Baby Bag

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ძალიან ხშირია, რომ ქალბატონებს გადამეტებული და არასწორი ვარჯიშების გამო ექმნებათ პრობლემა, მეტაბოლიზმი ირღვევა, ვითარდება ოსტეოპოროზი, ჰორმონალური დარღვევები,“ - გინეკოლოგი მადონა ჯუღელი

გინეკოლოგი მადონა ჯუღელი გადაცემაში „იმედის დღე“ ქალებში გავრცელებული ჰორმონალური დარღვევების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ პრობლემის გამომწვევი მთავარი მიზეზი სტრესია:

„არის ახალი, საინტერესო ნოზოლოგია, რომელიც ბოლო ერთი წელია მუსირებს რეპროდუქციული სისტემის პათოლოგიებში, ეს არის ფუნქციონალური ჰიპოთალამური ამენორეა. 30 % მომართვიანობის, რომ ციკლი დაერღვათ, თურმე ყოფილა ფუნქციონალური ამენორეა. რასთან არის ეს კავშირში? ასეთი ცვლილებები ვითარდება შემდეგი მიზეზებით: ეს არის სტრესი, გამუდმებითი სტრესი, თუნდაც ძილის დარღვევის სტრესი, კვების რაციონის შეცვლა, კვებითი დიეტები, რომლებიც ყველამ ვიცით და ფიზიკური ვარჯიშები. უკვე შეგვიძლია მიხვდვეთ, თუ რა იწვევს ამ პრობლემებს. თუ გოგონა გვეუბნება, რომ სწორად იკვებება, მაინც უნდა ჩავეძიოთ, გავარკვიოთ, რას ჭამს, რამდენჯერ მიირთმევს, რამდენ კალორიას იღებს.“

მადონა ჯუღელის თქმით, ქალის ჯანმრთელობაზე განსაკუთრებულ ზეგავლენას კვება ახდენს:

„პაციენტთან ჩემი ყოველდღიური ურთიერთობა აქედან იწყება: რას ვიღებთ? კვება უნდა იყოს დღეში ოთხჯერ-ხუთჯერ. სწრაფი კვების საჭმელი, დიდი რაოდენობით ტკბილეულის მიღება, არაბალანსირებული კვება ძალიან საზიანოა. შესაძლოა, ადამიანი იღებდეს ცილას, მაგრამ ეს არ ხდებოდეს ბალანსირებულად.“

მადონა ჯუღელი გადამეტებული და არასწორი ვარჯიშების გვერდით ეფექტებზეც საუბრობს:

„ქალი რატომ მოდის ჩემთან? პირველი მიზეზი არის ციკლის დარღვევა: მენსტრუალური ციკლი ირღვევა, არის უშვილობა, ოვულაცია ხდება, მაგრამ ეს არ არის სრულფასოვანი. როდესაც გოგონა ფიზიკური ვარჯიშებით არის დაკავებული, ოსტეოპოროზი ვითარდება. რის ფონზე ხდება ეს? მიზეზი არის გადამეტებული ფიზიკური ვარჯიში, კვების რაციონის დარღვევა. ამ მიზეზით იწყება ოსტეოპოროზი, არის ესტროგენის დეფიციტი, ჰორმონალური დარღვევები და ციკლის დარღვევა. ძალიან ხშირია, რომ ქალბატონებს გადამეტებული და არასწორი ვარჯიშების გამო ექმნებათ პრობლემა. რა ხდება ამ დროს? მეტაბოლიზმი ირღვევა. მე მყავდა პაციენტი, რომელსაც ფიზიკურად დარღვევები არ ჰქონდა, ჰორმონებიც წესრიგში იყო, ოვულაციაც იყო, მაგრამ ვერ ორსულდებოდა. მერე აღმოვაჩინე, რომ ფიზიკური დატვირთვა იყო დღეში 2-3 საათი.“

„მსგავსი დარღვევები ხშირად არის ლატენტური რკინადეფიციტური ანემიის ფონზე. როდესაც ეს სწორდება, ციკლიც სათანადოდ რეგულირდება. სრულიად ახალი ინფორმაციაა, რომ ფოლიუმის მჟავის დეფიციტი ქალბატონებში თმიანობის მომატებას იწვევს. თუ ჩვენ სწორად მივიღებთ საკვებს, შესაძლოა, დანამატი არც დაგვჭირდეს. საქართველოში ყველაფერი გვაქვს ამისთვის,” – აღნიშნავს მადონა ჯუღელი.

წყარო: ​იმედის დღე


წაიკითხეთ სრულად