Baby Bag

​რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტმა ტკბილეულმა ბავშვებში და როგორ ჩავრთოთ რაციონში ისე, რომ ჯანმრთელობა არ დავაზიანოთ?

​რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტმა ტკბილეულმა ბავშვებში და როგორ ჩავრთოთ რაციონში ისე, რომ ჯანმრთელობა არ დავაზიანოთ?

რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტმა ტკბილეულმა ბავშვებში და როგორ ჩავრთოთ რაციონში ისე, რომ ჯანმრთელობა არ დავაზიანოთ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ის ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.

- ქალბატონო მარიამ, რა პრობლემა შეიძლება შეუქმნას ბავშვს ტკბილეულის ზედმეტმა რაოდენობამ?
- პირველი და ძირითადი პრობლემა არის ჭარბი წონა. ზედმეტი რაოდენობა მიჩვევას იწვევს და დამოკიდებულები ხდებიან, ეს კი დროთა განმავლობაში წონაზე აისახება, ხოლო ჭარბი წონა, მოგვიანებით, შესაძლოა, გადავიდეს დიაბეტში, საუბარია მეორე ტიპის დიაბეტზე.

​- როგორ უნდა ჩავრთოთ რაციონში შაქარი ისე, რომ ჯანმრთელობას ზიანი არ მივაყენოთ?

​- შედარებით პატარა ასაკის ბავშვებში უმჯობესია, უშაქრო ფაფები გამოიყენონ და თავიდანვე ჩამოუყალიბონ პირის გემო, არა ტკბილზე, არამედ სიტკბოს გარეშე სითხეებზე, მაგალითად, ჩაიზე, რძეზე, სადაც ნაკლებად გამოიყენებენ შაქარს. ასევე კარგია, თუ მოგვიანებით ასაკში, ფაფებს ხილით დაატკბობენ, ნებისმიერი სახის ხილი გაურიონ შვრიაში ან სხვა ფაფებში, თუნდაც ჩირი და ასე მიაწოდონ ბავშვს. სუფთა სახით შაქრის გამოყენება ზოგადად არ არის რეკომენდებული, ყავისფერი შაქარი კიდევ შესაძლებელია, ან შაქრის შემცვლელი მცენარეული დამატკბობელი.
- საშუალოდ, რა რაოდენობის ტკბილეული უნდა მიიღოს პატარამ დღის განმავლობაში?

​- რაოდენობა განსაზღვრული არ არის. უმჯობესი იქნება მიიღოს სუფთა, შავი შოკოლადი, რაც სასურველია კვებასთან არ იყოს კავშირში და ხემსის სახით მიიღოს.

​- რა ასაკიდან არის მიზანშეწონილი ტკბილეულის მიცემა?

​- ზოგადად, ტკბილეულის მიცემა მიზანშეწონილია 3-4 წლიდან.

​- როგორ ავიცილოთ თავიდან მისგან გამოწვეული გართულებები და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი?

​- გართულებების თავიდან ასაცილებლად, მაქსიმალურად უნდა შევუზღუდოთ ტბილეულის მიღება. თუ საშუალება გვექნება, საერთოდ ამოვიღოთ რაციონიდან. ხოლო თუ მივცემთ, ჩავანაცვლოთ ჯანსაღი ტკბილეულით, შავი შოკოლადის, ჩირების და მსგავსი პროდუქტების სახით. რასაკვირველია, მცირე რაოდენობით ყველაფერი მისაღებია, თუმცა ზომიერება უნდა დავიცვათ. ჭარბი წონის შემთხვევაში, რაოდენობრივად ვზღუდავთ ნახშირწყლებს. სწრაფი კვების ობიექტებში დამზადებულ საკვებს, გაზიან სასმელს საერთოდ ვიღებთ რაციონიდან, ვზრდით ფიზიკურ აქტივობას, მაქსიმალურად ვცდილობთ მივიღოთ ცილოვანი პროდუქტები, ბოსტნეული, ხილი სუფთა სახით და საღამოს შვიდი საათის შემდეგ არ არის რეკომენდირებული კვება. თუ ბავშვს ეწყება გაძლიერებული წყურვილი, შარდვა, იმატებს წონაში ან პირიქით, ძალიან სწრაფად იკლებს, ასევე თუ გაძლიერებული მოთხოვნილება აქვს ტკბილეულზე, ამ შემთხვევებში აუცილებელია ენდოკრინოლოგთან კონსულტაცია.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები? - ინტე...
​ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„გადახურების“ შემთხვევაში უბრალოდ უნდა გავხადოთ ბავშვს, გავაგრილოთ და ტემპერატურა დაუბრუნდება ფიზიოლოგიურ ნორმას“ - რა უნდა ვიცოდეთ ბავშვებში ტემპერატურის ცვლილებაზე?

„გადახურების“ შემთხვევაში უბრალოდ უნდა გავხადოთ ბავშვს, გავაგრილოთ და ტემპერატურა დაუბრუნდება ფიზიოლოგიურ ნორმას“ - რა უნდა ვიცოდეთ ბავშვებში ტემპერატურის ცვლილებაზე?
რამდენია ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა, როგორ უნდა მოვიქცეთ დაბალი ტემპერატურის ანუ ჰიპოთერმიის შემთხვევაში, რომელია უკეთესი  - ვერცხლისწყლის თერმომეტრი თუ ციფრული, როგორ მოვუაროთ სიცხიან პატარას - აღნიშნულ თემებზე ​MomsEdu.ge-ს პედიატრი და გადაუდებელი მედიცინის ექიმი თეო ტაბატაძე ესაუბრა.  

- ქალბატონო თეო, თავიდანვე რომ განვმარტოთ, ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა რამდენია?

- ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა განისაზღვრება ასაკის მიხედვით. მაგალითად, 0-დან 3 თვემდე შესაძლებელია, 35.5-დან 37.2-მდე ჩავთვალოთ ნორმად. ასევე გასათვალისწინებელია გარემოება. ხანდახან მშობლები პატარას იმის გამო, რომ არ გაცივდეს, ზედმეტად თბილად აცმევენ, ბავშვის კანი  კი ძალზე მგრძნობიარეა თერმორეგულაციის მიმართ. ამ დროს ხდება გადახურება და სხეულის ტემპერატურის მატება. ეს არის გარემოებით გამოწვეული ტემპერატურული რეაქცია. „გადახურების“ შემთხვევაში უბრალოდ უნდა გავხადოთ ბავშვს, გავაგრილოთ და ტემპერატურა დაუბრუნდება ფიზიოლოგიურ ნორმას. თუ ტემპერატურა კვლავ ნარჩუნდება 37.5-37.6 და მეტი მაშინ უკვე უნდა ვეძებოთ სხვა მიზეზები.

- როგორ ვიქცევით დაბალი ტემპერატურის ანუ ჰიპოთერმიის შემთხვევაში?

- ჰიპოთერმიად განიხილება 35 და ქვემოთ ტემპერატურა (35.1-35.2 არ ითვლება ჰიპოთერმიად). ჰიპოთერმიის დროს ბავშვი უნდა გავათბოთ თბილი საფენებით. თუ ბავშვს დალევა შეუძლია, მაშინ თბილი სითხეები უნდა შევთავაზოთ. თუ ჰიპოთერმია გრძელდება და ტემპერატურა ჩამოდის 35-ზე ქვემოთ, აუცილებლად უნდა მივმართოთ გადაუდებელი მედიცინის დეპარტამენტს.

- რომელია უკეთესი - ვერცხლისწყლის თერმომეტრი თუ ციფრული?

- ჩვენს რეალობაში ციფრული თერმომეტრები არ გამოდგა ხარისხიანი, გამომდინარე იქიდან, რომ დიდია ცდომილება. კლინიკაში უპირატესობას ვანიჭებთ ვერცხლისწყლის თერმომეტრს.

- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ სიცხე ბანალური მიზეზითაა გამოწვეული და არა რომელიმე სერიოზული პრობლემით?

- ინფექციური მდგომარეობის დროს ცხელებას თან ახლავს ზოგადი მდგომარეობის გაუარესება, როგორიც არის მოდუნება, ძილიანობა, სითხის მიუღებლობა, ეს ყოველთვის აისახება პატარაზე, მას არ სურს თამაში, არ უხარია. თუ ბავშვი არ თამაშობს, არ შემოდის კონტაქტში, საკვებსა და სითხეებზე უარს გეუბნებათ და ტემპერატურა არის 37.5 - 37.6, ასეთ შემთხვევაში უნდა ვივარაუდოთ, რომ ინფექციასთან გვაქვს საქმე.

- როგორ მოვუაროთ სიცხიან პატარას, როგორ უნდა მართოს ცხელება მშობელმა ბინაზე სწორად?

- აქტუალური კითხვაა, თუ როდის უნდა მივცეთ პატარას სიცხის დამწევი საშუალება, არსებობს თუ არა რაიმე გარკვეული ციფრი? - შევჯერდით ექიმები, რომ ასეთი ციფრი არ არსებობს. 

თუ ბავშვის ზოგადი მდგომარეობა არ არის დამაკმაყოფილებელი - ვერ იღებს სითხეს, საკვებს, მოდუნებულია, მივარდნილია თუნდაც 37.5-ზე, ე.ი. მას აწუხებს სხეულის ასეთი ტემპერატურა და აუცილებლად უნდა მივაშველოთ დამწევი. 

სიცხის დამწევ საშუალებად ვიყენებთ პარაცეტამოლს და იბუპროფენს. სიცხის დამწევს ვაწვდით არა ასაკის, არამედ კილოგრამის მიხედვით. რადგან ზოგიერთი 2 წლის პატარა შესაძლოა, იყოს 13 კილოგრამი ან ზოგიერთი - 18 კილოგრამი. მაგალითისთვის, გამოვთვალოთ. პარაცეტამოლი შეგვიძლია მივცეთ 15 მგ/კგ ე.ი. თუ პატარა არის 10 კილო და ჩვენ გვინდა მივაწოდოთ პარაცეტამოლი, როგორც სიცხის დამწევი საშუალება 10 უნდა გავამრავლოთ 15-ზე და მივიღებთ 150-ს და შეგვიძლია მივაწოდოთ 150 მგ. პარაცეტამოლი საჭიროებისას შეგვიძლია გამოვიყენოთ 4 საათში ერთხელ. იბუპროფენის ჯგუფის მედიკამენტები შეგვიძლია გამოვიყენოთ 6 საათში ერთხელ, მაგრამ იბუპროფენი 5 მლგ-ით ნაკლები უნდა მივცეთ. დავუშვათ პატარა არის 10 კილო, მაშინ უნდა მივცეთ 10 მგ/კგ საჭიროებისას 6 საათში ერთხელ გამოვიყენოთ. სასურველია ესეც ვიცოდეთ, 3 თვემდე იბუპროპფენი არ ინიშნება ჰეპატოტოქსიურობის გამო, ამიტომ 0-დან 3 თვემდე ძირითადად ვირჩევთ პარაცეტამოლს სიცხის დამწევ საშუალებად, ხოლო 3 თვიდან უკვე შეგვიძლია გამოვიყენოთ ასევე იბუპროფენი. 

ესაუბრა თამთა შერმაზანაშვილი

წაიკითხეთ სრულად