Baby Bag

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად და რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში?

SARS-COV-19 ვირუსული ინფექციაა, რომელმაც შეცვალა დღევანდელი მსოფლიო. როგორც ცნობილია, კორონავირუსული ინფექცია განსაკუთრებულ რისკს ქმნის 70 წელს გადაცილებული ადამიანებისთის და ასევე თანმხლები ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებისთვის. ქრონიკულ დაავადებებში კი ერთ-ერთ წამყვან ადგილს იკავებს შაქრიანი დიაბეტი. დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ, რა რჩევები უნდა გაითვალისწინონ შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულმა ადამიანებმა არსებული პანდემიის პირობებში.

რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად? შაქრიანი დიაბეტი მოქმედებს ადამიანის იმუნურ სისტემაზე, განსაკუთრებით კი არაკომპენსირებული დიაბეტი (მდგომარეობა, როდესაც პაციენტს არ აქვს გლუკოზის მაჩვენებლები სამიზნე ფარგლებში). ასეთ დროს ხდება იმუნური სისტემის დაქვეითება, რაც დიაბეტიან პაციენტებში ზრდის დაინფიცირების რისკს, ხოლო დაინფიცირების შემთხვევაში დაავადების მძიმედ მიმდინარეობას უწყობს ხელს.

​განვიხილოთ, თუ რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში. პირველ რიგში ზოგადი რეკომენდაციები:
  • მაქსიმალური სოციალური დისტანცირება (აუცილებლობის გარეშე მოერიდეთ ხალხთან კონტაქტს, თუ თქვენ ცხოვრობთ მრავალწევრიან ოჯახში სასურველია, ოჯახის წევრებისგანაც მაქსიმალური დისტანცირება),
  • ჰიგიენური ზომების მაღალ ხარისხში დაცვა,
  • ნიღბის სწორად ტარება,
  • ხშირად მოხმარებადი საგნების დეზინფიცირება,
  • აუცილებელია სისხლში შაქრის ციფრების მკაცრი კონტროლი, სასურველია,  ციფრები რაც შეიძლება ახლოს იყოს სამიზნე მაჩვენებლებთან,
  • ​რეკომენდებულია დილით ადრე სუფთა ჰაერზე სეირნობა არახალხმრავალ ადგილებში დაახლობით ერთი საათის განმავლობაში,
  • კვებას უნდა მიექცეს განსაკუთრებული ყურადღება. აუცილებელია დღეში ჯერადი მრავალფეროვანი დაბალანსებული კვება. გაამდიდრეთ საკვები ცილოვანი საკვებით (ხორცი, თევზი, კვერცხი, რძის ნაწარმი), მიიღეთ სეზონური ხილი (გარდა დიაბეტიანებისთვის აკრძალული ხილისა: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ლეღვი, ყურძენი). შეეცადეთ საკვები იყოს ჯანსაღი და სეზონური პროდუქტისგან მომზადებული,

  • ​სასურველია საპროფილაქტიკო დოზებით მიიღოთ D ვიტამინი,
  • ​იქონიეთ თქვენს მკურნალ ექიმთან მაქსიმალური კონტაქტი შაქრის ციფრების ნორმალიზააციითვის. სასურველია, ისარგებლოთ დისტანციური კონსულტაციით და არ ჩადგეთ რიგებში.

​​გახსოვდეთ - ადეკვატურად მართული შაქრიანი დიაბეტი შეამცირებს ინფიცირების და დაავადების მძიმედ მიმდინარეობის რისკებს!

​გისურვებთ ჯანმრთლობას!
ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ჩვენი დღევანდელი ჭირიანობის წყვდიადში სინათლის სხივი გამოჩნდა, ძალიან უცნაური იქნება, არ ვენდოთ მათ სიტყვას და დავუჯეროთ მითებს, რომლებსაც ხშირად ფსიქიკურად გაუწონასწორებელი კონსპიროლოგები ქმნიან''

,,ჩვენი დღევანდელი ჭირიანობის წყვდიადში სინათლის სხივი გამოჩნდა, ძალიან უცნაური იქნება, არ ვენდოთ მათ სიტყვას და დავუჯეროთ მითებს, რომლებსაც ხშირად ფსიქიკურად გაუწონასწორებელი კონსპიროლოგები ქმნიან''

დიპლომატი, პუბლიცისტი, მწერალი, პედაგოგი გელა ჩარკვიანი ვაქცინაციის შესახებ წერს. მისი თქმით, ჩვენი დღევანდელი ჭირიანობის წყვდიადში სინათლის სხივი გამოჩნდა, ძალიან უცნაური იქნება, არ ვენდოთ მათ სიტყვას და დავუჯეროთ მითებს, რომლებსაც ხშირად ფსიქიკურად გაუწონასწორებელი კონსპიროლოგები ქმნიან:

,,მე დავიბადე 1939 წელს. სულ ორი წლისა ვიყავი, როცა იმ დროს ევროპასა და ამერიკას მოდებული სენი – პოლიო დამემართა, რომელიც ზოგს ჰკლავდა, ზოგს ინდობდა და ზოგსაც სამუდამოდ უტოვებდა თავის წარუხოცელ კვალს. ორიოდ კუნთის ატროფიით მე მესამე კატეგორიაში მოვხვდი. ჩემზე ნაკლებად იღბლიანი გამოდგა აშშ-ის ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული პრეზიდენტი – ფრანკლინ დელანო რუზველტი. 39 წლისა, იგი პოლიომ სამუდამოდ ჩასვა ეტლში ორივე ფეხის პარალიზით. მისი პოლიტიკური კარიერისთვის, მართალია, ამას ხელი არ შეუშლია – ამერიკელმა ხალხმა რუზველტი ოთხჯერ აირჩია პრეზიდენტად – თუმცა, თავად, როგორც ცნობილია, თავის მდგომარეობას ძალიან მწვავედ განიცდიდა. ეტლში მჯდომი ფოტოსურათის გადაღებაზე უარს ამბობდა.

მე არასდროს ვყოფილვარ რამის პრეზიდენტი, და მაინც საკუთარი ცხოვრებით მთლიანობაში კმაყოფილი ვარ. თუმცა, რომ არა პოლიო, ბევრ სურვილს ავისრულებდი. ფეხბურთის თამაშისას კარში კი არ ვიდგებოდი. თავდამსხმელი ვიქნებოდი და გოლებს გავიტანდი. ბაკურიანში ციგით კი არ ჩამოვეშვებოდი კოხტაგორიდან, თხილამურებზე შემდგარი ელეგანტურად ჩამოვსრიალდებოდი ყველას დასანახად. საცეკვაოდ გოგოებს ჩქარ ცეკვებზეც მოვიპატიჟებდი და არა მხოლოდ ე. წ. „ინტიმურ ბლუზებზე.“

რა მოხდებოდა ჯონას სალკს პოლიოს ვაქცინა არა 1955, არამედ ოცი წლით ადრე, 1935 წელს რომ შეექმნა. რამდენი ადამიანი გადაურჩებოდა სიკვდილს, დაკოჭლებას, კიდურების გახევებას ან რაიმე სხვა სახის დასახიჩრებას. რამდენი ადამიანი იცხოვრებდა უფრო სრულფასოვნად, უფრო მხიარულად.

ვაქცინაციის წყალობით, დღეს პოლიო პრაქტიკულად აღარ არსებობს, თუმცა რამდენიმე „აფეთქება“ ოცდამეერთე საუკუნემაც იხილა. ნიგერიაში გავრცელდა ხმა, რომ პოლიოს ვაქცინა დასავლეთის მიერაა „შემოგდებული“ იმისათვის, რომ „ჩვენი მოსახლეობა მკვეთრად შემცირდეს“. მშობლები უარს ამბობდნენ ბავშვების ვაქცინაციაზე, რასაც მოჰყვა პოლიოს ახალი კერების გაჩენა მთელს ქვეყანაში და ყველა ის უბედურება, რომელიც ამ ცბიერ დაავადებას თან სდევს.

ანტივაქსერები (ასე უწოდებენ მათ, ვინც ვაქცინაციას ეწინააღმდეგება) ჯერ კიდევ მაშინ გამოჩნდნენ, როცა ყვავილის ინფექციის დამამხობელი, ედვარდ ჯენერი თავის პირველ ექსპერიმენტებს ატარებდა მე-19 საუკუნის პირველ ათწლეულში. ანტივაქსერებს განსხვავებული მოტივები ამოძრავებს. ზოგი რელიგიურ მიზეზს ასახელებს, ზოგი ეთიკურს, ზოგი ჰიგიენურს და ზოგიც, წარმოიდგინეთ, პოლიტიკურს. მართალია, როგორც ყველა წამალს, ვაქცინასაც შეიძლება ჰქონდეს გვერდითი მოვლენები, მაგრამ მისი დადებითი ეფექტი მრავალგზის აღემატება მის მიერ გამოწვეულ შესაძლო უხერხულობას.

ჩვენი დღევანდელი ჭირიანობის წყვდიადში სინათლის სხივი გამოჩნდა. მალე საქართველო მიიღებს (პოსტის დაწერის დროს საქართველოში არ იყო ვაქცინები) კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინებს, რომლებსაც მსოფლიო მედიცინის პროფესიონალთა ელიტა გვთავაზობს. ძალიან უცნაური იქნება, არ ვენდოთ მათ სიტყვას და დავუჯეროთ მითებს, რომლებსაც ხშირად ფსიქიკურად გაუწონასწორებელი კონსპიროლოგები ქმნიან. ისინი, ვინც ყველაფერში, რაც ამ ქვეყნად ხდება, ცუდი თუ კარგი, კაცობრიობის წინააღმდეგ შეთქმულ, კაცთმოძულე ბოროტ ძალთა ხრიკებს ხედავენ,'' - აღნიშნავს გელა ჩარკვიანი. 


წაიკითხეთ სრულად