Baby Bag

„რაც უფრო მეტად ეფერება მშობელი შვილს მუცლადყოფნის პერიოდში, მით უფრო ჯანმრთელია ბავშვი“ - ინტერვიუ პედიატრ ინგა მამუჩიშვილთან

„რაც უფრო მეტად ეფერება მშობელი შვილს მუცლადყოფნის პერიოდში, მით უფრო ჯანმრთელია ბავშვი“ - ინტერვიუ პედიატრ ინგა მამუჩიშვილთან

რამდენ ხანს არის რეკომენდებული ბავშვის ძუძუთი კვება, რომელი თვიდან უნდა მივცეთ პატარას წყალი, სად წავიყვანოთ ბავშვები დასასვენებლად - ამ და სხვა აქტუალურ საკითხებზე, ცნობილი პედიატრი, მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი ინგა მამუჩიშვილი გვესაუბრა. Moms.ge-ს ამ ინტერვიუდან ახალბედა დედები შეიტყობთ ყველაფერს, რაც თქვენი ჩვილების ჯანმრთელად გაზრდაში დაგეხმარებათ.

- ქალბატონო ინგა, რატომ არის უცილებელი და რამდენ ხანს არის სასურველი ბავშვის ძუძუთი კვება?

- ძუძუთი კვება არის ოქროს სტანდარტი, ეს არის სიყვარულის ჯაჭვი ბავშვსა და დედას შორის, ეს არის უალტერნატივო კვება. ყველასთვის გასაგები რომ იყოს, დედის რძე ძალიან მარტივი, იოლად მოსანელებელი საკვებია. იგი შეიცავს დიდი რაოდენეობით ოლიგოსაქარიდებს, რომელიც საჭიროა ბავშვის კუჭნაწლავის ტრაქტის ნორმალური მიკროფლორის ჩამოსაყალიბებლად. ანუ ჩვენი კეთილი, აპათოგენური მიკრობაქტერიები, რომლებიც ნაწლავში ცხოვრებენ და ამარცხებენ ძალიან ბევრ უარყოფითად მოქმედ ფაქტორს კუჭნაწლავის ტრაქტში, სწორედ ამ ოლიგოსაქარიდების მეშვეობით იკვებება. დედის რძეში შედის იმუნოგლობულინი, რომელიც 90%-ით უზრუნველყოფს იმუნიტეტს და აქედან გამომდინარე, სტატისტიკა გვარწმუნებს, რომ 0-დან 1 წლამდე ასაკის ბავშვები პრაქტიკულად არ ავადობენ იმიტომ, რომ ისინი გარკვეულწილად იმუნიტეტს დედისგან იღებენ. დედის რძე შეიცავს ისეთ ნახშირწყლებს და შაქარს, რომელიც მარტივად მოსანელებელია ბავშვისთვის. ის შეიცავს ცილას, ტაურინს, ეს არის ინტელექტის ცილა, რომელიც აუცილებელია ბავშვის ინტელექტუალური განვითარებისთვის. სტატისტიკურად ცნობილია, რომ ისეთ ბავშვებს, რომლებიც ძუძუთი იკვებებოდნენ, ინტელექტუალური კოეფიციენტი - IQ გაცილებით მაღალი აქვთ. ასევე, დედის რძე შეიცავს რძის ცხიმს, რაც ყველაზე მთავარია. რძის ცხიმი შეიცავს ბეტა პალმიტატს, რაც აუცილებელია ბავშვის ნერვული სისტემის სწორად განვითარებისათვის.

თუ ძუძუთი კვება გრძელდება 1 წლამდე ეს ძალიან კარგია, ოქროს სტანდატია, მაგრამ 6 თვემდე მაინც უნდა ვკვებოთ ბავშვი რძით, რაც არ უნდა მცირე ულუფებით მოხდეს ეს. დედის რძე ხომ მხოლოდ საკვებ პროდუქტს არ წარმოადგენს. ეს არის იმ სიყვარულის ჯაჭვის გაგრძელება, რომელსაც პლაცენტარული ჯაჭვის დაკავშირება ჰქვია. პლაცენტის გადაჭრასთან ერთად დედასა და შვილს შორის ურთიერთობა ხომ არ წყდება. ამიტომ რომ არ განიცადოს ბავშვმა ეს სენსორული შიმშილი დედასთან მიმართებით, აუცილებელია, რომ მიიღოს დედი რძე. სხვათა შორის, ფაქტებით დასტურდება, რომ ბავშვი მარცხენა ძუძუს უფრო ხშირად ითხოვს, ვიდრე მარჯვენას. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია იმიტომ, რომ მარცხნივ მას ესმის დედის გულის ცემა ანუ ეს მუცლადყოფნის პერიოდის გაგრძელებაა.

მშობელმა უნდა იცოდეს, რომ, რაც უფრო მეტად ეფერება შვილს მუცლადყოფნის პერიოდში და რაც უფრო გაცნობიერებული აქვს, რომ ეს მისი ნაყოფია, მისი შვილია, ასეთი ბავშვები უფრო ჯანმრთელები არიან. ასეთი გამოკითხვა ჩაატარეს - დედების ნაწილი ამბობდა, რომ ვერ აღქვამდა ჯერჯერობით ნაყოფს შვილად. აღმოჩნდა, რომ ასეთი ბავშვები უფრო ხშირად ავადობდნენ იმ ბავშვებთან შედარებით, რომლებიც მუცლადყოფნისას იყვნენ მუდმივად მოფერებაში და ზრუნვაში, როგორც დედის ასევე მამის მხრიდან. მინდა, მამის როლიც განსაკუთრებით აღვნიშნო.
- გასაგებია, რომ დედის რძე უნივერსალურია, მაგრამ, როდესაც ვერ ხერხდება ბავშვის ბუნებრივად კვება, ეს შეუქმნის თუ არა საფრთხეს შემდგომში მის ზრდა-განვითარებას?
- ზრდა-განვითარებას საფრთხეს ნამვილად ვერ შეუქმნის, ამას ვერ ვიტყვი, მაგრამ სტატისტიკურად ასეთი ბავშვები უფრო ხშირად ავადობენ, უფრო მეტი პრობლემები აქვთ. ამას მხოლოდ მე არ ვამბობ, ეს არის ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემები. ბავშვები, რომლებიც ძუძუთი იკვებებიან შემდგომშიც უფრო ჯანმრთელები არიან, იმიტომ რომ მათ აქვთ ბაზისური სიძლიერე, რაც ლაქტაციით მიიღეს დედისგან. ეს ლაქტაცია არამხოლოდ ბავშვისთვის, არამედ დედისთვისაც ძალიან სასარგებლოა - რაც უფრო ხშირად აჭმევს დედა ბავშვს ძუძუს, მით უფრო დაცულია ქალი. ჰორმონალური ცვლა უფრო დაბალანსებულია მასში და უფრო დაცულია ქალი სარძევე ჯირკვლის სიმსივნური დაავადებებისგან, მასტოპათიების განვითარებისგან და ა.შ. ასევე მინდა ვთხოვო მშობლებს, რომლებსაც ბავშვი ხელოვნურ კვებაზე ჰყავთ, სწორად და განსაკუთრებული სიფრთხილით შეარჩიეთ ხელოვნური საკვები ბავშვის მდგომარეობიდან გამომდინარე. შეიძლება მას სჭირდებოდეს ჰიპოალერგიული კვება და აქედან გამომდინარე, სპეციალური ნარევი ესაჭიროებოდეს, ამიტომ ეს ყოველთვის გააკეთეთ საკუთარ პედიატრთან შეთანხმებით.
- ძუძუთი კვების შემთხვევაში, რამხელა უნდა იყოს კვებებს შორის ინტერვალი, თუ ბავშვის მოთხოვნილებაზეა ეს დამოკიდებული?
- როდესაც ბავშვი არის ხელოვნურ კვებაზე, უსათუოდ უნდა იყოს ინტერვალი, მაგრამ, როდესაც ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა, არავითარ შემთხვევაში არ უნდა მოვახდინოთ რეგლამენტირება. ბავშვი იკვებება თავისუფალი რეჟიმით, ანუ ჭამს როდესაც უნდა და რამდენსაც უნდა. 3 თვემდე გრძელდება ადაპტაციის პერიოდი, მერე კი ბავშვი თავად არეგულირებს დროსაც, რეგლამენტირებასაც ახდენს, ეს ყველაფერი დგება მწყობრში და დედაც დაისვენებს.
ხშირად დამშვიდების მიზნითაც კი ვაწვდით ბავშვს რძეს. სხვათა შორის, მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ 3 თვემდე ბავშვის ტირილს, რომელიც არ არის დაკავშირებული არც მეტეორიზმთან, არც კვებასთან, არც ტკივილთან, თურმე ასეთი ახსნა აქვს - როდესაც ქალი მშობიარობს და განიცდის ტკივილს, ამავეს განიცდის ბავშვიც და არსებობს ამ ტკივილის მეხსიერებაც. ჩვენ არ უნდა შეგვეშინდეს ამ ტკივილის, იტიროს ბავშვმა, ზოგჯერ ამოტირება საჭიროა ამ დროს უნდა გავაკეთოთ ერთი რამ - უნდა მივიკრათ ბავშვი კანთან ახლოს, უნდა ვესაუბროთ. ნუ გვგონია, რომ ბავშვს არ ესმის. ბავშვს ყოველთვის ესმის დედის ხმა, ინტონაცია და ეს აუცილებელია.

- მეძუძური დედების კვებასაც რომ შევეხოთ, რამდენად აუცილებელია მკაცრი დიეტის დაცვა?

- ძალიან მკაცრი დიეტის დაცვა ჩემთვის მიუღებელია. მეძუძურმა დედამ უნდა იკვებოს მრავალფეროვანი საკვებით, უნდა მიიღოს აბსოლუტურად ყველაფერი, მაგრამ კატეგორიულად დაუშვებელია ლუდი. ხშირად ამბობენ, რომ ლუდი ლაქტაციას უწყობს ხელს. ლუდი შეიძლება ლაქტაციას ხელს უწყობს, მაგრამ ამასთანავე, მასში შედის დიდი რაოდენობით მძიმე მეტალი, რაც საზიანოა ბავშვისთვის.

ისედაც არ არის მიზანშეწონილი, ადამიანმა მიიღოს გენმოდიფიცირებული პროდუქტი, ემულგატორების შემცველი საკვები, დიდი რაოდენობით შაქარი, მარილი - ეს ყველაფერი ძუძუთი კვების დროს აუცილებლად უნდა შეიზღუდოს. დანარჩენ შემთხვევაში, მეძუძური დედა აბსოლუტურად თავისუფალია თავის არჩევანში.

- რას გვეტყვით საწოვარის დადებით და უარყოფითი მხარეებზე?
- წოვის რეფლექსი იმდენად აქვს ბავშვს გააქტიურებული და იმდენად მოთხოვნა აქვს საწოვარის, რომ მე ამას ინდივიდუალურად ვარჩევ. არიან ბავშვები, რომლებიც თავიდანვე არ იდებენ პირში საწოვარას. ეს ძალიანაც კარგია - არ უნდა დავაძალოთ ბავშვს. ხშირად მშობლები აძალებენ ბავშვს საწოვარის ჩადებას, ეს დაუშვებლად მიმაჩნია. არ უნდა ვიძალოდოთ ბავშვზე. უნდა ვაკეთოთ მხოლოდ ის, რაც მას სიამოვნებს.
- თუ ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა, შეიძლება თუ არა წყლის მიცემა და რომელი თვიდანაა ეს რეკომენდებული?
- წყლის მიცემა არ არის სასურველი, რადგან დედის რძე ისედაც დიდი რაოდენობით შეიცავს წყალს, ამიტომ ბავშვი საკმარის სითხეს იღებს. მაგრამ თუ ბავშვს შევთავაზეთ წყალი და მიიღო, მაშინ მივცეთ. ბავშვი წლის მეშვეობით იზრდება. კიდევ ვიმეორებ, არ არის აუცილებელი, მაგრამ თუ ბავშვს აქვს წყლის მიღების სურვილი, განსაკუთრებით ზაფხულში, თუ მისი პირის რეცეპტორები ამას მოითხოვს, მივცეთ, ამით დანაშაულს არ ჩავდივართ.
- რა ასაკიდან შემოგვაქვს ბავშვის რაციონში სხვა სახის საკვები და რა საკვებია ეს საწყის ეტაპზე?
- თუ ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა, ექვს თვემდე მხოლოდ დედის რძე სრულიად საკმარისია, არანაირი დამატებითი საკვები არ არის საჭირო. თუმცა ბევრი მეცნიერი (ევროპულ-ამერიკული სკოლა) იმასაც ამბობს, 1 წლამდეც შეგვიძლია ბავშვი ძუძუთი ვკვებოთ, თუ იგი ამით კმაყოფილდება. ზოგიერთ ქვეყანაში, ბავშვის მენიუში წლამდე სხვა საკვები არ შეაქვთ.
