Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ის, რასაც ჩვენ ბავშვებში ვეძახით აგრესიას, რეალურად სულ სხვა რამეა,“ - ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე

„ის, რასაც ჩვენ ბავშვებში ვეძახით აგრესიას, რეალურად სულ სხვა რამეა,“ - ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე

​​ნევროლოგმა თამარ ედიბერიძემ ბავშვებში აგრესიული ქცევის გამოვლენის პრობლემაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ბავშვებთან დაკავშირებით ტერმინების გამოყენებისას სიფრთხილე გვმართებს:

„ცოტა ფრთხილად უნდა შევარჩიოთ ტერმინები, განსაკუთრებით, როდესაც ბავშვებზეა საუბარი. აგრესია იმ ფორმით, რაც ეს მოზრდილებისთვის არის დამახასიათებელი: განზრახ სხვისი ნივთის, სხვისი სიცოცხლის, ჯანმრთელობის ხელყოფა და დაზიანება, ბავშვებისთვის, როგორც წესი, დამახასიათებელი არ არის. ის, რასაც ჩვენ ბავშვებში ვეძახით აგრესიას, რეალურად სულ სხვა რამეა. ეს არის თვითდამკვიდრების მცდელობები ჩვენთვის მიუღებელი ფორმით.“

თამარ ედიბერიძის თქმით, ზოგჯერ ბავშვისთვის აგრესიული ქცევა თავის გამოხატვის ერთადერთი ფორმაა:

„ბავშვისთვის ითვლება, რომ ეს ერთადერთი ფორმაა გამოხატვის. მან სხვა უკეთესი იმ წუთში ვერაფერი ვერ მოიფიქრა. ბავშვმა გვესროლა რაღაც, დაგვიყვირა რაღაც, გაგვიტეხა, დაგვიხია წიგნი, ​თანატოლთან ვერ გაიყო სათამაშო, მოუქნია ხელი და ჩაარტყა. ამას ჩვენ ვაკრავთ იარლიყს, რომ ეს არის აგრესია. მერე ჩვენი რეაქციაც ამაზე გამოიხატება იმით, რომ ვფიქრობთ: როგორ უნდა მივუდგეთ აგრესიულ ადამიანს? აქ ვუშვებთ შეცდომას. ეს უკვე ისეთი ჩიხია, ერთბაშად მატარებელი რომ ასცდება თავის რელსებს, იმის უკან დაბრუნებას უფრო მეტი ძალისხმევა სჭირდება, ვიდრე თავის დროზე რომ სწორი მიმართულება აგვეღო.“

თამარ ედიბერიძემ აღნიშნა, რომ ბავშვებს თვითდამკვიდრება ძალიან უჭირთ:

„ბავშვებს ძალიან უჭირთ თვითდამკვიდრება. მოზრდილები ელემენტარულად ფიზიკურად დიდები ვართ. მშობლის მოტივაცია ყოველთვის კეთილშობილურია, ყოველთვის გვინდა საუკეთესო ჩვენი შვილებისთვის. უნდა მივეჩვიოთ იმას, რომ ამ გზაზე შეცდომებს ვუშვებთ. მოზრდილები ვუშვებთ უფრო მეტ შეცდომებს, ვიდრე პატარა ბავშვები. ბავშვის ბიოლოგიური საათი მის გონებასაც არ ეკითხება ხანდახან რაღაცას. თუ პირველი რამოდენიმე წელიწადი გამოგვეპარა და არ ვისწავლეთ ერთმანეთის მოსმენა, ​თუ ახალშობილობიდან არ ვისწავლეთ ჩვენი შვილების მოსმენა, ძალიან ძნელია ამაზე მუშაობა დავიწყოთ სასკოლო ასაკში.“

„ფსიქოლოგიურად ათი წლიდან იწყება ძალიან რთული პერიოდი. ოჯახისთვის ეს დამაიმედებელი არ იქნება, იმიტომ, რომ პრობლემებმა შეიძლება მოიმატოს ამ ასაკიდან. როდესაც პატარა ბავშვს ჭკუას ვასწავლით, ან თუნდაც რჩევას ვაძლევთ, ტონი ამ შემთხვევაში გვაქვს ძალიან იმპერატიული. რის უფლებასაც მოზრდილ ადამიანთან არ მივცემთ ჩვენს თავს, დაუდევრად ვაძლევთ თავს ამის უფლებას ბავშვთან. ხმის ტემბრზე მუშაობაც კი არის ამ თვალსაზრისით აქტუალური. ბრძანების კილოთი კი არა, რჩევის ტონით ველაპარაკოთ. ლაპარაკისას ბავშვებს უნდა ვუყუროთ თვალებში, რაც უფრო პატარაა, მით უფრო,“ - აღნიშნულ საკითხებზე თამარ ედიბერიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად