Baby Bag

რატომ აქვთ ქალებს კორონავირუსით ინფიცირების მაღალი რისკი?

რატომ აქვთ ქალებს კორონავირუსით ინფიცირების მაღალი რისკი?
მსოფლიოში კორონავირუსის მასშტაბური გავრცელების ფონზე თითქმის ყველა ქვეყანაში დაიხურა სკოლები, სავაჭრო ობიექტები და ოფისები. ჯანდაცვის ექსპერტები შიშობენ, რომ შექმნილი ვითარება ქალბატონების ჯანმრთელობას სერიოზული რისკის ქვეშ აყენებს.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ცნობით, გენდერული როლები ძალიან დიდ ზეგავლენას ახდენს ადამიანების მიერ სხვადასხვა ბაქტერიასთან შეხების ალბათობასა და ვირუსით ინფიცირების რისკებზე. ჩინეთში კორონავირუსის გავრცელების ადრეულ ეტაპზე ჩატარებული კვლევები აჩვენებდა, რომ სიკვდილიანობის მაჩვენებლით მამაკაცები ქალებს მნიშვნელოვნად უსწრებდნენ, თუმცა ჯანდაცვის ექსპერტები თვლიან, რომ ქალბატონების გენდერული როლები მათ ვირუსით დაინფიცირების მაღალი რისკის ქვეშ აყენებს.
არ დაგავიწყდეთ !!! Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

მსოფლიო მასშტაბით ჯანდაცვის სფეროში დასაქმებულ ადამიანთა 70 % ქალია, მათი უმეტესობა კი ექთანია. ექთნები ინფიცირებულ ადამიანებთან ყოველდღიურად ურთიერთობენ, რის გამოც მათი დაინფიცირების რისკი საკმაოდ მაღალია. ჰუბეის პროვინციაში, საიდანაც კორონავირუსი მთელს მსოფლიოში გავრცელდა, ჯანდაცვის სფეროში დასაქმებული ადამიანების 90 % ქალია, ხოლო ამერიკაში აღნიშნული რიცხვი 78%-ს უტოლდება. ცნობილია, რომ ექთნებს ვირუსით დაინფიცირების უფრო მაღალი რისკი აქვთ, ვიდრე ექიმებს. ისინი პაციენტის მოვლის პროცესში უფრო მეტად არიან ჩართულები. დაავადებული ადამიანების სისხლის სინჯებს სწორედ ექთნები იღებენ და ნიმუშებსაც ისინი აგროვებენ.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ წარმოდგენილ ანგარიშში ნაჩვენებია, რომ 2000 წელს SARS-ით ინფიცირებული 8000-მდე ადამიანიდან ნახევარზე მეტი ქალბატონი იყო, ხოლო დაავადებულთა 21 პროცენტს სწორედ სამედიცინო პერსონალი წარმოადგენდა.

ქალბატონები საკუთარ თავზე იღებენ შეუძლოდ მყოფი ოჯახის წევრებზე ზრუნვასაც. ჩინეთში ჩატარებული კვლევა აჩვენებს, რომ ახალი კორონავირუსი ყველაზე სწრაფად ოჯახის წევრებს შორის ვრცელდება, რადგან მათ ერთმანეთთან ხშირი და ხანგრძლივი კონტაქტი აქვთ.

1976-დან 2014 წლამდე აფრიკაში ებოლას მრავალჯერადი აფეთქების დროს გარდაცვლილთა სხეულს დაკრძალვისთვის სწორედ ქალბატონები ამზადებდნენ, ამასთან ავადმყოფების მთავარ მომვლელებად სწორედ ქალები გვევლინებოდნენ. ებოლას გადაცემის მაღალი მაჩვენებლები უფრო მეტად ოჯახებში ფიქსირდებოდა, ვიდრე საავადმყოფოებში. როგორც აღმოჩნდა, მდედრობითი სქესის წარმომადგენლები მეტად დაუცველები აღმოჩნდნენ, ვიდრე მამაკაცები. ებოლას აფეთქების დროს გაცილებით მეტი ქალი დაინფიცირდა, ვიდრე კაცი.

კორონავირუსის აფეთქებამ განსაკუთრებით ნეგატიურად ორსულ ქალბატონებზე იმოქმედა. ახალი ვირუსის შესახებ ინფორმაციის ნაკლებობა მომავალ დედებს საგონებელში აგდებს, ორსულმა ქალბატონებმა არ იციან, როგორ იმოქმედებს Covid-19 მათ ჯანმრთელობაზე და რა ზეგავლენას მოახდენს ის ნაყოფის განვითარებაზე. რამდენიმე კვლევით მტკიცდება, რომ დაინფიცირებული ორსული ქალბატონები ვირუსს ნაყოფს არ გადასცემენ. ამერიკის შეერთებული შტატების დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის ინფორმაციით, სხვა ტიპის კორონავირუსებით (SARS, MERS) ინფიცირებულ ორსულ ქალბატონებზე დაკვირვებამ აჩვენა, რომ მათ შორის სპონტანური აბორტის მაჩვენებელი საკმაოდ მაღალი იყო.

მსოფლიო მასშტაბით ქალბატონების უდიდესი ნაწილი ნახევარ განაკვეთზე ან არაფორმალურ სამუშაოებზეა დასაქმებული. ვირუსის აფეთქება მათ ფინანსური კრიზისის საფრთხის წინაშეც აყენებს, რადგან სამსახურის გარეშე დარჩენილ ქალებს ეკონომიკური სტაბილურობის შენარჩუნება ძალიან უჭირთ.

დასავლეთ აფრიკაში ებოლას აფეთქების დასრულების შემდეგ მამაკაცებმა ფინანსური მდგომარეობის გაუმჯობესება იმაზე სწრაფად მოახერხეს, ვიდრე ქალბატონებმა. კვლევებით დგინდება, რომ მსოფლიო მასშტაბით ჯანდაცვის პოლიტიკის შემუშავებისას გენდერული საკითხები ხშირად უგულებელყოფილია, რაც ეპიდემიური აფეთქების პირობებში ქალბატონებს მაღალი რისკის ქვეშ აყენებს. 

მომზადებულია ​nytimes.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბინაზე Covid-19 დადებითი ბავშვები

როგორ ვმართოთ ბინაზე Covid-19 დადებითი ბავშვები
როგორ ვმართოთ ბინაზე Covid-19 დადებითი ბავშვები - აღნიშნულ თემაზე ექიმი ნანა სხილაძე წერს. გთავზობთ მის პ​ოსტს უცვლელად:

CDC და ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია (WHO) გვაწვდის ინფორმაციას , თუ როგორ უნდა დავაკვირდეთ და შეგვეძლოს სიტუაციის სწორად შეფასება ბავშვებში, რომლებსაც აქვთ დადასტურებული კოვიდ 19 ვირუსი მაგრამ მსუბუქი სიმპტომების გამო ექვემდებარებიან სახლში მკურნალობას რაც თავის მხრივ მოიცავს იზოლაციასაც!

ეს სიმპტომებია:

♦️ ცხელება - რომელიც ექვემდებარება მედიკამენტების მოქმედებას.
♦️ ხველა - მაგრამ არა სპაზმური რომელსაც ვერ ვხსნით.
♦️ ფარინგიტი - ხასიათდება მწვავედ განვითარებული ყელის ტკივილით; ცხვირის გაჭედვით.
♦️ ლარინგიტი -. მწვავე ლარინგიტის დროს ავადმყოფს აქვს ყელში ჩახეხვის, სიმშრალის შეგრძნება.
♦️ რინიტის- ცხვირის ლორწოვანი გარსის ანთება - ახასიათებს ჭარბი ექსუდატის გამოყოფა ცხვირიდან.
♦️ უმადობა და სისუსტე მაგრამ მიღებულ საკვებს ითვისებს. არ აღენიშნება მრავალჯერადი ღებინება.
♦️ გემოსა და სუნის დაკარგვა და სხვა.

P.S რათქმაუნდა ამ ჩამონათვალში არ შედის ქრონიკული დაავადების მქონე ბავშვები ‼️(ასთმა, თირკმლის უკმარისობა , გულის ქრონიკული უკმარისობა და ა.შ.) ასეთი პაციენტის ბინაზე მკურნალობა დიდი რისკია საჭიროა სიფრთხილე და მუდმივი მეთვალყურეობა❗

სიმპტომური მკურნალობა ბინაზე მკურნალობის პირობებში (რათქმაუნდა ექიმთან მუდმივი კომუნიკაციასთან ერთად) მსგავსია სხვა რესპირატორული დაავადებების.

მაგალითად: მივაღებინოთ ბავშვს დღის განმავლობაში ბევრი სითხე!

♦️ ჯანსაღი საკვები ყველანაირი ხილი და ბოსტნეული!
♦️ რძე და რძის პროდუქტები
♦️ ზღვის პროდუქტები
♦️ აუცილებელია ფიზიკური აქტივობა! (თამაში ვარჯიში)
♦️ სუფთა ჰაერზე გასეირნება! კერძო სახლის შემთხვევაში! ან ოთახის ხშირი განიავება!

არ მისცეთ უფლება ბავშვს მთელი დღით იყოს უმოძრაოდ ( კომპიუტერთან ჯდომა ტელეფონი ტელევიზორი) შეამცირეთ მაქსიმალურად!

დაიმახსოვრეთ!

მედიკამენტოზური მკურნალობის თვითნებურად დაწყება (სიცხი დამწევი პრეპარატის. ტკივილგამაყუჩებელის გარდა) დანაშაულია‼️ ამან შეიძლება გამოიწვიოს მდგომარეობის გაუარესება ‼️‼️

მშობლები ხშირად ასმევენ პატარებს დექსამეტაზონს, რაც ყოვლად დაუშვებელია მითუმეტეს კოვიდთან მიმართებაში! ‼️მას მხოლოდ ექიმი დანიშნავს საჭიროებისას.

შეგვიძლია მივცეთ D ვიტამინიმ რომლის როლი კოვიდთან მიმართებაში დიდია . მონაცემები აჩვენებს რომ D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირებში, კოვიდ ინფექცია უფრო რთულად მიმდინარეობდა ვიდრე იქ, სადაც მისი დეფიციტი არ იყო. 

ხშირად :

გაუზომეთ ტემპერატურა! არ მისცეთ სიცხის დამწევი პრეპარატი 38.5 მდე !
დაუთვალეთ ძილში სუნთქვა ! ბავშვების სუნთქვის სიხშირე ასაკთან ერთად იცვლება.

ახალშობილის სუნთქვა: წუთში - 40-60
0-3 თვე : 35-40 წუთში
4-12 თვემდე : 35
1-3 წლამდე 25-30
5 წლის : 25
10 წლის : 20
15 წლის - 18
მოზარდი - 16

♦️ თუ გაქვთ სატურატორი (პულსოქსიმეტრი) გაუზომეთ ჟანგბადის შემცველობა თუ შეატყობთ ქოშინს. ნორმა (92% დან 99%) უფრო დაბალი სატურაცია ჰიპოქსიის მანიშნებელია და აუცილებლად მიმართეთ კლინიკას! სატურატორის არ ქონის შემთხვევაში შეაფასეთ ბავშვის ზოგადი მდგომარეობა. სუნთქვის გაძნელება ხომ არ აქვს ციანოზი (სილურჯე) ხომ არ აღენიშნება . როგორ ხასიათზეა.
♦️ ერთ-ერთი სიმპტომი, რაც ბავშვებში ხშირად ვლინდება ფაღარათია. დიარეის დროს სითხესთან ერთად ელექტროლიტებსაც კარგავენ რაც უნდა შეივსოს აუცილებლად ბევრ სითხესთან ერთად პირობითად ჰუმანას ელექტროლიტებით რომ არ მოხდეს გაუწყლოება!

საყურადღებო და მეტ ნაკლებად საგანგაშო სიმპტომებია:

♦️ ქოშინი
♦️ ტუჩების გარშემო სილურჯე (ციანოზი)
♦️ ცენტრალური ციანოზი!!!
♦️ კანის აჭრელება !
♦️ სუნთქვის გაძნელება
♦️ დაბნეულობა
♦️ შარდის შემცირება ან არარსებობა 24 საათში !
♦️ გულისცემის აჩქარება !

P.S გულისცემის სიხშირე ასაკთან ერთად იცვლება:

მოსვენებულ მდგომარეობაში:
ახალშობილი წუთში: 135-140
1 წლის : 120-125
2წლის : 110-115
3-4 წლის წუთში : 80-120
5-6 წლის : 75-110
7-9 წლის : 70-110
10 - 16 წლის: 60-100

მნიშვნელოვანია რომ კოვიდ 19 ასოცირებული სიკვდილიანობის 33 % მოდიოდა სახლში დამძიმებულ და კლინიკაში დაგვიანებით შეყვანილ პაციენტებში. 
ამიტომ ვიყოთ ყურადღებით და ყველაფერი კარგად იქნება!

ჯანმრთელობას გისურვებთ !

ნ.სხილაძე


წაიკითხეთ სრულად