Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დაცემული ბავშვის წამოყენების დროს შეიძლება ამოვარდნილობა განვითარდეს, რაც იწვევს ძლიერ ტკივილს,“ - ირინა წირქვაძე

„დაცემული ბავშვის წამოყენების დროს შეიძლება ამოვარდნილობა განვითარდეს, რაც იწვევს ძლიერ ტკივილს,“ - ირინა წირქვაძე

გადაუდებელი დახმარების ექიმმა ირინა წირქვაძემ სპორტულ აქტივობებთან დაკავშირებული ტრავმების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვებში ხშირია ამოვარდნილობები და მოტეხილობები, რომლებიც სპორტულ აქტივობას უკავშირდება:

„ბავშვებში სპორტულ აქტივობებთან დაკავშირებული ტრავმების დროს უფრო ხშირია ამოვარდნილობა, მოტეხილობა, ​შედარებით ნაკლებია თავის ტრავმა,განსაკუთრებით, თუ დაცულია ბავშვი ჩაფხუტით. თუმცა ცნობილია, რომ ჩაფხუტი 100 %-ით არ იცავს თავს დაზიანებისგან, მაგრამ თუ მიიღო დაზიანება ბავშვმა, ნაკლებად საშიშია. ვეცადოთ, პანიკაში არ ჩავვარდეთ. ეს რთული გასაკეთებელია, მაგრამ ბავშვები სტრესში ვარდებიან, როდესაც ოჯახის წევრები იწყებენ ყვირილს.სტრესული გარემო ხშირად უფრო მეტ ზეგავლენას ახდენს ხოლმე, ვიდრე თვითონ ტრავმა.“

ირინა წირქვაძემ მშობლებს მიწაზე დაცემული ტრავმირებული ბავშვის პირველადი დახმარების წესები გააცნო:

​როდესაც ბავშვი უკვე მიწაზეა გადმოვარდნილი, ვეცადოთ, რომ ძალიან არ ვამოძრაოთ. თუ შუა გზაზეა, რა თქმა უნდა, უსაფრთხოების გამო უნდა გადავიყვანოთ. ესეც ისე გავაკეთოთ, რომ სხეულის ცალკეული ნაწილები მნიშვნელოვნად არ მოძრაობდეს. მოტეხილობები ბავშვებში ცოტა განსხვავდება მოზრდილთა მოტეხილობებისგან. ის შეიძლება ისე არ გამოიყურებოდეს, როგორც მოზრდილებშია. ეს არ გამორიცხავს მოტეხილობის არსებობას. ზედმეტი მოძრაობით ჩვენ შეიძლება ეს მოტეხილობები უფრო გავაღრმავოთ. რა თქმა უნდა, უნდა გამოვიძახოთ სასწრაფო დახმარება. ცივის დადება გარკვეულწილად ანალგეზიურ ეფექტს ატარებს. ბავშვს უფრო მეტი კომფორტი აქვს. თუ ეს მოტეხილობაა, ტკივილს ცივის დადება არ მოუხსნის.“

ირინა წირქვაძის თქმით, მცირე ასაკის ბავშვებში გავრცელებული ტრავმაა იდაყვის სახსრის ამოვარდნილობა:

„მცირე ასაკის ბავშვებში ხშირია იდაყვის სახსრის ამოვარდნილობა. ​დაცემული ბავშვის წამოყენების დროს შეიძლება ეს ამოვარდნილობა განვითარდეს. ეს იწვევს ძალიან ძლიერ ტკივილს და ჭირვეულობას. რა თქმა უნდა, არ უნდა ვეცადოთ ჩასმას ექიმის გარეშე. მით უფრო, თუ ბავშვი დაცემულია და ამის შემდეგ მოხდა ამოვარდნილობა. უნდა გამოირიცხოს მოტეხილობა.“

„გარეგანი სისხლდენის შეჩერების ყველაზე ეფექტიანი საშუალება არის გარეგანი ზეწოლა. ვიღებთ სუფთა საფენს. ათი წუთის განმავლობაში უწყვეტი ზეწოლა უნდა გაკეთდეს საკმაოდ ძლიერად თვითონ ჭრილობაზე. ​ათი წუთის განმავლობაში ეს ზეწოლა არ უნდა მოვხსნათ. ხშირად არის, რომ ვუყურებთ, გაჩერდა თუ არა. ზეწოლა უნდა გაგრძელდეს ათი წუთი მინიმუმ, იმიტომ, რომ უკვე შემადედებელი ფაქტორები იწყებს მუშაობას და სისხლდენა უნდა შეჩერდეს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ირინა წირქვაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „თქვენი კლინიკა“ ისაუბრა.

წყარო: ​„თქვენი კლინიკა“

წაიკითხეთ სრულად