Baby Bag

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას თემაზე - რას ნიშნავს ტრანსცხიმები და მავნებელია თუ არა ჩვენი ორგანიზმისთვის?

ალბათ, თითოეულ თქვენგანს ბევრი გსმენიათ ტრანსცხიმების შესახებ. ის ცნობილია, როგორც არაჯანსაღი ცხიმი, მაგრამ შესაძლებელია არ იცოდეთ თუ რატომ არის მავნებელი ორგანიზმისთვის. ამიტომ დღევანდელი რუბრიკა დავუთმოთ ტრანსცხიმების გაცნობას. მიუხედავად იმისა, რომ ბოლო წლებში ტრანსცხიმების გამოყენება შემცირდა, რადგან ამ კუთხით ინფორმირებულობა გაიზარდა და მარეგულირებელმა ორგანოებმა შეზღუდეს მათი გამოყენება, ისინი კვლავ საზოგადოების ჯანმრთელობის პრობლემას წარმოადგენს.
ტრანსცხიმები ან ტრანსცხიმოვანი მჟავები უჯერი ცხიმის ფორმაა. ისინი გვხვდება როგორც ბუნებრივი, ისე ხელოვნური ფორმებით. ბუნებრივი ტრანსცხიმები გვხვდება ხორცსა და რძეში. ისინი ბუნებრივად წარმოიქმნება, როდესაც ცხოველების კუჭში არსებული ბაქტერიები ინელებენ ბალახს, რომელსაც ცხოველი საკვებად იყენებს, თუმცა საკვებ რაციონში ხორცისა და რძის პროდუქტების არსებობამ არ უნდა შეგვაშფოთოს, რადგან ზომიერი ოდენობით ბუნებრივი ტრანსცხიმების მიღება არ არის საგანგაშო.
რაც შეეხება ხელოვნურ ტრანსცხიმებს, სხვაგვარად ცნობილია, როგორც სამრეწველო ტრანსცხიმები - საშიშია ჯანმრთელობისთვის. ეს ცხიმები წარმოიქმნება, როდესაც მცენარეული ზეთები ქიმიური ზემოქმედებით იცვლება და ოთახის ტემპერატურაზე რჩება მყარი, რაც მათი შენახვის ხანგრძლივობას ზრდის. სწორედ ამ სახეობის ცხიმია მავნე ორგანიზმისთვის.
ტრანსცხიმით მდიდარია მარგარინი. ტრანსცხიმების შემცველობა ყველაზე მაღალია ე.წ. სწრაფი კვების პროდუქტებში. 

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება? ორგანიზმში იზრდება ე.წ „ცუდი“ ქოლესტერინის დონე, რაც, თავის მხრივ, ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკს, იზრდება თრომბების წარმოქმნის საშიშროება, აქვს უარყოფითი გავლენა წონაზე, ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, იზრდება სიმსივნეების განვითარების რისკიც და სხვა.

მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, საკვებ რაციონში მინიმუმამდე იყოს დაყვანილი ხელოვნური ტრანსცხიმების გამოყენება. ყურადღებით წაიკითხეთ პროდუქტების შემცველობა და ვიცხოვროთ ჯანსაღი ცხოვრების წესით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არ გვინდა ზედმეტი სტრესის მიყენება ჩვენი შვილებისთვის, მოვეფეროთ, ვუთხრათ: არაფერია, შენ გვერდით ვარ,“ - ყარამან ფაღავა

„არ გვინდა ზედმეტი სტრესის მიყენება ჩვენი შვილებისთვის, მოვეფეროთ, ვუთხრათ: არაფერია, შენ გვერდით ვარ,“ - ყარამან ფაღავა

პედიატრი ყარამან ფაღავა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვის თვითრეალიზაციისა და განვითარებისთვის აუცილებელი პირობების შექმნის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, უმთავრესია, რომ ბავშვი ჯანმრთელი იყოს და მას კომფორტი ჰქონდეს:

​პირველ რიგში, ჯანმრთელობაა, შემდეგ არის ცოდნა, ლოგიკა უნდა ვასწავლოთ ბავშვს. მნიშვნელოვანია ეთიკური იდეალების გათავისიანება. ესთეტიკის გრძნობა უნდა ჰქონდეს ბავშვს. ძალიან მნიშვნელოვანი არის კომფორტი. ჩვენ ყველას გვესაჭიროება კომფორტი. კომფორტი არის ყველაფერი, პირველ რიგში, ოჯახი. მოსიყვარულე ოჯახი რომ იქნება, ბავშვიც იქნება უფრო მოსიყვარულე. რასაკვირველია, ეკონომიკურ ფაქტორებზე არავინ იტყვის უარს, მაგრამ მთავარი მაინც არის სოციალური გარემო.“

ყარამან ფაღავას თქმით, ბავშვის ნიჭის აღმოჩენა მნიშვნელოვანია და მშობელმა ყველაფერი უნდა გააკეთოს შვილის მისწრაფებების წასახალისებლად:

„ყველა მშობელს ვეტყოდი, რომ ​დავაკვირდეთ საითკენ უწევს ბავშვს გული. შემდეგ იმ მიმართულებით მივცეთ მას შესაძლებლობები. თქვენ იცით ყანჩელი, უდიდესი კომპოზიტორი. მამამისი იყო ჰიგიენისტი. ჩვენთან იყო სტუმრად და ამბობდა: ჩემმა ბიჭმა ბიოლოგიური დაამთავრა, მინდოდა ხელობა ჰქონოდა. რომ დაამთავრა სწავლა, მომიტანა დიპლომი და მითხრა: მამა, სურვილი აგისრულე, ახლა მაცალე ის გავაკეთო, რაც მე მინდაო. ამიტომ სულ ამას ვამბობ: დავაკვირდეთ ბავშვს და მივცეთ ასპარეზი. რასაკვირველია, ყველაფერი საუკეთესო გვინდა ბავშვისთვის. ნუ დავაძალებთ, გავყვეთ მის მიდრეკილებას და მის სურვილს.“

ყარამან ფაღავა უძილობის პრობლემის შესახებ საუბრობს და მშობლებს ურჩევს, რამდენიმე ფაქტორზე გაამახვილონ ყურადღება:

„თუ ბავშვს ღამით არ ძინავს, რამდენიმე ფაქტორია. ​პირველ რიგში, არის სოციალური გარემო. ხმაური არ უნდა იყოს ოჯახში ნამეტანი. არ ვამბობ, რომ ფეხაკრეფით იარონ, მაგრამ მძიმე როკი და ზედმეტი ხმაური არ უნდა იყოს. არ უნდა იყოს დახუთულობა. თუ ბავშვი მძიმე მშობიარობით დიაბადა, შესაძლოა, ეს იყოს ასფიქსიის შედეგები და ექიმთან კონსულტაციაა საჭირო. ძალიან იშვიათად ხდება, რომ ძილის სტრუქტურა არის დარღვეული. საერთოდ, ყველაზე უკეთესი ძილის წამალი არის განიავება. ოთახში უნდა გრილოდეს. დააკვირდით, ბავშვს ეზოში ან აივანზე როგორ სძინავს. თუ აივანზე იძინებს და სახლში არა, ე.ი. ჟანგბადი აკლია სახლში. უხშირესი მიზეზი ეს არის.“

​არ გვინდა ზედმეტი სტრესის მიყენება ჩვენი შვილებისთვის. მოვეფეროთ, ვუთხრათ: „სიბნელეა, არაფერია, პატარა სანათს აგინთებ, შენს გვერდით ვარ.“ სულ ვამბობ, რომ მოფერებას ზედა ზღვარი არ აქვს. ეს არ ნიშნავს ყველაფრის ნების მიცემას. ბავშვს უნდა უთხრა: „შენზე საყვარელი არავინ მყავს, მაგრამ ეს არ შეიძლება.“ როდესაც ბავშვი ვერ იძინებს, გაუცინეთ, უმღერეთ იავნანა, ზღაპარი წაუკითხეთ. საღამო არ უნდა იყოს ბავშვისთვის სტრესის გამომწვევი, არ უნდა ფიქრობდეს: „ახლა დამტოვებენ და მარტო ვიქნები.“ ყველას გასაგონად ვამბობ, რომ ეს აუცილებლად უნდა გავაკეთოთ,“ - აღნიშნავს ყარამან ფაღავა.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

წაიკითხეთ სრულად