მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რა არის „ინტერვალური შიმშილი“, რას გულისხმობს კვების ეს ტიპი, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა აღნიშნული კვების რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.
„ინტერვალური შიმშილი“ ეს არის კვების ტიპი, რომელიც ყოველდღიურად უფრო და უფრო დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ინტერვალური კვების სხვადასხვა სახეობა არსებობს, მაგრამ ჩვენ ამჯერად მის ყველაზე გავრცელებულ ვარიანტზე - 16-საათიან შიმშილზე ვისაუბრებთ. უფრო გასაგებად რომ ვთქვათ, ამ მეთოდის დროს ადამიანი დღისით 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო შემდეგ 16 საათის განმავლობაში არაფერს არ მიირთმევს. ამ დროს ჩვენს ორგანიზმში ხდება ჰორმონალური ბალანსის აღდგენა, რითაც თავის მხრივ, ჩქარდება მეტაბოლიზმი და შენახული ცხიმი უფრო ხელმისაწვდომი ხდება გასახარჯად. დეტალურად: ორგანიზმში მატულობს ზრდის ჰორმონის დონე, რაც ხელს უწყობს ცხიმის წვას და კუნთური მასის მატებას. ორგანიზმში იკლებს ჰორმონ ინსულინის დონეც (ინსულინი აძლიერებს მადას და არის მაშენებელი ჰორმონი) და რეგულირდება მის მიმართ მგრძნობელობა, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს მეტაბოლიზმის მოწესრიგებას. „ინტერვალური შიმშილის“ დადებითი მხარეებია:
წონაში კლება, განსაკუთრებით, მუცლის არეში
ინსულინის მიმართ მგრძნობელობის აღდგენა
იმუნიტეტის ამაღლება
„ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება
ანტი კანცეროგენული (კიბოს საწინააღმდეგო) პროცესების გააქტიურება
აღსანიშნავია ისიც, რომ კვების ასეთი რეჟიმის დროს იზრდება ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობაც.
რაც შეეხება უარყოფით მხარეებს, თუ კვებისთვის გამოყოფილ პერიოდში რაციონი მდიდარი არ არის ვიტამინებით და მინერალებით, შეიძლება, ამან ადამიანის ორგანიზმის გამოფიტვაც კი გამოიწვიოს. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იმ 8 საათის განმავლობაში კვება იყოს ჯერადი, დაბალანსებული, მრავალფეროვანი და სასურველია, წახემსებების გარეშე. დაბალანსებული კვება თავის მხრივ რას გულისხმობს, მკითხველისთვის ჩვენი ყოველკვირეული რუბრიკის წინა თემაში უკვე დეტალურად განვმარტეთ. უნდა გვახსოვდეს, რომ დაბალანსებული კვება რეკომენდებულია ასევე დაკლებული კილოგრამების შესანარჩუნებლადაც, რადგან დაკლებული კილოგრამების ხელახლა დაბრუნების რისკს მინიმუმამდე ჯანსაღი ცხოვრების წესი ამცირებს.
თუმცა ორგანიზმში მიმდინარე დადებითი ცვლილებების მიუხედავად, „ინტერვალური შიმშილის“ კვების ტიპი არ არის ყველასთვის განკუთვნილი. მისი დაცვა არ არის რეკომენდებული ქალებისთვის, რომლებიც გეგმავენ ორსულობას, ან არიან ორსულად ან იმყოფებიან ლაქტაციის პერიოდში. ასევე არ არის რეკომენდებული იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც ანამნეზში აქვს კვებითი დარღვევების რომელიმე ტიპი (ანორექსია, გადაჭარბებული კვება ან ბულიმია, ნევროზი) ან მათ, ვისაც დიაგნოსტირებული აქვთ შაქრიანი დიაბეტი. „ინტერვალური შიმშილს“ რეჟიმს უნდა მოერიდონ ასევე დაბალი წნევის მატარებლები და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გამოხატული დაავადებების მქონე ადამიანები. მაგალითად, თუ ამ კვების რეჟიმის დაცვის დროს წარმოიქმნა განსაკუთრებული დისკომფორტი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში, როგორიცაა: გულისრევა, შებერილობა, კუჭის ტკივილი, ტკივილის შეგრძნება ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში, რეკომენდებულია „ინტერვალური შიმშილის“ შეწყვეტა. გარდა ამისა, უკუჩვენებად ითვლება ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.
