Baby Bag

„არის თუ არა საშიში ვაქცინა? ეს მნიშვნელოვანი კითხვაა,“ - პროფესორი ივანე ჩხაიძე

პროფესორი ივანე ჩხაიძე „პოსტ ალიონში“ ბავშვებისთვის გრიპის ვაქცინაციის აუცილებლობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ გრიპი პატარების ჯანმრთელობისთვის გაცილებით სახიფათოა, ვიდრე კორონავირუსი:

„კორონავირუსი გრიპისგან იმით განსხვავდება, რომ მისი ლეტალობის მაჩვენებელი გაცილებით მეტია. ჩვენთვის, პედიატრებისთვის მნიშვნელოვანია ისიც, რომ გრიპი და კორონავირუსი სრულიად ურთიერთსაწინააღმდეგოა ბავშვებთან მიმართებაში. თუ ბავშვებისთვის კორონავირუსი მართლა ნაკლებად საშიშია, როგორც გავრცელების სიხშირით, ისე ლეტალობის მიხედვით, გრიპი სრულიად საწინააღმდეგოა. ის უფრო ხშირია ბავშვებში. ასევე ბევრია გართულებით მიმდინარე შემთხვევები: ფილტვების ანთება, საავადმყოფოში მოთავსების აუცილებლობა. შესაბამისად, როდესაც ვიწყებთ მზადებას სეზონური მატებისთვის, საქართველოში ეს სეზონი იწყება ნოემბრიდან, ოთხი თვე არის მაღალი მაჩვენებელი. ბავშვები უნდა იყვნენ განსაკუთრებით ფრთხილად. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის რეკომენდაციას ჩვენ უკვე წლებია ვითვალისწინებთ, რაც გულისხმობს რისკ-ჯგუფების გამოყოფას და ვაქცინაციას. პირველი რისკ ჯგუფი არის ექვსი თვიდან თვრამეტ წლამდე ასაკის ბავშვები. ეს რეკომენდაცია ყოველ წელს ახლდება. კორონავირუსის გამო ვამბობთ, რომ ეს ვაქცინა ოქტომბერშივე უნდა გაიკეთოთ, რომ მოემზადოთ სეზონისთვის. ეს არის ერთადერთი შესაძლებლობა გრიპის თავიდან აცილების. კორონავირუსის ვაქცინასაც, დიდი ალბათობით, წლის ბოლომდე მსოფლიო მიიღებს. გრიპის ვაქცინა აპრობირებულია და დიდი ხნის განმავლობაში არის მოხმარებაში. 1944 წლიდან იყენებენ გრიპის ვაქცინას. ჩემი რჩევაა ყველა მშობლისთვის, რომ თუ შვილი გყავთ ექვსი თვიდან თვრამეტ წლამდე ასაკის აუცილებალად ჩაუტარეთ ვაქცინაცია.“

ივანე ჩხაიძის თქმით, ექვსი თვის ასაკიდან ბავშვებს გარესამყაროსთან მეტი კონტაქტი აქვთ, რის გამოც მათი ვაქცინაცია აუცილებელია:

„ექვს თვემდე კონტაქტები მინიმალურია. ექვსი თვის შემდეგ ბავშვი უფრო მეტად გაჰყავთ გარეთ, უფრო მეტად არის საზოგადოებაში. ეს ასაკობრივი ჯგუფი, განსაკუთრებით ბაღის ფაქტორიდან გამომდინარე არის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი. ეს ვაქცინა არ არის ერთჯერადი. ამ ვაქცინას ყოველ წელს ვცვლით, მისი შემადგენლობა იცვლება. მხოლოდ ექვსი-შვიდი თვე მუშაობს ეს ვაქცინა. წელს თუ გაიკეთებთ, გაისადაც დაგჭირდებათ.“

ივანე ჩხაიძე აღნიშნავს, რომ ვაქცინა ბავშვის ჯანრმთელობისთვის საფრთხეს არ შეიცავს:

„არის თუ არა საშიში ვაქცინა? ეს მნიშვნელოვანი კითხვაა. ჩვენ სულ ვაფრთხილებთ დედებს, რომ ყველა ვაქცინას აქვს თავისი გვერდითი ეფექტი და უკუჩვენება. იმის გათვალისწინებით, რომ ეს ვაქცინა არის მკვდარი ვირუსის ბაზაზე შექმნილი, მას არ შეუძლია დაავადების გამოწვევა. არცერთი კლინიკური ნიშანი ამ ვაქცინის გაკეთების შემდეგ არ შეიძლება გამოვლინდეს. ეს ვაქცინა უბრალოდ ხელს უწყობს ორგანიზმში იმუნიტეტის გამომუშავებას. მისი ერთადერთი გვერდითი მოვლენა შეიძლება იყოს ვაქცინაციის ადგილზე შეწითლება, მტკივნეულობა. არანაირი სისტემური გვერდითი მოვლენა ამ ვაქცინას არ აქვს. წელს ვაქცინის გაკეთების რეკომენდაცია არის მკაფიო და მკაცრი.“

ივანე ჩხაიძის თქმით, საქართველომ ვაქცინაციის კუთხით მნიშვნელოვან წინსვლას და წარმატებას მიაღწია:

„საქართველო რეგიონში გამორჩეული ქვეყანაა. ჩვენ გვაქვს ერთ-ერთი ყველაზე მდიდარი ვაქცინაციის კალენდარი. ამერიკის შეერთებულ შტატებს შეუძლია 17 დაავადების საწინააღმდეგო ვაქცინა შესთავაზოს უფასოდ მოსახლეობას. ევროპის ქვეყნებში ეს რიცხვი არის 15-16. ჩვენ დღეს შეგვიძლია 13 დაავადების წინააღმდეგ დავიცვათ ჩვენი შვილები. ეს ვაქცინები ძალიან კომფორტულია. კომფორტულში იმას ვგულისხმობ, რომ ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში ჩვენ სამი ახალი ვაქცინა შემოვიტანეთ: ფილტვების ანთების და თავის ტვინის ბაქტერიული დაზიანების საწინააღმდეგო, რომელიც ადრე არ იყო. შემოვიღეთ როტავირუსი, რომელიც ვირუსული დიარეების საწინააღმდეგოა. ეს ძალიან კარგი და ძალიან მნიშვნელოვანია ქვეყნისთვის. ასევე დავიწყეთ ექვს კომპონენტიანი ვაქცინაცია. ევროკავშირის ბევრი ქვეყანა ამ ვაქცინებს არ იყენებს, იმიტომ, რომ ძვირია. ერთი ნემსით ექვსი დაავადების წინააღმდეგ არის დაცული ბავშვი. კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ვაქცინაა პაპილომა ვირუსის საწინააღმდეგო აცრა. ეს არის ქალის საშვილოსნოს კიბოს საწინააღმდეგო ვაქცინა, რომელიც გარკვეული ასაკობრივი ჯგუფის გოგონებისთვის არის შემოღებული. ყველაფერი ასაკობრივად არის დალაგებული. როგორც კი დაიბადება ბავშვი, მაშინვე იღებს ორ ვაქცინას, ტუბერკულიოზისა და ჰეპატიტის საწინააღმდეგოს. ეს ყველა დედისთვის ცნობილია.“

ივანე ჩხაიძე აცხადებს, რომ ვაქცინის გვერდითი ეფექტები მინიმალურია:

„ექიმი ვაქცინაციის დროს აუცილებლად ამბობს, რომ ორი მოსალოდნელი რეაქცია არსებობს: სიწითლე ვაქცინაციის ადგილას და ტემპერატურა, რომელიც თავისით გაივლის. ამ დროს შეგიძლიათ გამოიყენოთ სიცხის დამწევი.“

„რამდენიმე დღის წინ დავიწყეთ ვაქცინაციის ინოვაციური მეთოდის გამოყენება. ბავშვს ვაძლევთ სპეციალურ ვირტუალურ სათვალეს, რომელსაც ის იკეთებს, უყურებს მულტფილმებს, შესაბამისად ვაქცინაციის პროცესი მისთვის არის უმტკივნეულო და კომფორტული,“ - აღნიშნავს ივანე ჩხაიძე.

წყარო: ​პოსტ ალიონი 

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ყველა ვაქცინა, რომელიც შემოვა, არის კარგი, ამიტომ, რაც იქნება, იმით ავიცრათ,“ - ინფექციონ...
​ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი „სხვა შუადღეში“ კორონავირუსის შემთხვევების მატებას ეხმიანება და აცხადებს, რომ, შესაძლოა, მოვლენები სხვადასხვაგვარად განვითარდეს:„კორონავირუსის შემთხვევების გააქტიურება ორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვის სწორად განვითარებას უშლის თუ არა ხელს, ხშირი შექება ან პირიქით კრიტიკა მშობლების მხრიდან და როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი?

ბავშვის სწორად განვითარებას უშლის თუ არა ხელს, ხშირი შექება ან პირიქით კრიტიკა მშობლების მხრიდან და როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი?
ბავშვის სწორად განვითარებას უშლის თუ არა ხელს, ხშირი შექება ან პირიქით კრიტიკა მშობლების მხრიდან და როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ნანა ფაცაცია.

- მშობლების მხრიდან შექებაზე მეტად ბავშვების გაკრიტიკება რამდენად ცუდია მათი ფსიქიკისთვის და უშლის თუ არა ხელს განვითარებაში?

- ზოგადად, ძალიან მნიშვნელოვანია ადეკვატური უკუკავშირი მშობლების მხრიდან ბავშვის ქცევაზე. რა თქმა უნდა, უმჯობესია აქცენტი დადებითზე გაკეთდეს, რათა უფრო მეტად განვამტკიცოთ მოზარდის პოზიტიური ქცევა. თუმცა, თუ ბავშვი იქცევა ისე, რომ მშობელს ან უფროს ადამიანს ეს არ მოსწონს, საჭიროა ფაქიზად მივცეთ უკუკავშირი, რასაც, მოდი, კრიტიკას ნუ დავარქმევთ. ავუხსნათ ბავშვს, რატომ არ არის ესა თუ ის ქცევა მისაღები მშობლისთვის, ანუ შედეგზე უნდა იყოს ორიენტირებული ჩვენი უკუკავშირი. მშობლის მხრიდან ყველაზე მნიშვნელოვანია ადეკვატური უკუკავშირი. ჩვენს რეალობაში ხშირად გვესმის მშობლებისგან, გადატვირთული გრაფიკის გამო, გადაღლილებს აღარ ჰყოფნით ენერგია ახსნისთვის, თუმცა აუცილებელია გამოვნახოთ დრო და რესურსი, რომ ბავშვებს კრიტიკის ნაცვლად, ადეკვატური უკუკავშირი მივცეთ. ის, რაც არ მოგვწონს, კი არ გავუკრიტიკოთ, არამედ ვუთხრათ, რატომ არის საზიანო კონკრეტული ქმედება მათთვის და რა შედეგს მისცემს. ამით არჩევანის წინაშე დავაყენებთ, თავად აირჩიონ ქცევა, რომელიც ნაკლებად საფრთხის შემცველი იქნება.

- თუ პირიქით, მეტად აქებენ და ნაკლებად აძლევენ შენიშვნებს, ხომ არ მოვადუნებთ მათ და დავუკარგავთ მოტივაციას, კრიტიკულად შეხედონ საკუთარ თავს?

- ამ შემთხვევაშიც, როდესაც ვამბობთ მეტად შექებას ან მეტად გაკრიტიკებას, ისევ არაადეკვატურ უკუკავშირთან გვაქვს საქმე. მნიშვნელოვანია, რისთვის ვაქებთ ბავშვს. ხშირად იმისთვის ვაქებთ, რაშიც წვლილი არ მიუძღვის, მაგალითად, სილამაზე. იქ, სადაც იზრდებიან ესმით ფრაზები: „რა კარგი ხარ, პრინცესა“, „რა ლამაზი ხარ“ და ა.შ. როდესაც იზრდებიან და გადადიან მიკროსოციუმიდან მაკროსოციუმში (ბაღი, სკოლა და ა.შ.) იქ უკვე იქმნება პრობლემები, რადგან იგივე უკუკავშირს საზოგადოების მხრიდან ვეღარ ხედავენ, რამაც დიდი ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვებს აუცილებელია დადებითი უკუკავშირი მივცეთ რაღაცის კეთებისთვის, ეს იქნება სწავლა თუ სხვა რამ. მეტად ან ზედმეტად შექება არასწორია, ყოველთვის მიზანშეწონილია ჩარჩოში, ზომიერების ფარგლებში ადეკვატური რეაქციები.

- როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი, შექებასა და კრიტიკას შორის?

- მშობლები კვალდაკვალ უნდა მივყვებოდეთ შვილების ქმედებებს. იმას, რაც ჩვენთვის მიუღებელია და მივუთითებთ, ახსნაც უნდა მოჰყვებოდეს, ეს კი მათ შედეგების გაანალიზების საშუალებას მისცემს. მნიშვნელოვანია ფრაზები, რომლებსაც მშობელი იყენებს კომუნიკაციის დროს. თუ ჩვენ მოკლე ფრაზებს ვიყენებთ, მაგალითად, „არ შეიძლება“, ბავშვს კითხვა უჩნდება, რატომ არ შეიძლება, აუცილებელია დასაბუთებულად ავუხსნათ. ასევე სიტყვა „რატომ“, რომელსაც იყენებენ მშობლები. ხშირად ბავშვს უნდა კონკრეტული რამ, თუმცა არ იცის, რატომ უნდა, შესაბამისად, ამაზე პასუხს ვერ გაგვცემს და მეტ გაუგებრობას შეუქმნის ბავშვს. ასე რომ, არსებობს ფრაზები ეფექტური კომუნიკაციისთვის, რაც მშობლებს დაეხმარება დაიჭირონ ოქროს შუალედი. ჩვენ უნდა ვიყოთ ადეკვატური ანარეკლი შვილების ქმედების.

​- რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ ასწავლონ შვილებს იყვნენ თავდაჯერებულები და ამასთანავე არ შეწყვიტონ განვითარებაზე ზრუნვა?

- მნიშვნელოვანია ბავშვს და ზოგადად ნებისმიერი ასაკობრივი ჯგუფის ადამიანს, ჰქონდეს ადეკვატური თვითშეფასება. ჯერ დავიწყოთ იმით, თუ რა არის თვითშეფასება, ვინაიდან თავდაჯერებულობა პირდაპირ კავშირშია ამასთან. თვითშეფასება არის ინდივიდის სუბიექტური წარმოდგენა საკუთარ თავზე, უნარებზე, თვისებებზე. ეს ყალიბდება ზუსტად იმ უკუკავშირებით, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ, ეს იქნება საკუთარი თავისგან, ოჯახისგან, მეგობრებისგან, თუ ნებისმიერი იმ სოციუმისგან მიღებული უკუკავშირი, სადაც უწევს ყოფნა, ასე ყალიბდება ადამიანის თვითშეფასება. შესაბამისად, ადრეული ასაკიდან უნდა ჩაეყაროს საფუძველი ბავშვის ადეკვატური თვითშეფასების ჩამოყალიბებას მისი ჯანსაღი განვითარებისთვის. ერიქსონის თეორიას გავიხსენებ, სადაც ის გამოყოფს ყველაზე მნიშვნელოვან პერიოდს თვითშეფასების ჩამოყალიბების პროცესში, 18 თვიდან 3 წლამდე. ამ დროს ძალიან დიდი როლი აქვთ მშობლებს. ეს ერთ-ერთი კრიზისის გადალახვის პერიოდია, როდესაც ბავშვი სწავლობს თვითონ კვებას, ჩაცმას, ნაბიჯების გადადგმას. ამ დროს თუ მშობელი იქნება მხარდამჭერი და ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა იქნება სწორად მხარდაჭერილი, ბავშვი სწავლობს თავდაჯერებულობას, საკუთარი ძალების რწმენას, ხოლო კრიზისი ილახება ჯანსაღად. თუ მშობელი ზემზრუნველია, ანუ არ აძლევს საშუალებას თვითონ გააკეთოს რამე, ასეთ დროს პატარას უყალიბდება ეჭვის განცდა საკუთარ თავის და შესაძლებლობების მიმართ. ამით შესაძლოა, საფუძველი ჩაეყაროს დაბალ თვითშეფასებას, რაც თავდაჯერებულობას უშლის ხელს. თუ 3 წლამდე კრიზისი ჯანსაღად გადაილახა, შემდეგი კრიზისის გადალახვა უფრო მარტივი იქნება მოზარდებისთვის, აქ უკვე შემოდის სკოლა, სადაც დიდი როლი აქვთ პედაგოგებს, თანატოლებთან ურთიერთობას.

ასევე მინდა აღვნიშნო, რომ თავდაჯერებულობა ფსიქიკური განვითარების პროცესში ძალიან მნიშვნელოვანია. ადეკვატური თვითშეფასება ეს არის სუიციდის საუკეთესო პრევენცია. თუ მშობლები (ოჯახის წევრები) და სააღმზრდელო დაწესებულებები სწორი უკუკავშირით ხელს შევუწყობთ, შვილები ჩამოყალიბდნენ თავდაჯერებულ პიროვნებებად, ეს მათთვის წარმატების საწინდარი იქნება. თავდაჯერებულობა გულისხმობს მუდმივ სწრაფვას თვითგანვითარებისკენ და თვითრეალიზაციისკენ.

წაიკითხეთ სრულად