როგორ მოვუაროთ ზამთარში ბავშვის კანს? - აღნიშულ თემაზე MomsEdu.ge დერმატო-ვენეროლოგ ზაზა თელიას ესაუბრა.
- ზამთარში, სიცივისგან ბავშვებს ხშირად უწითლდებათ და უუხეშდებათ კანი, როგორ მოვუაროთ ამ პერიოდში პატარების კანს?
- ზოგადად, ბავშვებს უფრო თხელი კანი აქვთ და შესაბამისად, ისინი უფრო მეტად რეაგირებენ გარემო გამაღიზიანებელ ფაქტორებზე, როგორებიცაა: ტემპერატურის ცვლილება, წყალთან ხშირი შეხება, სიცივე, სიცხე და ასე შემდეგ. შესაბამისად, მარტივი რჩევა, რითაც კანს დავიცავთ, არის მისი სწორად დატენიანება. დამატენინებელი საშუალება არა მარტო ატენიანებს და ბოჭავს წყალს, არამედ ის ქმნის დამცავ ბარიერულ შრეს კანზე და შესაბამისად, კანი უფრო ნაკლებად ღიზიანდება და ნაკლები ეფექტი ექნება მასზე სიცივესა და სიცხეს.
- საჭიროა თუ არა ბავშვს დამატენიანებელი მთელ ტანზე წავუსვათ?
- შესაძლებელია, მთელ სხეულზე მოხდეს დატენიანება. ეს დამოკიდებულია იმაზე, როგორი ტიპის კანი აქვს ბავშვს. თუ მიდრეკილება აქვს სიმშრალისკენ, რა თქმა უნდა, აქ რეკომენდებულია „აგრესიული“ დატენინება. განსაკუთრებით ბანაობის შემდეგ დაუყონებლივ უნდა მოხდეს დატანიანება. დროის გასვლის შემდეგ, თუნდაც ერთი წუთის მერე თუ დავატენიანებთ, სამწუხაროდ, აზრს კარგავს, რადგან როგორც ვთქვით, დამატენინებელი ბარიერს ქმნის, რომ კანიდან წყლის აორთქლება არ მოხდეს. შესაბამისად, თუ ბავშვს კანის სიშრალისკენ აქვს მიდრეკილება, უფრო „აგრესიულად“ უნდა დავატენიანოთ, თუ არ აქვს სიმშრალისკენ მიდრეკილება, შესაძლებელია უფრო მსუბუქი დამატენიანებელი საშუალებების გამოყენება და უფრო იშვიათად დატენიანება.
- რა რჩევას მისცემთ მშობლებს, სახლის პირობებში რა ბუნებრივი საშუალება შეიძლება, გამოიყენონ ბავშვის გამომშრალი და გაღიზიანებული კანისთვის?
- საუკეთესო დამატენიანებელი და ასევე ყველაზე იაფი საშუალება არის თეთრი ვაზელინი. სუფთა თეთრი ვაზელინი გამოიყენება არა მარტო კანის დასატენიანებლად, არამედ დამცავი ეფექტიც გააჩნია და მეტსაც გეტყვით, თეთრი ვაზელინის გამოყენება ასევე ძალიან ეფექტურია მცირე ჭრილობებზე, როდესაც ბავშვი წაიქცევა და კანს გადაიტყავებს. ამ შემთხვევაში, თეთრი ვაზელინი ეხმარება და უზრუნველყოფს შეხორცების პროცესს, აჩქარებს და ამცირებს ნაწიბურის განვითარების ალბათობის რისკს.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
ენდოკრინოლოგმა ქეთი ასათიანმა იმ ზიანის შესახებ ისაუბრა, რომელსაც ორგანიზმს ტკბილი გაზიანი სასმელებისა და სწრაფი კვების ობიექტების საკვების მირთმევა აყენებს:
„ე.წ. „ჯანქ“ საკვები დამოკიდებულებას იწვევს. როდესაც გვწყურია და მივირთმევთ არა წყალს, არამედ გაზიან ტკბილ სასმელს, წყურვილის შეგრძნებას ის არ გვიკლავს. მაქსიმალურად გაქვს მოთხოვნილება, რომ კიდევ უფრო მეტი მიირთვა. ეს გამომდინარეობს მისი შემადგენლობიდან. მასში შედის აურაცხელი ოდენობით შაქარი, ისევე როგორც კოფეინი, ეს ქმნის ერთგვარ დამოკიდებულებას.“
ქეთი ასათიანის თქმით, ყოველი ნახევარი ლიტრი ტკბილი გაზიანი სასმელის მიღებისას ჩვენ 12 ჩაის კოვზ შაქარს ვიღებთ:
„500 მილილიტრი ტკბილი გაზიანი სასმელი 12 ჩაის კოვზ შაქარს შეიცავს. ეს არის ის, რასაც იღებთ თქვენ სითხის სახით. რამდენი ჩაის კოვზი შაქარია დასაშვები ყოველდღიურად ქალისთვის? ქალისთვის დღიური დასაშვები ნორმა არის ექვსი კოვზი. ზაფხულში გაზიან სასმელებს ემატება ნაყინი, ტკბილეული. ამას ემატება ჩაისა და ყავაში გამოყენებული შაქარი, შოკოლადი. ჯამში დღიურად, შესაძლოა, გამოგვივიდეს 22 ჩაის კოვზი შაქრის მიღება.“
„ამერიკის შეერთებულ შტატებში ჩატარდა კვლევა, რომელიც 8 წლის განმავლობაში გრძელდებოდა. აღმოჩნდა, რომ ადამიანებში, რომლებიც კვირაში ორჯერ მიირთმევდნენ კარტოფილ ფრის ორჯერ იყო გაზრდილი ნაადრევი სიკვდილის რისკი. თუ ვართ კარტოფილის მოტრფიალე, შეგვიძლია მივირთვათ გამომცხვარი კარტოფილი. გვერდს ვერ ავუვლით ბურგერსაც. ბურგერში გამოიყენება დამუშავებული ხორცი. დამუშავებული ხორცის მირთმევა ზრდის სხვადასხვა ონკოლოგიური დაავადების რისკებს, ისევე როგორც გულ-სისხლძარღვთა დაავადების განვითარების რისკებს. აქედან გამომდინარე, უნდა დავფიქრდეთ, თუ რას მივირთმევთ და რამდენჯერ მივირთმევთ,” - აღნიშნულ საკითხებზე ქეთი ასათიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.