თუ ბავშვი კარგად იმატებს წონაში, სიგრძეში, თუ მისი ფსიქომოტორული განვითარება ნორმალურია, სასურველია, ექვსი თვიდან ჩავრთოთ სხვა საკვები. მე პირველ კვებად უპირატესობას ვანიჭებ ბოსტნეულის პიურეს, ხოლო შემდგომში უკვე შეიძლება გადავიყვანოთ ბავშვი ბურღულის ფაფაზე და ეს ყველაფერი ვარეგულიროთ ბავშვის წონის მიხედვით. თუ ბავშვის წონა ძალიან დიდია, სჯობს, დავიწყოთ ბოსტნეულის ფაფით, ხოლო თუ ბავშვის წონა ნორმაზე დაბალია, შეგვიძლია დავიწყოთ ბურღულის ფაფით. ზოგიერთი ქვეყანა იწყებს ბოსტნეულით, ზოგიერთი - ბურღულის ფაფით, აქედან გამომდინარე, ეს უნდა შეთანხმდეს ექიმთან. თუ ბავშვი ხელოვნურ კვებაზეა, ვიწყებთ 4 თვიდან დამატებითი საკვების შეტანას, რაც უკვე ვახსენე, ბოსტნულის ან ბურღულის ფაფა, თუ ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა, როგორც უკვე ვთქვი, 6 თვიდან შეგვაქვს დამატებითი საკვები.
- რა სიხშირით უნდა ვაბანაოთ ახალშობილი და დაბანის შემდეგ გამოვიყენოთ თუ არა, კანის დამატენიანებელი საშუალებები?
- ზაფხულის პერიოდში შეგვიძლია ახალშობილი წყლის აბაზანით დავბანოთ დღეში 3-ჯერაც კი. მას ეს სჭირდება. დიახ, სჭირდება იმიტომ, რომ სიამოვნებს. ზოგადად, ახალშობილი შეგვიძლია ვაბანავოთ დღეში ერთხელ. მე უფრო ქაფშამპუნის მომხრე ვარ, რომლითაც ხდება ახალშობილის თავის და ტანის დაბანა. ქაფშამპუნი ან საპონი შეგვიძლია, გამოვიყენოთ კვირაში 2-3-ჯერ, დანარჩენ დღეებში მხოლოდ წყლითაც საკმარისია. არ ვარ მომხრე გვირილის, ორკბილის და ა. შ. ამას ვაკეთებთ მხოლოდ მაშინ, როდესაც კანის გაღიზიანება ხდება და თუ ექიმი საჭიროდ ჩათვლის.
- რამდენი უნდა იყოს წყლის ტემპერატურა?
- წყლის ტემპერატურა ზაფხულის პერიოდში არ უნდა აღემატებოდეს 35-36 გრადუსს. ზამთარში შესაძლოა, 37 გრადუსზედაც დავბანოთ. თუ ბავშვის გაკაჟება გვინდა, შეგვიძლია, 34 გრადუსამდეც დავწიოთ წყლის ტემპერატურა, თანდათანობითი შეგუებით. ბავშვთან მიმართებით, ნებისმიერი რამ უნდა მოხდეს თანდათანობითი შეგუებით. ბავშვი იწყებას ცხოვრებას ახლა და ეტაპობრივად უნდა მოხდეს მის ცხოვრებაში ყველაფრის ჩართვა. ეს იქნება საკვების მიღება თუ სხვადასხვა გარემო პირობებთან შეგუება.
- სველი ხელსახოცი (ე.წ. სველი სალფეთქი) აქტიურად გამოიყენება - რას იტყვით ამასთან დაკავშირებით?
