Baby Bag

„ნივთიერებების პირველადი მოხმარების ადრეული ასაკი ქმნის რისკს, რომ ადამიანი ხდება დამოკიდებული“

„ნივთიერებების პირველადი მოხმარების ადრეული ასაკი ქმნის რისკს, რომ ადამიანი ხდება დამოკიდებული“

როგორ უნდა განვიხილოთ მოზარდებთან ნივთიერებების მოხმარებასთან დაკავშირებული საკითხები და რაზე უნდა გავაკეთოთ აქცენტები - ამის შესახებ გადაცემაში „იმედის დღე“ ფსიქიატრმა, ქეთევან სილაგაძემ და ნარკოლოგმა, თათა ასათიანმა ისაუბრეს.

„მოზარდობის ასაკში, რა თქმა უნდა, იწყება გარკვეული ექსპერიმენტები, მათ შორის, სხვადასხვა ნივთიერებასთან მიმართებით, რას შესაძლოა, გახდეს წინამორბედი ამა თუ იმ ფიზიკური დარღვევის წარმოშობის. გულწრფელად რომ გითხრათ, პირდაპირი კავშირი, რომ მარიხუანას მოხმარება გამოიწვევს ან ფსიქოზურ რომელიმე დაავადებას ან სხვა ტიპის ფსიქიკურ აშლილობას, ასე არ არის, თუმცა, დღეს კვლევები საუბრობს იმას, რომ არის ძალიან მაღალი კომორბიდობა, ანუ ორივე აშლილობის თანაარსებობა. რა თქმა უნდა, ეპიზოდური მომხარება არ ნიშნავს მოხმარების დაავადების არსებობას, ცხადია, პირველადი მოხმარების ადრეული ასაკი ქმნის რისკს, რომ ადამიანი ხდება დამოკიდებული“, - აცხადებს ქეთევან სილაგაძე.

თათა ასათიანი საუბრობს, რაზე უნდა გავაკეთოთ აქცენტები შვილებთან კომუნიკაციისას, როდესაც ნივთიერებების მოხმარებასთან დაკავშირებულ თემებს ვეხებით.

„დამოკიდებულება, მისი ელემენტები მაინც ყალიბდება მოზარდობის ასაკში, თუმცა, ამის წინააღმდეგ ზრუნვა უნდა დაიწყოს ბევრად ადრე - როდესაც ადამიანი ქმნის ოჯახს. ძალიან მნიშვნელოვანია, ვის ვუკავშირებთ ბედს, ვისთან უნდა გავატაროთ მთელი ცხოვრება, რამდენად სიყვარულით იქმნება ოჯახი, მუცლადყოფნის პერიოდში ეს ბავშვი რამდენად სასურველია... ეს იმიტომ, რომ ბავშვს აუცილებლად გადაეცემა დედის და მამის ემოციები. როდესაც ოჯახი კომფორტული და პატივისცემაზე დამყარებულია, ამ შემთხვევაში ბავშვებთან კომუნიკაცია უნდა დავიწყოთ ძალიან მცირე ასაკიდან. ათ წლამდე მიღებულ ინფორმაციას ბევრად მეტი ღირებულება აქვს, ვიდრე - მოზარდობის პერიოდში. ბავშვს უნდა ვასწავლოთ, როგორ შეიძლება ცხოვრებისგან სიამოვნების მიღება. აკრძალვის ტონით საუბარი შედეგს ვერ გამოიღებს. უნდა ავუხსნათ, როგორ იყვნენ ბედნიერები, როგორ ფოკუსირდნენ პოზიტივზე, უნდა შევასწავლოთ პატარ-პატარა საქმეები და გავუჩინოთ პასუხისმგებლობელი. მას უნდა შეეძლოს საკუთარ თავზე პასუხისმგებლობის აღება. გარდა ამისა, ძალიან მნიშნელოვანია პირადი მაგალითების მიცემა, განსაკუთრებით -  ათ წლამდე ასაკის ბავშვისთვის მშობელი ყოველთვის ავტორიტეტია და ცდილობს მისი საქციელის გამეორებას და ასევე მნიშვნელოვანია - წახალისება. როდესაც ბავშვი კარგად იქცევა, ის უნდა წავახალისოთ. რათა მოხდეს მისი ქმედების განმტკიცება და მას გაუჩნდეს მომავალში ამის განმეეორების სურვილი“, - აღნიშნავს ნარკოლოგი.

