Baby Bag

დასაშვებია თუ არა კვების დროს წყლის დალევა და რა რაოდენობის წყალი უნდა მივიღოთ ნორმის ფარგლებში?

დასაშვებია თუ არა კვების დროს წყლის დალევა და რა რაოდენობის წყალი უნდა მივიღოთ ნორმის ფარგლებში?

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა წყლის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. 

რა რაოდენობის წყალი უნდა მივიღოთ დღის განმავლობაში, დასაშვებია თუ არა კვების დროს წყლის დალევა და  რა გავლენას ახდენს წყლის დეფიციტი ჩვენს ორგანიზმზე? - ამ და სხვა აქტუალურ საკითხებზე მიიღებთ პასუხებს დღევანდელი სტატიიდან.

წყალი არის სიცოცხლისთვის აუცილებელი რესურსი. წყლის საკმარისი მიღება და ორგანიზმში წყლის ბალანსის შენარჩუნება ჩვენი ჯანმრთელობისთვის უპირველი წესია. ჩვენს ორგანიზმს შეუძლია გაძლოს კვირების განმავლობაში საკვების გარეშე და მხოლოდ რამდენიმე დღე წყლის გარეშე, რადგან სხეულის დაახლოებით 60-70% წყლისგან შედგება, ხოლო დეჰიდრატაციამ (გაუწყლოვანება) შეიძლება გავლენა იქონიოს ორგანიზმის როგორც ფიზიკურ ასევე მენტალურ ფუნქციებზე.

ორგანიზმში წყლის დეფიციტი გავლენას ახდენს ყველა ორგანოთა სისტემაზე. გაუწყლოვნების დროს ვლინდება შემდეგი სიმპტომები: დაღლილობა, თავის ტკივილი, გულის წუთმოცულობის აჩქარება, ძლიერი საერთო სისუსტე, შეკრულობა, ყურადღებისა და კონცენტრაციის უნარის დაქვეითება, მეხსიერების გაუარესება, კანის ელასტიურობის დაქვეითება, თმის ხარისხის გაფუჭება. ორგანიზმში წყლის დეფიციტი დროს ქვეითდება იმუნური სისტემის მუშაობა, მწვავდება გულ-სისხლძარღვთა პათოლოგიები, იმატებს თირკმელკენჭოვანი დაავადების გაჩენის რისკი.
ყველას აინტერესებს, რა რაოდენობის წყალი უნდა მივიღოთ ნორმის ფარგლებში? პირველ რიგში, ხაზგასმით აღვნიშნოთ, რომ ჩვენ ვსაუბრობთ პრაქტიკულად ჯანმრთელ მასაზე, ვისაც არ აქვთ რაიმე კონკრეტული თანმხლები დაავადება. ასეთ შემთხვევაში დღიურად 1.5-2 ლიტრი წყალი აბსოლუტურად საკმარისია (გასათვალისწინებელია ორგანიზმის ფიზიკური აქტივობა და ასევე წელიწადის დრო, რადგან დატვირთული ფიზიკური აქტივობის დროს და ცხელ პერიოდში რეკომენდებულია უფრო მეტი წყლის მიღება). 

ასევე აქტუალური კითხვაა, როდის უნდა მივიღოთ წყალი? წყლის მიღება უნდა დავიწყოთ დილიდან, უზმოზე 1 ჭიქა წყალი ააქტიურებს ორგანიზმში ნივთიერებათა ცვლას, ამზადებს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს საჭმლის მონელებისთვის. შემდეგ დღის მანძილზე წყალი უნდა მივიღოთ ყლუპ-ყლუპად, კვებებს შორის. თუ კვების დროს მოგვწყურდა, დასაშვებია მივიღოთ მცირე ოდენობით წყალი, მაგრამ ასეთ დროს გასათვალისწინებელია, რომ წყლის და საკვების ტემპერატურა მნიშვნელოვნად არ განსხვავდებოდეს, რადგან შესაძლებელია მოხდეს საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის ლორწოვანის გაღიზიანება.
ყველასთვის საინტერესოა მითია თუ რეალობა, რომ კვებებს შორის მიღებულ წყალს დადებითი გავლენა აქვს ორგანიზმზე წონის კონტროლის თვალსაზრისით? ეს არის რეალობა, რადგან წყალი ანეიტრალებს კუჭის მიერ გამოყოფილ მარილმჟავას, ქვეითდება მადა და ხდება საკვების უფრო მცირე ოდენობით მირთმევა. აქვე აღვნიშნავ, რომ თუ წყალს ვიღებთ საკმარისი ოდენობით, მაგრამ ვიკვებებით მარიალიანი საკვებით, ასეთ დროს წყალი შეკავდება უჯრედშორის სითხეში, რაც გამოიწვევს შეშუპებას და შესაბამისად, შეშუპების ხარჯზე წონის მატებას.
რეკომენდებულია წყლის მიღება დავასრულოთ საღამომდე, რადგან ღამით არ დავტვირთოთ თირკმლები და ამით დისკომფორტი არ შევუქმნათ ორგანიზმს.
გისურვებთ ჯანმრთელობას!


​ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად