COVID-19-ის გახანგრძლივებულ სიმპტომებზე ექიმი რეზიდენტი ნანა სხილაძე წერს:
,,COVID-19 სიმპტომები ზოგჯერ შეიძლება გაგრძელდეს თვეების განმავლობაში. ვირუსმა შეიძლება დააზიანოს ფილტვები, გული და ტვინი, რაც ზრდის ჯანმრთელობის გრძელვადიანი პრობლემების რისკს. ადამიანების უმეტესობა, რომლებსაც აქვთ კორონავირუსის დაავადება 2019 (COVID-19), სრულად აღდგება მათი ჯანმრთელობის მდგომარეობა რამდენიმე კვირის განმავლობაში. მაგრამ ზოგიერთ ადამიანს - მაშინაც კი, ვისაც დაავადების მსუბუქი მიმდინარეობა ჰქონდა - უგრძელდება სიმპტომების გამოვლენა თავდაპირველი გამოჯანმრთელების შემდეგ.
ყველაზე ხშირი გახანგრძლივებული სიმპტომებია:
- კუნთების ტკივილი ან თავის ტკივილი
- გულისცემა სწრაფი ან გამალებით
- სუნი ან გემოვნების დაკარგვა
- მეხსიერების, კონცენტრაციის ან ძილის პრობლემები
- გამონაყარი ან თმის ცვენა
მიუხედავად იმისა, რომ COVID-19 განიხილება, როგორც დაავადება, რომელიც უპირველეს ყოვლისა აზიანებს ფილტვებს, მას შეუძლია დააზიანოს მრავალი სხვა ორგანოც. ამ ორგანოს დაზიანებამ შეიძლება გაზარდოს ჯანმრთელობის გრძელვადიანი პრობლემების რისკი.
ორგანოები, რომლებზეც შეიძლება იმოქმედოს COVID-19, მოიცავს:
გული. COVID-19– დან გამოჯანმრთელებით თვეების შემდეგ ჩატარებულმა გამოსახულების ტესტებმა აჩვენა გულის კუნთის ხანგრძლივი დაზიანება, იმ ადამიანებშიც კი, რომელიც -19 მხოლოდ მსუბუქი სიმპტომები ჰქონდათ. ამან შეიძლება მომავალში გაზარდოს გულის უკმარისობის ან გულის სხვა გართულებების რისკი.
ფილტვები. პნევმონიის ტიპმა, რომელიც ხშირად ასოცირდება COVID-19- ს, შეიძლება გამოიწვიოს ფილტვებში არსებული პატარა საჰაერო ტომრების (ალვეოლების) ხანგრძლივი დაზიანება. შედეგად მიღებული ნაწიბურების ქსოვილმა შეიძლება გამოიწვიოს სუნთქვის პრობლემები.
ახალგაზრდებში, COVID-19- მა შეიძლება გამოიწვიოს ინსულტი, კრუნჩხვები და გიილენ-ბარის სინდრომი - მდგომარეობა, რომელიც იწვევს დროებით პარალიზებას. COVID-19- მა შეიძლება გაზარდოს პარკინსონის დაავადების და ალცჰეიმერის დაავადების განვითარების რისკი.
COVID-19- მა შეიძლება, გამოიწვიოს სისხლის უჯრედების დაგროვება და თრომბების წარმოქმნა.
სხეულის სხვა ნაწილებში, რომლებშიც შეიძლება მოხდეს თრომბის წარმოქმნა არის ფილტვები, ფეხები, ღვიძლი და თირკმელები.
პრობლემები განწყობასთან და დაღლილობასთან
ადამიანები, რომლებსაც აქვთ COVID-19 მწვავე სიმპტომები, უმეტესად ხვდებიან საავადმყოფოს რეანიმაციულ განყოფილებაში, ფილტვების მექანიკური ვენტილაციის დახმარებით. შეიძლება ადამიანს უფრო მეტად განუვითაროს პოსტტრავმული სტრესის სინდრომი, დეპრესია და შფოთვა.
იმის გამო, რომ რთულია ახალი COVID-19 ვირუსის გრძელვადიანი შედეგების პროგნოზირება, მეცნიერები სწავლობენ გრძელვადიან ეფექტებს დაკავშირებული ვირუსებით.
ბევრმა ადამიანმა, ვინც SARS–ით გამოჯანმრთელდა, განუვითარდა ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი, კომპლექსური აშლილობა, რომელსაც ახასიათებს უკიდურესი დაღლილობა, რომელიც ფიზიკური ან გონებრივი აქტივობით უარესდება, მაგრამ დასვენების დროს არ უმჯობესდება. იგივე შეიძლება ითქვას იმ ადამიანებისთვისაც, რომლებსაც აქვთ COVID-19.
ჯერ კიდევ ბევრია უცნობი, თუ როგორ იმოქმედებს COVID-19 ადამიანებზე დროთა განმავლობაში. ამასთან, მკვლევარები რეკომენდაციას უწევენ ექიმებს, რომ ყურადღებით დააკვირდნენ იმ ადამიანებს, ვისაც ჰქონდათ COVID-19, თუ როგორ მუშაობენ მათი ორგანოები გამოჯანმრთელების შემდეგ,'' - აღნიშნავს ექიმი.
წაიკითხეთ სრულად