წყარო: „იმედის დღე

შეიძლება დაინტერესდეთ

გაციების დროს რა უნდა გააკეთოთ და რა - არა

გაციების დროს რა უნდა გააკეთოთ და რა - არა

გაციების დროს რა უნდა გააკეთოთ და რა - არა! - თემაზე ექიმი რეზიდენტი გიორგი ღოღობერიძე საუბრობს. 

მისი თქმით, გაციება ამ ბოლო დროს პრობლემად იქცა, რადგან ზოგიერთს ჰგონია, რომ კორონა ვირუსი აქვს. ვიდეოში ექიმი რეზიდენტი საუბრობს კონკრეტულად გაციების დროს რა უნდა გააკეთოს ადამიანმა და რა არ უნდა გააკეთოს:

,,გაციება ეს არის დაავადება, რომლის დროსაც ხდება ცხვირის და ხახის ლორწოვანი გარსების ანთება, მას ვირუსული ნაზოფარინგიტი ჰქვია და მას იწვევს 200-ზე მეტი ვირუსი. თუმცა ყველაზე ხშირია რინოვირუსი. თუ ამ ვირუსით დაავადებულს შეხვდებით, ხელს ჩამოართმევთ, დაეკონტაქტებით, ორ დღეში დაიწყება სიმტომები. მისი სიმპტომებია - სურდო, ვერ სუნთქავთ ცხვირით და იცვლება ხმაც, ყელის ტკივილი, შეიძლება იყოს ხველა და ასევე ცემინება. ეს არის კლასიკური გაციება,'' - აღნიშნავს გიორგი ღოღობერიძე. 

ექიმი ასევე გასწავლით, თუ როგორ ებრძოლოთ გაციებას:

,,თუ ვინმეს შეხვდებით, ვინც გაციებულია, ეგრევე ხელები დაიბანეთ. ხელების დაბანით თავს დაიცავთ - ეს არის პირველი რჩევა. თუ მაინც დაინფიცირდით და შემაწუხებელი სიცხე გაქვთ, არსებობს ორი მედიკამენტი: იბუპროფენი და აცეტამინოფენი, იგივე პარაცეტამოლი. გაციების დროს ყველაზე კარგად იბუპროფენი მუშაობს. პარაცეტამოლის ეფექტი გაციების დროს არ ვიცით როგორია, ამიტომ სჯობს იბუპროფენი მიიღოთ. მეორე რჩევაა, არ გამოიყენოთ ხველის საწინააღმდეგო საშუალებები, ეს ფულის ტყუილად ხარჯვაა. ამას განსაკუთრებით ვეუბნები მშობლებს, მით უმეტეს 6 წლამდე ბავშვებს ნუ დაალევინებთ ხველის საწინააღმდეგო წამლებს, რადგან გაციების დროს მათი სარგებელი და რისკები არ არის ერთმანეთთან ბალანსში. ზოგიერთი იყენებს ასევე ცხვირის საშუალებებს, რაც სურდოს ხსნის, მაგრამ მათი ეფექტურობაც გაციების შემთხვევაში ძალიან დაბალია. ყველაზე ეფექტურია გაციების დროს თუთია. გაციების ნიშნების დაწყებიდან პირველ 24 საათში თუ მიიღებთ თუთიას, პირველი - შემცირდება დაავადების სიმძიმე, მეორე შემცირდება დაავადების ხანგრძლივობა, მესამე - შეიძლება აღარც დაგჭირდეთ სხვა მედიკამენტები, რადგან მდგომარეობიდან უფრო სწრაფად გამოხვალთ. არ დალიოთ კატეგორიულად ანტიბიოტიკები. თუთიის ეფექტურობა თუ გინდათ დაინახოთ, მაშინ დოზა სწორად უნდა შეარჩიოთ. გაციების დროს თუთია უნდა იყოს გამოყენებული 50-იდან 75 მილიგრამამდე,'' - დასძენს გიორგი ღოღობერიძე. 

რაც შეეხება C ვიტამინს, იგი გაციების ხანგრძლივობას ცოტათი ამცირებს, თუმცა სიმძიმეს არ ცვლის. ამიტომ C ვიტამინზე ეფექტური თუთიაა. D ვიტამინის როლი კი არ არის ცნობილი. 

ნახეთ ვიდეო ☝️

წყარო: Usmle 

წაიკითხეთ სრულად