Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბოლო რიგში მჯდომი მოსწავლე, შეიძლება სკოლის დამთავრების შემდეგ კლასიდან ყველაზე ნიჭიერი და მაგარი ტიპი გამოვიდეს,“ - ფსიქოლოგი ზურაბ მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურაბ მხეიძემ საინტერესო მეთოდის შესახებ ისაუბრა, რომლის მიხედვითაც ადამიანის თვისებების მიხედვით შეგვიძლია გამოვიცნოთ, თუ რომელ მერხზე იჯდა ის სკოლაში:

„ადრე ვაკეთებდი და ხანდახან შემეძლო გამომეცნო, ვინ რომელ მერხზე იჯდა სკოლაში. თუ თქვენი სკოლა უცნაური არ იყო, როგორც წესი სამი რიგია კლასში. მე რომ კითხვა დავსვა, განსხვავდებოდნენ თუ არა წინა რიგში მსხომები ბოლო რიგში მსხდომებისგან, აშკარად განსხვავდებოდნენ. პირველ მერხზე, მეტყვით, რომ ბეჯითები ისხდნენ.“

ზურა მხეიძის თქმით, ბოლო მერხზე მსხდომი მოსწავლეები ხშირად სკოლის დამთავრების შემდეგ ყველაზე დიდ წარმატებას აღწევენ:

„ბოლო მერხზე მჯდომ და ბოლოდან წინა მერხზე მჯდომ ადამიანს შორის განსხვავება არის? დავაკვირდეთ, მასწავლებელი როდესაც დგება ფეხზე, ყურადღების ცენტრში ხვდება ბოლო რიგი და არა - პირველი. ბოლო რიგში ადამიანი ვერ იმალება, მით უმეტეს, თუ მასწავლებელი მკაცრია. იმალება ბოლოდან მეორე-მესამე რიგში. შესაძლოა, ბოლო რიგში ნაკლებად ბეჯითი მოსწავლე ტიპი იყოს, მაგრამ რომ დაამთავრეს სკოლას, ყველაზე მაგარი ტიპი გამოვიდეს კლასიდან, ყველაზე ნიჭიერიც და ვინც წინ არის, იმას აჯობოს.“

„პირველი რიგი არის, რომ მასწავლებელს ვუყურებ და კლასს ვერ ვხედავ. როდესაც შენ გაიცნობ ადამიანს, რომლისთვის უფროსი ყველაფერია და კოლეგა არაფერი, სავარაუდოდ ის იჯდა პირველ რიგში და ჩარჩა პირველ რიგში. ეს არ ნიშნავს, რომ ვინც პირველ რიგში იჯდა, ეგეთია, არა, ვინც ეგეთია, პირველ რიგში იჯდა. რა თქმა უნდა, შეიძლება შევცდე, მაგრამ დიდი ალბათობაა ამის. მეორე-მესამე მერხზე ლიდერი არ ზის. აქ ზის ოთხეული, დაქალები, ძმაკაცები, რომელიც ოთხივე ერთად წონას წარმოადგენს ჯგუფში, ცალ-ცალკე არა. ეს ლოგიკა არის. არა 100%-იანი დამთხვევით, მაგრამ 70-80%-ით ზუსტად იტყვი,“ - აღნიშნულ საკითხზე ზურაბ მხეიძემ „აზროვნების აკადემიაში“ ისაუბრა.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად