი, გლაუკომის მსოფლიო კვირეულთან დაკავშირებით ატარებთ გლაუკომის პაციენტთა სკოლის შეხვედრებს. ღონისძიების შესახებ რომ გვიამბოთ.

მარიამ გოლოვაჩოვა: „ნიუ ჰოსპიტალსში“, შეგიძლიათ დაესწროთ შეხვედრას. თქვენ მიიღებთ პასუხს ყველა კითხვაზე გლაუკომის, მისი ადრეული დიაგნოსტირებისა და მკურნალობის შესაძლებლობების შესახებ. გლაუკომის კვირეული ტარდება მარტის თვეში, ამ დაავადების ცნობადობის ასამაღლებლად, რომელიც მსოფლიოს გლაუკომის ორგანიზაციის ინიციატივით იმართება, ვინაიდან მნიშვნელოვანია მოხდეს გლაუკომის გამოვლენა ადრეულ სტადიაზე და მხედველობის შენარჩუნება“.

ვის შეუძლია დასწრება?

მარიამ გოლოვაჩოვა: „ღონისძიებაზე დასასწრებად უნდა შეავსოთ სარეგისტრაციო ფორმა. აქციაზე მოსვლა შეუძლიათ 40 წლის ზემოთ ადამიანებს.

- ექნებათ თუ არა საშუალება მსურველებს გაიარონ კონსულტაცია ოფთალმოლოგთან?

მარიამ გოლოვაჩოვა: „დიახ, რა თქმა უნდა, პაციენტებს ჩაუტარდებათ კონსულტაცია, დიაგნოსტირებისთვის გამოყენებულ იქნება უახლესი, ულტრათანამედროვე აპარატურა. ამავდროულად, შესაძლებელია ფასდაკლებით ჩატარდეს ელექტროფიზიოლოგიური კვლევა „დიოფსისის“ აპარატით, კომპიუტერული პერიმეტრია, მხედველობის ნერვის დისკის კონფოკალური ლაზერული ტომოგრაფია“.

R.