როგორ მოვუაროთ ზამთარში ბავშვის კანს? - აღნიშულ თემაზე MomsEdu.ge დერმატო-ვენეროლოგ ზაზა თელიას ესაუბრა.
- ზამთარში, სიცივისგან ბავშვებს ხშირად უწითლდებათ და უუხეშდებათ კანი, როგორ მოვუაროთ ამ პერიოდში პატარების კანს?
- ზოგადად, ბავშვებს უფრო თხელი კანი აქვთ და შესაბამისად, ისინი უფრო მეტად რეაგირებენ გარემო გამაღიზიანებელ ფაქტორებზე, როგორებიცაა: ტემპერატურის ცვლილება, წყალთან ხშირი შეხება, სიცივე, სიცხე და ასე შემდეგ. შესაბამისად, მარტივი რჩევა, რითაც კანს დავიცავთ, არის მისი სწორად დატენიანება. დამატენინებელი საშუალება არა მარტო ატენიანებს და ბოჭავს წყალს, არამედ ის ქმნის დამცავ ბარიერულ შრეს კანზე და შესაბამისად, კანი უფრო ნაკლებად ღიზიანდება და ნაკლები ეფექტი ექნება მასზე სიცივესა და სიცხეს.
- საჭიროა თუ არა ბავშვს დამატენიანებელი მთელ ტანზე წავუსვათ?
- შესაძლებელია, მთელ სხეულზე მოხდეს დატენიანება. ეს დამოკიდებულია იმაზე, როგორი ტიპის კანი აქვს ბავშვს. თუ მიდრეკილება აქვს სიმშრალისკენ, რა თქმა უნდა, აქ რეკომენდებულია „აგრესიული“ დატენინება. განსაკუთრებით ბანაობის შემდეგ დაუყონებლივ უნდა მოხდეს დატანიანება. დროის გასვლის შემდეგ, თუნდაც ერთი წუთის მერე თუ დავატენიანებთ, სამწუხაროდ, აზრს კარგავს, რადგან როგორც ვთქვით, დამატენინებელი ბარიერს ქმნის, რომ კანიდან წყლის აორთქლება არ მოხდეს. შესაბამისად, თუ ბავშვს კანის სიშრალისკენ აქვს მიდრეკილება, უფრო „აგრესიულად“ უნდა დავატენიანოთ, თუ არ აქვს სიმშრალისკენ მიდრეკილება, შესაძლებელია უფრო მსუბუქი დამატენიანებელი საშუალებების გამოყენება და უფრო იშვიათად დატენიანება.
- რა რჩევას მისცემთ მშობლებს, სახლის პირობებში რა ბუნებრივი საშუალება შეიძლება, გამოიყენონ ბავშვის გამომშრალი და გაღიზიანებული კანისთვის?
- საუკეთესო დამატენიანებელი და ასევე ყველაზე იაფი საშუალება არის თეთრი ვაზელინი. სუფთა თეთრი ვაზელინი გამოიყენება არა მარტო კანის დასატენიანებლად, არამედ დამცავი ეფექტიც გააჩნია და მეტსაც გეტყვით, თეთრი ვაზელინის გამოყენება ასევე ძალიან ეფექტურია მცირე ჭრილობებზე, როდესაც ბავშვი წაიქცევა და კანს გადაიტყავებს. ამ შემთხვევაში, თეთრი ვაზელინი ეხმარება და უზრუნველყოფს შეხორცების პროცესს, აჩქარებს და ამცირებს ნაწიბურის განვითარების ალბათობის რისკს.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„შეიძლება ორი წლის ასაკში ამით თავი დავიმშვიდოთ, რომ მამამ გვიან დაიწყო მეტყველება და მოდი, დავაცადოთ,“- ფსიქიატრი ტატა ბაზღაძე
ფსიქიატრმა ტატა ბაზღაძემ ბავშვებში მეტყველების დაგვიანების პრობლემის შესახებ ისაუბრა და ის ძირითადი ნიშნები დაასახელა, რომლის დროსაც მშობელმა აუცილებლად უნდა მიმართოს სპეციალისტს:
„ზოგიერთი მშობელი ორი წლიდან აქცევს ყურადღებას, რომ ბავშვი არ მეტყველებს ასაკობრივად. ზოგი მშობელი სამ წლამდე განგაშს არ ატეხს, იმიტომ, რომ მეზობელმა გვიან დაიწყო ლაპარაკი, მამამისმა გვიან დაიწყო ლაპარაკი. ეს არ არის სწორი დამოკიდებულება. შეიძლება ორი წლის ასაკში ამით თავი დავიმშვიდოთ, რომ მამამ გვიან დაიწყო მეტყველება და მოდი, დავაცადოთ. ორი წლის შემდეგ, განსაკუთრებით უკვე 3 წლის ასაკისთვის ამით თავის დამშვიდება ნამდვილად არ ღირს.
თუ სამი წლის ასაკში ბავშვის მეტყველება არ არის განვითარებული იმ დონეზე, რომ მას არ ესმის მიმართული მეტყველება, ან არ აქვს განვითარებული ფრაზული მეტყველება, წინადადებებს ვერ კრავს, დიალოგს არ აწარმოებს, მაშინ აუცილებლად უნდა მიმართონ სპეციალისტს. თუმცა მშობლებმა სპეციალისტს 2 წლამდეც უნდა მიმართონ, თუ ამჩნევენ, რომ ბავშვს მიმართული მეტყველება არ ესმის ასაკის შესაბამისად, ინსტრუქციას არ ასრულებს ბავშვი.
არის ნორმის გარკვეული კრიტერიუმები. ამ კრიტერიუმების მიხედვით ვაფასებთ მეტყველების განვითარებას ბავშვებში. განვითარების გარკვეული ეტაპისთვის 18-20 თვისთვის ნორმაა, როდესაც ბავშვი საგნებს სხვა სახელს არქმევს, რაც მისთვის მარტივად სათქმელია. ბურთი არის „ბაბა,“ წყალი არის „ტატა.“ ოჯახის წევრებს ეს ენა ესმით, მაგრამ ეს ეტაპი უნდა გადალახოს ბავშვმა და ოჯახის წევრები მას ამ ენაზე აღარ უნდა ელაპარაკონ. მან უნდა დაიწყოს ჩვეულებრივი სიტყვების თქმა, მშობლებმა გაუსწორონ სიტყვა და სწორად უთხრან,“- მოცემულ საკითხზე ტატა ბაზღაძემ ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ისაუბრა.