Baby Bag

დიაბეტის სამი მთავარი სიმპტომი ბავშვებში - ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა

დიაბეტის სამი მთავარი სიმპტომი ბავშვებში - ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა

ბავშვთა ​ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა ბავშვებში შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის სიხშირისა და დაავადების სიმპტომების შესახებ საუბრობს:

„მთელს მსოფლიოში გაორმაგდა თვრამეტ წლამდე ასაკში დიაბეტის შემთხვევები. გაუარესებულია კვების ეკოლოგია. რას ჭამენ ჩვენი შვილები? კონსერვანტებით გაჯერებულ საკვებს. დღეისთვის საქართველოში 18 წლამდე ასაკის 750-770 მოზარდია დაავადებული დიაბეტით, საუბარი მაქვს აუტოიმუნურ შაქრიან დიაბეტზე. ყოველწლიურად დაახლოებით 100-110 ახალი შემთხვევაა, რაც ბევრია. სხვა ქვეყნებში უფრო ხშირია, მაგ. ფინეთში, სარდინიაში სიხშირე უფრო მაღალია. წყურვილი არ არის იმდენად მნიშვნელოვანი ​სიმპტომი დიაბეტის შემთხვევაში, უფრო მნიშვნელოვანია შარდვა. თუ ბევრ წყალს სვამს ბავშვი ზაფხულში, მოძრაობს, ოფლიანობს, ეს ნორმალურია. მთავარია, ბევრს არ შარდავდეს. თუ ბავშვი ბევრს შარდავს, განსაკუთრებით ღამე, არ არის გამორიცხული, რომ ბავშვს ჰქონდეს შაქრიანი დიაბეტი, აუტოიმუნური, ინსულინდამოკიდებული. რასაკვირველია, შესაძლოა, იყოს ბანალური საშარდე გზების ინფექციები. მთავარია, გამოვრიცხოთ ყველაზე რთული დაავადება. ამის გაგება ადვილია, იაფია. გლუკომეტრი ძალიან ბევრ ოჯახშია.“

ირაკლი ფაღავას განმარტებით, დიაბეტი ბავშვებში ​სამი მთავარი სიმპტომით ვლინდება:

„კლასიკური ტრიადაა: ბევრ წყალს სვამს, ბევრს შარდავს, წონაში იკლებს. ერთი მშობელიც არ მახსოვს, რომ მოსულიყოს და ეთქვას, ამდენ ლიტრას შარდავს ბავშვი. უბრალოდ ამბობენ, რომ ხშირად და ბევრს შარდავს. თუ ბავშვი ღამე დგება რამდენჯერმე, ეს ბევრია. თუ ჩვილია და ღამით ერთი საფენი არ ჰყოფნის, ესეც ბევრია. ბავშვი ღამე ერთხელ რომ წამოდგეს და მოშარდოს, თუ ამას აკეთებს წლების განმავლობაში, ეს არ არის პრობლემა. თუ ბავშვი ღამით საერთოდ არ დგებოდა ან დგებოდა მხოლოდ ერთხელ, ახლა კი სამჯერ ან ოთხჯერ დგება, მაშინ ეს უკვე გახშირებული შარდვაა. თუ ბავშვი ადრე არ დგებოდა ორჯერ და უკვე დგება, მაშინ უკვე სასურველია მისი შემოწმება. სისხლის საერთო ანალიზში დიაბეტი არ ჩანს. ცალკე უნდა შემოწმდეს გლუკოზა სისხლში. ეს საკმაოდ იაფი კვლევაა.“

ირაკლი ფაღავას თქმით, ბავშვებში ძალიან გახშირებულია დიაბეტი ტიპი 2-ის გამოვლენაც:

„შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2, ინსულინდამოუკიდებელი, რომელიც ადრე უმეტესად ასაკოვან და ჭარბწონიან ადამიანებს ჰქონდათ, მოზარდებში ძალიან ხშირია და მათ 5-10 %-ს აქვს. შეგვიძლია ბავშვს ბინის პირობებში გლუკომეტრით გავუზომოთ შაქარი. მთავარია, ნემსის გამოცვლა არ დაგვავიწყდეს. შაქარი დილით უზმოზე უნდა შეამოწმოთ. დილით უზმოზე ქვედა და ზედა ზღვარი 60-დან 100-მდე არის ნორმა. 105 და 107-იც დიდს არაფერს ნიშნავს, მაგრამ თუ 200 ან 300-ია ეს სერიოზულია. თუ აშკარა სიმპტომებია, უზმოს ნუ დაელოდებით. ბავშვს შაქარი მალევე შეუმოწმეთ. დიაბეტის არასპეციფიური სიმპტომებია ​მუცლის და თავის ტკივილი​. ზოგს შეიძლება ჰქონდეს ეს, ზოგს კი - არა. მხოლოდ ამით ნუ ვიმსჯელებთ და მშობელსაც ნუ დავაშინებთ. ეს სიმპტომები ბავშვს სამ მთავარ სიმპტომთან ერთად უნდა ჰქონდეს.“

