Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მეც გამომიცდია ეს, როგორც დედას და გეტყვით, რომ აქ კარგია ეშმაკობა,“ - მარი მალაზონიას რჩევები მშობლებს ბავშვის კვების რაციონის გასამდიდრებლად

„მეც გამომიცდია ეს, როგორც დედას და გეტყვით, რომ აქ კარგია ეშმაკობა,“ - მარი მალაზონიას რჩევები მშობლებს ბავშვის კვების რაციონის გასამდიდრებლად

ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ მშობლებს ბავშვებისთვის წყლის დღიური დოზის განსაზღვრისთვის მარტივად გამოსათვლელი ფორმულა გააცნო:

„როდესაც ჩვენ ვლაპარაკობთ წყლის რაოდენობაზე, ჩვენ გვაქვს ერთი მარტივი გადათვლა, რომელიც არ არის უნივერსალური. თუ სხვა ფორმულები არ ვიცით, კილოგრამ წონაზე 30-35 მილილიტრი გადავთვალოთ, ავწონოთ ადამიანი და გადავთვალოთ. ეს არის ძალიან უხეში მიდგომა, რომელიც ბავშვებისთვის ძალიან ბევრ კითხვას ბადებს. ​მით უფრო, თუ ნედლი სახით ხილს და ბოსტნეულს ბავშვი არ იღებს. რატომ არის ეს ასე საყურადღებო? სასიცოცხლოდ მნიშველოვანია, თუ გავითვალისწინებთ, რამდენი წყალი უნდა იყოს ჩვენს ორგანიზმში.“

მარი მალაზონიას თქმით, წყლის სათანადო რაოდენობით მიღებაზე ყურადღება განსაკუთრებით მაშინ უნდა გამახვილდეს, როდესაც ბავშვი ხილს და ბოსტნეულს ნედლი სახით არ იღებს:

„თუ ჩვენ სეზონურად ვიღებთ წყლით მდიდარ პროდუქტებს, მაშინ წყლის ცოტა მოხმარება ისეთი საშიში აღარ არის. თუ ბავშვი ნედლი სახით ხილს და ბოსტნეულს არ იღებს, მაშინ ბევრი კითხვა ჩნდება, მაგ. როგორია წვნიანების რაოდენობა,​ სხვა ტიპის საკვები როგორია თავისი შემადგენლობით? საკვებიდან მიღებული წყალი 20 % მაინც უნდა იყოს დღიური მოთხოვნილებისა წყალზე.“

მარი მალაზონია მშობლებს მარტივ ხრიკს უზიარებს, რომლის დახმარებითაც მათ ბავშვის რაციონში ბოსტნეულისა და ხილის ჩართვა გაუადვილდებათ:

„როგორ უნდა შევინარჩუნოთ პროდუქტების ეფექტიანობა, თუ ბავშვი სეზონურ პროდუქტებს არ იღებს? ​პირველ რიგში, აქ კარგია ეშმაკობა. მეც გამომიცდია ეს, როგორც დედას და გეტყვით, რომ ის, რაც უყვარს ბავშვს, მაგ. ხორცპროდუქტები, ეს პროდუქტები ისე გამოიყენეთ, რომ ბავშვის მიერ არჩეული პროდუქტები იყოს დომინანტური და მასთან იყოს შეხამებული ის პროდუქტები, რომლებიც დიდად არ უყვარს.“

„ბოსტნეული ძალიან მარტივად შეგიძლიათ ჩართოთ კატლეტში, რომელიც შეიძლება ძალიან უყვარს ბავშვს. გადარჩება ყველა ვიტამინი? არ გადარჩება. მინერალები უფრო მეტად გადარჩება, ვიტამინები ნაკლები რაოდენობით გადარჩება. არის ზოგიერთი ვიტამინი, მაგ. U ვიტამინი, რომელიც კომბოსტოშია, ის თერმული დამუშავების დროს უფრო გადარჩება. სტაფილოში A ვიტამინის წინამორბედი ნივთიერებები, კაროტინები, თერმული დამუშავების შემდეგ უფრო კარგად შეითვისება. გული არ დაგწყდეთ, თუ ბავშვს თერმულად დამუშავებულ სტაფილოს აძლევთ ან კომბოსტოს. ​ეს შეიძლება შემოიტანოთ წვნიანებში, სალათებში, რომელიც იქნება ხორცის, მაგრამ მცირე რაოდენობით ბოსტნეული იქნება საკმაზად გამოყენებული. ეს იქნება მცირე რაოდენობით, მაგრამ აუცილებელი და საჭირო პროდუქტები,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

წაიკითხეთ სრულად