უნდა გვახსოვდეს, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და გააჩნია მისთვის დამახასიათებელი ნივთიერებათა ცვლა, ამიტომ აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ნებისმიერი კვების ტიპის არჩევისას რეკომენდებულია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლების პროცესი სწორად წარიმართოს და ამით ორგანიზმს ზიანი არ მიადგეს.
,,B12 ვიტამინი ჩვენ არ უნდა მივიღოთ თვითნებურად, ეს აბსოლუტურად არასწორია" - ზაზა თელია
,,ბოლო პერიოდია, ძალიან პოპულარული გახდა B12-ის ლაბორატორიული შესწავლა, ერთგვარ მოდად იქცა. შემიძლია, შევადარო დე ვიტამინის ანალიზსაც. სხვათა შორის, ღვიძლში ჩვენ გვაქვს B12-ის ე.წ. დეპო - გარკვეული, დიდი დროა საჭირო, რომ ჩვენ B12-ის დეფიციტი გვქონდეს. ერთ და ორ დღეში რომ ჩვენ მისი დეფიციტი მივიღოთ, ეს ასე არ ხდება, რაში მონაწილეობს B12 -ეს არის ენერგიის პროდუქცია, სისხლის წითელი უჯრედების ფორმირება, უკრედების დაყოფა, თავის ტვინის ფუნქციონირება და იმუნური სისტემის მუშაობა. ეს არის მისი როლი. ვხედავთ, როგორი მნიშვნელოვანი ვიტამინია ჩვენს ორგანიზმში", - ამის შესახებ დერმატო ვენეროლოგმა, მედიცინის დოქტორმა, ზაზა თელიამ ისაუბრა. მან გადაცემაში ,,დილა მშვიდობისა საქართველო" ყურადღება B12-ის როლზე გაამახვილა.
,,ვინ არიან მიდრეკილები B12-ის დეფიციტის მიმართ - ესენი არიან, როგორც წესი, კვების დარღვევის მქონე ადამიანები. მათ შორის, ყველაზე მეტად - ვეგეტარიანელები, ვეგანები. B12-ს ჩვენ ვიღებთ კვებითი რაციონიდან, ამ ვიტამინით მდიდარია კვერცხი და რძის პროდუქტები, ხორცი და თევზეული. B12-ის რეკომენდებული დღიური რაოდენობა არის 4-7 მიკრო გრამი დღეში. მარტივად გასაგები რომ იყოს, მაგალითად, ერთი კვერცხი 1.4 მიკრო გრამს შეიცავს, ერთი ჭიქა რძე - 1.2-ს.4-7 მიკრო გრამი ზრდასრულ ადამიანებშია ნაგულისხმევი. დანამატის სახით B12-ის მიღებაც ხშირად პრობლემებს ქმნის. ადამიანებში ყველაზე ხშირად ცნობილია ვიტამინების ნაკლებობა, არავინ აქცევს ყურადღებას მატებას.
B12 ვიტამინი ჩვენ არ უნდა მივიღოთ თვითნებურად, ეს აბსოლუტურად არასწორია. იმ შემთხვევაში, თუ დადგინდა ნაკლებობა, ეს ვიტამინი უნდა მივიღოთ რაციონალურად, ადეკვატური დოზით - ეს იმიტომ, რომ, როგორც აღვნიშნე, ჩვენ ყოველთვის დეფიციტზე ვსაუბრობთ და საზოგადოებაში მუდამ დეფიციტი აღიმება ნაკლებობად. არავინ აქცევს ყურადღებას ჰიპერვიტამინოზს, ანუ როდესაც ვიტამინების მატება არის ორგანიზმში.
თუ ჩვენ ვსაუბრობთ B12-ის დეფიციტზე, ის შეიძლება, იყოს მავნებელი, ასევე, მისმა მატებამაც შესაძლოა, გარკვეული ტიპის პრობლემები შექმნას. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ტკივილების, წელის ტკივილის გამო ხშირად ურჩევენ პაციენტებს, მათ შორის, საუბედუროდ, ექიმის რეკომენდაციითაც, ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული ნემსების გაკეთებას, რომლებშიც ასევე B12 შედის და ჰორმონი, სტეროიდი, ანუ კომბინაციური ნემსები, სტატისტიკას თუ გადავხედავთ, სამწუხაროდ, ყველაზე მეტად იყიდება სწორედ ასეთი სახის მედიკამენტები",- აღნიშნა ზაზა თელიამ.
