Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

ორსულის კანი ულტრაიისფერი სხივებისადმი განსაკუთრებით მოწყვლადი ხდება, რის გამოც ორსულებისთვის მზისგან დამცავი კრემების გამოყენება აუცილებელია

ორსულის კანი ულტრაიისფერი სხივებისადმი განსაკუთრებით მოწყვლადი ხდება, რის გამოც ორსულებისთვის მზისგან დამცავი კრემების გამოყენება აუცილებელია

ორსულობა მარტივი არ არის, განსაკუთრებით ზაფხულის ცხელ თვეებში, როდესაც გცხელათ, ოფლიანობა გაწუხებთ და კომფორტული ტანსაცმლის შერჩევაც გიძნელდებათ. ჩვენს სტატიაში იმ 12 სირთულეს გაგაცნობთ, რომელთან შეჯახება ორსულ ქალბატონებს ზაფხულის განმავლობაში უწევთ.

  • 1.ზაფხულში ორსულებს გამუდმებით სცხელათ

ორსულებს ორგანიზმში სისხლის იმაზე დიდი მოცულობა აქვთ, ვიდრე სხვა ადამიანებს, რის გამოც მათ ზაფხულში სხვებზე მეტად სცხელათ. მოჭარბებულ სისხლის ნაკადთან გასამკლავებლად, ორსული ქალბატონის ორგანიზმში სისხლძარღვები მცირედ განიერდება, რის გამოც სისხლი კანის ზედაპირს უახლოვდება, რაც ორსულების სხეულის ტემპერატურას ზრდის. როდესაც ამ ყოველივეს ზაფხულის სიცხეც ემატება, ქალბატონების მდგომარეობა გაუსაძლისი ხდება.

  • 2.ორსულ ქალბატონებს ფეხები უშუპდებათ

მართალია, ორსულებს ორგანიზმის შეშუპება ხშირად აწუხებთ, მაგრამ ეს ზოგჯერ აუტანელ ხასიათს იძენს. ორსულობის დროს ორგანიზმში სითხე ჭარბად გროვდება, საშვილოსნოს ზრდით გამოწვეული ზეწოლა ფეხის შეშუპებას იწვევს. შეშუპება ზაფხულის ცხელ დღეებში უფრო მატულობს და ორსულებს გადაადგილება უჭირთ, ამასთან მათ ფეხსაცმლის მორგებაც უძნელდებათ.

  • 3.ორსულები ზაფხულში ჭარბი ოფლიანობით იტანჯებიან

იცოდით, რომ ჭარბი ოფლიანობა ორსულობის ერთ-ერთი მთავარი დამახასიათებელი ნიშანია?! ორსული ქალბატონების ორგანიზმში მეტაბოლური პროცესები გაორმაგებული დატვირთვით მიმდინარეობს, რის გამოც გასაგრილებლად ორგანიზმს ოფლის გამოდენა სჭირდება. მნიშვნელოვანია, რომ ამ დროს ორსულმა ქალბატონებმა ბევრი წყალი დალიონ, რათა ორგანიზმი დეჰიდრატაციისგან დაიცვან.

  • 4.ორსულები საზაფხულო კოქტეილებს ვერ მიირთმევენ

ალკოჰოლის მიღება ორსულებს კატეგორიულად ეკრძალებათ, რის გამოც ისინი საზაფხულო კოქტეილების მირთმევას ვერ ახერხებენ. ალკოჰოლი ნაყოფს სერიოზულ ზიანს აყენებს და მისი მიღება ორსულობის დროს დაუშვებელია.

  • 5.ორსულებს საზაფხულო ტანსაცმლის შერჩევა უჭირთ

ორსულ ქალბატონებს ზამთარში ჩაცმა ბევრად უმარტივდებათ, ვიდრე ზაფხულში ლამაზად გამოწყობა. ძალიან რთულია მოხდენილი და ამავდროულად გრილი, კომფორტული სამოსის შერჩევა, რომელიც ორსულის ტანზე იქნება მორგებული.

  • 6.ორსულისთვის მოდურად ჩაცმა მეორე პლანზე ინაცვლებს

ორსულები წონაში მნიშვნელოვნად იმატებენ, რის გამოც თავს კომფორტულად ვერ გრძნობენ. მართალია, თანამედროვე დიზაინერები სპეციალურად მათზე მორგებულ ტანისამოსს კერავენ, მაგრამ შეშუპებული ფეხებისთვის შესაბამისი ფეხსაცმლის შერჩევა ძალიან რთულია, ასევე იმ ტანისამოსისაც, რომელიც ორსულის სხეულს მოუხდება.

  • 7.ორსულებისთვის მზისგან დამცავი კრემების გამოყენება სავალდებულოა

მზისგან დამცავი კრემების გამოყენება ზაფხულში ნებისმიერი ადამიანისთვის რეკომენდებულია, ხოლო ორსულებისთვის - სავალდებულო. ორსულის კანი ულტრაიისფერი სხივებისადმი განსაკუთრებით მოწყვლადი ხდება, რის გამოც მომავალმა დედებმა მზეზე ყოფნის დროს მზისგან დამცავი კრემები აუცილებლად უნდა გამოიყენონ.

  • 8.ორსულებს ზაფხულში ჭარბი ძილიანობა აწუხებთ

მომავალ დედებს მზის გულზე ყოფნის შემდეგ ძილიანობა ხშირად აწუხებთ. მსგავსი დაქანცულობა დეჰიდრატაციით არის გამოწვეული. ჭარბი ოფლიანობის გამო ორსულები ზაფხულში განსაკუთრებით ბევრ სითხეს კარგავენ.

  • 9.ორსულ ქალბატონებს ზაფხულში ბუნებაში ვარჯიში არ გამოსდით

ზაფხულში ბუნებაში ვარჯიში ძალიან სასარგებლო და სასიამოვნოა, თუმცა ორსული ქალბატონებისთვის - არა. მომავალი დედები მაღალ ტემპერატურაზე ფიზიკურ დატვირთვას უნდა ერიდონ. უმჯობესია, თუ ისინი ვარჯიშით დახურულ სივრცეში დაკავდებიან.

  • 10.ორსულმა ზაფხულში დიდი რაოდენობით წყალი უნდა დალიოს

ორსულმა ქალბატონმა ნაყოფის განვითარების ხელშესაწყობად და დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ზაფხულში რაც შეიძლება ბევრი წყალი უნდა დალიოს. დეჰიდრატაცია ორგანიზმის გადახურებას იწვევს, გარდა ამისა, შეკრულობის რისკიც მატულობს. სწორედ ამიტომ, მნიშვნელოვანია, რომ ორსულმა ყოველდღიურად დიდი რაოდენობით წყალი მიიღოს.

  • 11.მაღალი ტემპერატურა ორსულ ქალს და ნაყოფს ზიანს აყენებს

ორგანიზმის გადახურება ორსულისა და ნაყოფისთვის ზიანის მომტანია. თუ ორსული ქალბატონის სხეულის ტემპერატურა დადგენილ ზღვარს 10 წუთის მანძილზე აჭარბებს, ნაყოფისა და დედის ჯანმრთელობას სერიოზული საფრთხე ემუქრება.

  • 12.სასურველია, რომ ორსული ზაფხულში სახლში ან სახლთან ახლოს იმყოფებოდეს

ზაფხულში ორსული ქალბატონები, თუ ეს აუცილებლობას არ წარმოადგენს, მზიან ამინდში გარეთ გასვლას უნდა მოერიდონ. კონდიციონერის სიახლოვეს ყოფნა მათ ორგანიზმს გადახურებისგან დაიცავს. მზიან და ცხელ დღეებში ორსულებისთვის რეკომენდებულია პარკში გასეირნება ან გრილ შენობაში ყოფნა. 

მომზადებულია ​Unitypoint.org-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად