Baby Bag

როგორ მივიტანოთ ეჭვი ყურის ანთებაზე და რა გავაკეთოთ ექიმთან ვიზიტამდე

როგორ მივიტანოთ ეჭვი ყურის ანთებაზე და რა გავაკეთოთ ექიმთან ვიზიტამდე

როგორ მივიტანოთ ეჭვი ყურის ანთებაზე და რა გავაკეთოთ ექიმთან ვიზიტამდე, - აღნიშნულის შესახებ პედიატრი თამარ ობგაიძე ​წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„პატარა ყურის დიდი პრობლემები უხშირესად მაშინ იწყება, როცა პატარას სასუნთქი გზების მწვავე ინფექცია ემართება. რატომ ემართებათ ადრეული ასაკის ბავშვებს ოტიტი ხშირად? იმიტომ, რომ მათი ყურის ანატომია მოზრდილისაგან განსხვავებულია. იმისათვის, რომ ეს თავისებურება გავიგოთ, მოდი, ცოტა ყურის ანატომიის შესახებ მოგიყვებით, რაც სურათზე კარგად ჩანს.


ყური მოიცავს გარეთა ყურს - (ნიჟარა, გარეთა სასმენი მილი), შუა ყურს, სადაც დაფის აპკი და მის უკან 3 პატარა სასმენი ძვალია და შიგნითა ყურს, სადაც წონასწორობის ორგანო - ლოკოკინაა მოთავსებული.

შუა ყური შიგნითა სასმენი მილით ცხვირხახასთანაა დაკავშირებული. ამ მილს ევსტაქის მილი ეწოდება. მისი დანიშნულებაა შუა ყურში შესაბამისი წნევის უზრუნველყოფა, შუა ყურიდან სითხის გადმოდინება. ბავშვებში ის გაცილებით უფრო მოკლე და ფართოა, ვიდრე მოზრდილებს აქვთ, ამიტომ ცხვირ-ხახიდან ინფექცია ადვილად გადადის შუა ყურისაკენ და მის ანთებას იწვევს.

აი, როგორ შეიძლება მიიტაანოთ ეჭვი ყურის ანთებაზე

უხშირესად ეს პრობლემა სასუნთქი გზების ინფექციის ფონზე იწყება - გაჭედილი, ცხვირი, სიცხე, ხველა და უცებ მოულოდნელი ჭირვეულობა, ძუძუს წოვისას ტირილი ძლიერდება, პატარა თავს ანებებს წოვას, შეიძლება შენიშნოთ ყურიდან ჩირქოვანი გამონადენი - აი, ყურის ანთების მთავარი ნიშნები.

გასულ საუკუნეში გავრცელებული მიდგომა - ბავშვის ყურებზე ხელის დაჭერით ოტიტზე ეჭვის მიტანა სარწმუნო მაინცადამანიც არ არის. ატირებულ, გაჭირვეულებულ ბავშვს ხელი სადაც არ უნდა შეახოთ, მაინც იტირებს. ამიტომ ოტიტის დიაგნოზს ექიმი გამოკვლევით სვამს. სპეციალური ხელსაწყოს, ოტოსკოპის საშუალებით ის გარეთა სამენ მილს და დაფის აპკს დაათვალიერებს. თუ ეჭვი შუა ყურში სითხის არსებობაზეა, შესაძლოა, ტიმპანომეტრიაც დაგიგეგმოთ. კვლევის ეს მეთოდი დაფის აპკის მოძრაობას სწავლობს და ადგენს, არის თუ არა სითხე შუა ყურში.

რა გართულებებს შეიძლება ველოდოთ ყურის ანთების დროს

დაფის აპკის გახეთქვა;

სმენის გაუარესება, რამაც თავის მხრივ, შესაძლოა, ადრეული ასაკის ბავშვის მეტყველების შეფერხება გამოიწვიოს;

ინფექციის გავრცელება - საერთო სისხლძარღვებით ინფექცია შესაძლოა, ირგვლივმდებარე ძვლებისა და თავის ტვინისაკენ გავრცელდეს და ანთება გამოიწვიოს.

როგორ ვმკურნალობთ ოტიტს

მწვავე ოტიტის შემთხვვევათა დიდი ნაწილი ვირუსულია, ამიტომ ყველა შემთხვევაში ანტიბიოტიკი არ ინიშნება. აუცილებელია ბავშვზე დაკვირვება. ანტიბიოტიკების განსაკუთრებულ შემთხვევებშია საჭირო.
ეს ის შემთხვევაა, რასაც „მოვიცადოთ და ვნახოთ“ ჰქვია.
ანტიბიოტიკი უპირობოდ ინიშნება ადრეული ასაკის პატარებში, ასევე მოზრდილ ბავშვებში ყურის ორხმრივი ანთებისას, მაღალი ცხელების და ყურიდან ჩირქოვანი გამონადენის შემთხვევაში.

პირველ რიგში, აუცილებელია ვმართოთ ტკივილი. ამისათვის პატარას პარაცეტამოლი ან იბუპროფენი უნდა მისცეთ.
შეგიძლიათ ტკივილგამაყუჩებელი წვეთებიც გამოიყენოთ. ოღონდ არ დაგავიწყდეთ, ჩაწვეთებამდე, მედიკამენტი ხელში შეათბეთ - ცივი ხსნარის ყურში ჩაწვეთებამ შეიძლება თავბრუსხვევა გამოიწვიოს.
არ გამოიყენოთ ყურში ჩასაწვეთებლად სპირტი - მას ნაზი დაფის აპკის დაზიანება შეუძლია.
ტკივილის დროს ნამდვილი შვებაა თბილი კომპრესი ყურის არეში.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ყურის ანთება

კვებეთ ჩვილი ძუძუთი - დედის რძე მდიდარია იმუნურის სიტემის დაცვის ფაქტორებით და ამცირებს სასუნთქი გზების ვირუსული ინფექციებით ავადობის რისკს.
თუ პატარა ხელოვნურ კვებაზეა, ნუ მისცემთ მას საკვებს დაწოლილი მდგომარეობაში.
ხშირად გაანიავეთ ბინა, არ მოწიოთ თამბაქო იქ, სადაც ბავშვია.
თუ პატარას ადენოიდების პრობლემა აქვს, გაესაუბრეთ თქვენს ექიმს შესაბამისი მკურნალობის საკითხებზე.

აი, რაზე უნდა გაამახვილოთ ყურადღება ექიმთან საუბრისას

ხომ არ ტირის პატარა წოვის დროს;

აქვს თუ არა ცხელება;

აქვს თუ არა გამონადენი ყურიდან;

​ჰქონდა თუ არა სასუნთქი გზების დაზიანების ნშნები (ცხვირიდან გამონადენი, ცხვირით სუნთქვის გაძნელება, ხველა) ყურის ტკივილის დაწყებამდე,“ - წერს პედიატრი თამარ ობგაიძე.

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად