Baby Bag

რომელი საკვები ნივთიერებები უნდა მიიღოს ბავშვმა აუცილებლად?

რომელი საკვები ნივთიერებები უნდა მიიღოს ბავშვმა აუცილებლად?
მშობლებმა კარგად იციან, რომ ბავშვებს ბალანსირებული კვების რეჟიმი უნდა ჰქონდეთაუცილებელია, რომ პატარებმა საკვები ნივთიერებების მარაგი ყოველდღიურად შეივსონ. ჩვენს სტატიაში იმ 9 საკვებ ნივთიერებაზე გესაუბრებით, რომლებიც ბავშვმა აუცილებლად უნდა მიიღოს.

ცილა

ცილა ბავშვის ორგანიზმში უჯრედების განახლების პროცესს ასტიმულირებს, ის საკვებს ენერგიად გარდაქმნის, ორგანიზმს ინფექციების განვითარებისგან იცავს და ჟანგბადითაც ამარაგებს. მაღალცილოვანი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: საქონლის ხორცი, შინაური ფრინველის ხორცი, თევზი, კვერცხი, თხილეული, ლობიო, რძის ნაწარმი.

ნახშირწყალი

ნახშირწყალი ორგანიზმს ენერგიით ამარაგებს. მისი დახმარებით ბავშვის ორგანიზმი ცილასა და ცხიმს ახალი უჯრედების წარმოქმნისთვის იყენებს. ნახშირწყლები პატარებმა უმეტესად სახამებლისა და ბოჭკოს სახით უნდა მიიღონ, ხოლო შაქრის მაღალი შემცველობის მქონე პროდუქტებს მაქსიმალურად ერიდონ. მაღალნახშირწყლოვანი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: პური, ბურღულეული, ბრინჯი, კარტოფილი და მაკარონი.

ცხიმი

ცხიმი ბავშვის ორგანიზმში მარტივად ინახება და ის ენერგიის ერთ-ერთი მთავარი წყაროა. მაღალცხიმოვანი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: რძის ნაწარმი, მცენარეული ზეთი, ხორცი, თევზი, თხილეული.

კალციუმი

კალციუმი ძლიერი ძვლებისა და კბილების ჩამოყალიბებას უწყობს ხელს. ის კუნთების, ნერვებისა და გულის ფუნქციონირებასაც აუმჯობესებს. კალციუმის მაღალი შემცველობის მქონე პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: რძე, ყველი, იოგურტი, ხაჭო, ნაყინი, კვერცხის გული, ბროკოლი და ისპანახი.

რკინა

რკინა ბავშვის ორგანიზმში სისხლის გაჯანსაღებას უწყობს ხელს, რის შედეგადაც ორგანიზმი ჟანგბადით სათანადოდ მარაგდება. რკინით მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: წითელი ხორცი, საქონლის ღვიძლი, შინაური ფრინველის ხორცი, მარცვლეული, ლობიო და თხილეული.

ფოლიუმის მჟავა

ფოლიუმის მჟავა, როგორც ორსული ქალბატონებისთვის, ასევე ბავშვებისთვის უმნიშვნელოვანესი საკვები ნივთიერებაა. მისი დახმარებით ბავშვის ორგანიზმში უჯრედები ჯანსაღდება და მუდმივ განახლებას განიცდის. ფოლიუმის მჟავის დანაკლისი ანემიას იწვევს. აღნიშნული საკვები ნივთიერებით მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: მარცვლეული, ოსპი, თურქული ბარდა, ისპანახი, სატაცური, ლობიო და ბრიუსელის კომბოსტო.

ბოჭკო

ბოჭკო კუჭ-ნაწლავის რეგულარულ მოქმედებას ასტიმულირებს, ის გულის დაავადებებისა და სიმსივნის განვითარების რისკებსაც მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბოჭკოთი მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: მარცვლეული, ბარდა, ოსპი, მწვანილი, თხილეული და ბოსტნეული.

A ვიტამინი

A ვიტამინი ბავშვის ჯანმრთელობაზე მრავალმხრივად ზემოქმედებს. ის აუმჯობესებს მხედველობას, აჯანსაღებს კანს, ხელს უწყობს ორგანიზმის ინფექციებისგან დაცვას. ვიტამინი A ბავშვის ზრდისა და განვითარების პროცესში უდიდეს როლს ასრულებს. აღნიშნული საკვები ნივთიერებით მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: სტაფილო, ტკბილი კარტოფილი, გოგრა, გარგარი, ბროკოლი, ისპანახი, თევზის ცხიმი და კვერცხის გული.

C ვიტამინი


C ვიტამინი ბავშვის ორგანიზმს ვირუსებთან და გაციებასთან ბრძოლაში ეხმარება. გარდა ამისა ის სისხლძარღვების კედლების გაძლიერებას უწყობს ხელს, აჯანსაღებს კბილებსა და ძვლებს. C ვიტამინით მდიდარი პროდუქტები, რომლებიც ბავშვის რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართოთ, შემდეგია: ციტრუსები, პომიდორი, კარტოფილი, ნესვი, ბროკოლი, ყვავილოვანი კომბოსტო, ისპანახი, პაპაია, მანგო და მარწყვი.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა საკვები პროდუქტები შევთავაზოთ პატარებს ზაფხულში?

რა საკვები პროდუქტები შევთავაზოთ პატარებს ზაფხულში?
რა საკვები პროდუქტები შევთავაზოთ პატარებს ზაფხულში და რა უნდა გაითვალისწინონ მშობლებმა? - ამ და სხვა თემებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე.
- პატარები ხშირად, სიცხეში საკვებზე უარს ამბობენ (განსაკუთრებით, ცხელ წვნიანებზე და ხორცზე), როგორ მოვიქცეთ, რათა მიიღონ მათთვის აუცილებელი პროდუქტები?
- ზაფხულში ბავშვის კვება რამდენადმე იცვლება. კვების თავისებურებას განაპირობებს მაღალი ტემპერატურა და მზის აქტიური გამოსხივება, რაც პატარას ორგანიზმში ნივთიერებათა ცვლის პროცესების ცვლილებებს იწვევს. სიცხეში ბავშვს მადა უქვეითდება - წყალი, გაზიანი სასმელი, ნაყინი, მისთვის ყველაზე სასურველი პროდუქტი ხდება. აუცილებლად უნდა მივიღოთ ზომები, რომ ამ გემრიელმა სასუსნავებმა ბავშვის ძირითადი საკვები არ ჩაანაცვლოს. ორგანიზმი ხომ ზაფხულშიც ისევე იზრდება და საჭიროებს სასარგებლო ნივთიერებებს, როგორც წელიწადის სხვა დროში. ამიტომ ზაფხულში ბავშვის კვების ხასიათი მისი ორგანიზმის მოთხოვნილებებს და შესაძლებლობებს უნდა შეესაბამებოდეს.
- რა შეიძლება შევთავაზოთ ბავშვებს ზაფხულში, გემრიელიც რომ იყოს და სასარგებლოც?

- თუ პატარა ძუძუთი კვებაზეა:
დედამ თავად უნდა აკონტროლოს საკუთარი კვების რაციონი. აუცილებლად უნდა მიიღოს ხორცი, კვერცხი, რძის პროდუქტები, მცენარეული და ცხოველური ცხიმები (მარგარინის გარდა), ასევე ბურღულეული, პური, მაკარონი, ახალი ხილი, ბოსტნეული და ტკბილეული, ამავდროულად, ყველა მეძუძურ დედას უნდა ახსოვდეს, რომ რაციონალურად კვება, გადაჭარბებულად კვებას არ ნიშნავს, და ყველაფერი, რასაც ისინი მიიღებან საკვების სახით, რძის შემადგენლობაზე აისახება. ამიტომ კულინარიული ექსპერიმენტები და ეგზოტიკური კერძების დაგემოვნება უმჯობესია, სამომავლოდ გადაიდოს.
თუ ბავშვი უფროსებთან ერთად უზის სასადილო მაგიდას:
ცხიმების წილად მოდის საკვების ენერგეტიკული ღირებულების 27-28%, ამიტომ ცხიმის შემცველი საკვების არსებობა პატარის რაციონში აუცილებელია. ხშირად ბავშვები უარს ამბობენ ცხელ წვნიანზე და ხორცზე. ასეთ შემთხვევებში, ბავშვის კვების რაციონში აუცილებლად უნდა ჩავრთოთ რძის და რძემჟავა პროდუქტები. შესთავაზეთ ქათმის უცხიმო ხორცი, თევზი, კურდღლის ხორციც. 3 წლიდან შესაძლებელია ბავშვს ზღვის პროდუქტებიც შევთავაზოთ, თუ მას ალერგია არ აქვს. ასევე, შეგიძლიათ კვების რაციონში ჩართოთ მცენარეული ზეთით შეზავებული ბოსტნეულის სალათები, შეგიძლიათ გამოიყენოთ მზესუმზირის, სიმინდის, ზეითუნის ზეთები, ისინი აქტიურად მონაწილეობენ ცხიმოვან ცვლაში.
ზაფხულობით ბავშვის ორგანიზმი ხშირად განიცდის ვიტამინების ნაკლებობას. ჰაერის მაღალი ტემპერატურის გამო ორგანიზმი ხარჯავს დიდი რაოდენობით ვიტამინებს. გაძლიერებული ოფლიანობა, ვიტამინებთან ერთად, ორგანიზმს მინერალურ მარილებსა და მიკროელემენტებსაც აკარგვინებს, ამიტომ ზაფხულის პერიოდში აუცილებელია ბავშვის კვების რაციონში ჩაირთოს ახალი ხილი და კენკრა. სეზონური ბოსტნეული შესაძლებელია, ბავშვს მივაწოდოთ საუზმეზე, სადილად ან ვახშმად. უხვად შეაზავეთ მწვანილით (კამა, ოხრახუში, პიტნა, ხახვი, წითელი ბულგარული). ბოსტნეულის სალათების მწვანილით შეზავება სასარგებლოცაა, პიკანტურ გემოს მატებს კერძს, რაც მთავარია, აუმჯობესებს მადას და ბავშვს გემოვნებას უყალიბებს. ხშირად დაუმზადეთ ხილის და კენკრის პიურე, წვენები, კისელი, მწვანე ჩაი, ეს ყველაფერი ვიტამინებით მდიდარიცაა და ზაფხულში შესანიშნავად შეგიცვლით საკონდიტრო ნაწარმს. ხილი და ბოსტნეული უმი სახითაც უნდა შესთავაზოთ. პროდუქტი კარგად გარეცხეთ და ეცადეთ, ერთი საათი ცივ წყალშიც გააჩეროთ, ამით პროდუქტში არსებულ ნიტრატებს გაანეიტრალებთ. მოარიდეთ პატარა ნახშირწყლებით მდიდარ საკვებს - ტკბილეულს, ცომეულს, საკონდიტრო ნაწარმს. მათი ჭარბი მიღება ვიტამინებისა და ცილების უკმარისობას განაპირობებს. თუმცა გადაჭარბებას არ გირჩევთ, ნუ დაივიწყებთ, ალერგიას მარწყვთან მიმათებაში, ნურც ეგზოტიკურ ხილს მიეძალებით. გახსოვდეთ, ყველაზე მეტი სარგებლობა იმ ხილსა და ბოსტნეულს მოაქვს, რომელიც ბავშვისთვის ჩვეულ კლიმატურ ზონაშია მოყვანილი.
- რამდენი საათი უნდა იყოს კვებათა შორის შუალედი?

​- კვებათა შორის შუალედები 3,5-4 საათი უნდა იყოს. 3 წლიდან კი ეს ინტერვალი 5 საათამდე შეიძლება გაზარდოთ. ეცადეთ, რომ ბავშვმა ვახშამი დაძინებამდე 2 საათით ადრე უნდა მიიღოს, მშვიდად დაძინება რომ შეძლოს.

ზაფხულობით ბავშვმა მეტი წყალი უნდა დალიოს, ვიდრე გრილ სეზონზე. სუფთა წყლის გარდა, რეკომენდებულია ახალგაწურული და წყლით გაზავებული წვენებიც. ტკბილი და გაზიანი სასმელი წელიწადის არცერთ დროს არ არის სასურველი, მით უმეტეს ზაფხულში წყურვილის მოსაკლავად მათი გამოყენება არ შეიძლება.

​გაითვალისწინეთ, რომ სიცხეში ყველა პროდუქტი სწრაფად ფუჭდება. მცირდება მათში ვიტამინებისა და მიკროელემენტების რაოდენობა, ამიტომ ბავშვს მხოლოდ ახალგაკეთებული კერძები აჭამეთ. დაიცავით კვების რეჟიმი, მისი წყალობით ბავშვის კუჭის წვენი ზუსტად საჭირო დროს, საკვების მიღებისას გამოიყოფა. ეს რეფლექსური მოვლენაა, ამიტომ ბავშვს ერთსა და იმავე დროს უნდა აჭამოთ, წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლება მადა დაეკარგოს ან მონელების პრობლემა ჩამოუყალიბდეს.
- უნდა დავაძალოთ თუ არა რაიმე საკვების, თუკი კატეგორიულ უარს ამბობს?
- რაც შეეხება საკვების დაძალებას, ამაზე ადრეც გესაუბრეთ და ახლაც მინდა კიდევ ერთხელ შეგახსენოთ, რომ ​ყველა ბავშვს დაბადებიდან დაჰყვება მადა, რომელიც მისი განვითარებისთვის სრულიად საკმარისია. კვების რაციონის სწორი ორგანიზებით, თქვენ ძალიან კარგად შეძლებთ სრულყოფილად უზრუნველყოთ მოზარდი განვითარებისთვის აუცილებელი ნივთიერებებით, მთავარია თქვენი ძალისხმევა და საკითხისადმი მშვიდი, გაწონასწორებული მიდგომა.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად