Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„იქამდე არ უნდა მივიყვანოთ საქმე, რომ ადამიანს დასჭირდეს ან ანტიბიოტიკი, ან ფაგი,“ - ყარამან ფაღავა

„იქამდე არ უნდა მივიყვანოთ საქმე, რომ ადამიანს დასჭირდეს ან ანტიბიოტიკი, ან ფაგი,“ - ყარამან ფაღავა

პროფესორმა ყარამან ფაღავამ ანტიბიოტიკების არარაციონალური გამოყენების საფრთხეებზე ისაუბრა და ის გართულებები დაასახელა, რომელსაც ანტიბიოტიკის მოხმარება იწვევს:

„მიუხედავად იმისა, რომ ეს არის ბრწყინვალე პრეპარატი, რომელიც არჩენს და შველის უამრავ დაავადებას, თვითონ ანტიბიოტიკოთერაპია, შესაძლოა, იყოს მიზეზი ბევრი გართულების. ეს არის ალერგია, დისბაქტერიოზი, შინაგანი ორგანოების დაზიანება, ძვლის ტვინის მოშხამვა. ანტიბიოტიკების გარეშე ვერ გავძლებთ. როდესაც მძიმე სეფსისია, როგორ შეიძლება, რომ ადამიანს ანტიბიოტიკი არ დაუნიშნო?! სამწუხარო ის არის, რომ ანტიბიოტიკი ძალიან ხშირად ინიშნება იქ, სადაც არ არის საჭირო.“

​ყარამან ფაღავას თქმით, ანტიბიოტიკები მხოლოდ იქ უნდა დაინიშნოს, სადაც მისი მიღების საჭიროებაა:

„ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის პროგნოზია, რომ თუ რამე არ შეიცვალა, დაახლოებით 20 წლის შემდეგ გვექნება ისეთი მდგომარეობა, როგორიც იყო ანტიბიოტიკების აღმოჩენამდე, როდესაც პატარა ჭრილობაც კი შეიძლება იყოს ფატალური და გამოიწვიოს სიკვდილი. ამიტომაც ძირითადი ძალისხმევა ამ დარგში არის იმაზე, რომ როგორმე შევამციროთ ანტიბიოტიკების მიღება. ​ანტიბიოტიკი უნდა დაინიშნოს იქ, სადაც მართლა საჭიროა, უნდა დავნიშნოთ ის ანტიბიოტიკი, რომელიც მისაღებია.“

„ანტიბიოტიკებისგან განსხვავებით ფაგები ძალიან სპეციფიკურია. ანტიბიოტიკს რომ მივიღებთ, ყველაფერს კლავს, ყველა მიკრობს, კარგსაც და ცუდსაც. ფაგი მოქმედებს მხოლოდ იმ ბაქტერიაზე, რომლის მიმართაც ის არის ძლიერი. მთავარი რეკომენდაცია არის, რომ იქამდე არ უნდა მივიყვანოთ საქმე, რომ ადამიანს დასჭირდეს ან ანტიბიოტიკი, ან ფაგი. ამის საუკეთესო გზა არის გაკაჟება. რაც შეეხება ინფექციებს, ზოგჯერ ექიმები პაციენტებს ეუბნებიან: მოგცემთ ანტიბიოტიკებს, თუ ორ-სამ დღეში გამოსწორდება მდგომარეობა, შეწყვიტეთო. არავითარ შემთხვევაში! ​სჯობს, სულ არ დაიწყო ანტიბიოტიკით მკურნალობა, მაგრამ თუ დაიწყე, სრული კურსი უნდა ჩატარდეს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ყარამან ფაღავამ საპატრიარქოს ტელევიზიის ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ საპატრიარქოს ტელევიზია „ერთსულოვნება“

წაიკითხეთ სრულად