Baby Bag

​რა არის ჩვილთა უეცარი სიკვდილის სინდრომი?

​რა არის ჩვილთა უეცარი სიკვდილის სინდრომი?

რა არის ჩვილთა უეცარი სიკვდილის სინდრომი, - ამის შესახებ პედიატრი თამარ ობგაიძე წერს. გთავაზობთ მის ​ნათქვამს სიიტყვა-სიტყვით:

ყოველწლიურად აშშ-ში დაახლოებით 3 500 ბავშვი კვდება უეცრად, ყოველგვარი წინასაწარი ფონის და დაავადების გარეშე. ყოველწლიურად სწორედ ამდენივე ოჯახი დგება ეჭვის ქვეშ, დადის დაკითხვებზე, ექვემდებარება სამართლდამცველთა მხრიდან დაკვირვებებს მანამ, სანამ საბოლოოდ დადგინდება - ბავშვის გარდაცვალების მიზეზი ე.წ. ჩვილის უეცარი სიკვდილის სინდრომია.

ეს არის სიკვდილი, რომლის მიზეზი არავინ იცის. სიკვდილისშემდგომი არცერთი კვლევით მისი მიზეზი არ დგინდება.

​ამ ეტაპზე ცნობილია მხოლოდ რამდენიმე ჰიპოთეზა, რაც შესაძლოა, ხსნიდეს მანამდე სრულიად ჯანმრთელი ჩვილის უეცარ სიკვდილს, მათ შორის, ცვლილებები თავის ტვინში, ჰიპოთალამუსის მიდამოში, თუმცა ეს ჯერ მხოლოდ ვარაუდებია და კვლევა-ძიება ისევ გრძელდება.

აშშ-ის დაავადებათა კონტროლის ცენტრმა ეს სინდრომი გააერთიანა ჩვილთა მოულოდნელი სიკვდილის სინდრომთა ჯგუფში, სადაც ასევე შედის გარდაცვალების სხვა, თუმცა დაზუსტებული მიზეზები - მაგალითად, უეცარი მოხრჩობა, მოულოდნელი სიკვდილი ინფექციების ან ნევროლოგიური პათოლოგიების დროს.

მიზეზები, როგორც უკვე გითხარით, უცნობია, თუმცა დადგენილია ის რისკ-ფაქტორები, რომლებიც, სავარაუდოდ, ხელს უწყობს ჩვილთა უეცარ სიკვდილს:

ძირითადი რისკ-ფაქტორები:

  • ბავშვის ასაკი - უხშირესად 2-დან 4 თვემდე.
  • სქესი - უეცრად ვაჟები უფრო ხშირად იღუპებიან, ვიდრე გოგონები.
  • რასა - სრულიად აუხსნელი მიზეზების გამო ფერადკანიანთა შორის ეს სინდრომი უფრო ხშირია.
  • თავის ტვინის თანდაყოლილი პათოლოგიები.
  • დღენაკლულობა და დაბადებისას დაბალი მასა.
  • პასიური მწეველობა - დადგენილია, რომ ჩვილები უეცრად უხშირესად მწველთა ოჯახებში კვდებიან.
  • დედის მიერ ნარკოტიკების, ალკოჰოლის მოხმარება.
  • დედის ადრეული ასაკი (20 წელზე უფრ ახალგაზრდა).
  • ორსულობისას ქალზე არასრულფასოვანი სამედიცინო დაკვირვება და არადეკვატური მოვლა.
  • ოჯახური ისტორია - მაღალი რისკის ჯგუფს მიეკუთვნებიან ის ბავშვები, რომელთა და, ძმა, ბიძაშვილი, მამიდაშვილია ან დეიდაშვილი ჩვილთა უეცარი სიკვდილის სინდრომით გარდაიცვალა.
  • მუცელზე ძილი - გასული საუკუნის 80-ინი წლებში აშშ პედიატრიის აკადემიამ ჩვილებისთვის რეკომენდაცია გაუწია მუცელზე ძილს. სწორედ იმ წლებში ჩვილთა უეცარმა სიკვდილობამ მკვეთრად იმატა. 90-იანი წლებიდან ძილის წესის ახალი რეკომენდაციის შემდეგ (ძილი ზურგზე), სტატისტიკა ასევე მკვეთრად გააუმჯობესა.

შემდეგი ბლოგი სწორედ ბავშვის უსაფრთხოებას მიეძღვნება. მოგიყვებით, როგორია უსაფრთხო ძილის წესები ჩვილებისათვის, კიდევ რა უნდა გააკეთოთ იმისათვის და რომ თქვენც უშიშირად გეძინოთ, არ გაფიქრებდეთ ის, რაზეც უკვე მოგიყევით,“ - წერს პედიატრი თამარ ობგაიძე.

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ მოვიქცეთ უცხო სხეულის გადაცდენის შემთხვევაში? - პირველადი დახმარება, რომელიც ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

როგორ მოვიქცეთ უცხო სხეულის გადაცდენის შემთხვევაში? - პირველადი დახმარება, რომელიც ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

როგორ მოვიქცეთ უცხო სხეულის გადაცდენის შემთხვევაში და რა უნდა გავაკეთოთ, რომ უცხო სხეული არ მოხვდეს სასუნთქ გზებში? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა.

,,სასუნთქ გზებს ჰაერგამტარ გზებსაც უწოდებენ, რაც იმას ნიშნავს, რომ მასში მხოლოდ ჰაერმა უნდა გაიაროს და ნებისმიერი სხვა რამ, რომელიც მოხვდება მასში არის უცხო და იწვევს სასუნთქი გზების ნაწილობრივ ან სრულ დახშობას”.

- რატომ არის უცხო სხეულის გადაცდენა, ანუ სასუნთქ გზებში მოხვედრა უფრო ხშირი ბავშვებში?

- უცხო სხეული სასუნთქ გზებში შეიძლება მოხვდეს ნებისმიერ ასაკში, თუმცა განსაკუთრებით ხშირია 2-დან 15 წლამდე ასაკის ბავშვებში, უმეტესად, ესენია მცირე ზომის საგნები, რომლითაც ბავშვები თამაშობენ, იდებენ პირში და იმავდროულად საუბრობენ, იცინიან ან ტირიან.

- როგორ გავარჩიოთ სასუნთქი გზები სრულადაა დახშული თუ ნაწილობრივ?

- არასრული, ანუ ნაწილობრივი დახშობის დროს ბავშვს შეუძლია საუბარი ან ტირილი და აქვს ხველა, ხოლო სრული დახშობის დროს ბავშვს არ შეუძლია საუბარი და/ან ტირილი. სრული ობსტრუქციის (მოხრჩობის) უნივერსალური ნიშანია - კისერზე შემოხვეული ხელები

- როგორ მოვიქცეთ უცხო სხეულის გადაცდენის შემთხვევაში?

- არასრული დახშობის დროს, როდესაც ბავშვს შეუძლია დაახველოს არ ვერევით და არ ვატარებთ რაიმე მანიპულაციას, ხველა არის იდელური რეფლექსი სასუნთქი გზებიდან უცხო სხეულის გამოსადევნად.

უცხო სხეულის გადაცდენისას ჩარევა საჭიროა მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როდესაც სახეზეა სრული ობსტრუქცია, ბავშვს არ შეუძლია ტირილი ან/და საუბარი და ეფექტური ხველა. პირველ რიგში, ვეძახით სასწრაფო სამედიცინო დახმარებას და შემდეგ, 1 წლამდე ასაკის ბავშვებთან ვატარებთ სენდვიჩის მანევრს, ხოლო1 წელზე მეტი ასაკის ბავშვებთან და მოზრდილებთან - ჰეიმლიხის მანევრს.

სენდვიჩის მანევრის ჩასატარებლად ბავშვი სახით ქვემოთ დაიწვინეთ მკლავზე, თავი და კისერიდაუფიქსირეთ ქვედა ყბაზე, ხელის თითების მოთავსებით და ჩაატარეთ 5 ბიძგისებური მოძრაობა ბეჭებს შორის, შემდეგ გადმოაბრუნეთ, დაუთვალიერეთ პირის ღრუ და თუ უცხო სხეული არ ჩანს, ჩაატარეთ ორი თითით 5 ზეწოლა მკერდის ძვლის ქვედა მესამედში. გააგრძელეთ სენდვიჩის მანევრი იქამდე, ვიდრე არ ამოვარდება უცხო სხეული ან არ მოვა სასწრაფო სამედიცინო დახმარება.

რაც შეეხება ჰეიმლიხის მანევრს, ეს არის ბიძგისებური მოძრაობები მუცელზე, რომელიც ტარდება 1 წელზე მეტი ასაკის ბავშვებთან და მოზრდილებთან, რა დროსაც უნდა დადგეთ დაზარალებულის უკან, შემოხვიეთ ორივე ხელი და მუშტით ახდენთ ბიძგისებურ მოძრაობებს მუცელზე, ჭიპის ზემოთ, იქამდე, ვიდრე არ ამოვარდება უცხო სხეული.

 

- რა უნდა გავაკეთოთ რომ უცხო სხეული არ მოხვდეს სასუნთქ გზებში?

- პირველ რიგში, აუცილებელია ბავშვებისთვის უსაფრთხო გარემოს შექმნა. პატარა საგნები, სათამაშოს მცირე ზომის ნაწილები შეინახეთ ბავშვებისთვის მიუწვდომელ ადგილას.

4 წლამდე არ მისცეთ მაგარი ან მრგვალი ფორმის საკვები, როგორიცაა: საწუწნი კანფეტები, თხილი, ყურძენი, ქიშმიში, თხილეული, პოპკორნი, საზამთროს კურკა, უმი სტაფილო. დასაღეჭი და ტაბლეტირებული მედიკამენტები ნებადართულია მხოლოდ 4 წლის შემდეგ.

ბავშვებს უნდა ვასწავლოთ, რომ საკვები დაღეჭონ კარგად, კვების დროს თამაში, სირბილი, ყვირილი, ლაპარაკი, ტირილი და სიცილი ზრდის გადაცდენის რისკს და თავიდან უნდა ავიცილოთ. 

სიფრთხილე გამოიჩინეთ მოზრდილ დედმამიშვილებთან, მათ შეუძლიათ სახიფათო ნივთების გაზიარება უმცროსი და-ძმისთვის

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად