Baby Bag

ნაწლავური კოლიკა ჩვილებში და მასთან გამკლავების გზები

ნაწლავური კოლიკა ჩვილებში და მასთან გამკლავების გზები
ახალშობილთა კოლიკა სამედიცინო ტერმინია და აღნიშნავს 4 თვემდე ბავშვებში ერთ-ერთ ყველაზე გავრცელებულ უსიამოვნო მდგომარეობას. მისი მიზეზი ნაწლავებში დაგროვილი აირებია, რაც იწვევს ძლიერ და უეცარ მუცლის ტკივილს. კოლიკა ყოველი 4-5 ჩვილიდან ერთს უვლინდება.
როგორ გავიგოთ, რომ ბავშვის ტირილის მიზეზი არის აირების დაგროვება ნაწლავებში და რა შეიძლება მოვიმოქმედოთ ამ დროს?
რა არის აირები?
ბავშვის საჭმლის მომნელებელი სისტემა დაბადებიდან 3-4 თვის განმავლობაში ნელ-ნელა ადაპტირდება გარემოსთან. კოლიკა ამ პროცესის ერთ-ერთი მტკივნეული, თუმცა ხშირ შემთხვევაში, აუცილებელი კომპონენტია. მედიცინისთვის ჯერ კიდევ უცნობია კოლიკის ზუსტი მიზეზები.
რა გარემო ფაქტორებმა შეიძლება გამოიწვიოს აირების დაგროვება ბავშვის ნაწლავებში?
• ალერგია ძროხის რძის ცილაზე;
• ლაქტოზის აუტანლობა;
• ხილის წვენის აუტანლობა (ფრუქტოზის, სორბიტოლის);
• უმწიფრობა - აირების დაგროვება ნახშირწყლების არასრული შეწოვის გამო;
• ნალწავის ფუნქციის ჩამოუყალიბებლობა;
• ძუძუთი კვების არასწორი ტექნიკა (ნაკლები, ჭარბი კვება, ტექნიკის დარღვევა);
• ნიკოტინის ზემოქმედება (ორსულობის დროს, ლაქტაციის პერიოდში);
• არაჯანსაღი, სტრესული სიტუაცია ოჯახში - დედის დაძაბულობა;
• საუკეთესო და ეფექტიანი დიეტა კოლიკის დროს დედის რძეა. თუმცა ზოგიერთ პატარას მგრძნობელობა უვითარდება იმ საკვებზე, რომელსაც დედა მიირთმევს. ამიტომ სასურველია, დედამ სპეციალისტთან გაიაროს კონსულტაცია სწორი კვების კუთხით.
რა პროდუქტებისგან უნდა შეიკავოს დედამ თავი ძუძუთი კვების დროს?
მართალია, ბებიებს აქვთ ე. წ. „შავი სია“, სადაც ხშირად შედის ისეთი პროდუქტები, როგორებიცაა: ცხიმიანი რძის ნაწარმი, უმი ხახვი, ციტრუსები, შოკოლადი, ყავა და ა.შ. და რჩევებსაც აძლევენ ხოლმე ოჯახის ახალგაზრდა წევრებს, მაგრამ, გამომდინარე იქიდან, რომ არ არსებობს მეცნიერულად დასაბუთებული საკვები პროდუქტების „შავი სია“, რომელზეც 100% შემთხვევებში უნდა ვთქვათ კატეგორიული უარი, ჩვენ გირჩევთ იმოქმედოთ ცდისა და შეცდომის ტაქტიკით - სცადეთ ყველაფერი და უარი თქვით იმ პროდუქტებზე, რომლებიც უმწვავებს თქვენს პატარას კოლიკას.
როგორ დავრწმუნდეთ, რომ ბავშვი ტირის კოლიკის გამო და არა რაიმე სხვა მიზეზით?
გაითვალისწინეთ კოლიკისთვის დამახასიათებელი სიმპტომები:
• ტირილი იწყება უეცრად და უმიზეზოდ და სრულდება უეცრად და უმიზეზოდ;
• ბავშვი, ძირითადად, ტირის საღამოობით ერთსა და იმავე დროს;
• ტირილი განსხვავდება შიმშილით და დაღლილობით გამოწვეული ტირილისგან - ბევრად უფრო ხმამაღალი და გახანგრძლივებულია, ხშირად ბავშვი კი არ ტირის, არამედ კივის;
• ტირილის დროს ბავშვი შეიძლება იყოს დაჭიმული, რკალისებურად მოხრილი სხეულით, მუშტებად შეკრული ხელებით;
• გაბმული, შეუჩერებელი ტირილი, ხანდახან კივილი - ჩვილის დაწყნარება პრაქტიკულად შეუძლებელია, სანამ კოლიკა არ გაუვლის და თავისით არ დამშვიდდება;
• ზოგადი მდგომარეობა ტირილს შორის პერიოდებში ნორმალურია;
• ბავშვის განვითარება ასაკის შესაბამისია;
• არ ვლინდება ტირილის სხვა პათოლოგიური მიზეზები;
• ტირილის ხანგრძლივობა დაბადების შემდეგ თანდათან იზრდება, აღწევს პიკს 5-6 კვირაზე და მცირდება 3 თვის ასაკში;
გარდა ამისა, არსებობს ე.წ. „სამის წესი“, რაც ვლინდება კოლიკით შეწუხებული ბავშვების 80%-ში და მასზე მთელი მსოფლიოს მასშტაბით საუბრობენ პედიატრები და ნეონატოლოგები;
• თუ ბავშვი დღე-ღამეში 3 და მეტი საათი ტირის (კივის), კვირაში არანაკლებ 3 დღე და არანაკლებ 3 კვირის განმავლობაში - თუ არ არსებობს სპეციალისტის მიერ დადასტურებული რაიმე სხვა სახის სამედიცინო მიზეზი, სავარაუდოდ, თქვენს პატარას სწორედ კოლიკა აწუხებს.
როგორ მოვიქცეთ კოლიკის დროს?
დახმარების მეთოდი ყველა პატარასთვის ინდივიდუალურია, მათ შორის რამდენიმე შედარებით ეფექტიანია:
• აწარმოეთ დღიური, სადაც უნდა აღნიშნოთ ყველაფერი ბავშვის შესახებ, მაგალითად: ბავშვის გუნება-განწყობის ცვლილება, საათების მიხედვით კვება, ძილი, ბანაობა, ტირილის დასაწყისი, დასასრული და ტირილის ხასიათი და ა.შ.;
• ფრთხილად აიყვანეთ პატარა, ჩაეხუტეთ და მსუბუქად გადაუსვით ზურგზე ხელი მრავალჯერ, ფრთხილად ამოძრავეთ ბავშვი - ამით ხელს შეუწყობთ ნაწლავებიდან აირების გამოდევნას;
• დაიწვინეთ ბავშვი მუცლით ხელზე და მეორე ხელით დააფიქსირეთ მისი ზურგი (ეს პოზა ცნობილია სახელით „ვეფხვი ხეზე“). ბავშვის ხელები და ფეხები უნდა იყოს თქვენი ხელის აქეთ-იქიდან. ამ პოზაში მისი კუნთები დუნდება და ეს ხელს უწყობს მისი მუცლის ღრუს გათავისუფლებას აირებისგან;
• დააწვინეთ ბავშვი ზურგზე, მოუხარეთ ფეხები მუცლისკენ, მიიტანეთ მისი მუხლები მუცელთან და გაუშვით ხელი. გაიმეორეთ ეს მოძრაობა რამდენჯერმე - ამ პროცედურის დროსაც დუნდება ჩვილის მუცლის ფარის კუნთები და ეს ხელს უწყობს ტკივილის გაქრობას;
• გაახვიეთ ბავშვი პლედში მჭიდროდ ხელების ჩათვლით - ეს პატარებს დაცულობის შეგრძნებას უჩენს და ხელს უწყობს მათ მოდუნებას, რასაც ტკივილის შემსუბუქებამდე მივყავართ;
• „ბეიბიქალმის“ წვეთები ყოველი ჭამის წინ აუცილებლად დაეხმარება თქვენს პატარას და დაიცავს კოლიკისგან.


რატომ „ბეიბიქალმი“?
„ბეიბიქალმი“ არის მცენარეული ეთერზეთების შემცველი საკვები დანამატი, რომელიც შექმნილია სპეციალურად ახალშობილებისთვის აირების დაგროვებით გამოწვეული მუცლის ტკივილის სამკურნალოდ.
• შეიცავს 100% ნატურალურ ინგრედიენტებს;
• არ შეიცავს კონსერვანტებსა და საღებავებს;
• არ შეიცავს შაქარს და ხელოვნურ დამატკბობლებს;
• არ შეიცავს სპირტს;
• არ შეიცავს არანაირ ქიმიურ დანამატს;
• კომფორტულია გამოყენებისთვის;
• მოქმედებს მომენტალურად;
• არ აქვს გვერდითი მოვლენები;
• არ იწვევს შეჩვევას;
• არ შედის ურთიერთქმედებაში სხვა პრეპარატებთან, რის გამოც მისი გამოყენება შესაძლებელია ნებისმიერ ფარმ-პროდუქტთან ერთად;
• გამოყენების ჯერადობა შეუზღუდავია, რაც ნიშნავს, რომ შეგვიძლია გამოვიყენოთ დღეში იმდენჯერ, რამდენჯერაც ბავშვს კოლიკა შეაწუხებს;
• აქვს FDA, ABC, GMP, ISO საერთაშორისო სტანდარტების სერთიფიკატები;
• „ბეიბიქალმი“ უკვე 30 წელია, უზრუნველყოფს მილიონობით ჩვილის მშვიდ ძილს. იგი აღიარებულია ისრაელის, რუსეთის, ჩეხეთის, უკრაინის, სლოვაკეთის, ბულგარეთის, გერმანიის, დიდი ბრიტანეთისა და აშშ-ის მარეგულირებლებლების მიერ. „ბეიბიქალმს“ გამოარჩევენ სხვა მსგავსი პროდუქტებისაგან და ყველაზე ხშირად ურჩევენ მშობლებს ექიმები და ფარმაცევტები.
• „ბეიბიქალმის“ გამოყენების წესი და დოზირება შემდეგია: ბოთლი უნდა შეივსოს ანადუღარი, გაგრილებული წყლით ეტიკეტის ზედა საზღვრამდე (თეთრი ისარი); თავისივე პიპეტით ჩავაწვეთოთ ბავშვს პირში 10 წვეთი ყოველი ჭამის წინ ან კვებასა და კვებას შორის - ნელ-ნელა, წვეთ-წვეთობით (არ გამოიყენოთ კოვზი, რომ არ გადასცდეს პატარას). დღე-ღამის განმავლობაში გამოყენების ჯერადობა შეზღუდული არ არის; ყოველი გამოყენების წინ საჭიროა ბოთლის შენჯღრევა; გამოიყენება გახსნიდან 8 კვირის განმავლობაში.

