ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.
- ქალბატონო მარიამ, თქვენი აზრით, რას უკავშირდება, ბოლო პერიოდში დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვის ზრდა?
- ბევრი ფაქტორი არსებობს. ბავშვთა ასაკში, ზოგადად, არის ავტოიმუნური ტიპის დიაბეტი, ამის გარდა, რა თქმა უნდა, ეკოლოგიური, კვებითი ფაქტორები, რაც ხელს უწყობს დიაბეტით დაავადებულთა რიცხვის ზრდას. რაც შეეხება ვირუსებს, ისინი არ იწვევს დიაბეტის გამოვლენას, უბრალოდ მრავლობითი ვირუსული ინფექციების ფონზე ხდება პირველი ტიპის შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის დაჩქარება.
- რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები?
- მშობელმა აუცილებელია, ყურადღება მიაქციოს: გაძლიერებულ წყურვილს, შარდვას და წონის კლებას.
- შაქრიანი დიაბეტი არის თუ არა გენეტიკური დაავადება? რომელი ხაზით გადადის, დედის თუ მამის?
- გენეტიკურად ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს. ზოგადად, დიაბეტის სხვადასხვა ტიპი არსებობს, მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტის შემთხვევაში 90%-ით შესაძლებელია, ხოლო პირველი ტიპის დიაბეტის შემთხვევაში ძალიან მცირე, 20-25% შეიძლება იყოს. ბავშვთა ასაკში ძირითადად, პირველი ტიპია გავრცელებული და ამ შემთხვევაში, როდესაც არის ინსულინდამოკიდებული, ამ ტიპის შაქრიანი დიაბეტი ნაკლებად არის გენეტიკურად განწყობილი. თუმცა არის ხოლმე შემთხვევები, რომ გენეტიკა დატვირთული აქვთ მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტით.
- ვიცით, რომ დიდი მნიშვნელობა აქვს სწორ კვებას. რა დოზით უნდა მივცეთ ტკბილეული ბავშვებს, საერთოდ უნდა ამოვიღოთ თუ არა კვების რაციონიდან?
- მინიმალური დოზით შესაძლებელია, მივაღებინოთ ჯანსაღი ტკბილეული, როგორიცაა შავი შოკოლადი და კვირაში ერთხელ ან ორჯერ კვების რაციონში ტკბილეული ჩავურთოთ, მაგალითად, ჩირის სახით. ზოგადად, ჯანმრთელობისთვის საზიანოა ტკბილი გაზიანი სასმელები, სწრაფი კვების ობიექტებიდან მიღებული არაჯანსაღი საკვები, ამასთან ერთად, რა თქმა უნდა, საზიანოა დიდი დოზით მიღებული ნამცხვრები, ტორტები, შოკოლადები და ა.შ.
- რამდენად ხშირია სტრესული ფაქტორით გამოწვეული დიაბეტი ბავშვებში?
- შესაძლებელია, სტრესმა მოახდინოს პროვოცირება და გამოვლენის დაჩქარება, მაგრამ დიაბეტის განვითარება, იმის გამო, რომ ბავშვმა გადაიტანა სტრესი, ეს პრაქტიკულად არ ხდება. როგორც უკვე ვთქვი, სტრესი უბრალოდ აჩქარებს.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
,,რაც მეტია ხალი, მით მეტ კონტროლსა და ყურადღებას მოითხოვს" - დერმატოლოგი
რა უნდა ვიცოდეთ ხალის შესახებ და როგორ უნდა განვასხვავოთ, კეთილთვისებიანია თუ ავთისებიანია წარმონაქმნი - ამის შესახებ დერმატოლოგმა, ნინო ორახელაშვილმა გადაცემაში ,,შუადღე" ისაუბრა.
,,წარმონაქმნი შეიძლება, იყოს კეთილთვისებიანი ბუნების ან - ავთვისებიანი. კეთილთვისებიანი წარმონაქმნები ძალიან სხვადასხვაგვარია და ისინი ერთმანეთისგან განსხვავდება ფერით, ზომით და ა.შ. ხალიც კეთილთვისებიანი წარმონაქმნია. ის შეიძლება, იყოს ღია ყავისფერიდან შავამდეც კი და მხოლოდ ფერით ვერ განვსაზღვრავთ, კეთილთვისებიანია ის თუ ავთვისებიანი. ფორმაც შეიძლება, მთელი ცხოვრების განმავლობაში იცვლებოდეს. გარდა ამისა, არსებობს თანდაყოლილი და შეძენილი ხალი. თანდაყოლილი პირველი ორი წლის განმავლობაში ვითარდება, შეძენილი კი შესაძლოა, 40 წლამდეც კი ვითარდებოდეს.
რაც მეტია ხალი, მით მეტ კონტროლსა და ყურადღებას მოითხოვს. თუ ახალწარმონაქმნი ჩვენს სხეულზე დაწყლულებადია - მექანიკური გაღიზიანების გარეშე - ეს საყურადღებოა, ასევე, რომელიც არ ხორცდება გარკვეული პერიოდის განმავლობაში. ძალიან მნიშვნელოვანია ასევე ზომაში ცვლილება - დიდი ზომის დიამეტრის ხალი უკვე საყურადღებოა. ამ შემთხვევაში ძალიან მნიშვნელოვანია სუბიექტური შეგრძნებების გათვალისწინება - ქავილი, წვის შეგძრძნება, ტკივილის შეგრძნება - ყველაფერი ეს გვიბიძგებს იმისკენ, რომ ექიმთან მივიდეთ.
შეძენილი ხალის შემთხვევაში ძალიან მნიშვნელოვანია გენეტიკური ფაქტორები, ასევე, ინსოლაცია - ანუ, თუ მზესთან მჭიდრო კონტაქტია. პაციენტები ხშირად გამოყოფენ ხოლმე ამ მდგომარეობას, რომ იყვნენ მზეზე და სხეულზე მოემატათ ახალწარმონაქმნები. მინდა, ხაზი გავუსვა წითელ ხალებს - ეს ძალიან ხშირია, მაგრამ მსურს, დავამშვიდო საზოგადოება, რომ წითელი ხალები კეთილთვისებიანი, სისხლძარღვოვანი წარმონაქმნებია. უბრალოდ, ხანდახან ისინი იწვევს დისკომფორტის შეგრძნებას იმ თვალსაზრისით, რომ რადგან სისხლძარღვოვანი წარმონაქმნებია, შეიძლება, მექანიკური გაღიზიანებით, უბრალოდ, სისხლმდენი იყოს.
დამტკიცებულია, რომ კანის მექანიკური, ერთჯერადი გაღიზიანება ხალს არაფრად არ გარდაქმნის, თუ საქმე არ გვაქვს სისტემატურ გაღიზიანებასთან", - აღნიშნავს ნინო ორახელაშვილი.