- მე სველი ხელსახოცის რეკომენდაციას მშობლებს არასდროს ვუწევ. მირჩევნია, რომ ყოველი დეფეკაციის და საფენის ყოველი გამოცვლის შემდეგ, ბავშვი ჩაიბანოს ჩვეულებრივი წყლით, მაგრამ არის მომენტი, როცა სხვა გამოსავალი არ არის. ასეთ შემთხვევაში უნდა შევეცადოთ, რომ შეძლებისდაგვარად შევიძინოთ მაღალი ხარისხის სველი ხელსახოცი და გამოვიყენოთ მხოლოდ და მხოლოდ მოგზაურობის ან სტუმრად ყოფნის დროს, როცა ბავშვის დაბანა შეუძლებელი ხდება და ალტერნატივა უბრალოდ არ არსებობს.
- ხშირად „ფუთავენ“ ბავშვებს სიცხეშიც კი და ამას იმით ამართლებენ, რომ ბავშვს ხელ-ფეხი ცივი აქვს. რამდენად დასაშვებია ასე მოქცევა?
- არ შეიძლება ხელ-ფეხის მიხედვით განისაზღვროს ბავშვის სხეულის ტემპერტურა, რადგან ჩამოუყალიბებელი მიკროცირკულაციის გამო ბავშვს ხშირად აქვს ცხვირი, ხელები და ფეხები მოყინული. უნდა შევეხოთ ხშირად მუცელზე და ვნახოთ რამდენად არის ბავშვი გადაციებული. არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება ბავშვის „ჩაფუთვა“, რადგან ჩვენ არ ვაძლევთ თერმორეგულაციის ცენტრს ნორმალურად მუშაობის საშუალებას. ითრგუნება შემდგომში ბავშვის იმუნიტეტიც. ბავშვი ვერ ვითარდება ისე, როგორც საჭიროა. იგი ვერ კაჟდება. აუცილებელია, რომ ბავშვის იმუნური სისტემა თავიდანვე გავაკაჟოთ. ასევე, არ უნდა მოვაქციოთ ბავშვი სტერილურ პირობებში. ბავშვი უნდა მიეჩვიოს ყველაფერს. შეიძლება მან ძირს დაგდებული ნივთი პირშიც ჩაიდოს. არ უნდა მოჰყვეს ამას პანიკა. შესაძლოა, უცნაურად მოგეჩვენოთ მაგრამ სახლის პირობებში ორგანიზმის მსგავსი მეთოდებით გაკაჟება აუცილებელია. ხაზგასმით ვამბობ - სახლის პირობებში და არა ქუჩაში, პარკში და ა. შ.
- რას ფიქრობთ აცრებთან დაკავშირებით ატეხილ აჟიოტაჟზე, რას ეტყვით მშობელს და მომავალ მშობლებს?
- ვერავითარ შემთხვევაში ვერ წავალ აცრების წინააღმდეგ. პირველ რიგში იმიტომ, რომ ბოლო პერიოდში მნიშვნელოვნად გამოიკვეთა, რომ არანაირი მავნე ნივთიერების შემცველი არ არის ვაქცინა. დღეს უკვე არსებობს შრომები ამასთან დაკავშირებით. პირიქით, როგორ შეიძლება 21-ე საუკუნეში ბავშვი დავტოვოთ არავაქცინირებული და შემდეგ ამ ბავშვის დაავადების შემთხვევაში აცრის არგაკეთება სანანებელი გაგვიხდეს. უფრო საზიანოა, რომ არ ვცრით ბავშვს. მით უმეტეს, დღეს საქართველოში მართლაც ხარისხიანი ვაქცინებია. აუცილებლად უნდა მივყვეთ აცრის ეროვნულ კალენდარს ბავშვის მდგომარეობის გათვალისწინებით და ექიმის ზედამხედველობის ქვეშ.
ესაუბრა მარიამ კვეტენაძე 

შეიძლება დაინტერესდეთ

​დადგენილია, რომ ხელოვნურ კვებაზე მყოფი ბავშვები სასუნთქი სისტემის პრობლემების გამო 25%-ით უფრო ხშირად ხვდებიან საავადმყოფოში - რა უპირატესობები აქვს ბუნებრივ კვებას ხელოვნურ კვებასთან შედარებით?

​დადგენილია, რომ ხელოვნურ კვებაზე მყოფი ბავშვები სასუნთქი სისტემის პრობლემების გამო 25%-ით უფრო ხშირად ხვდებიან საავადმყოფოში - რა უპირატესობები აქვს ბუნებრივ კვებას ხელოვნურ კვებასთან შედარებით?

რა უპირატესობები აქვს ბუნებრივ კვებას ხელოვნურ კვებასთან შედარებით, როგორც დედისთვის, ასევე შვილისთვის და რა უნდა გაითვალისწინონ მშობლებმა ხელოვნური კვების შემთხვევაში? ამ საკითხებზე ​Momsedu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.

- ვიცით, რომ ბუნებრივი კვება მეტად სასარგებლოა პატარასთვის, თუმცა თუ მშობელი გადაწყვეტს, ხელოვნურად გამოკვებოს შვილი, რა უარყოფითი შედეგები შეიძლება მოყვეს ამას?

​- მსოფლიოს წამყვანი სამედიცინო ორგანიზაციები თანმხდებიან, რომ ძუძუთი კვება საუკეთესოა, როგორც დედისთვის ასევე ბავშვისთვის. ბევრ ქალს სხვადასხვა მიზეზის გამო ვერ გადაუწყვეტია, კვებოს თუ არა ბავშვი ბუნებრივი გზით. სასურველია, ბავშვის დაბადებამდე მშობლებმა სპეციალისტებისგან მეტი ინფორმაცია მიიღონ.

​თუ რაიმე მიზეზის გამო ძუძუთი კვება დედას არ შეუძლია, არსებობს ხელოვნური ნარევები, რომლებიც დედის რძის კარგი კვებითი ღირებულების მქონე ალტერნატივაა. თუმცა გადაწყვეტილების მიღებამდე კარგად უნდა აიწონოს ის ბევრი სარგებელი, რაც ძუძუთი კვებას აქვს, როგორც დედისთვის, ასევე ბავშვისთვის. თუ ბავშის დაბადებისთანავე დაიწყება ხელოვნური ნარევით კვება, მოგვიანებით ბუნებრივ კვებაზე გადასვლა შეიძლება გაძნელდეს. რძის გამომუშავების პროცესი, რომელსაც ლაქტაცია ეწოდება, განსაკუთრებით სრულფასოვანია, როდესაც ძუძუთი კვება დაბადებისთანავე იწყება.


​ხელოვნური რძის მწარმოებლებმა ვერ მიაკვლიეს იმ გზას, რომლითაც შესაძლებელი იქნებოდა დედის რძის მსგავსი შემადგენლობის ნარევის წარმოება. დღემდე ითვლება, რომ დედის რძე არის უნიკალური. აგრეთვე ხელოვნური ნარევის რძეს არ აქვს ბავშვისთვის საჭირო მთავარი ინგრედიენტები, შემადგენლობაში არ შედის ანტისხეულები და სხვა კომპონენტები, რომელსაც მხოლოდ დედის რძე შეიცავს. დადგენილია, რომ ხელოვნურ კვებაზე მყოფი ბავშვები სასუნთქი სისტემის პრობლემების გამო 25%-ით უფრო ხშირად ხვდებიან საავადმყოფოში.

​ამასთან, ხელოვნური რძე არის ძვირი და შესაძლოა, ზოგიერთი ოჯახისათვის ფინანსურად მიუწვდომელი იყოს.

​- რა უპირატესობები აქვს ბუნებრივ კვებას დედისთვის და ბავშვისთვის?

​- ამერიკის პედიატრთა ასოციაცია გვირჩევს, რომ ექსკლუზიურად ძუძუთი კვება უნდა გაგრძელდეს 6 თვემდე, შემდეგ დამატებით მყარ საკვებთან ერთად, ყველაზე მცირე, ერთი წლის ასაკამდე. ერთი წლის შემდეგ ძუძუთი კვება შეიძლება, გაგრძელდეს მანამდე, სანამ დედას და ბავშვს ამის სურვილი აქვთ.

​ჩვილისთვის დედის რძე იდეალურ საკვებად ითვლება. მისი ძირითადი შემადგენელი ნაწილებია: შაქარი (ლაქტოზა), იოლად მოსანელებელი ცილა (შრატი და კაზეინი), და ცხიმი (ადვილად მოსანელებადი ცხიმოვანი მჟავები). ეს ყველაფერი ზუსტად ისეთ პროპორციებშია, როგორც ბავშვს სჭირდება. კვლევებმა აჩვენა, რომ ძუძუთი კვება ბავშვის ჯანმრთელობისთვის მრავალმხრივ სასარგებლოა. ხელოვნური ნარევით გამოკვებილ ბავშვებთან შედარებით, დედის რძით გაზრდილ ბავშვებს ნაკლებად აღენიშნებათ: ყურის ინფექციები, ალერგია, კუჭ-ნაწლავის ინფექციები, რომლებიც იწვევს ღებინებას და ფაღარათს, სასუნთქი სისტემის დაავადებები, მათ შორის, ფილტვების ანთება, დიაბეტი (I და II ტიპი), სიმსუქნე მოზარდობასა და მოზრდილობის ასაკში, ბავშვთა ლეიკემია და ლიმფომა, უეცარი სიკვდილის სინდრომი. გარდა ამისა, დედის რძე შეიცავს უამრავ მინერალს და ვიტამინს, ასევე ფერმენტებს, რომლებიც ეხმარება საჭმლის მონელებისა და შეწოვის პროცესში. ხელოვნურ ნარევში საკვები ნივთიერებების ეს თანაფარდობა მხოლოდ მიახლოებულია დედის რძესთან. ის არ შეიცავს ყველა ფერმენტს, ანტისხეულს, ზრდის ხელშემწყობ ფაქტორებს და ქალის რძის სხვა ბევრ ღირებულ ნივთიერებას.

