Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„პირველ რიგში, ჩვენს თავს უნდა ვაპატიოთ. ყველანი ადამიანები ვართ, ხანდახან წყობიდან გამოვდივართ და რაღაცები გვეშლება,“ - ნეიროფსიქოლოგი მაია ჯავახიშვილი

„პირველ რიგში, ჩვენს თავს უნდა ვაპატიოთ. ყველანი ადამიანები ვართ, ხანდახან წყობიდან გამოვდივართ და რაღაცები გვეშლება,“ - ნეიროფსიქოლოგი მაია ჯავახიშვილი

ნეიროფსიქოლოგმა მაია ჯავახიშვილმა ბავშვთან ურთიერთობისას მშობლის მაგალითის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, მშობლობა მუდმივი განვითარება და თვითანალიზია:

„მე თუ შენ გასწავლი, რომ ​უზრდელური სიტყვები არ უნდა გამოიყენო, უფროსს პატივისცემით ელაპარაკო, არ უნდა იუხეშო და მე ამ დროს ყოველ წამს წყობიდან გამოვდივარ, ყველას და ყველაფერს შეურაცხყოფას ვაყენებ, რა თქმა უნდა, ეს ბავშვისთვის დამაბნეველია. რეალურად მშობლობა რა არის? მუდმივი განვითარება, თვითანალიზი, თვითდაკვირვება და საკუთარი თავის გაუმჯობესება. რამდენადაც მე, როგორც მშობელი, გავიუმჯობესებ თავს, იმდენად გავაუმჯობესებ ბავშვის ქცევას.“

მაია ჯავახიშვილმა აღნიშნა, რომ მშობელმა შეცდომის დაშვების შემთხვევაში ბავშვს უნდა მოუბოდიშოს, მან საკუთარ ქმედებაზე პასუხისმგებლობა თავად უნდა აიღოს:

„მობოდიშებას თავისი წონა და როლი რომ ჰქონდეს, რამდენიმე ფაქტორი უნდა გავითვალისწინოთ. ​ერთია, რომ არ ვადანაშაულებთ ბავშვს. ხშირად ვამბობთ, რომ მე შენ დაგიყვირე, მაგრამ ნელი რომ ხარ, ვაგვიანებთ დილით. მე კი მომეშვა, რომ ბოდიში მოგიხადე, მაგრამ რაღაცნაირად შენ გადმოგაბრალე. ტვირთი შენზე გადმოვიტანე და ისევ შენ გრძნობ თავს ცუდად. ბევრი ახსნა-განმარტება არ უნდა, მე თუ ცუდად მოვიქეცი, ვამბობ, რომ ვწუხვარ, მეტად უნდა მომეთოკა თავი. ადვილად შეიძლება შენი სინანული გადაიზარდოს დადანაშაულებაში.“

მაია ჯავახიშვილის თქმით, ჩვენს საზოგადოებაში ბოდიშის თქმა ადამიანებს ძალიან უჭირთ, რაც ჭარბი სიამაყით არის გამოწვეული:

„ჩვენი საზოგადოების ძალიან მწვავე პრობლემაა, რომ ბოდიში „არ მოსულა“ ჩვენთან. ​თუ მოვიბოდიშებ, ე.ი, უნდა ვაღიარო, რომ შემეშალა. სიამაყე ამას ეწინააღმდეგება. ეს იმ ეპოქის ნაწილია, როდესაც მაწავლებელი ტუალეტში არ დადიოდა, ისეთი აღმატებული იყო. ზრდასრულს, რომ შეცდომა არ მოსდის და ბავშვთან მიმართებაში არასდროს აღიარებს, ესეც იმ სცენარიდან არის. ჩვენ ხელახლა უნდა გადავხედოთ ამ საკითხს და ამ მიდგომებს ბავშვთან მიმართებაში. სამართალს ასაკი არ აქვს.“

„რა თქმა უნდა, ამას დანაშაულის განცდაც ახლავს მშობლის მხრიდან. შეიძლება არ ვაღიარო, მაგრამ ხომ ვხვდები, რომ ჩემი მხრიდან გული ვატკინე ბავშვს ღრიალით და წყობიდან გამოსვლით. პირველ რიგში, ჩვენს თავსაც უნდა ვაპატიოთ. ჩვენ ყველანი ადამიანები ვართ, ხანდახან წყობიდან გამოვდივართ და რაღაცები გვეშლება. ამით ბავშვსაც ვაძლევთ მაგალითს, რომ ​შენ თუ შეგეშლება, არ ნიშნავს, რომ ცუდი ხარ. მეც, როგორც მშობელი, თუ მოგიბოდიშებ და ვაღიარებ, რომ რაღაც შემეშალა, არ ნიშნავს, რომ მე ცუდი ვარ. მე შევცდი, როგორც ყველა ადამიანი ცდება და ვეცდები, რომ ეს გავაუმჯობესო. ჩემს თავს ვპატიობ, შენც მაგალითს გაძლევ, რომ შენს თავსაც უნდა აპატიო და სხვასაც,“ - აღნიშნულ თემაზე მაია ჯავახიშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „დილის შოუ“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დილის შოუ“

წაიკითხეთ სრულად