R

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა იწვევს კვებით აშლილობას ბავშვებში და რა პრობლემები შეიძლება შეუქმნას მათ?

რა იწვევს კვებით აშლილობას ბავშვებში და რა პრობლემები შეიძლება შეუქმნას მათ?

რა იწვევს კვებით აშლილობას ბავშვებში და რა პრობლემები შეიძლება შეუქმნას მათ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ნინო ფირცხალაიშვილი.

რა არის კვებითი აშლილობა?

კვებითი აშლილობა ფსიქიკურ დაავადებათა ჯგუფს მიეკუთვნება. ეს მდგომარეობა ყოველთვის დაკავშირებულია კვების მიმართ არაადეკვატურ დამოკიდებულებასთან. კვებითი აშლილობის დროს თავს იჩენს საკვების მიღებასთან დაკავშირებული პრობლემები, რაც ცხადია დროთა განმავლობაში იწვევს, როგორც ფიზიოლოგიურ, ისე ფსიქოლოგიურ პრობლემებს. ავადმყოფობა ყოველ მე-5 ადამიანში ქრონიკულ სახეს იღებს და ადამიანები, რომლებსაც ეს პრობლემა აქვთ ხანგრძლივი დროით ებრძვიან დაავადებისგან გამოწვეულ შედეგებს, მაგალითად, გულსისხლძარღვთა სისტემის, საჭმლის მონელებელი, ენდოკრინული და რეპროდუქციული სისტემის დაავადებებს. კვებითი აშლილობა სხვადასხვა შემთხვევაში, სხვადასხვა ფორმით ვლინდება ნებისმიერი ასაკის და სქესის ადამიანებში. თუმცა, სტატისტიკურად, უმეტესად კვებით აშლილობას ვხვდებით მოზარდობისას, მდედრობითი სქესის წარმომადგენლებში.

- რა არის გამომწვევი მიზეზი ბავშვებში?

რაც შეეხება მიზეზებს, სპეციალისტები ერთ კონკრეტულ მიზეზს ვერ ასახელებენ. ისინი გვთავაზობენ ფართო სპექტრს იმ ფაქტორებისა, რაც შეიძლება იყოს კვებითი აშლილობის გამომწვევი. გამოყოფენ სამ ძირითად ჯგუფს:

  • გენეტიკური - მაღალი ემოციური მგრძნობელობა, ან აზროვნების თავისებურებები, მაგალითად მომატებული დეტალიზაციის სახით;
  • ფსიქოგენური - სტრესული გარემო, დაბალი თვითშფასება, პერფექციონიზმი, მოზარდობის ასაკში ავტონომიისკენ სწრაფვის ტენდენცია;
  • სოციოკულტურული - სოციუმში დამკვიდრებულია გარკვეული ღირებულებები, მაგალითად, ე.წ. სილამაზის სტანდარტი, აქედან გამომდინარე, ზოგიერთ ადამიანს უჩნდება მოთხოვნილება მოერგოს აღიარებულ სტანტარტს. როდესაც ასეთი მოთხოვნილება სცდება საღ აზრს შესაძლოა ვივარაუდოთ რომ უკვე გარკვეული ჩანასახი არსებობს კვებითი აშლილობის.

- რა სახის კვებითი აშლილობები არსებობს და მათ სიმპტომებზე რომ ვისაუბროთ.

კვებითი აშლილობის რამდენიმე სახეს გამოყოფენ. მათგან საკმაოდ გავრცელებულია ნერვული ანორექსია, რომელიც ძირითადად ვლინდება 14-15 წლის ასაკში. ამ შემთხვევაში არ არის საუბარი მადის დაქვეითებაზე, ეს არის საკუთარი სხეულის, წონის არასწორი, დარღვეული აღქმა. ადამიანს ჰგონია რომ აქვს ზედმეტი წონა და ამის გამო ცდილობს შეზღუდოს საკვები. ნერვული ანორექსიის ძირითადი ნიშანია, როდესაც მოზარდის სხეულის წონის ინდექსი ნორმის ქვემოთ ჩამოდის. ასევე, დამახასიათებელია დაღლილობა, დიეტების და კალორიების დათვლის მიმართ გადამეტებული ინტერესი, ჭარბი ფიზიკური აქტივობა, კვების დროს განმარტოების ტენდენცია, საკუთარი სხეულის კრიტიკულად შეფასება.

ბავშვებში კვებითი ქცევის დარღვევა ორგანიზმისთვის სერიოზულ პრობლემებს ქმნის, როდესაც ნივთიერებები, რომლებიც საჭიროა ბავშვის სრულფასოვანი განვითარებისთვის დეფიციტშია და ორგანიზმს არ მიეწოდება. გარდა ამისა, ვლინდება სომატური პრობლემები, მაგალითად, საყრდენ-მამოძრავებელი, საჭმლის მომნელებელი, ენდოკრინული სისტემის, ასევე, ადგილი აქვს თმის ცვენას, სტომატოლოგიურ პრობლემებს, ზრდის შეფერხებას. უმეტეს შემთხვევებში, მკურნალობის შედეგად ეს პრობლემა დაძლევადია. აქვე მინდა აღვნიშნო, რომ ნერვული ანორექსია არის იმ მცირე რაოდენობის ფსიქიკური აშლილობებიდან ერთ-ერთი, რომელსაც აქვს ე.წ ლეტალური გამოსავალი და რთული შემთხვევებიდან 5% სამწუხაროდ ლეტალურ შედეგზე გადის.

კიდევ ერთი სახეობა კვებითი დარღვევისა არის ნერვული ბულემია. ამ დროს ადამიანი ჭარბად იკვებება და საკვების მიღების შემდეგ ცდილობს გაათავისუფლოს საკუთარი კუჭი ხელოვნურად, პირღებინებით. ბულემიის მიზეზი შეიძლება იყოს სხვა დაავადება, მაგალითად, დეპრესია. ამ შემთხვევაში, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს ისეთ ქცევას, როგორიცაა აბაზანით ხშირად და ხანგრძლივად სარგებლობა. ამასთან, საყურადღებოა სხეულის წონის მკვეთრი ცვლილება, განწყობის უმიზეზოდ ცვალებადობა, თმის ცვენა, ხშირი ვირუსული დაავადებები, ღრძილების ანთება, საყლაპავი მილის დაზიანება, რომელიც ხშირი პიღებინებით არის გამოწვეული.

ასევე, არსებობს უკონტროლო კვებასთან დაკავშირებული აშლილობა (Binge Eating Disorder ) . ამ დროს ადამიანი ვერ აკონტროლებს კვების რაციონს და ჭარბად მიღებული საკვების შემდეგ მას ეუფლება სინდისის ქენჯნა, სირცხვილის განცდა. ასეთი აშლილობის შედეგად შეიძლება განვითარდეს ჰიპერტონული დაავადება, შაქრიანი დიაბეტი.

ზოგჯერ კვებით აშლილობას მიაკუთვნებენ:

  • რუმინაციას (მიღებული საკვების რეგულარულად ამოღება);
  • ჯანსაღი კვებით გატაცებას, თუ ის წონის კლების იდეით არის განპირობებული;
  • ღამით ჭამის სინდრომს;
  • პიკას- როდესაც ხდება საკვებად გამოუსადეგარიან მავნე საკვების მიღებისკენ მიდრეკილება, რომელიც ორგანიზმისთვის საზიანოა;
  • საფაღარათო აშლილობას, რომელსაც ახასიათებს განზრახ ღებინება ან საფაღარათო აბების მიღება.

რაც შეეხება საფრთხეს, რომელსაც კვებითი აშლილობა იწვევს ბავშვებში. შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს სოციალური იზოლაციისკენ მიდრეკილებას, დადებითი ემოციებისგან თავის არიდებას, დეპრესიისკენ მიდრეკილებას და რთულ შემთხვევაში სუიციდურ აზრებს.

- როგორ შეიძლება გავუმკლავდეთ ამ პრობლემას, რას ურჩევდით მშობლებს?

ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს მშობლების გულისხმიერებას და დამოკიდებულებას. თუ მათ შეამჩნიეს ბავშვის სულიერი მდგომარეობის ცვლილება, აუცილებლად უნდა დაფიქრდნენ რას შეიძლება უკავშირდებოდეს ეს. კვებითი აშლილობის მქონე მოზარდებში მთავარი მანიშნებელი პრობლემისა არის წონის მკვეთი ცვლილება, უმიზეზო დაღლილობა და სისუსტე, შფოთვა საკვების მიღების დროს, თუ ზედმეტად აღელვებს საკუთარი სხეულის ფორმები, მოჭარბებულად იღებს საკვებს ან პირიქით, ზედმეტად არის გატაცებული დიეტებით, ჯანსაღი კვებით და იკვებება იზოლირებულად. ადრეულ ასაკში მშობელი შეიძლება დააკვირდეს ბავშვს აქვს თუ არა საკვების ხანგრძლივად ღეჭვის ჩვევა, ან მყარი საკვების ღეჭვის დროს გულისრევის რეაქცია,ვერ გრძნობს შიმშილს ან მიდრეკილია მუდმივად ჭამისკენ.

როგორც აღვნიშნე, მშობლის ყურადღება არის უმნიშვნელოვანესი, ვინაიდან თუ მცირეწლოვან ასაკში არ მოაგვარა ეს პრობლემა, შესაძლოა დროთა განმავლობაში სერიოზული ფორმით იჩინოს თავი კვებითმა აშლილობამ.

რაც შეეხება სპეციალისთან კომუნიკაციას, რაც უფრო ადრეულ ასაკში მივმართავთ, მით უფრო მოკლე ვადაში მოხდება პრობლემის აღმოფხვრა. ეფექტური მკურნალობისთვის მნიშვნელოვანია დიაგნოზის სწორად დასმა. ფსიქიატრიაში რომელიმე აშლილობის დიაგნოზის დასმის დროს ხელმძღვანელობენ დაავადებათა საერთაშორისო კლასიფიკაციის მიხედვით შემოთავაზებული იმ სიმპტომების ჩამონათვალით, რაც მიესადაგება ამა თუ იმ დაავადებას. დიაგნოზის დასმა ხდება ფსიქიატრის მიერ და მკურნალობა არის კომპლექსური. პროცესში ჩართულია ფსიქიატრი, კვებითი სპეციალისტი და ძალიან მნიშვნელოვანია ფსიქოთერაპიული ჩარევა, რომლის დროსაც ეფექტურია კოგნიტურ-ბიჰერვიორული თერაპია.

მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად