როგორ მოვუაროთ ზამთარში ბავშვის კანს? - აღნიშულ თემაზე MomsEdu.ge დერმატო-ვენეროლოგ ზაზა თელიას ესაუბრა.
- ზამთარში, სიცივისგან ბავშვებს ხშირად უწითლდებათ და უუხეშდებათ კანი, როგორ მოვუაროთ ამ პერიოდში პატარების კანს?
- ზოგადად, ბავშვებს უფრო თხელი კანი აქვთ და შესაბამისად, ისინი უფრო მეტად რეაგირებენ გარემო გამაღიზიანებელ ფაქტორებზე, როგორებიცაა: ტემპერატურის ცვლილება, წყალთან ხშირი შეხება, სიცივე, სიცხე და ასე შემდეგ. შესაბამისად, მარტივი რჩევა, რითაც კანს დავიცავთ, არის მისი სწორად დატენიანება. დამატენინებელი საშუალება არა მარტო ატენიანებს და ბოჭავს წყალს, არამედ ის ქმნის დამცავ ბარიერულ შრეს კანზე და შესაბამისად, კანი უფრო ნაკლებად ღიზიანდება და ნაკლები ეფექტი ექნება მასზე სიცივესა და სიცხეს.
- საჭიროა თუ არა ბავშვს დამატენიანებელი მთელ ტანზე წავუსვათ?
- შესაძლებელია, მთელ სხეულზე მოხდეს დატენიანება. ეს დამოკიდებულია იმაზე, როგორი ტიპის კანი აქვს ბავშვს. თუ მიდრეკილება აქვს სიმშრალისკენ, რა თქმა უნდა, აქ რეკომენდებულია „აგრესიული“ დატენინება. განსაკუთრებით ბანაობის შემდეგ დაუყონებლივ უნდა მოხდეს დატანიანება. დროის გასვლის შემდეგ, თუნდაც ერთი წუთის მერე თუ დავატენიანებთ, სამწუხაროდ, აზრს კარგავს, რადგან როგორც ვთქვით, დამატენინებელი ბარიერს ქმნის, რომ კანიდან წყლის აორთქლება არ მოხდეს. შესაბამისად, თუ ბავშვს კანის სიშრალისკენ აქვს მიდრეკილება, უფრო „აგრესიულად“ უნდა დავატენიანოთ, თუ არ აქვს სიმშრალისკენ მიდრეკილება, შესაძლებელია უფრო მსუბუქი დამატენიანებელი საშუალებების გამოყენება და უფრო იშვიათად დატენიანება.
- რა რჩევას მისცემთ მშობლებს, სახლის პირობებში რა ბუნებრივი საშუალება შეიძლება, გამოიყენონ ბავშვის გამომშრალი და გაღიზიანებული კანისთვის?
- საუკეთესო დამატენიანებელი და ასევე ყველაზე იაფი საშუალება არის თეთრი ვაზელინი. სუფთა თეთრი ვაზელინი გამოიყენება არა მარტო კანის დასატენიანებლად, არამედ დამცავი ეფექტიც გააჩნია და მეტსაც გეტყვით, თეთრი ვაზელინის გამოყენება ასევე ძალიან ეფექტურია მცირე ჭრილობებზე, როდესაც ბავშვი წაიქცევა და კანს გადაიტყავებს. ამ შემთხვევაში, თეთრი ვაზელინი ეხმარება და უზრუნველყოფს შეხორცების პროცესს, აჩქარებს და ამცირებს ნაწიბურის განვითარების ალბათობის რისკს.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ბავშვების ცხოვრებაში მარტო სწავლა არ არის, სწავლა ცხოვრების ერთი პატარა ნაწილია, ბავშვს მარტო სწავლით ნუ შევზღუდავთ,“ - შალვა ამონაშვილი
პედაგოგი შალვა ამონაშვილი „იმედის დღეში“ თანამედროვე ბავშვებთან მოძველებული პედაგოგიური მიდგომების გამოყენების არაეფექტიანობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ ავტორიტარული პედაგოგიკა თანამედროვე მოსწავლეებს ვერ გაუძლებს:
„ბავშვები ჰიპერაქტიურები კი არ არიან, მასწავლებლები არიან ჰიპერპასიურები. ბავშვი ახალია და პედაგოგიკა ძველია. რა ხდება ამ დროს? ბავშვი დაიშლება. არც მოსმენა უნდა, არც მასწავლებელი უყვარს. ეს ხდება ყველა კლასში. ავტორიტარული პედაგოგიკა ვერ გაუძლებს ამ ბავშვებს. უნდა შეიცვალოს მასწავლებლის ცნობიერება. ჩვენს სამინისტროს უნდა, რომ რეფორმები მოახდინოს, ხომ? სკოლაში არანაირი რეფორმა არ მოხდება, გინდა ათასი სახელმძღვანელო და პროგრამა შეცვალე, რეფორმა მასწავლების თავში უნდა მოხდეს. თუ მასწავლებლის თავში გარდასახვა არ მოხდა, გინდ კარგი წიგნი მიეცი და გინდ ცუდი.“
შალვა ამონაშვილი აცხადებს, რომ მასწავლებელი მისი საქმიანობის შემოქმედებითობაში უნდა დავარწმუნოთ:
„მასწავლებელს უნდა შთავაგონოთ, რომ ის შემოქმედებითი არსებაა, პედაგოგიკა ხელოვნებაა. არც კი იცი, ბავშვი რას იზამს და შენ რითი უნდა უპასუხო. თუ მასწავლებელს ინსტრუქციები მივეცით და ის შეზღუდული იქნება, ბავშვი ინსტრუქციაში ვერ ჩაეტევა. მასწავლებელს უნდა მივცეთ კლასიკური იდეები, გოგებაშვილი, კორჩაკის იდეა ჩავუნერგოთ და არა რაღაც შტამპური ფსიქოლოგია და შტამპური გაგება გაკვეთილების. თუ მასწავლებელი ამას გაიგებს, ბევრი მათგანი, რა თქმა უნდა, აქეთკენ გადმოიხრება.“
შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვების ცხოვრება მხოლოდ სწავლისგან არ შედგება, რის გამოც მშობელმა მისი ყოველდღიურობა სწვალით არ უნდა შემოფარგლოს:
„ბავშვების ცხოვრებაში მარტო სწავლა არ არის, სწავლა ცხოვრების ერთი პატარა ნაწილია. თავად ცხოვრება ძალიან მდიდარი გარემოა. ბავშვს მარტო სწავლით ნუ შევზღუდავთ. მე მინდა მივმართო ქართველ მშობლებს, რომლებსაც დიდ პატივს ვცემ და მიყვარს, რომ გითხრათ ბავშვი გიყვარდეთ-მეთქი, ეს ცოტაა. მშობლებს ბავშვი უნდა უყვარდეთ ნაზად, ბავშვის სიყვარულს ცოდნა უნდა. არ შეიძლება ყვირილით გიყვარდეს ბავშვი, დასჯით გიყვარდეს, მუქარით გიყვარდეს. საჩუქრებითაც არ შეიძლება ბავშვი გიყვარდეს. საჩუქრით მოსყიდვას ბავშვი მიჰყავს გარეთ, ჩვენ კი არ გვიახლოვებს. ბავშვი ნდობით, ალერსით თუ გიყვარს, იმედით თუ გიყვარს, თუ გიყვარს ბავშვი იმით, რომ დროს ნახულობ მასთან სათამაშოდ, ახერხებ მასთან ერთად იყო სადმე, ეს სიყვარული სხვანაირი სიყვარული იქნება.“
„ჩვენ საჩუქრებში ვახრჩობთ ბავშვს, სათამაშოებში, ნებივრობებში და გვგონია, რომ ამოვწურეთ ჩვენი სიყვარული. თუ განსხვავებულად გვეყვარება, ბავშვი ჩვენი სულის ნაწილი გახდება, ახლა ხორცის ნაწილია. როდესაც დედა ეტყვის: „შვილო, შენი ჭირიმე, ერთად რამე გავაკეთოთ, გავისეირნოთ, მამას დავეხმაროთ,“ ბავშვი დედის სიტყვას დაიჯერებს და დაჯდება. ამ დროს აკადემიური მოსწრებაც უკეთესი იქნება. მოტივი უჩნდება ბავშვს. ჩვენ რასაც ვაკეთებთ, ხალისით ვაკეთებთ, თუ მოგვწონს. თუ მოტივი იძულებითია, მაშინ ხარისხიანი არ გამოდის. ბავშვიც ასეა, როდესაც უყვარს მასწავლებელი, დაჯდება და გააკეთებს სიყვარულით,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.