Baby Bag

რაზე მიგვანიშნებს თუ ბავშვი ადვილად იღლება, ფერს იცვლის ელემენტარული დატვირთვისას, ძილში ფორიაქობს და მოუსვენარია? - ინტერვიუ კარდიოლოგ ზურაბ კლიმიაშვილთან

რაზე მიგვანიშნებს თუ ბავშვი ადვილად იღლება, ფერს იცვლის ელემენტარული დატვირთვისას, ძილში ფორიაქობს და მოუსვენარია? - ინტერვიუ კარდიოლოგ ზურაბ კლიმიაშვილთან

როგორ მივხვდეთ, რომ ბავშვს გულთან დაკავშირებით პრობლემები აქვს, რა ძირითადი ნიშნები ახასიათებს ინფარქტს, შეიძლება თუ არა გულის პრობლემების მქონე ქალბატონებისთვის დაორსულება - ამ და სხვა საინტერესო თემებზე Moms.ge კარდიოლოგ ზურაბ კლიმიაშვილს ესაუბრა.

- ბატონო ზურაბ, როგორ მივხვდეთ, რომ ბავშვს გულთან დაკავშირებით პრობლემები აქვს, რა სიმპტომებს უნდა მიექცეს განსაკუთრებული ყურადღება?

- თუ ბავშვი საეჭვოდ ადვილად იღლება თანატოლებთან თამაშის დროს ან ფერს იცვლის ელემენტარული დატვირთვისას, ძილში ფორიაქობს და მოუსვენარია, აუცილებლად უნდა მიიყვანოთ პედიატრთან. იგი ბავშვის მდგომარეობას შეაფასებს და თუ საჭიროდ ჩათვლის, კარდიოლოგთან გადაამისამართებს.

- ტუჩების გალურჯება კავშირშია თუ არა გულის პრობლემებთან. თუ კი, რა სახის პრობლემებზე მიგვანიშნებს?

- ტუჩების გალურჯება შეიძლება, იყოს დაკავშირებული გულის პრობლემასთან, კერძოდ გულის სარქველების დაავადებასთან, რაც ბავშვებში, როგორც წესი, თანდაყოლილია ხოლმე, ასევე გულის კუნთის მოდუნების-ე.წ. მიოპათიის დროს, რაც შეიძლება სხვადასხვა მიზეზით იყოს გამოწვეული. თუმცა ტუჩები, შეიძლება, გალურჯდეს სხვა მიზეზითაც. ამიტომ ამას გამოკვლევა სჭირდება.

- რევმატიზმი და გულის პრობლემები. როგორც ვიცით, ეს პრობლემა ბავშვობის ასაკში იჩენს თავს...

- რევმატიზმი ქსოვილების ანთებითი დაზიანებით მიმდინარე პროცესია, რომელსაც დროულად გამოვლინების და სწორი მკურნალობის შემთხვევაში გართულებები არ მოჰყვება ხოლმე. დიახ, როგორც აღნიშნეთ, უხშირესად ბავშვობის ასაკში იჩენს თავს და ისევ და ისევ პედიატრების ყურადღებამისაქცევია. შემდგომ ისინი გადამისამართდებიან რევმატოლოგებთან, რომლებიც მართავენ ამ პრობლემას. ჩვენთან, კარდიოლოგებთან ხვდებიან უკვე გართულებული გულის პრობლემებით, რომელიც სარქვლოვანი ან გულის კუნთის ანთებითი დაზიანებებით გამოიხატება.

- სანამ სპორტის რომელიმე სახეობით დაკავდება ბავშვი, აუცილებელია თუ არა კარდიოლოგთან მიყვანა (თუ არაფერს არ უჩივის)?

- ვერ გეტყვით, რომ ცალსახად აუცილებელია, რადგან ბავშვები, როგორც წესი, პედიატრების მეთვალყურეობის ქვეშ არიან. სპორტის ნებისმიერ სახეობაში, თუ მწვრთნელი შეამჩნევს საეჭვო ვითარებას ბავშვის ჯანმრთელობის თვალსაზრისით, მაშინაა აუცილებელი მისი მიყვანა სპეციალისტთან.

- შეიძლება თუ არა ბავშვთა კვება კავშირში იყოს შემდეგში გულის დაავადებების განვითარებასთან?

- ბავშვობაშივე დაწყებული არასწორი კვება ცალსახად უარყოფითად აისახება მოზრდილობის ასაკში. არასწორი კვება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი და რისკფაქტორია ისეთი სისხლძარღვოვანი დაავადებების განვითარების, როგორიცაა სტენოკარდია, ინსულტი, ინფარქტი და ა.შ.

- რა პროდუქტებს გაუწევთ რეკომენდაციას გულის დაავადებების თავიდან ასაცილებლად, განსაკუთრებით ბავშვებში?

- მნიშვნელოვანია კვების წესი, ანუ განაწილებული და ბალანსირებული კვება, დღეში რამდენჯერმე. კუჭნაწლავის სისტემა არ უნდა გადაიტვირთოს. რაც შეეხება პროდუქტებს, რომლებიც აუცილებლად უნდა მიიღოს ყველა ბავშვმა, სასურველია კვებითი რაციონი მდიდარი იყოს ხილ-ბოსტნეულით, თუმცა ცილოვან და ცხიმის შემცველ საკვებსაც თავისი აუცილებელი წილი აქვს. ცალსახად აღიარებულია, რომ ე.წ. სწრაფი კვების ობიექტების საკვების უმეტესობა არ მიეკუთვნება ჯანსაღი კვების რაციონს.

- ორსულობასა და გულის პრობლემებზეც რომ ვისაუბროთ. თუ ქალს დაორსულებამდე გულთან დაკავშირებით პრობლემები ჰქონდა, რას უნდა მიაქციოს განსაკუთრებული ყურადღება და შეიძლება თუ არა მისთვის ბუნებრივი მშობიარობა?

- ეს ძალიან მნიშვნელოვანი თემაა. როგორც ვიცით, ორსულობა ქალის ორგანიზმისთვის დამატებითი დატვირთვაა. გართულებების დიდი ნაწილი, რაც ორსულობის პერიოდს შეიძლება ახლდეს, გულთანაა დაკავშირებული. არსებობს შემთხვევები, როდესაც დაორსულება არ შეიძლება, ასევე არსებობს მეორე მოცემულობაც - დაორსულება შესაძლებელია, თუმცა აუცილებელია მუდმივი მეთვალყურეობა. კარდიოლოგმა და გინეკოლოგმა ერთად უნდა განსაზღვრონ პაციენტის მდგომარეობა და შეაფასონ რისკები, რომელიც თან ახლავს ორსულობას. რაც შეეხება ბუნებრივ მშობიარობას, ესეც ინდივიდუალურია. არის შემთხვევები, როდესაც დაშვებულია ბუნებრივი მშობიარობა, არის შემთხვებები, როდესაც აუცილებელია საკეისრო კვეთა ზედმეტი დატვირთვების თავიდან ასაცილებლად.

- პროდუქტები, რომლებიც ორსულობისას დედამ უნდა მიიღოს, რომ ნაყოფს, ასე ვთქვათ, ძლიერი გული ჰქონდეს?

- ჩავთვალოთ, რომ ეს ერთი ორგანიზმია. დედისგან მიღებული საკვები გადადის სისხლში და ეს სისხლი მიეწოდება ბავშვს. მნიშვნელოვანია, რომ ორსულმა იკვებოს სწორად და ჯანსაღად. ჯანსაღია განაწილებული და ბალანსირებული კვება.

- და ბოლოს, ინფარქტის ძირითადი ნიშნები რომ გვითხრათ და როდის უნდა მივიდეს ადამიანი ექიმთან დაუყოვნებლივ?

- ისევ და ისევ ორსულობასთან მინდა, დავაკავშირო. თითქოს, ორსულობა ის მდგომარეობაა, როდესაც ინფარქტის ალბათობა ძალიან მცირეა, მაგრამ გვქონია მსგავსი შემთხვევაც - ძლიერი დაძაბვისა და დატვირთვის გამო მოხდა გულის მკვებავი სისხლძარღვის მექანიკური დაზიანება და მიოკარდიუმის ინფარქტის განვითარება. საბედნიეროდ, პრობლემის ძალიან სწრაფი, დროული დიაგნოსტირება მოხდა, რადგან კლინიკაში ერთ სივრცეშია სამშობიარო და კარდიოლოგიური განყოფილება და პაციენტს არამარტო სიცოცხლე შევუნარჩუნეთ, არამედ პრაქტიკულად ჯანმრთელი გულიც.

რაც შეეხება ინფარქტის ძირითად ნიშნებს, კლასიკური ნიშანი არის ტკივილი გულ-მკერდის შუაში (მკერდის ძვალი), მოჭერისა და სიმძიმის შეგრძნება, სუნთქვის მკვეთრი უკმარისობა - ეს ყველაფერი აუცილებლად ყურადღებამისაქცევია. ზოგადად ნებისმიერი უჩვეულო შეგრძნება-დისკომფორტი გულმკერდში, განსაკუთრებით თუ ის ფიზიკურ ან ემოციურ დატვირთვასთანაა დაკავშირებული, მიგვანიშნებს, რომ დროულად მივმართოთ ექიმს.

ესაუბრა თამუნა კიკალიშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად