Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

შეიძლება თუ არა ორსულისთვის ვარჯიში, სპორტი და რამდენად უსაფრთხოა?

შეიძლება თუ არა ორსულისთვის ვარჯიში, სპორტი და რამდენად უსაფრთხოა?

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, შეიძლება თუ არა ვარჯიში ორსულობის პერიოდში და რამდენად უსაფრთხოა?

მიუხედავად იმისა, რომ ორსულად ხართ და თქვენი ორგანიზმი მეტი დატვირთვით მუშაობს, შესაძლოა, ვარჯიში და დამატებით ფიზიკური დატვირთვა რთულად გეჩვენებოდეთ, მაგრამ ვარჯიში დადებით გავლენას ახდენს როგორც თქვენზე, ასევე ნაყოფზე. ეს არამხოლოდ უსაფრთხო, არამედ სასარგებლოცაა!

როგორ უნდა შეარჩიოს ორსულმა, რა სახის ვარჯიში დაიწყოს?

ორსულობა ზეგავლენას ახდენს სახსრების სტაბილურობაზე, კოორდინაციასა და წონასწორობაზე. ფიზიკური დატვირტვა კი იწვევს გულისცემის რითმის ცვლილებას, ამიტომ ორსულისთვის ფიზიკური ვარჯიშის ესა თუ ის ფორმა, ინდივიდუალურად უნდა იქნას შერჩეული.

ვარჯიშმა არ უნდა გამოიწვიოს ტკივილი, შარდის შეუკავებლობა. ვარჯიში დასაშვებია იმ შემთხვევაში, თუ ორსული არის ჯანმრთელი და ორსულობა მიმდინარეობს გართულებების გარეშე!

ვარჯიშის დაწყებამდე გაიარეთ კონსულტაცია თქვენს გინეკოლოგთან, განიხილეთ რისკ-ფაქტორები.

რამდენი ხანია დასაშვები ვარჯიში?

ორსულობის ადრეულ ვადაზე ივარჯიშეთ დღეში მინიმუმ 30 წუთი, 5 დღე კვირაში, ჯამში კვირაში გამოგივათ 150 წუთი ვარჯიში. ვარჯიშის დროს აუცილებლად თან იქონიეთ წყალი. თავი აარიდეთ ისეთ ვარჯიშს, რომელიც გამოიწვევს ორგანიზმის გადახურებას. არ იწვეთ ზურგზე დიდი ხნის განმავლობაში, განსაკუთრებით, მეორე და მესამე ტრიმესტრში.

რა სახის ვარჯიშებს ენიჭება უპირატესობა?

ორსულებისთვის ვარჯიშის საუკეთესო ფორმებად ითვლება:

  • ჩქარი ნაბიჯით სიარული
  • მსუბუქი სირბილი (ე.წ. ძუნძული)
  • ცურვა
  • აერობიკა
  • აკვა აერობიკა
  • პრენატალური იოგა
  • პილატესი
  • ველოტრენაჟორი

რა უპირატესობები აქვს ვარჯიშს?

რეგულარულ ვარჯიშს სამივე ტრიმესტრში შეუძლია:

  • არტერიული წნევის დაბლა დაწევა
  • შაქრის დონის შემცირება სისხლში
  • ქოლესტერინის რაოდენობის შემცირება
  • ეხმარება ორგანიზმს სხეულის მასის და ცხიმოვანი უჯრედების გადანაწილების კონტროლში
  • ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესება
  • წელის ტკივილის შემცირება
  • ეხმარება ორგანიზმს შფოთვისა და დეპრესიის დაძლევაში
  • აუმჯობესებს მშობიარობის შემდგომ აღდგენით პერიოდს
  • გიმაღლებთ მოტივაციას მშობიარობის შემდგომი ფიტნესისთვის


​რა სახის ფიზიკური აქტივობა იკრძალება ორსულობის დროს?

ორსულობისას აკრძალულია შემდეგი სახის ფიზიკური აქტივობა/სპორტი, როგორებიცაა:

  • კრივი
  • ფეხბურთი
  • კალათბურთი
  • თხილამურები
  • ციგურაობა
  • დაივინგი
  • ჯირითი
  • მთამსვლელობა


​რა მდგომარეობის დროს არ არის მიზანშეწონილი ვარჯიში ორსულობისას?

როგორც წესი, მსუბუქი სახის ვარჯიში არ არის ორგანიზმისთვის საზიანო, მაგრამ არსებობს შემთხვევები, როდესაც გულისცემის გახშირება და მსუბუქი სახის ფიზიკური დატვირთვა იწვევს მთელ რიგ პრობლეებს.

დაუყოვნებლივ უნდა შეწყვითოთ ვარჯიში, თუ გრძნობთ:

  • საერთო სისუსტეს
  • თავბრუსხვევას
  • ტკივილს გულის არეში
  • ვარჯიშის დაწყებისთანავე ქოშინს
  • თავის ტკივილს
  • ფეხების შესიებას ან ტკივილს
  • დაგეწყოთ სისხლიანი გამონადენი საშოდან


​გარდა ამისა, ვარჯიში არ არის მიზანშეწონილი იმ პაციენტებისთვის, ვისაც აქვს:

  • პლაცენტის წინმდებარეობა
  • ორსულობის 26 კვ. შემდეგ მძიმე ფორმის ანემია
  • ცერვკალური უკმარისობა
  • პრეეკლამფსია
  • ორსულობა ტყუპი ნაყოფით


​გისურვებთ ჯანმრთელობას!


წაიკითხეთ სრულად