Baby Bag

რატომ აქვთ ქალებს კორონავირუსით ინფიცირების მაღალი რისკი?

რატომ აქვთ ქალებს კორონავირუსით ინფიცირების მაღალი რისკი?
მსოფლიოში კორონავირუსის მასშტაბური გავრცელების ფონზე თითქმის ყველა ქვეყანაში დაიხურა სკოლები, სავაჭრო ობიექტები და ოფისები. ჯანდაცვის ექსპერტები შიშობენ, რომ შექმნილი ვითარება ქალბატონების ჯანმრთელობას სერიოზული რისკის ქვეშ აყენებს.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ცნობით, გენდერული როლები ძალიან დიდ ზეგავლენას ახდენს ადამიანების მიერ სხვადასხვა ბაქტერიასთან შეხების ალბათობასა და ვირუსით ინფიცირების რისკებზე. ჩინეთში კორონავირუსის გავრცელების ადრეულ ეტაპზე ჩატარებული კვლევები აჩვენებდა, რომ სიკვდილიანობის მაჩვენებლით მამაკაცები ქალებს მნიშვნელოვნად უსწრებდნენ, თუმცა ჯანდაცვის ექსპერტები თვლიან, რომ ქალბატონების გენდერული როლები მათ ვირუსით დაინფიცირების მაღალი რისკის ქვეშ აყენებს.
არ დაგავიწყდეთ !!! Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

მსოფლიო მასშტაბით ჯანდაცვის სფეროში დასაქმებულ ადამიანთა 70 % ქალია, მათი უმეტესობა კი ექთანია. ექთნები ინფიცირებულ ადამიანებთან ყოველდღიურად ურთიერთობენ, რის გამოც მათი დაინფიცირების რისკი საკმაოდ მაღალია. ჰუბეის პროვინციაში, საიდანაც კორონავირუსი მთელს მსოფლიოში გავრცელდა, ჯანდაცვის სფეროში დასაქმებული ადამიანების 90 % ქალია, ხოლო ამერიკაში აღნიშნული რიცხვი 78%-ს უტოლდება. ცნობილია, რომ ექთნებს ვირუსით დაინფიცირების უფრო მაღალი რისკი აქვთ, ვიდრე ექიმებს. ისინი პაციენტის მოვლის პროცესში უფრო მეტად არიან ჩართულები. დაავადებული ადამიანების სისხლის სინჯებს სწორედ ექთნები იღებენ და ნიმუშებსაც ისინი აგროვებენ.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ წარმოდგენილ ანგარიშში ნაჩვენებია, რომ 2000 წელს SARS-ით ინფიცირებული 8000-მდე ადამიანიდან ნახევარზე მეტი ქალბატონი იყო, ხოლო დაავადებულთა 21 პროცენტს სწორედ სამედიცინო პერსონალი წარმოადგენდა.

ქალბატონები საკუთარ თავზე იღებენ შეუძლოდ მყოფი ოჯახის წევრებზე ზრუნვასაც. ჩინეთში ჩატარებული კვლევა აჩვენებს, რომ ახალი კორონავირუსი ყველაზე სწრაფად ოჯახის წევრებს შორის ვრცელდება, რადგან მათ ერთმანეთთან ხშირი და ხანგრძლივი კონტაქტი აქვთ.

1976-დან 2014 წლამდე აფრიკაში ებოლას მრავალჯერადი აფეთქების დროს გარდაცვლილთა სხეულს დაკრძალვისთვის სწორედ ქალბატონები ამზადებდნენ, ამასთან ავადმყოფების მთავარ მომვლელებად სწორედ ქალები გვევლინებოდნენ. ებოლას გადაცემის მაღალი მაჩვენებლები უფრო მეტად ოჯახებში ფიქსირდებოდა, ვიდრე საავადმყოფოებში. როგორც აღმოჩნდა, მდედრობითი სქესის წარმომადგენლები მეტად დაუცველები აღმოჩნდნენ, ვიდრე მამაკაცები. ებოლას აფეთქების დროს გაცილებით მეტი ქალი დაინფიცირდა, ვიდრე კაცი.

კორონავირუსის აფეთქებამ განსაკუთრებით ნეგატიურად ორსულ ქალბატონებზე იმოქმედა. ახალი ვირუსის შესახებ ინფორმაციის ნაკლებობა მომავალ დედებს საგონებელში აგდებს, ორსულმა ქალბატონებმა არ იციან, როგორ იმოქმედებს Covid-19 მათ ჯანმრთელობაზე და რა ზეგავლენას მოახდენს ის ნაყოფის განვითარებაზე. რამდენიმე კვლევით მტკიცდება, რომ დაინფიცირებული ორსული ქალბატონები ვირუსს ნაყოფს არ გადასცემენ. ამერიკის შეერთებული შტატების დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის ინფორმაციით, სხვა ტიპის კორონავირუსებით (SARS, MERS) ინფიცირებულ ორსულ ქალბატონებზე დაკვირვებამ აჩვენა, რომ მათ შორის სპონტანური აბორტის მაჩვენებელი საკმაოდ მაღალი იყო.

მსოფლიო მასშტაბით ქალბატონების უდიდესი ნაწილი ნახევარ განაკვეთზე ან არაფორმალურ სამუშაოებზეა დასაქმებული. ვირუსის აფეთქება მათ ფინანსური კრიზისის საფრთხის წინაშეც აყენებს, რადგან სამსახურის გარეშე დარჩენილ ქალებს ეკონომიკური სტაბილურობის შენარჩუნება ძალიან უჭირთ.

დასავლეთ აფრიკაში ებოლას აფეთქების დასრულების შემდეგ მამაკაცებმა ფინანსური მდგომარეობის გაუმჯობესება იმაზე სწრაფად მოახერხეს, ვიდრე ქალბატონებმა. კვლევებით დგინდება, რომ მსოფლიო მასშტაბით ჯანდაცვის პოლიტიკის შემუშავებისას გენდერული საკითხები ხშირად უგულებელყოფილია, რაც ეპიდემიური აფეთქების პირობებში ქალბატონებს მაღალი რისკის ქვეშ აყენებს. 

მომზადებულია ​nytimes.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად და რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში?

SARS-COV-19 ვირუსული ინფექციაა, რომელმაც შეცვალა დღევანდელი მსოფლიო. როგორც ცნობილია, კორონავირუსული ინფექცია განსაკუთრებულ რისკს ქმნის 70 წელს გადაცილებული ადამიანებისთის და ასევე თანმხლები ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებისთვის. ქრონიკულ დაავადებებში კი ერთ-ერთ წამყვან ადგილს იკავებს შაქრიანი დიაბეტი. დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ, რა რჩევები უნდა გაითვალისწინონ შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულმა ადამიანებმა არსებული პანდემიის პირობებში.

რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად? შაქრიანი დიაბეტი მოქმედებს ადამიანის იმუნურ სისტემაზე, განსაკუთრებით კი არაკომპენსირებული დიაბეტი (მდგომარეობა, როდესაც პაციენტს არ აქვს გლუკოზის მაჩვენებლები სამიზნე ფარგლებში). ასეთ დროს ხდება იმუნური სისტემის დაქვეითება, რაც დიაბეტიან პაციენტებში ზრდის დაინფიცირების რისკს, ხოლო დაინფიცირების შემთხვევაში დაავადების მძიმედ მიმდინარეობას უწყობს ხელს.

​განვიხილოთ, თუ რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში. პირველ რიგში ზოგადი რეკომენდაციები:
  • მაქსიმალური სოციალური დისტანცირება (აუცილებლობის გარეშე მოერიდეთ ხალხთან კონტაქტს, თუ თქვენ ცხოვრობთ მრავალწევრიან ოჯახში სასურველია, ოჯახის წევრებისგანაც მაქსიმალური დისტანცირება),
  • ჰიგიენური ზომების მაღალ ხარისხში დაცვა,
  • ნიღბის სწორად ტარება,
  • ხშირად მოხმარებადი საგნების დეზინფიცირება,
  • აუცილებელია სისხლში შაქრის ციფრების მკაცრი კონტროლი, სასურველია,  ციფრები რაც შეიძლება ახლოს იყოს სამიზნე მაჩვენებლებთან,
  • ​რეკომენდებულია დილით ადრე სუფთა ჰაერზე სეირნობა არახალხმრავალ ადგილებში დაახლობით ერთი საათის განმავლობაში,
  • კვებას უნდა მიექცეს განსაკუთრებული ყურადღება. აუცილებელია დღეში ჯერადი მრავალფეროვანი დაბალანსებული კვება. გაამდიდრეთ საკვები ცილოვანი საკვებით (ხორცი, თევზი, კვერცხი, რძის ნაწარმი), მიიღეთ სეზონური ხილი (გარდა დიაბეტიანებისთვის აკრძალული ხილისა: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ლეღვი, ყურძენი). შეეცადეთ საკვები იყოს ჯანსაღი და სეზონური პროდუქტისგან მომზადებული,

  • ​სასურველია საპროფილაქტიკო დოზებით მიიღოთ D ვიტამინი,
  • ​იქონიეთ თქვენს მკურნალ ექიმთან მაქსიმალური კონტაქტი შაქრის ციფრების ნორმალიზააციითვის. სასურველია, ისარგებლოთ დისტანციური კონსულტაციით და არ ჩადგეთ რიგებში.

​​გახსოვდეთ - ადეკვატურად მართული შაქრიანი დიაბეტი შეამცირებს ინფიცირების და დაავადების მძიმედ მიმდინარეობის რისკებს!

​გისურვებთ ჯანმრთლობას!
ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა
წაიკითხეთ სრულად