Baby Bag

თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილისა და სასწავლო მასალის ათვისების პრობლემები აქვთ

თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილისა და სასწავლო მასალის ათვისების პრობლემები აქვთ
უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ 12-17 წლის ასაკის თინეიჯერების 1/3 რეგულარულად სვამს ენერგეტიკულ სასმელებს. ენერგეტიკული სასმელი დიდი რაოდენობით შაქარს, კოფეინს, დანამატებს: ლ-კარნიტინს, გოგირდის შემცველ ამინომჟავას და გუარანას შეიცავს. მართალია, მოცემული დანამატები მეხსიერების გაუმჯობესებას, ენერგიის მატებასა და კონცენტრაციის ზრდას უწყობს ხელს, მაგრამ აღნიშნული ინგრედიენტების ზეგავლენა ადამიანის ორგანიზმზე ჯერ ბოლომდე შესწავლილი არ არის.

თინეიჯერების დიდი ნაწილი ენერგეტიკულ სასმელს იმ მოტივით სვამს, რომ დროის მოკლე შუალედში თავი უფრო ენერგიულად და გამოცოცხლებულად იგრძნოს. ზოგიერთი მათგანი ღამის გათენებას ცდილობს, ზოგს კი სურს რომელიმე კონკურსში მონაწილეობისას თავი უენერგიოდ ან უმოტივაციოდ არ იგრძნოს.
ენერგეტიკული სასმელი ორი სახისაა:

• ენერგეტიკული სასმელი, რომელიც ისეთ ქილაში ასხია, როგორშიც მსუბუქი ტკბილი სასმელები.
• ენერგეტიკული სასმელი, რომელიც პატარა ზომის ქილებშია ჩასხმული.
ორივე კატეგორიის ენერგეტიკული სასმელის მთავარ კომპონენტს კოფეინი წარმოადგენს. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის ცნობით, ენერგეტიკული სასმელი მეტისმეტად დიდი რაოდენობის კოფეინს და ისეთ დანამატებს შეიცავს, რომელთა შეტანაა თინეიჯერთა რაციონში მიზანშეწონილი არ არის.
რატომ მოსწონთ თინეიჯერებს ენერგეტიკული სასმელები?
ენერგეტიკული სასმელები თინეიჯერებს სასურველი შედეგის მიღებაში ძალიან სწრაფად და მარტივად ეხმარება. ახალგაზრდა ათლეტები, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელს რეგულარულად მოიხმარენ, გაცილებით პროდუქტიულად ვარჯიშობენ, თუმცა კვლევებით დასტურდება, რომ მსგავსი ტიპის სასმელი მათ ჯანმრთელობაზე უარყოფითად მოქმედებს. ენერგეტიკული სასმელის დალევის შემდეგ ადამიანებს ენერგია ემატებათ და კონცენტრაციაც უუმჯობესდებათ, თუმცა აღნიშნული ეფექტი მოკლევადიანია. მათი ხშირი მიღება ჯანმრთელობისთვის სერიოზული საფრთხის მომტანიც შეიძლება აღმოჩნდეს. ენერგეტიკული სასმელის რეგულარული მოხმარებით გამოწვეული ზიანი მისგან მიღებულ სარგებელს მნიშვნელოვნად აღემატება.
დიდ ბრიტანეთში ჩატარებულმა კვლევამ, რომელიც ბავშვებსა და მოზარდებში ენერგეტიკული სასმელებისადმი დამოკიდებულების შესწავლას ისახავდა მიზნად, დაადგინა, რომ გემო, ფასი, რეკლამა, ხელმისაწვდომობა და ეფექტურობა ის ძირითადი ფაქტორებია, რომელთა გამოც თინეიჯერები მსგავსი ტიპის სასმელს აქტიურად ეტანებიან. მწარმოებლები პროდუქტს მაქსიმალურად ხელმისაწვდომ ფასს ადებენ და სპეციალური მარკეტინგული გათვლების გამოყენებით, მას მოზარდი თაობის თვალში მიმზიდველობას მატებენ.
მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ ენერგეტიკული სასმელი მოზარდებს სხვადასხვა მიზეზის გამო იზიდავს. დომინანტი ფაქტორი, რომელიც პროდუქტის მიმზიდველობას აბსოლუტურად განსაზღვრავს, არ გამოიკვეთა. სხვადასხვა ფაქტორთა ეფექტური კომბინაცია თინეიჯერებს ენერგეტიკული სასმელისადმი მეტად მიდრეკილს ხდის. მისი ხელმისაწვდომობა კი პროდუქტის მოხმარების სიხშირეს აორმაგებს. მსგავსი ტიპის სასმელის მზარდი პოპულარობა მისასალმებელი ნამდვილად არ არის. მშობლებსა და თინეიჯერებს მეტი სიფრთხილის გამოჩენა მართებთ. აუცილებელია, რომ მათ ენერგეტიკული სასმელების გვერდითი ეფექტების შესახებ გარკვეული წარმოდგენა ჰქონდეთ, რათა მავნე პროდუქტის მიღებისგან თავის შეკავება შეძლონ.
ენერგეტიკული სასმელის გვერდითი ეფექტები
ენერგეტიკული სასმელის რეგულარული მიღება თინეიჯერების ჯანმრთელობაზე ნეგატიურად აისახება. კოფეინის მაღალი შემცველობისა და არაჯანსაღი დანამატების სიუხვის გამო აღნიშნული პროდუქტი ორგანიზმისთვის ზიანის მომტანია. ქვემოთ ენერგეტიკული სასმელის გვერდითი ეფექტების ნუსხას გთავაზობთ:
• კვლევებით დგინდება, რომ თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილის პრობლემები აქვთ, მათ სასწავლო მასალის ათვისება უძნელდებათ, გონებრივად ნაკლებად აქტიურები ხდებიან. არსებობს მაღალი რისკი, რომ ენერგეტიკულ სასმელზე მიჯაჭვული მოზარდები ნარკოტიკებს, ალკოჰოლს ან სიგარეტს მიეძალონ.
• ენერგეტიკულ სასმელს არანაირი კვებითი ღირებულება არ აქვს, ამასთან ის საკმაოდ დიდი რაოდენობით კოფეინს და შაქარს შეიცავს. მსგავსი ტიპის სასმელი მოზარდის ორგანიზმისთვის საზიანოა.
• ენერგეტიკული სასმელებით გატაცებული 13-19 წლის თინეიჯერების 40% უძილობას, გულისრევის შეგრძნებას, ღებინებას, გახშირებულ კანკალს, თავისა და მუცლის ტკივილს უჩივის. ექსტრემალურ შემთხვევაში ენერგეტიკული სასმელის ჭარბმა მიღებამ, შესაძლოა, კრუნჩხვების განვითარებას შეუწყოს ხელი.
• კვლევებით დგინდება, რომ თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ რისკის შემცველი ქმედებებისკენ მიდრეკილება უჩნდებათ. მათ ნარკოტიკების მოხმარება, ჩხუბი და დაპირისპირება იზიდავთ.
• ენერგეტიკულ სასმელში შემავალი კოფეინი, ვიტამინები, პროტეინები, ნახშირწყლები, ამინომჟავები, დანამატები და მინერალები, ისეთ კომბინაციას ქმნიან, რომელიც დეჰიდრატაციას უწყობს ხელს. კოფეინი ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი დიურეტიკია.
• ენერგეტიკული სასმელების უმრავლესობა 500 მილიგრამზე მეტ კოფეინს შეიცავს. ამ რაოდენობის კოფეინის ხშირი მიღება თინეიჯერების ორგანიზმისთვის მომწამვლელია.
• ზოგიერთი ნაირსახეობის ენერგეტიკული სასმელი ალკოჰოლსაც შეიცავს. როგორც წესი, მსგავსი ტიპის სასმელს დანამატის სახით კოფეინს და სხვა სტიმულატორებს აღარ ამატებენ. მიუხედავად ამისა, მას მაინც ენერგეტიკული სასმელის სახით ყიდიან. ალკოჰოლი თინეიჯერების ორგანიზმისთვის განსაკუთრებით საზიანოა.
რა რაოდენობის ენერგეტიკული სასმელის მიღებაა თინეიჯერებისთვის ნებადართული?
თინეიჯერებისთვის ენერგეტიკული სასმელების მიღება უსაფრთხო არ არის. არ არსებობს დოზა, რომელიც მათთვის სასურველად შეგვიძლია ჩავთვალოთ. ზოგიერთი თინეიჯერი ფიქრობს, რომ ენერგეტიკული სასმელის დახმარებით მას ენერგია ემატება, ფიზიკურად აქტიურდება და იზრდება კიდეც. თუმცა მსგავსი წარმოდგენები რეალობას ყოველთვის არ შეესაბამება. გარდა ამისა, არ არსებობს მეცნიერული მტკიცებულება იმისა, რომ ენერგეტიკული სასმელის მიღებით გამოწვეული დადებითი ეფექტები მოზარდის ორგანიზმისთვის სასარგებლოა. აუცილებელია თინეიჯერებმა კარგად გააცნობიერონ მსგავსი ტიპის სასმელების უარყოფითი ზეგავლენა ადამიანის ორგანიზმსა და ჯანმრთელობაზე. თქვენს შვილებს წყლის დიდი რაოდენობით მიღებისკენ მოუწოდეთ და ეცადეთ, მის ეფექტურობასა და სარგებლიანობაში დაარწმუნოთ. 
მომზადებულია ​momjunction.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ვირუსული ინფექციის მიმდინარეობის დროს, ბავშვმა უნდა მიიღოს ნებისმიერი საკვები, რაც მას უნდა,“ - პედიატრი თემურ მიქელაძე

​​პედიატრი თემურ მიქელაძე ბავშვებში კორონავირუსის მიმდინარეობის თავისებურებებზე საუბრობს და მშობლებს სიმშვიდისკენ მოუწოდებს. მისი თქმით, პანიკა თავიდან უნდა ავირიდოთ:

„ბავშვებს სასწრაფო ჩარევა არ სჭირდებათ. მთავარია ძირითადი რეკომენდაციების გათვალისწინება, ჰიგიენური ნორმების დაცვა, სოციალური დისტანცირება, პირადი პასუხისმგებლობა. დავამატებდი, რომ არის პანიკა. პანიკით მოცულია საზოგადოება. ეს პანიკა მაქსიმალურად უნდა ავარიდოთ მშობლებს. ასეთ ინფორმაციას რომ თავისი ექიმისგან იგებს მშობელი, მშვიდდება. რა თქმა უნდა, მთავარია ნდობა. როდესაც ონლაინ ვურთიერთობ პაციენტთან, პანიკაც იხსნება.“

​თემურ მიქელაძის თქმით, კორონავირუსს ისევე უნდა ვუმკურნალოთ, როგორც სხვა რესპირატორულ-ვირუსულ ინფექციებს:

„მოგეხსენებათ, ეს არის რესპირატორულ-ვირუსული ინფექცია. მას უნდა ვუმკურნალოთ როგორც ნებისმიერ სხვა რესპირაციულ-ვირუსულ ინფექციას, რინოვირუსს, ადენოვირუსს, გრიპს და ა.შ. როგორც წესი, ვირუსი ყველასთან მიმდინარეობს ტემპერატურით. ტემპერატურას ჩვენ არ უნდა ვებრძოლოთ, თუ ბავშვი იტანს ტემპერატურას. სიცხის დამწევი საშუალებები უნდა გამოვიყენოთ 39 ტემპერატურიდან. მანამდე, თუ ბავშვს არ აქვს დამძიმებული ანამნეზი, შეგვიძლია, საერთოდ არ გამოვიყენოთ.“

თემურ მიქელაძე მშობლებს ურჩევს, ​ბავშვები სითხეებით დატვირთონ:

„ბავშვი აუცილებლად უნდა დავტვირთოთ სითხეებით. თავიდან უნდა ავიცილოთ გამოშრობა, გადახურება და ა.შ. სჯობს ბავშვს მივცეთ წყალი. რაც შეეხება კომპოტებს, თუ კომპოტი იქნება ნაკლებად დაშაქრული ან საერთოდ არ ექნება შაქარი, უკეთესიც არის. მთავარია კონცენტრაცია არ იყოს ხილის მეტი, რომ ბავშვს კუჭის ლორწოვანი არ გავუღიზიანოთ. თუ იქნება სუსტი კომპოტი, არანაირი პრობლემა არ არის. კარგია მინერალური წყალიც, თუ საერთოდ არ იქნება გაზირებული.“

თემურ მიქელაძე აღნიშნავს, რომ ბავშვებს კორონავირუსული ინფექციის დროს განსაკუთრებული დიეტის დაცვა არ სჭირდებათ:

„აუცილებელი არ არის დიეტური რეკომენდაცია. ​ვირუსული ინფექ​ციის მიმდინარეობის დროს, ბავშვმა უნდა მიიღოს ნებისმიერი საკვები, რაც უნდა. ეს ეხება შოკოლადს, სწრაფი კვების პროდუქტებს. მე ზოგადად წინააღმდეგი ვარ, მაგრამ ამ შემთვევაში, ბავშვს უნდა მივცეთ ეს საკვებიც, თუ მას სურს. მთავარია, მშობელი არ აყვეს პანიკას. ვირუსი მართოს ისე, როგორც ადრე მართავდა სხვა ვირუსულ დაავადებებს. ბავშვი ამ ვირუსულ ინფექციას გაცილებით იოლად გადაიტანს, ვიდრე სხვა ვირუსულ ინფექციებს.“

თემურ მიქელაძის თქმით, მშობელი ექიმს ბავშვის დაინფიცირებისთანავე უნდა დაუკავშირდეს და მასთან ხშირად იკონტაქტოს:

​მშობელმა ექიმი თავიდანვე უნდა ჩართოს ბავშვის მკურნალობაში. მას მუდმივი კავშირი უნდა ჰქონდეს ექიმთან. მთავარია, სუნთქვის სიხშირის მომატება. ასაკის მიხედვით უნდა დავაკვირდეთ მონაცემებს. წლამდე ეს არის 50-ზე მეტი, ხუთ წლამდე 40-ზე მეტი და ხუთი წლის შემდეგ 30-ზე მეტი არის საყურადღებო. თუ ბავშვი მივარდნილია, ლეთარგიულია, ცნობიერების დაბინდვა აქვს, მისი ჰოსპიტალიზაცია აუცილებელია. ასეთი შემთხვევები ბავშვთა პოპულაციაში შეიძლება გვქონდეს 0,8 %.“

„ახალშობილებშიც მსუბუქი სიმპტომატიკაა. 99 % ბავშვებში ასე მიმდინარეობს. ასევეა ორსულებშიც. ორსულებს უფრო მხარდაჭერა სჭირდებათ, მუდმივი მეთვალყურეობა, ექიმთან კონტაქტი, სითხეებით დატვირთვა. ორსულებთანაც მსუბუქად მიმდინარეობს კორონავირუსი. ორსულები არ მიეკუთვნებიან განსაკუთრებულ რისკ-ჯგუფს,“ - აღნიშნავს ​თემურ მიქელაძე.

წყარო: ​იმედის დღე

წაიკითხეთ სრულად