Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვთა და მოზრდილთა თვალის პათოლოგიებს მკურნალობის თანამედროვე შესაძლებლობები „ნიუ ჰოსპიტალსში“

ბავშვთა და მოზრდილთა თვალის პათოლოგიებს მკურნალობის თანამედროვე შესაძლებლობები „ნიუ ჰოსპიტალსში“

რეფრაქციული ანომალიები საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა ბავშვებსა და მოზარდებში. ამდენად, ძალიან მნიშვნელოვანია დროულად მოხდეს რეფრაქციის დიაგნოსტირება და შემდეგ მკურნალობა. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ გარკვეული რეფრაქციული პათოლოგიების მკურნალობა ქირურგიული მეთოდით - ექსიმერული ლაზერით ხორციელდება, პროცედურა ხანმოკლე და უმტკივნეულოა.

ამ თემაზე ​MomsEdu.ge „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ოფთალმოლოგს, მაია საგინაშვილს ესაუბრა.

მაია საგინაშვილი: „გარკვეული რეფრაქციული ანომალიების გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა იყოს:

  • გენეტიკური წინასწარგანწყობა
  • თვალის კაკლის სტრუქტურების ცვლილება, რაც გამოწვეულია თვალის ტრავმის ან სხვა დაავადებისგან
  • მხედველობითი დატვირთვა, სხვადასხვა გაჯეტთან დროის ხანგრძლივად გატარებით, განსაკუთრებით, მცირეწლოვან ბავშვთა ასაკში.“
  • ზოგადად რომ ვისაუბროთ, რა არის რეფრაქციული პათოლოგია?

მაია საგინაშვილი: „მანამ, სანამ განვიხილავთ რა არის რეფრაქციული პათოლოგია, ვთქვათ რა არის კლინიკური რეფრაქცია. კლინიკური რეფრაქცია არის თვალის ოპტიკური აპარატის გარდამტეხი ძალისა და თვალის კაკლის წინა-უკანა მონაკვეთის სიგრძის თანაფარდობა. გარდამტეხი აპარატი მასზე დაცემულ სხივს იმგვარად გარდატეხს, რომ გამოსახულება ფოკუსირდეს ბადურა გარსის ცენტრში - ასეთ რეფრაქციას ემეტროპია ჰქვია.

ზემოთ აღნიშნული თანაფარდობის დარღვევის შემთხვევაში საქმე გვაქვს რეფრაქციის ანომალიასთან ანუ ამეტროპიასთან. ასეთია:

  • მიოპია, იგივე ახლომხედველობა, არის ისეთი ტიპის რეფრაქცია, როდესაც გამოსახულება ფოკუსირდება ბადურა გარსის წინ;
  • ჰიპერმეტროპია, იგივე შორსმხედველობა, გახლავთ ისეთი რეფრაქცია, როდესაც გამოსახულება ხვდება ბადურა გარსის უკან.
  • ასტიგმატიზმის დროს რქოვანას ზედაპირის არაერთგვაროვნება, სიმრუდის მიხედვით იწვევს ფოკუსის სიმკვეთრის დაქვეითებას;
  • პრესბიოპია ახლო მანძილზე მკაფიო ხედვის, ანუ აკომოდაციის ბუნებრივი შესუსტებაა 40 წლის შემდეგ.“
  • რა რეფრაქციული პათოლოგიები ვლინდება ბავშვებსა და მოზარდებში და რა სიმპტომებით გამოიხატება თითოეული მათგანი?

მაია საგინაშვილი: „ჩვილებში ნორმალურად ითვლება დაბალი ხარისხის ჰიპერმეტროპიული რეფრაქცია, რაც განპირობებულია თვალის კაკლის მცირე ზომით. წინა-უკანა ღერძი მოკლეა, შესაბამისად, თვალს აქვს ჰიპერმეტროპული რეფრაქცია. ჩვილი ბავშვის თვალი მოწყობილია შორსმხედველობაზე და ის ახლოს ცუდად ხედავს. 3-4 წლამდე ზრდის პერიოდში ჰიპერმეტროპიის ხარისხი კლებულობს. მაღალი ხარისხის ჰიპერმეტროპიამ შესაძლოა გამოიწვიოს სიელმის განვითარება.

მიოპია, ანუ ახლომხედველობა ხშირად გვხვდება დღენაკლულ და იშვიათად დროულჩვილებში. თანდაყოლილი მიოპია თითქმის ყოველთვის მაღალი ხარისხისაა და იწვევს მხედველობითი ფუნქციების მკვეთრ გაუარესებას. უფრო ხშირად, მიოპია გვხვდება მოზარდებში და ახალი შემთხვევების გამოვლინება მაქსიმუმს აღწევს 20 წლამდე ასაკში.ასტიგმატიზმი თვალის წინა ზედაპირის ანატომიური თავისებურებებით არის განპირობებული, ამიტომ თავს იჩენს უკვე მცირე ასაკში და ადრეულ ზრდის პერიოდში.

რაც შეეხება პრესბიოპიას, ის ახლო მანძილზე მკაფიო მხედველობის დაქვეითებაა, ასაკობრივი ანომალია, რომელიც 40 წლიდან პროგრესირებად ხასიათს ატარებს.“

  • როგორ ხდება მკურნალობა ბავშვებსა და მოზარდებში? არის თუ არა განსხვავებული მიდგომები ამ ორ ასაკობრივ კატეგორიას შორის მკურნალობის დროს?

მაია საგინაშვილი: „რეფრაქციული ანომალიები წარმოადგენს თვალის ოპტიკურ ნაკლს, ამიტომ მათი მკურნალობა, პირველ რიგში, გულისხმობს მხედველობის კორექციას. ბავშვებში ოპტიკური კორექცია შეიძლება განხორციელდეს სათვალით ან კონტაქტური ლინზით.

ბავშვთა ასაკში რეფრაქციული ანომალიების თანმიმდევრული მკურნალობა მნიშვნელოვანია ბავშვის მხედველობითი ანალიზატორის სრულყოფილი ჩამოყალიბებისათვის. წინააღმდეგ შემთხვევაში, შესაძლოა მივიღოთ მხედველობის დაქვეითება, ზარმაცი თვალი, სიელმე, მოცულობითი მხედველობის განუვითარებლობა, რაც შემდგომში პაციენტს ხელს შეუშლის ყოველდღიურ, ყოფით ცხოვრებაში, მათ შორის პროფესიის არჩევაში. მნიშვნელოვანია, რომ პაციენტს ჰქონდეს მოცულობითი მხედველობა.

მოზრდილ პაციენტებში შესაძლებელია გამოვიყენოთ სათვალე ან კონტაქტური ლინზა, აგრეთვე ქირურგიული მკურნალობა. ეს გახლავთ ექსიმერლაზერული კორექცია, ფაკიური ინტრაოკულური ლინზების იმპლანტაცია. რეფრაქციული მიზნით ბროლის შეცვლის ოპერაცია.

  • „ნიუ ჰოსპიტალსში“ მკურნალობის რა მეთოდები გამოიყენება?

მაია საგინაშვილი: „კლინიკა „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ოფთალმოლოგიის ეროვნული ცენტრი აღჭურვილია მაღალტექნოლოგიური აპარატურით და შესაბამისად შესაძლებელია დაავადებათა ფართო სპექტრის მკურნალობა. ექსიმერული ლაზერით (Carl Zeiss mel 90) ხორციელდება ოპტიმიზირებული და პერსონიფიცირებული რეფრაქციული ქირურგია. პროცედურა არის ხანმოკლე, საჭიროებს რამდენიმე წუთს, უმტკივნეულო, რომლის შედეგადაც პაციენტი იხსნის სათვალეს. ფაკიური ლინზების იმპლანტაცია ხორციელდება უმცირესი განაკვეთით, თვალში იმპლანტირდება დამატებითი ოპტიკური ლინზა, ჩარევა გახლავთ სრულიად უსაფრთხო და ვაღწევთ საკმაოდ მაღალი ამეტროპიების კორექციას. გარკვეულ ასაკობრივ ჯგუფებში მხედველობის კორექცია ხორციელდება ბროლის ქირურგიული შეცვლის გზით.

  • რა დროს არის საჭირო ქირურგიული ჩარევა?

მაია საგინაშვილი: „ძირითადად, ქირურგიულ ჩარევას პაციენტი და ქირურგი ერთად წყვეტენ. ქირურგიული ჩარევის დაგეგმვისთვის მნიშვნელოვანია წინა მოსამზადებელი პერიოდი, გასათვალისწინებელია სხვადასხვა კვლევის შედეგი, რომლის მიხედვითაც ისაზღვრება მკურნალობის შემდგომი ტაქტიკა, ასევე ჯანმრთელობის ზოგადი მდგომარეობა და სხვა ქრონიკული დაავადება, რომელთაც, თავის მხრივ, შეუძლიათ უარყოფით გავლენის მოხდენა მხედველობაზე.

R. 


წაიკითხეთ სრულად