​არსებობს ბევრი პრაქტიკული მიზეზი, რის გამოც სჯობს, დედამ ბავშვი ძუძუთი გამოკვებოს. დედის რძე ხელოვნურ ნარევთან შედარებით იაფია. მართალია, დედას უწევს ჯანსაღი კვების რაციონის შერჩევა და მიღებული კალორიების რაოდენობის გაზრდა, მაგრამ ეს ხარჯები ხელოვნური ნარევის ფასთან შედარებით, ძალიან მცირეა. ამასთან ერთად, დედის რძე არ საჭიროებს წინასწარ მომზადებას და ხელმისაწვდომია ნებისმიერ დროსა და ადგილას. გარდა ამისა, გარკვეული მტკიცებულებები მიუთითებს, რომ დედები, რომლებიც ძუძუთი კვებავენ ბავშვებს, ადვილად უბრუნდებიან ორსულობამდელ წონას. ძუძუთი კვება ქალს უმცირებს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებისა, დიაბეტის და მოგვიანებით ზოგიერთი ტიპის კიბოს განვითარების რისკს, ამიტომაც პედიატრთა უმრავლესობა ორსულებს და ახალბედა დედებს დაჟინებით ურჩევს ბავშვის ძუძუთი გამოკვებას.

​ბუნებრივ კვებას ფსიქოლოგიური და ემოციური სარგებელიც დიდი აქვს, როგორც დედისთვის, ასევე ბავშვისთვის. ძუძუთი კვების დროს კანით კანთან კონტაქტი ამშვიდებს ბავშვს და სასიამოვნოა დედისთვის. რძის წარმოებასა და გამოყოფაში მონაწილე ჰორმონები შესაძლოა, ხელს უწყობდნენ დედობრივი გრძობების გაღრმავებას, თავდაჯერებულობაც ემატებათ და რწმუნდებიან, რომ ნამდვილად აქვთ ბავშვის მოვლის და გაზრდის უნარი. თუ ძუძუთი კვება ნორმალურად მიმდინარეობს, მას ბავშვისთვის ზიანის მოტანა არ შეუძლია.

​ძუძუთი კვებასა და ხელოვნური ნარევით კვებას დაახლოებით ერთი და იგივე დრო სჭირდება, მაგრამ ბუნებრივი კვების დროს დედა მთელ ამ დროს ბავშვთან ატარებს. ხელოვნური ნარევით კვებისას კი მეტი დრო მიდის საკვების ყიდვასა და ჭურჭლის რეცხვაში. ბავშვთან გატარებული დრო მისი ზრდისა და განვითარების მნიშვნელოვანი კომპონენტია და დედისთვისაც სასიამოვნოა.

​- ბუნებრივი კვებიდან ხელოვნურ კვებაზე გადაყვანამ შეიძლება თუ არა გამოიწვიოს გართულებები?

​- ბუნებრივი კვებიდან ხელოვნურ ნარევზე გადასვლამ შესაძლოა, გამოავლინოს ბავშვის ალერგიული განწყობა ძროხის რძის ცილის მიმართ, ამიტომ საკვების შეცვლა იწყება მცირე დოზებით და ადაპტაციისთვის საჭიროა რამდენიმე დღე. ასეთ შემთხვევაში მიმართეთ ბავშვის პირად ექიმს.

​ზოგჯერ ბუნებრივ კვებაზე მყოფი ბავშვები უარს აცხადებენ ბოთლით კვებაზე ამ პროცესსაც სჭირდება გარკვეული პერიოდი.

​- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა ხელოვნური საკვების შერჩევისას?

​- არ არსებობს ხელოვნური ნარევი, რომელიც განსაკუთრებულად გაჯერებულია მინერალებით და ვიტამინებით. ხელოვნური ნარევის საკვების შერჩევისას გასათვალისწინებელია: საკვების ხარისხი, და ვარგისიანობა.

​ბავშვებს, რომელთაც აქვთ დადასტურებული გარკვეული დაავადებები და მოითხოვენ სპეციალურ კვებას, მათთვის იწარმოება სპეციალიზირებული ხელოვნური ნარევი.

​პედიატრი ამერიკის პედიატრთა ასოციაციის გაიდლაინებზე დაყრდნობით საუბრობს


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად