შეკრულობა, ანუ ყაბზობა არის საჭლმის მონელების გაძნელება, რაც გამოიხატება ნაწლავების არასრულ, დაყოვნებულ ან გაძნელებულ დაცლაში და ახასიათებს შემდეგი სიმპტომები: მუცლის შებერვა, ყურყური, ხშირად მუცლის ტკივილი, დაუცლელობის შეგრძნება, ზოგჯერ – საერთო სისუსტე, თავბრუსხვევა, მადის დაქვეითება, ბოყინი, გულისრევა, რაც ნაწლავში შიგთავსის დაყოვნების გამო ტოქსინების შეწოვითაა განპირობებული.
ყაბზობა არასასიამოვნო მოვლენაა ყველა ასაკში, მით უმეტეს, 2 წლამდე ბავშვებში, რადგან მათ არ შეუძლიათ თავიანთი აზრებისა და განცდების თავისუფლად გადმოცემა.
ყაბზობა ბუნებრივ კვებაზე მყოფ ჩვილებში
ახალშობილისთვის ყველაზე კარგი საკვები ბევრი მიზეზის გამო დედის რძეა. ძირითადი მიზეზი კი არის დედის რძეში ცილებისა და ცხიმების ბალანსირებული შემცველობა, რომელიც სრულად პასუხობს ბავშვის ორგანიზმის მოთხოვნილებებს. ამიტომაც არის, რომ ბუნებრივ კვებაზე მყოფ პატარებს იშვიათად ემართებათ ყაბზობა. თუმცა რიგ შემთხვევებში ძუძუთა ბავშვებსაც აწუხებებთ შეკრულობა, რაც დედის არაბალანსირებული კვებით შეიძლება იყოს გამოწვეული. გამომდინარე იქიდან, რომ ახალშობილის საჭმლის მომნელებელი და იმუნური სისტემა მხოლოდ ახლა ეგუება გარემო ფაქტორების ზემოქმედებას, პატარას ადვილად შეიძლება განუვითარდეს მგრძნობელობა სხვადასხვა საკვებ კომპონენტის - უფრო ხშირად გარკვეული ტიპის ცილების მიმართ. სწორედ ამიტომ არსებობს სპეციალისტების მიერ შემუშავებული რეკომენდაციები მეძუძური დედების სწორი კვებისთვის.
როგორ მივხვდეთ, რომ ბავშვს ყაბზობა აწუხებს?
ყველა ბავშვს კუჭის მოქმედების ინდივიდუალური რეჟიმი აქვს, ამიტომ უმჯობესია, დავაკვირდეთ სიმპტომებს: თუ კუჭში გასვლის დროს ბავშვი იჭინთება, წითლდება, ტირის, უჭირს ნაწლავების დაცლა, ხშირად გადის აირებზე და აქვს შეცვლილი, მძაფრი სუნი, ან თუ ბევრად ნაკლებად ჭირვეულობს ნაწლავების დაცლის დღეს, ვიდრე სხვა დღეებში, სავარუდოა, რომ თქვენს პატარას აწუხებს შეკრულობა, ანუ ყაბზობა.
ყაბზობა თუ აირების დაგროვება? არის თუ არა კავშირი მათ შორის?
ყაბზობასა და ნაწლავებში აირების დაგროვებას შორის უთუოდ არის კავშირი, ხშირ შემთხვევაში ყაბზობა იწვევს ნაწლავებში ჭარბად აირების წარმოქმნას და დაგროვებს, ხშირად კი პირიქით ხდება - აირების ჭარბად წარმოქმნა ხდება ყაბზობის მიზეზი. სიმპტომურად კი ორივე მდგომარეობა მსგავსი ნიშნებით ვლინდება - ყაბზობასაც და აირების დაგროვებასაც ახასიათებს კოლიკის კლინიკა, რაც გამოიხატება შემდეგნაირად: უეცარი ტირილის შეტევები, ძირითადად საღამოს საათებში. ტირილი განსხვავდება შიმშილით და დაღლილობით გამოწვეულლი ტირილისგან - ბევრად უფრო ხმამაღალი და გახანგრძლივებულია, ხშირად ბავშვი კი არ ტირის, არამედ კივის. ტირილის დროს ბავშვი შეიძლება იყოს დაჭიმული, რკალისებრად მოხრილი სხეულით, მუშტებად შეკრული ხელებით, დაჭიმული მუცლით. ჩვილის დაწყნარება პრაქტიკულად შეუძლებელია სანამ თავისით არ დამშვიდდება. ზოგადი მდგომარეობა ტირილის შეტევებს შორის პერიოდებში ნორმალურია.
როგორც აირების დაგროვებით, ასევე ყაბზობით გამოწვეული ჭირვეულობის დროს ბავშვის დახმარება ერთი და იგივე მეთოდებით არის შესაძლებელი:
• ფრთხილად აიყვანეთ პატარა, ჩაეხუტეთ და მსუბუქად გადაუსვით ზურგზე ხელი მრვალჯერ. ფრთხილად ამოძრავეთ ბავშვი - ამით თქვენ ხელს შეუწყობთ ნაწლავებიდან აირების გამოდევნას.
• დაიწვინეთ ბავშვი მუცლით ხელზე და მეორე ხელით დააფიქსირეთ მისი ზურგი (ეს პოზა „ვეფხვი ხეზე“ სახელით არის ცნობილი). ბავშვის ხელები და ფეხები უნდა იყოს თქვენი ხელის აქეთ-იქიდან. ამ პოზაში მისი კუნთები დუნდება და ეს ხელს უწყობს მისი ნაწლავების გათავისუფლებას.
• დააწვინეთ ბავშვი ზურგზე, მოუხარეთ პატარას ფეხები მუცლისკენ, მიიტანეთ მისი მუხლები მუცელთან და გაუშვით ხელი. გაიმეორეთ ეს პროცედურა რამდენჯერმე - ამ პროცედურის დროსაც დუნდება მისი მუცლის ფარის კუნთები და ეს ხელს უწყობს ტკივილის გაქრობას.
• გაახვიეთ ბავშვი პლედში მჭიდროდ ხელების ჩათვლით - ეს პატარებს დაცულობის შეგრძნებას უჩენს და ხელს უწყობს მათ მოდუნებას, რასაც შედეგად ტკივილის შემსუბუქებამდე მივყავართ.
• ბეიბიქალმის წვეთები ყოველი ჭამის წინ - აუცილებლად დაეხმარება თქვენს პატარას და დაიცავს აირების დაგროვებისგან და ყაბზობისგან.
R
