ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.
- ქალბატონო მარიამ, თქვენი აზრით, რას უკავშირდება, ბოლო პერიოდში დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვის ზრდა?
- ბევრი ფაქტორი არსებობს. ბავშვთა ასაკში, ზოგადად, არის ავტოიმუნური ტიპის დიაბეტი, ამის გარდა, რა თქმა უნდა, ეკოლოგიური, კვებითი ფაქტორები, რაც ხელს უწყობს დიაბეტით დაავადებულთა რიცხვის ზრდას. რაც შეეხება ვირუსებს, ისინი არ იწვევს დიაბეტის გამოვლენას, უბრალოდ მრავლობითი ვირუსული ინფექციების ფონზე ხდება პირველი ტიპის შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის დაჩქარება.
- რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები?
- მშობელმა აუცილებელია, ყურადღება მიაქციოს: გაძლიერებულ წყურვილს, შარდვას და წონის კლებას.
- შაქრიანი დიაბეტი არის თუ არა გენეტიკური დაავადება? რომელი ხაზით გადადის, დედის თუ მამის?
- გენეტიკურად ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს. ზოგადად, დიაბეტის სხვადასხვა ტიპი არსებობს, მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტის შემთხვევაში 90%-ით შესაძლებელია, ხოლო პირველი ტიპის დიაბეტის შემთხვევაში ძალიან მცირე, 20-25% შეიძლება იყოს. ბავშვთა ასაკში ძირითადად, პირველი ტიპია გავრცელებული და ამ შემთხვევაში, როდესაც არის ინსულინდამოკიდებული, ამ ტიპის შაქრიანი დიაბეტი ნაკლებად არის გენეტიკურად განწყობილი. თუმცა არის ხოლმე შემთხვევები, რომ გენეტიკა დატვირთული აქვთ მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტით.
- ვიცით, რომ დიდი მნიშვნელობა აქვს სწორ კვებას. რა დოზით უნდა მივცეთ ტკბილეული ბავშვებს, საერთოდ უნდა ამოვიღოთ თუ არა კვების რაციონიდან?
- მინიმალური დოზით შესაძლებელია, მივაღებინოთ ჯანსაღი ტკბილეული, როგორიცაა შავი შოკოლადი და კვირაში ერთხელ ან ორჯერ კვების რაციონში ტკბილეული ჩავურთოთ, მაგალითად, ჩირის სახით. ზოგადად, ჯანმრთელობისთვის საზიანოა ტკბილი გაზიანი სასმელები, სწრაფი კვების ობიექტებიდან მიღებული არაჯანსაღი საკვები, ამასთან ერთად, რა თქმა უნდა, საზიანოა დიდი დოზით მიღებული ნამცხვრები, ტორტები, შოკოლადები და ა.შ.
- რამდენად ხშირია სტრესული ფაქტორით გამოწვეული დიაბეტი ბავშვებში?
- შესაძლებელია, სტრესმა მოახდინოს პროვოცირება და გამოვლენის დაჩქარება, მაგრამ დიაბეტის განვითარება, იმის გამო, რომ ბავშვმა გადაიტანა სტრესი, ეს პრაქტიკულად არ ხდება. როგორც უკვე ვთქვი, სტრესი უბრალოდ აჩქარებს.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
თანამედროვე დედებისთვის საბავშვო საფენები ერთ-ერთ ყველაზე საჭირო და აუცილებელ ჰიგიენურ საშუალებას წარმოადგენს, რომლის გარეშე ბავშვზე ზრუნვა ყველასთვის რთული წარმოსადგენია. მიუხედავად იმისა, რომ საბავშვო საფენებს პატარები ყოველდღიურად იყენებენ, მშობლებმა მათ შესახებ ძალიან ბევრი მნიშვნელოვანი რამ არ იციან. ჩვენს სტატიაში საბავშვო საფენებზე 7 შოკისმომგვრელ ფაქტს გაგაცნობთ, რომლის შესახებ ჯერ არაფერი გსმენიათ.
1.საბავშვო საფენები გარემოს აბინძურებს
დაუჯერებელია, მაგრამ ერთჯერადი საბავშვო საფენები ნაგავსაყრელებზე ტერიტორიის უდიდეს ნაწილს იკავებს. ცნობილია ისიც, რომ ჩვილების 90 %-თან მშობლები სწორედ ერთჯერად საბავშვო საფენს იყენებენ. როდესაც საბავშვო საფენი ნაგავსაყრელზე ხვდება, მის გახრწნას 200-300 წელი სჭირდება, რის გამოც ის გარემოში ძალიან დიდხანს რჩება. სწორედ ამიტომ საბავშვო საფენები გარემოს სერიოზულ დამაბინძურებლად არის მიჩნეული. 24 საათის განმავლობაში ჩვილებს, საშუალოდ, 5-8 ერთჯერადი საფენის გამოცვლა სჭირდებათ. ერთჯერადი საფენების უმრავლესობა ქიმიურ ნივთიერებას, პოლიმერს შეიცავს, რომელიც ზოგადად უსაფრთხოა, მაგრამ თუ ბავშვს საფენს დიდი ხნის განმავლობაში არ გამოუცვლით, პოლიმერს მისი სათუთი კანის დაზიანება შეუძლია.
2.საბავშვო საფენი ინფექციებს და კანის გამონაყარს იწვევს
ბავშვის, განსაკუთრებით კი ახალშობილის, კანი ძალიან მგრძნობიარეა. საფენების გამოყენების დროს კანზე გამონაყარი ხშირად ჩნდება. მშობლები თვლიან, რომ საბავშვო საფენების გარკვეული ნაწილი კანს არ აზიანებს, თუმცა ეს შეცდომაა. ნებისმიერი ტიპის საფენი ჩვილის კანისთვის საზიანოა. თუ ბავშვს საფენს დიდხანს არ გამოუცვლით, ან მისი სისველე გამოგეპარებათ, კანზე გამონაყარი აუცილებლად გაჩნდება. ქიმიური ნაერთები, რომლებიც საფენებს გამოჟონვისგან იცავს, ჰაერს აკავებს, რის გამოც ბავშვის კანი სველ და უჰაერო გარემოში დიდხანს რჩება, რაც ინფექციის გავრცელების რისკებს ზრდის.
3.საბავშვო საფენი ძალიან ძვირადღირებული პროდუქტია
საშუალოდ, ერთი ბავშვი ცხოვრების პირველი წლების მანძილზე 6000-მდე საფენის გამოცვლას საჭიროებს. თუ ერთი საფენის ფასს გავითვალისწინებთ, ჯამში მშობლებს შვილის ჰიგიენაზე ზრუნვა საკმაოდ ძვირი უჯდებათ. განსაკუთრებით დიდ თანხებს ის მშობლები ხარჯავენ, რომლებიც ერთჯერად საფენებს ყიდულობენ. მრავალჯერადი საფენები, როგორც წესი, უფრო ნაკლებ დანახარჯს საჭიროებს.
4.საბავშვო საფენი მიჩვევას იწვევს
ბავშვის საფენისადმი დამოკიდებულებასთან ბრძოლა მშობლებისთვის ერთ-ერთ ყველაზე დიდ გამოწვევას წარმოადგენს. კვლევებით დგინდება, რომ ბავშვები, რომლებიც ერთჯერად საფენებს იყენებდნენ, გაცილებით რთულად ახერხებენ მათგან გათავისუფლებას, ვიდრე ის პატარები, რომლებიც მრავალჯერად საფენებში გაიზარდნენ.
5.საბავშვო საფენები ნაგავსაყრელზე ფეკალიებთან ერთად ხვდება
საბავშვო საფენების მწარმოებლები მშობლებს ურჩევენ, რომ ბავშვის ფეკალიური მასები საფენს მოაშორონ და გამოყენებული საფენები ნაგავსაყრელზე გადაყარონ, თუმცა მშობლების 99 % საფენებს ნაგავსაყრელზე ფეკალიებთან ერთად ყრის. უფროსებს ხშირად ავიწყდებათ, რომ ფეკალიური მასების ადგილი საკანალიზაციო მილებშია და არა ნაგავსაყრელზე.
6.საბავშვო საფენს მრავალმხრივი გამოყენება აქვს
საბავშვო საფენს სითხის შეწოვის საოცარი უნარი აქვს, რის გამოც მისი გამოყენება მრავალმხრივად შეგიძლიათ. თუ ონკანი წვეთავს, შეკეთებამდე შეგიძლიათ მას საბავშვო საფენი შემოახვიოთ, რათა იატაკი არ დაგისველდეთ. დიასახლისები სითხით დასველებულ სასადილო მაგიდას საფენის შიდა ზედაპირით ხშირად წმენდენ. შეგიძლიათ, საბავშვო საფენები იმ მცენარეების გასაზრდელად გამოიყენოთ, რომლებსაც წყლის ხანგრძლივად შეკავება ესაჭიროებათ.
7.მშობლებს ავიწყდებათ, რომ ბავშვებს საფენი 24 საათის მანძილზე არ უნდა ეკეთოთ
საბავშვო საფენების გამოყენება მშობლებისთვის იმდენად კომფორტულია, რომ ისინი ბავშვის კანს სუნთქვის შესაძლებლობას აღარ აძლევენ. მართალია, უფროსები პატარებს საფენებს დღის განმავლობაში რამდენჯერმე უცვლიან, რაც კანს გაღიზიანებისგან იცავს, თუმცა აუცილებელია, რომ დღის განმავლობაში რამდენიმე საათით ბავშვს საფენის გარეშე ყოფნის შესაძლებლობა მივცეთ, რათა მისი მგრძნობიარე კანი ინფექციის განვითარებისა და გამონაყარისგან დავიცვათ.