„ზუსტად რაღაცას რომ დავადოთ ხელი, ასე არ არის. ყველაზე გავრცელებული რისკ-ფაქტორია ვირუსული ინფექციები, ყველაზე ხშირად ასახელებენ ჩუტყვავილას, ყბაყურას. ინფექციის გადატანიდან 2-4 კვირაში ეწყებათ ხოლმე სიმპტომები. დიაბეტის გამომწვევ ერთ-ერთ რისკ-ფაქტორად ითვლება ხელოვნური საკვები ფორმულები. ​დედის რძეზე უკეთესი არაფერია ნამდვილად. გენეტიკური გავლენები არის, თუმცა ძალიან მცირედი. თუ თქვენს შვილს აქვს დიაბეტი, 5-10 %-ია იმის შანსი, რომ მის შვილებს ან დედმამიშვილს ექნება დიაბეტი,“ - აცხადებს ირაკლი ფაღავა.

წყარო: ​იმედის დღე

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 https://www.facebook.com/babybag.momsedu.ge

R.


5 ყველაზე გავრცელებული სიმსივნე ბავშვებში - სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპარ...
​სიმსივნური დაავადებები, რომლებიც ბავშვებშია გავრცელებული, მნიშვნელოვნად განსხვავდება ზრდასრულებში გამოვლენილი სიმსივნური დაავადებებისგან. სამკურნალო საშუალებების ზრდის წყალობით, ბავშვების 80 %-ზე მეტ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''
ბავშვებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია დღის რუტინის ჩამოყალიბება ყოველდღიური უნარების განმტკიცებისთვის. რა სარგებელი მოაქვს ამას პატარებისთვის, როგორ მივაჩვიოთ და რა ხდება მათ ფსიქიკაში, თუ უკვე ჩამოყალიბებული დღის რუტინა დაირღვა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- სოფო, რომ განვმარტოთ, რა მნიშვნელობა აქვს დღის რუტინას ბავშვისთვის?

- დღის რუტინა ბავშვებს აძლევს უსაფრთხოების განცდას. როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება. რუტინა გულისხმობს გარკვეული პროცედურების თუ აქტივობების ყოველდღიურ განმეორებას, შესაბამისად, მისთვის უკვე უცხო და „საშიში“ აღარ არის შეთავაზებული საქმიანობა და მეტად ჩართულია.

გარდა ამისა, დღის რუტინაში შედის ისეთი მნიშვნელოვანი ყოველდღიური უნარები, როგორებიცაა: კვება, თავის მოვლა, ჰიგიენა, გახდა, ჩაცმა, თამაშის, მეცადინეობის დრო და ა.შ. რუტინა გვაძლევს საშუალებას, ეს უნარები განვუმტკიცოთ ბავშვს და მივცეთ ყოველდღიური სახე, ამიტომ მნიშვნელოვანია რუტინად ვაქციოთ ის აქტივობები თუ საქმიანობა, რაც ამ ეტაპზე ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია.

რუტინა ასევე ბავშვს აძლევს საშუალებას, გახდეს მეტად დამოუკიდებელი. როცა რაიმე რუტინულ საქმიანობას ის დამოუკიდებლად, უკვე სხვისი დახმარების ან თუნდაც შეხსენების გარეშე აკეთებს, ეს ზრდის მისი კომპეტენციის შეგრძნებას. ბავშვი მეტად აქტიური, დამოუკიდებელი და თავდაჯერებულია.

რუტინა გვეხმარება ემოციურ თვითრეგულაციაში, თვითორგანიზებულობის განვითარებაშიც. როცა ბავშვი ცდილობს რუტინის შეცვლას, მაგრამ ჩვენ ვეუბნებით ჯერ ეს უნდა გავაკეთოთ, რაც რუტინულად არის გათვალისწინებული და შემდგომ დაუკმაყოფილებ მის თხოვნას, ის ახდენს იმპულსების შეკავებას და მის კონტროლს ეუფლება.

- ხშირად პატარებს უჭირთ მიჩვევა, ამა თუ იმ რუტინის, რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიაჩვიონ?

- რუტინა იწყება ჩვილობის ასაკიდან, რაც გამოიხატება ჩვილის ძილის და კვების რეჟიმში, მაგრამ აქ მშობელს წინააღმდეგობა არ ხვდება. აი, როცა უკვე ბავშვი იწყებს სიარულს და ხდება მეტად აქტიური, საჭიროა გარკვეული რუტინა. სანამ ბავშვს განუვითარდება მეტყველება და მოლაპარაკებების უნარი, ჩვენ ვიყენებთ ვიზუალურ რუტინას, ანუ ბარათებით და ნახატებით კომუნიკაციას. მშობელს ბავშვთან ერთად შეუძლია დახატოს ბავშვის რუტინა. 

მაგალითად, ფურცელი გაყოს რამდენიმე ნაწილად, სადაც იქნება - დილა, შუადღე, საღამო და ღამე. თითოეულ სურათს დაახატოს საქმიანობები რუტინიდან, მარტივად და ბავშვისთვის გასაგები ფორმით. შემდგომ ნახატი გამოვაკრათ ბავშვისთვის თვალსაჩინო ადგილას. დაგვჭირდება ხშირი ინსტრუქცია, ნახატებზე თითის დადება და ვერბალური კომუნიკაციაც. მიუხედავად იმისა, რომ მათ ამ ეტაპზე რთული მოლაპარაკებები არ ესმით, ჩვენ შეგვიძლია ვუთხრათ, რომ ჯერ ბაღში წასვლის დროა და თითი დავადოთ ბაღის შენობას ნახატზე, რომ მოხვალ შემდეგ წავიდეთ შენს მეგობართან. ვიზუალური თვალსაჩინოება ეხმარებათ ყოველდღიურობის უკეთ აღქმაში.

ასევე მშობლებს ვურჩევ, ნუ დაარღვევენ ბავშვის რუტინას, თუნდაც დაღლილობის ან გარკვეული გარემო ფაქტორების გამო. ეს რუტინას დაასუსტებს ბავშვის თვალში. ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახის სხვა წევრებიც იზიარებდნენ იგივე ყოველდღიურობას, რასაც მშობელი სთავაზობს ბავშვს. მაგალითად, თუ ბავშვმა იცის, რომ დილას ბაღში უნდა წავიდეს, მაგრამ ოჯახის რომელიმე წევრი ეუბნება, მოდი დავტოვოთ დღეს, ეს ბავშვის აზროვნებაში ბაღში წასვლის რუტინის მნიშვნელობას შეასუსტებს და სხვა დროს თვითონაც გააპროტესტებს.

- ერთი მაგალითი რომ გვითხრათ, როგორი უნდა იყოს დღის რუტინა?

დღის რუტინა იწყება გაღვიძებით და ადაპტური უნარე-ჩვევებით, ანუ ჩაცმით, თავის მოვლით და კვებით. შემდგომ უკვე ინდივიდუალურად ბავშვი მიდის ბაღში ან რაიმე თერაპიაზე. ბაღშიც აქვს თავისი რუტინა, წრეზე ჯდომა, ჯგუფური თამაში თუ ეზოს აქტივობები. საღამოს მშობელს დაწესებული აქვს სეირნობის, კვების და თამაშის დრო. თამაშის დროს ვცდილობთ მივცეთ მას მეტი თავისუფლება, არჩევანის უფლება, თუ რისი გაკეთება სურს, რომელი თამაში უნდა. ბავშვმა იცის, რომ თამაშის შემდეგ ვიძინებთ. უკვე ბაღიდან მოყვანის შემდეგ, ანუ შუადღიდან ვიწყებთ მისთვის იმის თქმას, რომ ახლა ვითამაშოთ, მერე კი დავიძინებთ. ეს ძილის რუტინის შექმნაშიც დაგვეხმარება. განწყობის შექმნას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს რუტინის წარმატებულად განხორციელებისთვის.

აქვე მინდა ხაზი გავუსვა ერთ ფაქტორს, რუტინა არ ნიშნავს იმას, რომ ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა დათრგუნულია და მას მხოლოდ წესების მორჩილება ევალება. არა, ჩვენ მას ვთავაზობთ გონივრულ საზღვრებს, რომელშიც ის თავისუფალი იქნება. მაგალითად, კვება შესაძლოა, სულ შუადღის 2 საათზე იყოს, მაგრამ კვების დროს რომელ საკვებს შევარჩევთ, აქ ბავშვიც ჩავრთოთ, მივცეთ საშუალება, საკუთარი სურვილები გაგვიზიაროს.

- მაშინ, როცა უკვე მიეჩვია პატარა თავის ყოველდღიურობას, რა ხდება მის ფსიქიკაში რუტინის დარღვევის შემთხვევაში?

- რუტინის არევა ბავშვის ფსიქიკაში ქაოტურობას და დაბნეულობას იწვევს.

ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ რუტინის მიუხედავად შევძლოთ, ვიყოთ მრავალფეროვანნი და თავისუფალ დროს განსხვავებული და მისთვის ახალი, საინტერესო აქტივობები შევთავაზოთ. თამაშის დრო ძალიან კარგი შესაძლებლობაა, შევთავაზოთ სხვადასხვა სახის თამაში, განსხვავებული სათამაშოები, ვცვალოთ კვების მენიუ, ჰქონდეს შეხება სხვადასხვა ტექსტურის ტანსაცმელთან, სხვადასხვა გზით დავბრუნდეთ სახლში, არ ვისეირნოთ ერთი და იმავე პარკში და ა.შ.

ასევე შეგვიძლია დასვენების დღეები გამოვიყენოთ მსგავსი სპონტანურობის და განსხვავებული საქმიანობის დღეებად, თუნდაც კვირაში 1 დღე, მაგალითად, კვირა დღე. ეს მას განუვითარებს მზაობას სიახლეების და მრავალფეროვნების მიმართ.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად