Baby Bag

რომელი საკვები ნივთიერებები უნდა მიიღოს ბავშვმა აუცილებლად?

რომელი საკვები ნივთიერებები უნდა მიიღოს ბავშვმა აუცილებლად?
მშობლებმა კარგად იციან, რომ ბავშვებს ბალანსირებული კვების რეჟიმი უნდა ჰქონდეთაუცილებელია, რომ პატარებმა საკვები ნივთიერებების მარაგი ყოველდღიურად შეივსონ. ჩვენს სტატიაში იმ 9 საკვებ ნივთიერებაზე გესაუბრებით, რომლებიც ბავშვმა აუცილებლად უნდა მიიღოს.

ცილა

ცილა ბავშვის ორგანიზმში უჯრედების განახლების პროცესს ასტიმულირებს, ის საკვებს ენერგიად გარდაქმნის, ორგანიზმს ინფექციების განვითარებისგან იცავს და ჟანგბადითაც ამარაგებს. მაღალცილოვანი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: საქონლის ხორცი, შინაური ფრინველის ხორცი, თევზი, კვერცხი, თხილეული, ლობიო, რძის ნაწარმი.

ნახშირწყალი

ნახშირწყალი ორგანიზმს ენერგიით ამარაგებს. მისი დახმარებით ბავშვის ორგანიზმი ცილასა და ცხიმს ახალი უჯრედების წარმოქმნისთვის იყენებს. ნახშირწყლები პატარებმა უმეტესად სახამებლისა და ბოჭკოს სახით უნდა მიიღონ, ხოლო შაქრის მაღალი შემცველობის მქონე პროდუქტებს მაქსიმალურად ერიდონ. მაღალნახშირწყლოვანი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: პური, ბურღულეული, ბრინჯი, კარტოფილი და მაკარონი.

ცხიმი

ცხიმი ბავშვის ორგანიზმში მარტივად ინახება და ის ენერგიის ერთ-ერთი მთავარი წყაროა. მაღალცხიმოვანი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: რძის ნაწარმი, მცენარეული ზეთი, ხორცი, თევზი, თხილეული.

კალციუმი

კალციუმი ძლიერი ძვლებისა და კბილების ჩამოყალიბებას უწყობს ხელს. ის კუნთების, ნერვებისა და გულის ფუნქციონირებასაც აუმჯობესებს. კალციუმის მაღალი შემცველობის მქონე პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: რძე, ყველი, იოგურტი, ხაჭო, ნაყინი, კვერცხის გული, ბროკოლი და ისპანახი.

რკინა

რკინა ბავშვის ორგანიზმში სისხლის გაჯანსაღებას უწყობს ხელს, რის შედეგადაც ორგანიზმი ჟანგბადით სათანადოდ მარაგდება. რკინით მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: წითელი ხორცი, საქონლის ღვიძლი, შინაური ფრინველის ხორცი, მარცვლეული, ლობიო და თხილეული.

ფოლიუმის მჟავა

ფოლიუმის მჟავა, როგორც ორსული ქალბატონებისთვის, ასევე ბავშვებისთვის უმნიშვნელოვანესი საკვები ნივთიერებაა. მისი დახმარებით ბავშვის ორგანიზმში უჯრედები ჯანსაღდება და მუდმივ განახლებას განიცდის. ფოლიუმის მჟავის დანაკლისი ანემიას იწვევს. აღნიშნული საკვები ნივთიერებით მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: მარცვლეული, ოსპი, თურქული ბარდა, ისპანახი, სატაცური, ლობიო და ბრიუსელის კომბოსტო.

ბოჭკო

ბოჭკო კუჭ-ნაწლავის რეგულარულ მოქმედებას ასტიმულირებს, ის გულის დაავადებებისა და სიმსივნის განვითარების რისკებსაც მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბოჭკოთი მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: მარცვლეული, ბარდა, ოსპი, მწვანილი, თხილეული და ბოსტნეული.

A ვიტამინი

A ვიტამინი ბავშვის ჯანმრთელობაზე მრავალმხრივად ზემოქმედებს. ის აუმჯობესებს მხედველობას, აჯანსაღებს კანს, ხელს უწყობს ორგანიზმის ინფექციებისგან დაცვას. ვიტამინი A ბავშვის ზრდისა და განვითარების პროცესში უდიდეს როლს ასრულებს. აღნიშნული საკვები ნივთიერებით მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: სტაფილო, ტკბილი კარტოფილი, გოგრა, გარგარი, ბროკოლი, ისპანახი, თევზის ცხიმი და კვერცხის გული.

C ვიტამინი


C ვიტამინი ბავშვის ორგანიზმს ვირუსებთან და გაციებასთან ბრძოლაში ეხმარება. გარდა ამისა ის სისხლძარღვების კედლების გაძლიერებას უწყობს ხელს, აჯანსაღებს კბილებსა და ძვლებს. C ვიტამინით მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: ციტრუსები, პომიდორი, კარტოფილი, ნესვი, ბროკოლი, ყვავილოვანი კომბოსტო, ისპანახი, პაპაია, მანგო და მარწყვი.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

დაავადების გაუარესების კლინიკური ნიშნები კოვიდ-19-ით ინფიცირებულ ადამიანებში - ექიმი ნანა გეგეჭკორი

დაავადების გაუარესების კლინიკური ნიშნები კოვიდ-19-ით ინფიცირებულ ადამიანებში - ექიმი ნანა გეგეჭკორი

ექიმი ნანა გეგეჭკორი სოციალურ ქსელში ვრცელ გზამკვლევს აქვეყნებს, რომელშიც ის ადამიანებს დეტალურად უხსნის ​კოვიდ-19-ის დამძიმების ნიშნებს და გამოკვეთს სხვადასხვა ხარისხის სუნთქვის უკმარისობისთვის დამახასიათებელ სიმპტომატიკას. ნანა გეგეჭკორის პოსტს უცვლელად გთავაზობთ:

​მსუბუქი ფორმით დაავადებულ პაციენტებს ექიმის სპეციალური მეთვალყურეობა არ სჭირდებათ, თუ ისინი არ განეკუთვნებიან რისკ-ჯგუფებს!

რისკ-ჯგუფში მყოფი ყველა პაციენტიც არ საჭიროებს ამგვარ ზედამხედველობას, თუ მათი თანდართული პრობლემები კარგად არის მართული. მაგალითად, ზედმიწევნით კარგად კონტროლირებადი შაქრიანი დიაბეტით დაავადებული პაციენტი მსუბუქი კოვიდ-ინფექციით, შეიძლება დარჩეს სახლში და თავად მართოს პროცესი, ისევე როგორც მოიქცეოდა სეზონური გრიპის შემთხვევაში.

თუმცა, მნიშვნელოვანია დავაკვირდეთ სიმპტომებს დინამიკაში და ექიმთან მიმართვის გადაწყვეტილებას ყოველდღიურ რეჟიმში გადავხედოთ. როგორც წესი, კლინიკურად, პაციენტის დამძიმება დაავადების დაწყებიდან ერთ კვირაში ხდება ხოლმე (თუ ასეთი ალბათობა აქვს პაციენტს) და რისკ-ჯგუფები ამ ეტაპზე განსაკუთრებულ დაკვირვებას ითხოვენ. ასეთ დროს ძალიან დაბალია სრული კლინიკური კვლევის აუცილებლობის ზღურბლი. ზოგიერთ მათგანს შეიძლება ჰოსპიტალიზაციაც დასჭირდეს. დღესდღეობით არ არსებობს არანაირი სპეციფიკური კრიტერიუმი, რის მიხედვითაც გართულებების ან დაავადების დამძიმების პროგნოზირების სრული შესაძლებლობა გვექნებოდა მსუბუქი ფორმებით ინფიცირებულებში. ჰოსპიტალიზირებულ პაციენტებში არსებობს სპეციალური რისკის შკალები, რაც კლინიკური გამოსავლის მეტნაკლებად პროგნოზირების საშულებას იძლევა, თუმცა მათი გამოყენება მკურნალობის სტანდარტს ჯერჯერობით არ წარმოადგენს.

დაავადების გაუარესების კლინიკური ნიშნები:

  • უკიდურესი დაღლილობის შეგრძნება არ გაძლევთ მოძრაობის საშუალებას.
  • გონების ნაწილობრივი ან სრული დაბინდვა, უჩვეულო აგზნება, გამოხატული მოუსვენრობა სხვა სიმპტომებთან ერთად.
  • მაღალი ტემპერატურა არ ემორჩილება მედიკამენტოზურ მკურნალობას.
  • გამოხატული სუნთქვის უკმარისობა.
  • ტკივილი, უჩვეულო სიმძიმის ან მოჭერის შეგრძნება გულმკერდის არეში (ტკივილის ხასიათი არ იცვლება მოძრაობისას სუნთქვის ფაზებთან მიმართებაში. ტკივილის გამოწვევა ან დაყუჩება ან ხასიათის ცვლილება შეუძლებელია შეხებით. ტკივილი გადაეცემა ქვედა ყბას, კისერს, ზემო კიდურებს, ბეჭის მიმდებარე ტერიტორიას ან მუცლის ზედა კვადრანტს).
  • უჩვეულო ტაქიკარდია (აჩქარებული გულისცემა), ნორმალური გულისცემის სიხშირე არ უნდა აღემატებოდეს 100-ს წუთში მცირედი დატვირთვისას.
  • საკმარისი რაოდენობით საკვების და სითხის მიღების შეუძლებლობა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის სიმპტომების გამო.
  • დიარეის და ღებინების ხშირი ეპიზოდები, რამაც შეიძლება სერიოზული დეჰიდრატაცია გამოიწვიოს.
  • ​ქვემო კიდურების ასიმეტრიული შეშუპება (ასეთ შემთხვევაში ქვედა კიდურების ღრმა ვენების თრომბოზი უნდა გამოირიცხოს).
  • სუნთქვის გამოხატული უკმარისობა.
  • სუნთქვის უკმარისობის კლინიკური ნიშნები:

  • ჩვეულებრივი აქტივობები ხდება უჩვეულოდ შეუძლებელი სუნთქვის გაძნელების გამო.
  • სუნთქავთ უფრო ჩქარა და მძიმედ, ვიდრე ჩვეულებრივ (სუნთქვის სიხშირე მოზრდილებში ნორმის მიხედვით არ აღემატება 18-20-ს წუთში).
  • ჩვეულებრივი აქტივობა იწვევს თავბრუსხვევას.
  • ვისაც პულსოქსიმეტრზე მიგიწვდებათ ხელი, ​სატურაცია ნორმალურ მდგომარეობაში უნდა აღემატებოდეს 95%. თუ სატურაცია <92%-ზე, ოთახის ჰაერზე ყოფნისას, პაციენტს ესაჭიროება სასწრაფო ჰოსპიტალიზაცია.
  • პროდუქტიული ხველა, იგულისხმება დიდი რაოდენობით ნახველი რომლის ევაკუაცია (ამოხველება) გართულებულია. ასეთ შემთხვევაში უნდა გამოირიცხოს თანდართული ბაქტერიული პნევმონია. კოვიდს უმეტესად მშრალი ხველა ახასიათებს.
  • ქოშინი მინიმალური დატვირთვისას.
  • სუნთქვის უკმარისობის (დისპნეა) ხარისხები:

    მსუბუქი დისპნეა – სუნთქვის უკმარისობა არ იწვევს ჩვეულებრივი, ყოველდღიური აქტივობების შეზღუდვას და ის გამოხატულია მხოლოდ უჩვეულო დატვირთვისას, მაგალითად, სწრაფი სიარულის, ან ერთი თუ ორი სართულით კიბეზე ასვლისას.

    საშუალო სიმძიმის დისპნეა – სუნთქვის უკმარისობა გიზღუდავთ ჩვეულებრივ აქტივობებს (გამოხატულია სამზარეულოში საკვების მომზადებისას, ვერ ადიხართ კიბეებზე შესვენების გარეშე, ვერ ალაგებთ სახლს).

    მძიმე დისპნეა – ​სუნთქვის უკმარისობა გამოხატულია დასვენების დროსაც; ვერ ახერხებთ მარტივ მოძრაობებს, მაგალითად, ტანსაცმლის ჩაცმას.

    დაავადების დინამიკის შეფასებას მნიშვნელობა აქვს იმისთვის, რომ გავიგოთ შეგვიძლია მკურნალობის სახლში გაგრძელება, თუ დროა მივმართოთ სამედიცინო დაწესებულებას.

    თუ დაავადების ჩვეულ მიმდინარეობას ახალი, რთულად ასატანი სიმპტომები დაერთო, ან მდგომარეობა გაუარესდა, აუცილებელია სრული დიაგნოსტიკური კვლევის ჩატარება. ზემოთ ჩამოთვლილ ტესტებთან ერთად სასურველია სეზონურ ვირუსულ ინფექციებზეც ჩატარდეს კვლევა და ასევე, თუ შესაძლებელია ჩატარდეს რადიოლოგიური დიაგნოსტიკა ზემოთ ნახსენები სქემით.

    საშუალო სიმძიმის დაავადების შემთხვევაში ზედმიწევნით ფრთხილად უნდა გამოიყოს პაციენტთა ჯგუფი, რომელიც დროულ ჰოსპიტალიზაციას საჭიროებს; რისკის ფაქტორების ან უარყოფითი დინამიკის ტემპის გათვალისწინებით. დანარჩენების მართვა კი ექიმის ყოველდღიური მეთვალყურეობის ქვეშ შესაძლებელია სახლში გაგრძელდეს.

    საშუალო სიმძიმის დაავადების კრიტერიუმებია:

    ჰიპოქსიის გარეშე მიმდინარე რადიოგრაფიულად დადასტურებული ქვედა სასუნთქი გზების დაავადება (პნევმონია), სატურაცია (სისხლში ჟანგბადის პროცენტული შემცველობა) >94% ოთახის ჰაერზე.

    განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია არ გამოგვეპაროს მძიმედ მიმდინარე დაავადება და ყველა შესაძლებლობა გამოვიყენოთ ამგვარი პაციენტის დროული ჰოსპიტალიზაციისთვის.

    მძიმედ მიმდინარე დაავადების კრიტერიუმებია:

    - გამოხატული ტაქიპნოე (სუნთქვის სიხშირე >30 წუთში)

    - ჰიპოქსია (სატურაცია <93%, სისხლში ჟანგბადის პარციალური წნევის შეფარდება ჩასუნთქული ჟანგბადის ფრაქციასთან <300, ეგრეთ წოდებული PF ratio)

    - რადიოლოგიური კვლევით დადასტურებული ინფილტრატები ფილტვებში >50%

    ცხადია, მ​ძიმედ მიმდინარე დაავადება სასწრაფო ჰოსპიტალიზაციას მოითხოვს. ამგვარი მიდგომა დაგჭირდებათ ასევე იმ პაციენტების მიმართაც, ვისაც მნიშვნელოვანი ქრონიკული დაავადებების გამწვავება აღენიშნება და ეს ართულებს კოვიდის შედარებით მსუბუქი ფორმის სახლში მართვას. სწორად შერჩეული პაციენტის დროული ჰოსპიტალიზაცია კრიტიკულად აუცილებელია საიმედო კლინიკური გამოსავლისათვის.

    ჰოსპიტალიზირებულ პაციენტს პირველ ეტაპზე სჭირდება ის ტესტები, რაც ზემოთ არის მითითებული. დამატებით, აუცილებელია ელექტროკარდიოგრამა, რადგან ამგვარ პაციენტებს ხშირად აღენიშნებათ ელექტროლიტური ბალანსის დარღვევები და მკურნალობისას ელექტროკარდიოგრამაზე შესაბამისი ცვლილებების დროულ აღმოჩენას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს სიცოცხლისათვის საშიში არითმიების თავიდან ასარიდებლად.“

    შეგახსენებთ, რომ დღემდე საქართველოში კოვიდ-19-ის 123470 შემთხვევაა აღრიცხული. ბოლო 24 საათში კორონავირუსი 4780 ადამიანს დაუდასტურდა.

    ​წყარო

    წაიკითხეთ სრულად