Baby Bag

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად და რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში?

SARS-COV-19 ვირუსული ინფექციაა, რომელმაც შეცვალა დღევანდელი მსოფლიო. როგორც ცნობილია, კორონავირუსული ინფექცია განსაკუთრებულ რისკს ქმნის 70 წელს გადაცილებული ადამიანებისთის და ასევე თანმხლები ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებისთვის. ქრონიკულ დაავადებებში კი ერთ-ერთ წამყვან ადგილს იკავებს შაქრიანი დიაბეტი. დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ, რა რჩევები უნდა გაითვალისწინონ შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულმა ადამიანებმა არსებული პანდემიის პირობებში.

რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად? შაქრიანი დიაბეტი მოქმედებს ადამიანის იმუნურ სისტემაზე, განსაკუთრებით კი არაკომპენსირებული დიაბეტი (მდგომარეობა, როდესაც პაციენტს არ აქვს გლუკოზის მაჩვენებლები სამიზნე ფარგლებში). ასეთ დროს ხდება იმუნური სისტემის დაქვეითება, რაც დიაბეტიან პაციენტებში ზრდის დაინფიცირების რისკს, ხოლო დაინფიცირების შემთხვევაში დაავადების მძიმედ მიმდინარეობას უწყობს ხელს.

​განვიხილოთ, თუ რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში. პირველ რიგში ზოგადი რეკომენდაციები:
  • მაქსიმალური სოციალური დისტანცირება (აუცილებლობის გარეშე მოერიდეთ ხალხთან კონტაქტს, თუ თქვენ ცხოვრობთ მრავალწევრიან ოჯახში სასურველია, ოჯახის წევრებისგანაც მაქსიმალური დისტანცირება),
  • ჰიგიენური ზომების მაღალ ხარისხში დაცვა,
  • ნიღბის სწორად ტარება,
  • ხშირად მოხმარებადი საგნების დეზინფიცირება,
  • აუცილებელია სისხლში შაქრის ციფრების მკაცრი კონტროლი, სასურველია,  ციფრები რაც შეიძლება ახლოს იყოს სამიზნე მაჩვენებლებთან,
  • ​რეკომენდებულია დილით ადრე სუფთა ჰაერზე სეირნობა არახალხმრავალ ადგილებში დაახლობით ერთი საათის განმავლობაში,
  • კვებას უნდა მიექცეს განსაკუთრებული ყურადღება. აუცილებელია დღეში ჯერადი მრავალფეროვანი დაბალანსებული კვება. გაამდიდრეთ საკვები ცილოვანი საკვებით (ხორცი, თევზი, კვერცხი, რძის ნაწარმი), მიიღეთ სეზონური ხილი (გარდა დიაბეტიანებისთვის აკრძალული ხილისა: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ლეღვი, ყურძენი). შეეცადეთ საკვები იყოს ჯანსაღი და სეზონური პროდუქტისგან მომზადებული,

  • ​სასურველია საპროფილაქტიკო დოზებით მიიღოთ D ვიტამინი,
  • ​იქონიეთ თქვენს მკურნალ ექიმთან მაქსიმალური კონტაქტი შაქრის ციფრების ნორმალიზააციითვის. სასურველია, ისარგებლოთ დისტანციური კონსულტაციით და არ ჩადგეთ რიგებში.

​​გახსოვდეთ - ადეკვატურად მართული შაქრიანი დიაბეტი შეამცირებს ინფიცირების და დაავადების მძიმედ მიმდინარეობის რისკებს!

​გისურვებთ ჯანმრთლობას!
ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნუ შეგაშინებთ მაღალი ცხელება - ის გრიპის თანმდევი ნიშანია!“- პედიატრი გრიპის ვირუსზე

„ნუ შეგაშინებთ მაღალი ცხელება - ის გრიპის თანმდევი ნიშანია!“- პედიატრი გრიპის ვირუსზე

როგორ გამოვიცნოთ გრიპი და რას ნიშნავს ლათინური ასოები გრიპის ვირუსთან დაკავშირებით, - აღნიშულ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„ზედა სასუნთქი გზების მწვავე ინფექციები უკვე ​განვიხილეთ. ისიც ვთქვით, რომ მათი რაოდენობა 300-მდეა, მათგან ყველაზე მძიმე მიმდინარეობით და გართულებებით გრიპი ხასიათდება.
ზამთართან ერთად აქტიურდება სწორედ გრიპის ვირუსი, რაც საქართველოში ნოემბრის ბოლოდან მოყოლებული ვრცელდება, პიკით ზამთრის თვეებში.

რას ნიშინავს ლათინურენოვანი ასოები და აბრევიატურები გრიპის ვირუსთან დაკავშირებით

არსებობს 3 ტიპის გრიპი. მათ A, B, C ასოებით ავღნიშნავთ. ჩამოთვლილი ვირუსებიდან ეპიდემიებსა და პანდემიებს იწვევს პირველი ორი, მესამე მხოლოდ ერთეულ შემთხვევევებშია ბრალდებული.
A ტიპის ვირუსს ქვეტიპებიც აქვს. ამას განსაზღვრავს ის ცილები, რაც ვირუსების ზედაპირზეა განთავსებული - ჰემაგლუტინინი და ნეირამინიდაზა. მათი ცვლილებები განაპირობებს გრიპის ვირუსის ცვლილებებსაც. შესაბამისად, აბრევიატურები - H1N1 და H3N2 აღნიშნავს A ტიპის ვირუსiს ქვეტიპებს.
არსებობს სეზონური გრიპი და პანდემია.
სეზონური გრიპი სეზონური აფეთქებების სახით ვლინდება ზამთრის თვეებიდან ადრე გაზაფხულის ჩათვლით ზომიერი კლიმატის ქვეყნებში, მის მიმართ მოსახლეობის ნაწილს უკვე აქვს იმუნიტეტი, ამიტომ ეს ვირუსი ფართოდ არ ვრცელდება.
გართულებები ვლინდება ადრეული ასაკის ბავშვებში, მოხუცებსა და იმ პირებში, რომელთაც თანმდევი ქრონიკული დაავადებები აქვთ.
პანდემიური გრიპი უფრო იშვიათია და პლანეტაზე ფართო გავრცელებით ხასიათდება. მოსახლეობს არ აქვს ამ ვირუსის მიმიმართ იმუნიტეტი. გართულებები შესაძლებელი აღენიშნოს ნებისმიერ ადამიანს და არა მარტო რისკ-ჯგუფებს.
კაცობრიობას ყველაზე მძიმე პანდემია 1918-19 წლებში ახსოვს და ის ისტორიაში „ისპანკის“ სახელწოდებით შევიდა. ბოლო პანდემია პლანეტაზე 2009 წელს აღინიშნა.

როგორ გამოვიცნოთ გრიპი?

დაავადება იწყება მწვავედ თავის, თვალბუდეების, სახსრების ტკივილით, შემცივნებით, მაღალი ცხელებით, რაც უხშირესად 4-5 დღეს გრძელდება, თუმცა ამ სეზონზე შეიმჩნევა ცხელების გაგრელება 6-7 დღემდეც.
ხშირად დამახასიათებელია ცხელების ორფაზიანი მიმდინარეობა - ერთდღიანი ნათელი, უსიცხო პერიოდის შემდეგ ცხელება კვლავ განახლდება.
აღნიშნულს თან ერთვის ხველა, ცხვირიდან გამონადენი, ძლიერი სისუსტე, ცხვირიდან სისხლდენა, მიდრეკილება წნევის დაქვეითებისა და გონების დაკარგვისაკენ.
უხშირესი გართულებები ბავშვთა ასაკში შეიძლება იყოს კრუპის სინდრომი, მწვავე ბრონქიტი, პნევმონია.

უმკურნალეთ გრიპს ბინაზე

მიეცით თბილი სითხეები გაზრდილი რაოდენობით;
საჭირო შემთხვევაში ექიმი ეფექტურ ანტივირუსულ პრეპარატს დანიშნავს;
მართეთ ცხელება 38,5 და მეტი ტემპერატურის არსებობისას, ამ მიზნით გამოიყენეთ პრეპარატების ორი ჯგუფი - პარაცეტამოლი და იბუპროფენი;
ნუ შეგაშინებთ მაღალი ცხელება - ის გრიპის თანმდევი ნიშანია!
იმ შემთხვევაში, თუ შენიშნეთ გახშირებული სუნთქვა, ტკივილი გულმკერდის არეში, ზოგადი მდგომარეობის გაუარესება, ბავშვი ვერ იღებს სითხეებს, აღებინებს კვების და /ან სითხეების ყველა მიღების შემდეგ, აქვს გამოხატული ძილიანობა, კრუნჩხვა, დაუყოვნებლივ მიაკითხეთ საავადმყოფოს.

დაიცავით საკუთარი თავი და პატარები

არ გაუშვთ ბავშვი საბავშვო ბაღსა და სკოლაში, რითაც დაიცავთ თქვენს პატარას გართულებებისაგან, მის სხვა თანატოლებს კი ინფიცირებისაგან;
ხშირად დაიბანეთ ხელები;
დღის მანძილძე ხშირად განიავეთ ოთახები;
არ გამოიყენოთ ავადმყოფის პირადი ნივთები - ჭურჭელი, პირსახოცი, ცხვირსახოცი;
გამოიყენეთ დამცავი ნიღაბი;
გახსოვდეთ, გრიპის ყველაზე საუკეთესო პროფილაქტიკა ვირუსის საწინაღმდეგო ვაქცინაციაა, რაც რეკომენდებულია ჩატარდეს გრიპის სეზონის დადგომამადე,“ - წერს პედიატრი თამარ ობგაიძე.

წაიკითხეთ სრულად